اینکه به اصطلاح پشت آمپر ماشین برق نیاید یکی از اتفاقاتی است که ممکن است برای برخی از خودروها رخ دهد. البته که این مسئله نیز دلایل مختلفی دارد، در این مقاله به بررسی این دلایل و به طور کل علت نیامدن برق پشت آمپر ماشین می پردازیم تا بتوانید به نحو احسنت این مشکل را رفع کنید.
آشنایی با سیستم برقی خودرو
سیستم برق خودرو پیچیده ترین قسمت این وسیله نقلیه می باشد. از موقعی که در خودرو را باز می کنیم تا زمانی که موتور خودرو را خاموش می کنیم، پیاده می شویم و در خودرو را قفل می کنیم، به نوعی در حال استفاده از سیستم برق خودرو هستیم. سیستم های برق خودروهای قدیمی آنچنان پیچیده نبود اما با پیشرفت تکنولوژی این سیستم ها نیز دچار تغییرات وسیعی شدند و بسیار پیچیده تر گردیدند.سیستم برق خودرو به طور کلی از پنج قسمت اصلی تشکیل شده است که در ادامه قصد داریم طرز کار هر کدام را توضیح دهیم. پنج قسمت اصلی سیستم برق رسانی خودرو، از قدیمی ترین خودروها تا مدرن ترین و پیشرفته ترین آن ها وجود دارد، اگرچه نوع و عملکرد و مدل آنها متفاوت است.علاوه بر اجزای اصلی، قطعات و قسمت های دیگری هم هستند که در غیاب آن ها سیستم برق خودرو بطور صحیح کار نمی کند. که در مقالات بعدی به آن ها خواهیم پرداخت.
تولید کننده برق
در خودروهای قدیمی دینام و در خودروهای جدید آلترناتور وظیفه تولید برق را به عهده دارد. اما در واقع کارکرد هر دو یکی است. دینام یا آلترناتور خودرو نیروی مکانیکی را که از گردش موتور حاصل می شود، به واسطه یک تسمه دریافت می کند.سپس طی فرایندی آن را به برق 12 ولت تبدیل می کند و به ذخیره کننده برق تحویل می دهد. در واقع وظیفه دینام یا آلترناتور این است که ذخیره کننده برق یا باتری را در زمان روشن بودن خودرو شارژ کند.
ذخیره کننده برق
ذخیره برق در خودرو توسط باتری انجام می شود. عملکرد باتری ماشین این است که در زمان خاموش بودن موتور، برق خودرو را تامین کند. یعنی برقی را که در زمان روشن بودن موتور از دینام یا آلترناتیو تحویل گرفته، در خود ذخیره می کند تا در غیاب موتور به مصرف کننده ها از جمله بالابر شیشه، رادیو، چراغ ها، فلاشر، برف پاک کن، استارت و… برساند. باتری خودرو یک قطب مثبت و یک قطب منفی دارد و مواد تشکیل دهنده آن ها بسته به مدل خودرو متفاوت است، اما کارکرد اصلی آن ها همانند یکدیگر است.
توزیع کننده برق
توزیع کننده برق خودرو، وظیفه رساندن برق به مصرف کننده ها از تولیدکننده یا ذخیره کننده را به عهده دارد. سیم های روکش دار توزیع کننده برق بسته به نوع مصرف کننده متفاوت هستند و انواع متفاوتی دارند.برای جلوگیری از بی نظمی در سیستم برق خودرو، سیم های هم مسیر را داخل یک لوله پلاستیکی قرار می دهند و یا با چسب برق به هم می چسبانند. در نتیجه به جای سیم های بیشمار، دسته سیم هایی داریم که شناسایی آن ها هم آسان تر است.
کنترل کننده و مصرف کننده برق
کنترل کننده به دکمه ها و کلیدهایی گفته می شود که در مسیر توزیع کننده برق قرار می گیرند. با استفاده از این کنترل کننده ها، سرنشینان می توانند روشن یا خاموش بودن مصرف کننده، سرعت و شدت مصرف برق و یا حالت و یا جهت آن را کنترل کنند.به عنوان مثال دکمه روشن و یا خاموش رادیو یک کنترل کننده است که با استفاده از آن می توان فعال یا غیر فعال بودن مصرف کننده را کنترل کرد. کلید فن خودرو هم کنترل کننده دیگری است که با استفاده از آن می توان شدت مصرف برق را کنترل کرد.لوازم برقی موجود در خودرو، مصرف کننده برق هستند. چراغ های داخل و خارج خوردو، فن، کولر، استارت، شیشه ها، رادیو و ضبط و… همه از مصرف کننده های برق خودرو هستند.
دلایل قطع شدن برق پشت آمپر خودرو
در قسمت های قبلی با اجزای سیستم اصلی برق خودرو آشنا شدید و دانستید که در صورت قطع شدن برق پشت آمپر چه مواردی را بررسی کنید. در ادامه با دلایل قطع شدن برق پشت آمپر خودرو آشنا می شوید.برخی مواقع با چرخاندن سوییچ برای روشن کردن خودرو، متوجه می شوید که هیچ جریان برقی پشت آمپر ایجاد نمی شود و به این ترتیب خودرو هم روشن نمی شود. اولین احتمال در این شرایط، سوختن سیم فیوز است. در مواقعی ممکن است این سیم های سه گانه نیم دایره ای از جای خود خارج شده یا قطع شده باشند. این سه سیم برای باتری، چراغ و انژکتور می باشد.
در صورتی که سیم های نیم دایره ای سمت راننده و سمت راست موتور، فاقد مشکلی باشند به احتمال زیاد باتری خودرو خراب شده است. بروز این مشکل در برخی خودروها مانند پژو ۲۰۶ به احتمال زیاد به خاطر فاسد شدن باتری آن می باشد. در صورتی که خودرو اصلا برق نداشت از باتری کمکی بهره بگیرد.
جعبه فیوز
گاهی اوقات علت نیامدن برق پشت آمپر ماشین می تواند از جعبه فیوز ماشین باشد. همانوطر که از اسم جعبه فیوز نیز پیدا است، همه فیوز ها در این جعبه جمع شده اند و درواقع این جعبه تمام قطعات الکتریکی خودروی شما را تغذیه می کند. البته مکان این جعبه فیوز نیز در همه خودرو یکسان نبوده و به عنوان مثال این جعبه در خودرو پراید بالای باتری ماشین قرار داشته و شما می توانید با باز کردن کاپوت ماشین آن را بیابید.توصیه می شود که حتی شده در حد کمی با جعبه فیوز خودروی خود آشنا باشید. چرا که در صورت خرابی های برقطی عمئدتا می توان از طریق این جعبه به ایرادات پی برد و در صورت لزوم اقدام به تعویض سیم کشی و یا قطعه خراب کرد. البته لزئما نیز سیستم برقی خودرو اشکالی نداشته و ممکن است عیب اصلی از جعبه فیوز باشد که در این صورت باید این مورد تحت بررسی تخصصی قرار گیرد.
دینام و باتری
در صورتی که به خودروی شما برق کافی نرسد، بالطبع قطعات برقی نیز نمی توانند به درستی تامین شوند. از این رو در هنگامی که مسائل برقی رخ می دهد لازم است تا حتما نگاهی به دینام و باطری ماشین بیاندازید. چرا که این دو قطعه به نوعی وظیفه تامین برق خودرو را بر عهده دارند و در صورت خرابی عملکرد کلی ماشین با اختلال رو به رو می شود.از مشکلاتی که ممکن است برای دینام یا باتری رخ دهد می توان اشاره کرد به:
- شل شدن سرباتری های ماشین
- شل شدن اتصال سیم ها
- رسوب گرفتن باتری خودرو
- تخلیه شدن باتری
- خرابی کامل دینام
نقص در برق رسانی لحظه ای
چنانچه هنگام رانندگی متوجه شدید که سیم های تغذیه کننده از برق خودرو مانند رادیو، چراغ سقفی و … به صورت ناگهانی خاموش شدند به این مفهوم است که به هیچ کدام از این المان ها برق نمی رسد. در صورتی که موتور نیز خاموش شود، بنابراین سیستم جرقه زنی موتور نیز برق دریافت نمی کند. هنگامی که دوباره همه چیز شروع به کار کرد نشان دهنده مشکل لحظه ای برق بوده که برطرف شده است و انرژی برق به مدار برگشته است.در سیستم برق خودرو علاوه بر اجزای اصلی باید به اجزایی مانند شمع، دلکو، پلاتین، خازن و … اشاره کرد که در صورت بروز مشکل در این سیستم با آشنایی با این اجزا می توان ایراد را پیدا و برطرف کرد.
نشانه های خرابی برق خودرو
در این بخش به نشانه ها و علائم خراب شدن برق خودرو اشاره می شود.
- وجود نوسان یا قطع شدن سیستم روشنایی خودرو و دیگر بخش های برقی
- از کار افتادن ناگهانی رادیو، چراغ سقف و …
- قطع و وصل شدن یکباره برق خودرو
- خاموش شدن موتور ماشین
در صورتی که با هر یک از این علائم و نشانه ها مواجه شدید، ممکن است وجود یک ایراد و اشکال در سیستم برق خودرو را گزارش دهد. البته ممکن است ایراد به خاطر موضوع دیگری ایجاد شده باشد. به طور مثال هنگام مشاهده نوسان برق در بخش های برقی خودرو بهتر است اول جعبه فیوز بررسی شود تا اطمینان یابید که فیوزها سالم هستند یا نه. زیرا ممکن است برق خودرو ایرادی نداشته و مشکل مربوط به فیوز باشد. خاموش شدن یکباره موتور خودرو نیز نشان می دهد که برق به سیستم جرقه زنی موتور نمی رسد و این اتفاق رخ داده است.
اقدامات لازم هنگام قطع شدن برق خودرو
شما با داشتن اطلاعات اندکی در زمینه مشکلات برق خودرو می توانید مشکل خود را بصورت سطحی حل کنید و سپس به نزد فرد متخصص برای رفع کامل مشکل بروید. پس لازم است در حین پیش آمدن این مشکل موارد زیر را انجام دهید .
- اولین کاری که در هنگام برخورد با هر مشکلی در خودرو باید انجام دهید، حفظ خونسردی است.
- بررسی اطلاعات صفحه پشت آمپر
- بررسی جعبه فیوز
- بررسی فیش ورودی دزدگیر
- بررسی سر باطری و اتصال بدنه
- بررسی مغزی سوئیچ