سیستم فرمان بخش مهمی از مکانیسم کنترل ماشین است که کنترل ماشین را بر مسیر مورد نظر راننده فراهم می کند. مشکلی مانند سفت شدن فرمان ماشین بسیار خطرناک است زیرا ممکن است هنگام رانندگی در بزرگراه یا خیابانِ پر از اتومبیل باعث تصادف شود.فقط شرایطی را تصور کنید که نیاز به تغییر خطوط یا چرخاندن فرمان ماشین را دارید اما میله های چرخ فرمان آهسته حرکت می کنند. اگر در یک جادۀ پرپیچ و خم کوهستانی رانندگی کنید این شرایط می تواند یک وضعیت مرگبار باشد.سفت شدن فرمان خودرو یکی از علل اصلی تصادفات به خصوص تصادفات درون شهری است.
سیستم فرمان خودرو
سیستم فرمان جزو اتاق خودرو محسوب می شود اما گاها آن را جزء سیستم تعلیق به شمار می آورند. در این سیستم ابتدا راننده غربیلک را چرخانده و میل فرمان به چرخش در می آید سپس میل، چرخ دنده موجود در جعبه فرمان را می چرخاند، چرخ دنده باعث حرکت طولی چرخ دنده مسطح (دنده شانه ای) می گردد، حرکت طولی دندانه شانه ای توسط بازوها به چرخ های جلو رسیده و سبب انحراف چرخ به سمت راست یا چپ می شود.
دلایل سفت شدن فرمان خودرو
باید هزر چند وقت یکبار ماشین خود را سرویس کنید تا مشکلاتی جدی برای آن بوجود نیاید. یکی از مشکلات مهم و اساسی سفت شدن فرمان خودرو می باشد. این مشکل بسیار خطرناک است و ممکن است حادثه آفرین باشد.
- تنظیم نبودن باد لاستیک:تنظیم نبودن باد لاستیک ها یکی از دلایلی می باشد که ممکن است باعث سفتی فرمان ماشین شده باشد و مشکلاتی دیگر را برایتان ایجاد کند. بنابراین با سفت شدن فرمان ماشین در اولین قدم باید باد لاستیک ها را چک کنید و ماشین را به نزدیک ترین تنظیم بادی برسانید.
- رینگ و لاستیک:در نظر داشته باشید که گاهی ممکن است سایز رینگ و سایز لاستیک ها مناسب ماشین شما نباشد از این رو ممکن است باعث سفتی فرمان شود. استفاده از آج درشت نیز می تواند سفتی فرمان را افزایش دهد.
- تسمه هیدرولیک:تسمه هیدرولیک می تواند نیرو را از موتور به پمپ هیدرولیکی هدایت کند و اگر این تسمه شل باشد فرسوده می شود و با پارگی آن سفتی فرمان خودرو افزایش می یابد. اگر در این تسمه ترک و خوردگی می بینید بهتر است به فکر تعویض آن باشید.
- عدم کیفیت روغن هیدرولیک:روغن هیدرولیک از طرق لوله هایی باعث روان شدن و انتقال قدرت به سایر بخش ها از جمله فرمان می شود. اگر از روغن های نامرغوبی استفاده می کنید ممکن است فرمان ماشین شما سفت شود و مشکلاتی را برای شما ایجاد کند. متناسب بودن روغن با ماشین از نکات بسیار مهمی می باشد که باید آن را رعایت کنید. بهتر است هر دو سال یک بار روغن ماشین خود را تعویض کنید تا آسیبی به ماشین وارد نشود.
- کمبود روغن هیدرولیک:گاهی با افزایش مدت زمان استفاده از روغن ها و دلایل دیگر ممکن است روغن ماشین شما کم شود و مشکلاتی را برایتان ایجاد کند که سفت شدن فرمان خودرو یکی از آن ها می باشد. زمانی که این اتفاق رخ می دهد اگر شما بخواهید فرمان را بچرخانید صدای جیغ مانندی از لاستیک ها می شنوید. دلایل روغن ریزی ماشین بسیار زیاد می باشد که باید ماشین را به دست یک تعمیر کار بسپارید تا آن را تعمیر کند.
- خراب بودن پمپ هیدرولیکی:علاوه بر روغن، پمپ هیدرولیکی هم از اهمیت بسیار زیادی برخوردار می باشد زیرا اگر نتواند روغن را به خوبی پمپ کند می تواند مشکلات بسیار زیادی را ایجاد کند که از عمده ترین مشکلات سفتی فرمان می باشد. خرابی این پمپ بیش تر به دلیل فرسودگی می باشد و بیش تر خودرو های کارکرده دچار این مشکل می شوند.
- وجود هوا در فرمان:گاهی ممکن است سفت شدن فرمان خودرو به دلیل وجود هوا در آن باشد از این رو باید ماشین خود را به مکانیکی برسانید تا با استفاده از دستگاه های مخصوص هواگیری انجام شود و مشکلات فرمان حل شود.
- جعبه فرمان:هدایت و کنترل ماشین به دست جعبه فرمان می باشد. اگر فرمان خودروی شما سفت شده است ممکن وسایل جعبه فرمان آسیب دیده باشند از این رو بهتر است به مکانیکی مراجعه کرده تا مشکل را حل کنید و از خراب شدن سایر قطعات جلوگیری کنید. خرابی در قطعات جعبه فرمان در زمانی دیده می شود که ماشین سرد است ولی با گرم شدن این مشکل از بین می رود و ماشین به خوبی کار می کند.
- جک دو طرفه:اگر جک دو طرفه ماشین شما خراب شود و به هر دلیلی نتواند خوب کار کند ممکن است مشکلات بسیار زیادی از جمله سفتی فرمان را ایجاد کند. زمانی که مشکل از این مورد باشد در صورتی که شما فرمان را می چرخانید فرمان به سفتی حرکت می کند.
علت سفت شدن فرمان به یک سمت چیست؟
در ادامه به بررسی عللی که باعث سفت شدن فرمان ماشین هیدرولیک به یک سمت می شود می پردازیم:
- اندازه رینگ و لاستیک خودرو:به طور کلی اگر شما از لاستیک های پهن استفاده کنید فرمان ماشین شما تا حدودی سفت می شود زیرا رینگ های پهن آج های درشت تری دارند و همین عامل باعث می شود ماشین اصطکاک بیشتری با سطح زمین داشته باشد و سفت شدن فرمان به یک سمت را به دنبال خواهد داشت.
- تسمه هیدرولیک خودرو:دومین موردی که جزء علت های سفت شدن فرمان هیدرولیک یک ماشین به شمار می رود تسمه هیدرولیک خودرو است؛همانگونه که میدانید کار اصلی تسمه هیدرولیک این است که نیروی مورد نظر را از قسمت موتور به سمت پمپ هیدرولیک هدایت کند.به طور کلی به این نکته توجه داشته باشید که اگر تسمه هیدرولیک ماشین شما دچار مشکل پارگی یا فرسودگی باشد طبیعتا فرمان ماشین شما در حالت سفت قرار می گیرد.
- کیفیت روغن هیدرولیک:یکی دیگر از موارد مهمی که باعث سفت شدن یا روان شدن فرمان هیدرولیک ماشین می شود کیفیت روغن هیدرولیک است؛ به طور کلی کار اصلی روغن هیدرولیک انتقال قدرت و همچنین روان کردن فرمان هیدرولیک ماشین است.به این نکته توجه داشته باشید که اگر روغن هیدرولیک ماشین خود را تعویض نکنید قطعا فرمان ماشین شما سفت می شود و از این جهت ما به شما این پیشنهاد را می کنیم که روغن هیدرولیک ماشین را هر دو سال یک بار تعویض کنید.اگر شما در هنگام چرخاندن فرمان ماشین صدایی نامربوط و شبیه به جیغ را شنیدید حتما سیستم هیدرولیک و همچنین روغن هیدرولیک ماشین را مورد بررسی کامل قرار دهید تا فرمان ماشین شما در حالت سفت قرارنگیرد.
علت سفت شدن فرمان در هوای سرد
- ابتدا باید از سالم بودن تسمه هیدرولیک اطمینان حاصل شود.
- از کافی بودن سطح روغن هیدرولیک در مخزن آن و رسیدن روغن هیدرولیک به پمپ هیدرولیک اطمینان حاصل شود.
- از کیفیت روغن هیدرولیک اطمینان حاصل شود (اینکه روغنِ مناسب وجود داشته باشد و کارکرد آن بیش از حد نباشد).
سفت شدن فرمان بعد از گرم شدن
در صورت درست بودن موارد ۱، ۲ و ۳، علت سفت شدن فرمان با وجود روشن بودن موتور خودرو، یکی از موارد زیر است که توسط تکنیسین خودرو باید بررسی شود:
- پمپ هیدرولیک
- شیر هیدرلیک فرمان
- جک دو طرفه هیدرولیک
- در برخی موارد خرابی جعبه فرمان یا یکی از قطعات سیستم تعلیق
دلایل لرزش فرمان خودرو در موقعیت های مختلف
