در شرایط عادی گیربکس های اتوماتیک با توجه به نوع رانندگی افراد، نسبت دنده را انتخاب می کنند. همچنین عمل انتخاب نسبت دنده به علت خاصیت لنت گونۀ باندهای ترمز و صفحات، به راحتی و نرمی انجام می شود. اما گاهی ممکن است در گیربکس های اتوماتیک صدای ضربه بشنوید که به آن تقه زدن گیربکس اتوماتیک هم می گویند. فکر می کنید علت آن چیست؟
دلیل تقه زدن گیربکس اتوماتیک چیست؟
علت تقه زدن گیربکس اتوماتیک میتواند دلایل زیادی داشته باشد. هر گیربکس بسته به مدل طراحی و تعداد دنده های تعریف شده برای آن، می تواند تعدادی قفس سیاره ای داشته باشد. معمولا هر قفس سیاره ای قادر به ایجاد دو ضریب مشخص یا دنده است. برای اینکه گیربکس بتواند به وسیله باندهای ترمزی و صفحات ضریب مورد نظر خود را انتخاب کند، از مدارات هیدرولیکی که توسط بلوک هیدرولیک یا اصطلاحا ساعت گیربکس کنترل می شود، استفاده می کند. کنترل خود بلوک هیدرولیک نیز می تواند بر عهده ECU و یا گاورنر مکانیکی باشد.در حالت عادی، گیربکس بسته به شرایط و نحوه رانندگی راننده، ضرایب را انتخاب می کند و عمل انتخاب ضریب به دلیل خاصیت لنت گونه باندهای ترمزی و صفحات، به نرمی انجام می شود. اما گاهی ممکن است شرایطی به وجود بیاید که عمل تعویض همراه با ضربه یا اصطلاحا تقه و گیجی همراه باشد.
گیربکس های اتومات از اجزای مختلفی تشکیل شده اند که هر جزء کارکرد خاص خودش را دارد. می توان این گونه توضیح داد که یک گیربکس اتومات نیز مثل هر سیستم هیدرولیکی دیگری ممکن است دچار خرابی شود. گاهی سیستم خنک کننده به درستی کار نمی کند، گاه روغن گیربکس آلوده شده و یا از میزان آن کاسته شده است، گاهی فیلتر گیربکس نیاز به تعویض دارد و گاه نیز ممکن است قطعات گیربکس دچار خوردگی و یا شکست شده باشد. در همه این موارد گفته شده گرما دشمن اصلی جعبه دنده های اتومات به حساب می آید. در ادامه توضیح می دهیم که هر یک از این عوامل ممکن است چگونه باعث تقه زدن گیربکس شوند.
بروز اختلال در اتصالات گیربکس اتوماتیک
نامناسب بودن و یا شل بودن اتصالات در اون گیربکس اتوماتیک به مرور زمان باعث می شود تا این قسمت ها بیشتر مستهلک شوند. در مواردی مشاهده شده که این ضربه ها حتی بعد از تعمیر گیربکس اتوماتیک ادامه دارند. عدم رسیدگی به این مشکل می تواند باعث خرابی رام گیربکس و خراب شدن دسته موتور گردد.پس در صورتی که هرگونه لرزش و یا ضربه خفیف در زمان کار گیربکس اتوماتیک احساس کردید، باید حتما به تعمیرگاه گیربکس اتوماتیک حرفه ای مراجعه کنید و اقدامات لازم برای برطرف سازی آن را انجام دهید. چرا که عدم رسیدگی به این مشکل می تواند هزینه های اضافی زیادی را برای تعمیر گیربکس و سایر قسمت های خودرو به شما تحمیل کند.
نامناسب بودن شیوه رانندگی
در بسیاری از موارد تعمیر گیربکس اتوماتیک نمی تواند مشکل تقه زدن این قسمت را حل کند، چرا که روند رانندگی فرد منشاء به وجود آمدن این مشکل است. روند رانندگی با خودروهایی که مجهز به گیربکس اتوماتیک هستند، می توان گفت شیوه خاصی دارد که برای بهتر رانندگی کردن باید نسبت به آن آگاه باشید. در صورتی که فشار پای شما روی گاز نامنظم باشد و به شکلی عصبی این کار را انجام دهید، روند کاری گیربکس مختل خواهد شد.
این موضوع به خصوص در خودروهایی که از سیستم پردازشگر یا کامپیوتر داخلی استفاده می کنند، بیشتر دیده می شود. این سیستم ها تلاش می کنند تا رفتار راننده را تشخیص دهند و طبق آن الگو عملکرد مناسبی در زمان کار از خود نشان دهند. نداشتن الگوی مشخص و رفتاری برای رانندگی باعث می شود تا دما در گیربکس افزایش یابد و به این صورت عمر روغن موجود در این قسمت کاهش پیدا می کند. از سوی دیگر فشار دادن پا روی پدال گاز به صورت ناگهانی باعث اعمال ضربه بخش های داخلی گیربکس خواهد شد و به مرور زمان همین موضوع می تواند مشکلات زیادی را برای خودرو شما به وجود بیاورد.
ضعیف شدن سوپاپ ها و شیرهای برقی
روند کاری گیربکس اتوماتیک تا حد زیادی به روغن موجود در آن بستگی دارد و شیرهای برقی به همراه سوپاپ ها وظیفه کنترل فشار روغن در این قسمت را بر عهده دارند. در صورتی که هر کدام از این قسمت ها دچار مشکل شوند، خواهید دید که فشار روغن کافی به درون گیربکس جاری نمی شود و همین باعث بروز مشکل در سرووها خواهد شد.بی اهمیتی به این موضوع به مرور زمان می تواند خود را با تقه زدن در بخش گیربکس نشان دهد. از همین رو مراکز فروش گیربکس اتومات یا تعمیرگاه گیربکس اتوماتیک حرفه ای همواره به مشتریان خود پیشنهاد می کنند که سلامت شیرهای برقی و سوپاپ های این قسمت را جدی بگیرند.
کثیف شدن فیلتر روغن یا ناکارآمد بودن روغن گیربکس
وظیفه روغن گیربکس کاهش دما بین قسمت های مختلف است و در صورتی که عملکرد خود را از دست دهد، شاهد افزایش اصطکاک و افزایش دما در این قسمت ها خواهیم بود. در چنین شرایطی به مرور زمان بخش های مختلف گیربکس مانند چرخ دنده ها، سوپاپ ها، پمپ روغن و شیر ها دچار مشکل می شوند. در نتیجه ممکن است گیربکس خودرو شما در یک دنده خاص شروع به تقه زدن کند.پیشنهاد متخصصین این است که بعد از ۳۰ تا ۶۰ هزار کیلومتر کارکرد، نیمی از روغن موجود در گیربکس را تعویض کنید یا در صورتی که کارکرد خودروی شما به ۱۲۰ هزار کیلومتر رسیده است کل روغن را به وسیله دستگاه ساکشن خارج کرده و مجددا آن را پر کنید.
خراب شدن شیر رادیاتور روغن
استفاده از رادیاتور برای روغن گیربکس باعث می شود تا حرارت این قسمت همواره در حد تعادل باقی بماند. در صورتی که در این سیستم مشکلی بوجود بیاید، شاهد فرار روغن از بین صفحات و بخش های مختلف گیربکس خواهیم بود. در نتیجه ممکن است اصطلاحا گیربکس، دنده را ول کند، از همین رو گیربکس به اتاق ضربه خواهد زد.خراب بودن شیر رادیاتور یکی از مشکلاتی است که روند خنک سازی روغن را دچار اختلال می کند و باعث افزایش دمای آن می شود. این شیرها در بعضی خودرو ها به صورت الکتریکی و در نمونه های دیگر به صورت هیدرولیکی هستند و برای تعمیر گیربکس اتومات در این شرایط، حتما باید سراغ تعمیرگاه گیربکس اتوماتیک حرفه ای بروید.نباید فراموش کنید که شاید تعمیرکار مورد نظر نتواند منشاء مشکل بوجود آمده را به درستی تشخیص دهد و همین می تواند افزایش هزینه های بعدی را در پی داشته باشد؛ پس همیشه سراغ مراکز سرویس دهی و تعمیر مطمئن بروید.
تقه زدن گیربکس اتوماتیک در زمان دنده عقب
در صورتی که زمان دنده عقب صدایی غیر عادی یا ضربه هایی از گیربکس احساس می کنید، به احتمال زیاد بخشی از گیربکس شما دچار مشکل شده است. وقتی خودرو در حالت دنده عقب قرار می گیرد، روند حرکت گیربکس معکوس می شود و همین باعث می شود تا جریانِ روغن موجود در این قسمت نیز تغییر کند.در صورتی که وضعیت سلامت گیربکس شما نامناسب باشد، می توانید تاثیرات آن را در زمان دنده عقب بهتر مشاهده کنید. پس در صورتی که هر گونه اختلالی در این شرایط مشاهده کردید، بهتر است برای جلوگیری از پیشرفت مشکل، به تعمیرگاه گیربکس اتوماتیک مراجعه کنید. چرا که در غیر این صورت مجبور به پرداخت هزینه های سنگین به مراکز فروش گیربکس اتومات برای خرید این محصولات خواهید بود.
رفع تقه زدن گیربکس اتوماتیک
برای رفع تقه زدن گیربکس اتوماتیک در صورتی که مشکل در موارد گفته شدۀ بالا نباشد، می توانید مطابق مراحل زیر اقدام کنید:
- ابتدا سر باطری را جدا نمایید و اجازه دهید خودرو در حدود 20 دقیقه در این حالت باقی بماند.
- پس از گذشت 20 دقیقه، سر باطری را به جای اولیه خود برگردانید و در حالی که پای خود را روی پدال ترمز قرار داده اید، دنده را از حالت P به حالت R ببرید.
- اکنون پس از گذشت 2 تا 3 ثانیه، دنده را از حالت R به حالت N تغییر دهید.
- دوباره 2 ثانیه منتظر مانده و دنده را از حالت N به حالت D ببرید.
- مجدد 2 ثانیه صبر کرده و همین کار را برای 8 بار در وضعیت رفت و برگشت تکرار کنید.
- در نهایت دنده را در وضعیت D گذاشته و با شروع به حرکت، سرعت را افزایش داده و تمام دنده ها را پر نمایید.
- پس از آن مجدد سرعت را کاهش داده و خودرو را در حالت ایست کامل قرار دهید.
طریقۀ نگه داری از گیربکس اتوماتیک
گیربکس اتوماتیک یکی از اصلی ترین و مهم ترین اجزای خودروهای دنده اتوماتیک است. این گیربکس وظیفۀ انتقال قدرت در خودرو را بر عهده دارد. در این گیربکس ها انتخاب سرعت دنده و نیروی وارده با توجه به سرعت و وضعیت جاده به صورت اتوماتیک از موتور به چرخ ها منتقل می شود.بنابراین مراقبت از گیربکس اتوماتیک اهمیت ویژه ای دارد. در ادامه چند نکته برای نگهداری از گیربکس اتوماتیک را خواهیم گفت.
- در واقع روغن و فیلتر مهم ترین بخش های یک گیربکس اتوماتیک هستند و حتما باید به صورت دوره ای عوض شوند.
- دنده را درست تنظیم کنید.
- مایع گیربکس را بررسی کنید.
- سرویس های دوره ای را جدی بگیرید.
- از بکسل های سنگین پرهیز کنید.
هزینه رفع ایراد تقه زدن گیربکس چقدر است؟
نمیتوان به طور دقیق هزینه را برآورد کرد چون بستگی به این دارد که علت تقه زدن گیربکس چه باشد و تعیین هزینه بعد از تشخیص علت زوزه کشیدن است.
تعمیر تقه زدن گیربکس چقدر زمان می برد؟
باز هم بستگی به علت این ایراد بستگی دارد برای مثال اگر مربوط به روغن گیربکس باشد، یک ساعت زمان نیاز دارد برای تعویض ولی اگر ایراد از داخل گیربکس باشد به دو روز زمان نیاز دارد.