کپک چیست؟
کپک، نوعی قارچ است که اغلب به صورت لکه هایی با رنگ های مختلف از جمله سبز، خاکستری یا سیاه دیده می شود. بیش از 100 هزار گونه کپک شناسایی شده اند. کپک ها با ایجاد هاگ (اسپور) تولید مثل می کنند که دیدن آن با چشم غیر مسلح بسیار سخت است. شکل اسپورها متفاوت بوده و اندازه آن ها از 2 تا 100 میکرون است (برای مقایسه، یک تار موی انسان از 17 تا 181 میکرون قطر دارد). کپک ها از بخش های مختلفی شامل ریزوئید (ریشه)، استولون (ساقه های خوابیده)، اسپورانژیوم (کیسه حاوی هاگ)، اسپورانژیوفور (هایف رویشی) و هاگ ها (اسپورهای تولید مثلی) تشکیل شده اند. از طریق اسپورانژیوم، اسپورهای تولید مثلی آزاد می شوند که می توانند از طریق هوا، آب یا حیوانات پخش شوند. کپک ها می توانند در هر مکان مرطوب تولید مثل کنند. هنگامی که هاگ کپک بر روی یک نقطه مرطوب در داخل خانه قرار می گیرد، ممکن است هر چیزی را تجزیه و هضم کند تا خود زنده بماند. آن ها می توانند روی چوب، کاغذ، فرش، مواد غذایی و سایر سطوح رشد کنند. قسمت های تشکیل دهنده کپک ها در تصویر نشان داده شده اند که هر کدام وظایفی را در رشد و تکثیر این موجود زنده بر عهده دارند. در واقع، کپک ها خود مسموم کننده نیستند اما گونه هایی از کپک ها وجود دارند که سمی هستند به این معنی که آن ها نوعی سم به نام «مایکوتوکسین» (Mycotoxins) تولید می کنند. این مایکوتوکسین ها محصولات شیمیایی جانبی فرآیندهای متابولیکی (هر فرآیندی که برای حفظ حیات انجام می شود مانند تبدیل غذا به انرژی یا تنفس سلولی) هستند. برخی از مایکوتوکسین ها حتی در مقادیر کم نیز می توانند باعث واکنش سمی در انسان و حیوان شوند.
دلیل کپک نزدن قند و شکر
فرض کنید که دو ماده غذایی مثل یک کاسه گوجه فرنگی تازه و یک کاسه شکر را بیرون گذاشته اید. بعد از یک هفته به آن ها سر می زنید. احتمالا بعد از یک هفته متوجه لکه های سیاه و موادی شبیه به کپک روی گوجه فرنگی می شوید. در حالی که این اتفاق برای شکر نیفتاده است اما به نظر شما چرا شکر کپک نمی زند؟ یک سری دلایل مرموز و علمی در این باره وجود دارد که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد.
دلیل اول :آب
موجودات مختلف مثل باکتری و قارچ عاشق شکر هستند اما آن ها برای زنده ماندن علاوه بر قند، به آب هم نیاز دارند. اما خاصیت شکر و شیرینی اینگونه است که تمام آب اطراف را به داخل خودشان می کشند. به همین دلیل شکر می تواند یک عامل نگهدارنده برای مواد غذایی محسوب شود و به خاطر اینکه تمام آب را داخل خودش نگه میدارد، در نتیجه باکتری های اطراف، آن را تغذیه نمی کنند، زیرا هیچ آبی را برایشان نگه نمی دارد؛ بنابراین محیط خوبی برای رشد کپک و باکتری نخواهد بود.
دلیل دوم :غشا
دلیل دیگر این که قسمت خارجی سلول در ناحیه غشا یک سد ایجاد می کند و مانع از حرکت بعضی از مواد به داخل و یا بیرون می شود. غشای سلولی در شکر و قند، غلظت و ضخامت بالایی دارد و در نتیجه آب داخل سلول می ماند و باکتری ها دیگر به آن دسترسی ندارند و اگر به سراغ شکر بروند، نمی توانند زنده بمانند و همین باعث می شود که قند و شکر کپک نزنند.
امیدوارم از محتوای نکات خانه داری نهایت لذت را برده باشید و برای کسانی که به خانه داری علاقمند هستند، میتوانید ارسال نمایید. همچنین برای مشاهده ی مطالب پر محتوای دیگر میتوانید به بخش سبک زندگی ساعدنیوز مراجعه نمایید. از همراهی شما بسیار سپاسگزارم.