دست برتر قدرت هوایی منطقه با کیست؟
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی ساعدنیوز، نیروی هوایی آمریکا یکی از پایههای مهم قدرت نظامی ایالاتمتحده است. اهمیت نیروی هوایی آن بهقدری است که میتوان آن را با تسلیحات هستهای آمریکا مقایسه کرد. داشتن جنگندههای پیشرفته و متعدد، محور قدرت هوایی اوست. آمریکا این جنگندهها را در ناوهای هواپیمابر و برخی پایگاههای نظامی خود در منطقه مستقر کرده است.
اما باید به این نکته توجه داشت که قدرت هوایی صرفا در جنگندههای نظامی خلاصه نمیشود. سامانههای پدافندی، پهپادها و موشکهای زمین به هوا نیز پازل قدرت هوایی را تشکیل میدهند. با این وجود، تصور حاکم در منطقه بر این بود که دست برتر قدرت هوایی، با آمریکاست.
«سنتکام»، فرماندهی نیروهای آمریکا در منطقه را بر عهده دارد. سنتکام همان نیرویی است که در ترور شهید سلیمانی نقش اصلی داشت و ایران آن را بهعنوان یک نیروی تروریستی معرفی کرده است.
«آلکسوس گرینکویچ»، فرمانده نیروی هوایی سنتکام در سال 2022، زمانی که بهتازگی بهعنوان فرمانده انتخاب شده بود، در خصوص وضعیت موازنه قوای هوایی منطقه گفت: «جتهای جنگی ایالاتمتحده هنوز در آسمان خاورمیانه از مزیت برخوردار هستند؛ اما ایران تاکتیکهای خود را تطبیق داده و پیشرفتهای بزرگی را به دلیل پهپادهای خود انجام داده است.»
بر اساس گزارشها، پهپادهای ایران نگرانی اصلی این فرمانده آمریکایی در منطقه است. او یکی از اهداف خود را، «بازیابی برتری هوایی آمریکا در منطقه» میداند. بهعبارتیدیگر، برتری هوایی آمریکا در منطقه، ازدسترفته است که حالا فرمانده نیروی هوایی سنتکام به دنبال بازیابی آن میگردد.
اما پیش از این نیز اعترافی صریح در خصوص دست برتر هوایی در منطقه شنیده شده بود. ژنرال مککنزی، فرمانده سابق کل سنتکام در آوریل 2021 گفته بود که ایران برتری هوایی را از آمریکا گرفته است. مککنزی اظهار داشت: «ایالاتمتحده برای اولین بار از زمان جنگ کره، به دلیل قابلیتهای پهپادی ایران، بدون برتری کامل هوایی عملیات میکند.»
شورای آتلانتیک، اندیشکدهای آمریکایی در حوزه بینالملل است. همانگونه که از اسم آن پیداست، این اندیشکده از مدافعان «پیمان آتلانتیک شمالی» یا همان «ناتو» است. این اندیشکده در گزارشی عنوان کرد: «ایران زمانی در حقارت هوایی بود. اما بعد از حمله به اسرائیل، اوج گرفت.»
در این گزارش آمده است: «حمله بیسابقه ایران به اسرائیل، یک تیر هشدار بود که نشان میدهد تهران علیرغم فقدان نیروی هوایی مدرن، توانایی زدن ضربه هولناک به نیروی هوایی پیشرفته اسرائیل را دارد.»
موسسه شورای خاورمیانه در امور جهانی (Middle East Council On Global Affairs) یک موسسه تحقیقاتی در حوزه مسائل ژئوپلیتیک است. این موسسه در گزارشی عنوان کرد: «برنامه موشکی و پهپادی ایران برای برهم زدن هژمونی هوایی آمریکا»
در این گزارش آمده است: «ایران تکنولوژی موشکی و پهپادی خود را جایگزینی برای نیروی هوایی قدیمی خود میبیند و به آن اجازه میدهد قدرت را فراتر از مرزهای خود پخش کند. موشکها و پهپادها بخشی از استراتژی بازدارندگی ایران هستند.»
خوب است در اینجا عملیات وعده صادق 1 را از دید یک خلبان آمریکایی بررسی کنیم. شبکه CNN با یکی از خلبانان آمریکا در شب عملیات وعده صادق مصاحبه کرد. این خلبان جزو نیروهایی بود که تلاش میکرد نقش پدافند هوایی را برای اسرائیل ایفا کرده و پهپادها و موشکهای ایران را رهگیری کند.
در این گزارش آمده است: «حمله ایران بسیار بزرگتر از آن چیزی بود که آمریکا پیشبینی میکرد. هنگامی که "بنیامین کوفی"، خلبان جنگنده اف15 پروازش را آغاز کرد، انتظار نداشت که موشکهایش در مقابله با حمله گسترده ایران تمام شود. منابع مورد استناد سیانان گفتهاند که این حمله اولین آزمون واقعی نیروی هوایی آمریکا در برابر یک حمله پهپادی گسترده و طولانیمدت بود.»
خلبان این پرواز در خصوص رهگیری یک پهپاد ایرانی گفت: «ارتفاع پرواز بسیار پایینتر از حداقل ارتفاع استاندارد اف15 بود. این یک ماموریت بسیار خطرناک در تاریکی مطلق برای هدفی بود که بهسختی قابل مشاهده است.» به گزارش CNN ، «خدمه آمریکایی گفتند که احساس غمگینی میکردند. وضعیت در پایگاه آمریکا آشفته بود.»
همانگونه که گفته شد، توان پدافندی نیز بخشی از پازل قدرت هوایی است. در عملیات وعده صادق 1 و 2، موشکهای ایران پدافند اسرائیل را عملا به ناکارآمدی کامل رساندند. پدافندی که توسط آمریکا طراحی، تامین و راهاندازی شده بود.
از طرفی دیگر، عملکرد پدافند ایران در تجاوز اسرائیل، بسیار بالاتر از آن چیزی بود که آمریکا و صهیونیستها توقع داشتند و نقشه آنها را به هم ریخت.
قدرت برتر هوایی آمریکا در منطقه، آن چیزی بود که میتوانست سایه تهدید نظامی را بر ایران نگه دارد. اما با تغییر معادلات در قدرت هوایی، آمریکا دیگر این ابزار قدرت را نمیتواند همچون گذشته بهعنوان تهدیدی پایدار علیه ایران استفاده کند.
بهعلاوه، در سالهای اخیر، اقدامات قابلتوجهی در راستای تقویت جنگندههای ایران صورت گرفته است. حرکت به سمت بهرهمندی از هواپیما پیشرفته سوخو-35، تنها یکی از این موارد است.
برای پیگیری اخبار و اتفاقات روز جهان ساعدنیوز را دنبال کنید.