انواع خواب قالی
- خواب اصل يا معمولى خوابی است که از بالا به طرف پائین فرش قرار دارد.
- خواب کچ یا اریب خوابی است که از راست به طرف چپ احساس شده و اختصاص به فرش های با گره نامتقارن دارد.
- خواب کج یا اریب خوابی است که از چپ به راست احساس شده و اختصاص به فرش های با گره متقارن دارد.
- خواب معکوس خوابی است که از پائین به بالا یا از سمت راست به چپ (در مورد فرش های با گره متقارن) و بالعکس (در مورد فرش های با گرهٔ نامتقارن) قرار دارد و اهمیّت قابل ملاحظه ای در بافت فرش های برجسته و در رفوگری دارد.
- خواب پشت خوابی است که از پشت فرش بوسیله قوس گره ها تشکیل می شود. روش تعیین طول ساق گره فرش برای تعیین طول ساقه گره فرش از وسیله ای فلزی به نام کژه استفاده می شود. این وسیله که بر حسب میلی متر درجه بندی شده است را بطور عمودی در پرزها فرو می برند و اندازه ساق پرز را تعیین می کنند. البته این اندازه گیری باید چند بار انجام پذیرد و در نهایت متوسط طول ساق های گره را مشخّص می کنند. سپس نتیجه متوسط برحسب میلی متر محاسبه می شود.
انواع شیرازه
جهت استحكام کناره های طولي فرش از شیرازه يا کناره پیچ استفاده ميشود که ضمن استحكام کنارههای فرش و پوشاندن پودها، نظم و ظرافت خاصي به آن ميدهد. شیرازه بافي به دو روش انجام ميگیرد:
- شیرازه متصل
- شیرازه منفصل
شیرازه متصل
شیرازه متصل هنگام بافت و موازی با بافت، بافته می شود و به دور چند تار چله کناره های فرش بافته می شود. در این روش شما بعد از بافت هر رج از قالی نخ های شیرازه را به دور چند نخ چله می پیچید.
مزایای شیرازه متصل
- موازی با بافت پیش می رود و بعد از اتمام فرش نیاز به شیرازه زنی منفصل نیست
- از استحکام بالایی برخوردار است
- کناره های کار تمیز و مرتب دیده می شود.
معایب شیرازه متصل
- وقت گیر بودن
- در صورت نداشتن مهارت باعث جمع شدگی فرش می شود.
- در صورت نداشتن مهارت یکدست و زیبا دیده نمی شود.
شیرازه منفصل
این نوع شیراز بعد از اتمام کار بافت فرش انجام می شود بعد از اتمام بافت و بعد از پرداخت فرش جدا از دار قالی شیرازه به کناره های فرش دوخته می شود که به این نوع شیرازه منفصل گفته می شود.
در این روش بعد از هر رج بافت نیاز به هیچ کاری نیست و پودها به کناره های دار و یا به اندازه دو سانت از کناره های قالی آویزان می ماند و بعد از اتمام کار و پرداخت پودهای اضافی کناره های فرش قیچی و شیرازه زده می شود. این نوع شیرازه به کمک سوزن و نخ به کنارهای قالی دوخته می شود.
مزایای شیرازه منفصل
- استحکام بالا
- تمیز و یکدست
- اگر فرش کجی داشته باشد در این روش می شود تا حدودی رفع کرد.
معایب شیرازه منفصل
این نوع شیرازه زنی قالی هیچ معایبی ندارد.