علل و علائم فشار خون پایین در کودکان

فشار خون به نیروی خون در برابر دیواره های شريانی شما اشاره دارد. فشار خون توسط دو عدد نشان داده می شود که نشان دهنده ضربان قلب است و به عنوان فشار سیستولیک شناخته می شود و عضله قلب که بین ضربات استراحت می کند، به نام فشار دیاستولیک نامیده می شود. اندازه گیری با فشار سیستولیک روی فشار دیاستولیک نوشته می شود، یا دو عددی جدا شده توسط یک اسلش بیان می شود. فشار خون پایین یا فشار خون بالا بیماری است که در آن فشار خون پایین تر از حد طبیعی است. این بدان معنی است که قلب، مغز و سایر قسمت های بدن خون کافی را دریافت نمی کنند. فشار خون پایین در کودکان قابل درمان است، اما مهم است که علت آن مشخص شود تا درمان به درستی صورت پذیرد.

فشار خون طبیعی در نوزادان و کودکان

فشار خون نرمال نوزادان و کودکان مطابق جدول زیر در محدوده مشخصی می باشد.

انواع فشار خون پایین در کودکان

فشار خون در نوجوانان معمولاً ثابت است. اگرچه در کودکان بر اساس سن ، قد و جنسیت متفاوت است اما می توان آن را به سه دسته بندی تقسیم کرد:

فشار خون پایین ارتواستاتیک

این نوع وضعیت زمانی اتفاق می افتد که فشار خون کودک هنگام ایستادن در مدت زمان طولانی افت می کند که ممکن است سر درد و مشکلاتی در بینایی را به همراه داشته باشد.

فشار خون پایین عصبی

این نوع فشار خون به سنکوپ معروف است و زمانی اتفاق می افتد که مغز و قلب تعامل رفلاکسی غیر طبیعی دارند که کودک در یک محیط گرم قرار دارد، مدت زمان طولانی ایستاده است، تازه از ورزش برگشته یا به تازگی غذا خورده است.

فشار خون پایین شدید

این وضعیت افت شدید فشار خون را به دلیل عفونت های شدید، از دست دادن خون زیاد، آلرژی شدید، آسیب دیدگی و جراحت ایجاد می کند. فشار خون پایین در کودکان می تواند به دلیل عوامل مختلف یا یک وضعیت خاص در بدن ایجاد شود.

گرفتن فشار خون کودک

فشار خون کودک را می توان با استفاده از ستسکوپ (stethoscope ) و فشار خون دست اندازه گیری کرد. بازوی دست معمولا بهترین مکان برای اندازه گیری فشار خون در نوزاد است، مگر اینکه نوزاد دارای سرم داخل وریدی یا کاتتر باشد. استفاده از اندازه اشتباه دست، و یا میزان آسایش کودک می تواند اندازه گیری میزان فشار خون را تحت تاثیر قرار دهد. یک بازوبندی که بیش از حد بزرگ است می تواند باعث کاهش کمی در دقت اندازه گیری شود؛ یک بازوبندی که خیلی کوچک است، اما می تواند باعث خواندن نادرست فشار خون شود که به طور قابل توجهی افزایش یافته است.

علل افت فشار خون در کودکان

بعضی از علل رایج که از طریق موارد زیر روی کودکان اثر می گذارد:

خشکی و کم آبی بدن

زمانی که آب بسیار زیادی از بدن خارج شود، خشکی ایجاد می گردد. فشار خون پایین می تواند یکی از علائم چندگانه خشکی خفیف تا شدید در کودکان باشد.

آلرژی

آلرژی زمانی اتفاق می افتد که سیستم ایمنی به خود بدن حمله می کند. آلرژی شدید را آنافیلاکسی می گویند که این وضعیت می تواند عاملی برای فشار خون پایین باشد.

عفونت

گاهی اوقات فشار خون پایین بر اثر عفونت های شدید ایجاد می گردد.

افت شدید آهن

فشار خون پایین می تواند علائم مختلفی از جمله کمبود آهن را در کودکان نشان دهد. فشار خون پایین احتمالاً در کنار علائم دیگری مثل کم خونی در طول این شرایط خودش را نشان می دهد.

مشکلات قلب

کاهش فشار خون می تواند نشانه نارسایی قلبی یا دیگر مشکلات قلبی در کودکان باشد. بعضی دیگر از علائم مثل مشکلات تنفسی، عرق زیاد و مشکلات رشد کودک مربوط به بیماری های قلبی می شود.

آسیب دیدگی یا جراحت

جراحت می تواند باعث از دست دادن خون در داخل یا خارج از بدن شود که عاملی برای افت فشار خون است. این نوع فشار خون پایین اغلب، با علائم زیاد دیگری نیز مثل دل درد شدید همراه است که نشان دهنده خون ریزی داخلی است.

کمبود مواد مغذی و مشکلات مربوط به سوخت و ساز

کمبود مواد مغذی مثل فولیک اسید و ویتامین ب 12 می تواند عاملی برای کم خونی باشد . ممکن است یکی از دلایل این مشکلات مربوط به سیستم غدد درون ریز باشد.

فشار فیزیکی

ایستادن یا نشستن در مدت زمان طولانی ، قرار گرفتن در معرض نور خورشید در فصل تابستان و ورزش شدید و سخت و استرس های روحی عاملی برای فشار خون پایین است.گاهی اوقات تشخیص فشار خون پایین در کودکان سخت است اما دانستن این علائم می تواند در این زمینه کمک کننده باشد.

علائم افت فشار خون در کودکان

کودکانی که فشار خون پایین داشته باشند، معمولا علایم زیر را از خودشان نشان می دهند :

• سرگیجه یا احساس گیجی
• خستگی
• حالت تهوع
• کمبود تمرکز
• تاری دید
• احساس بیماری و مریضی
• تنگی نفس

بعضی از کودکان علائم خفیف مثل سر درد و خستگی مزمن دارند که گاهی اوقات نشان دهنده افت فشار خون است.

عوارض جانبی فشار خون پایین در کودکان

افت شدید فشار خون می تواند بدن شما را از اکسیژن رسانی مناسب به اندام های کودک باز دارد. این کار می تواند به قلب کودک شما آسیب جدی وارد کند و انواع بیماری های قلبی کودکان، مغز بیماری های مغز و اعصاب، و دیگر ارگان ها را باعث شود. فشار خون پایین می تواند خطرناک باشد اگر به موقع درمان نشود. فشار خون پایین می تواند باعث تار دیدن یا سرگیجه شود که ممکن است باعث افتادن و آسیب می شود.

تشخیص فشار خون پایین و افت فشار در کودکان

پزشک در چنین شرایطی مراحل زیر را برای فشار خون پایین کودکان در نظر می گیرد تا آن را تشخیص دهد.

بررسی علایم

اول از همه پزشک به بررسی علائم می پردازد و از والدین در مورد وضعیت های پزشکی کودک سوال می کند.

اندازه گیری فشار خون

سپس به صورت دستی یا دیجیتالی فشار خون را اندازه می گیرد.

اندازه گیری نبض

انگشتان پزشک در چنین شرایطی روی رگ قرار می گیرد تا نبض را احساس کند. این مورد به او کمک می کند که تعداد ضربان قلب در ثانیه را متوجه شود.

تست ECG

اگر هرگونه چیز غیر طبیعی تشخیص داده شود ، ممکن است پزشک چکاپ های بیشتر را برای قلب از طریق دستگاه ECG پیشنهاد کند.

بررسی های فشار خون کودک چطور انجام می شود؟

اگر یک بار فشار خون کودک بالا بود نباید به این نتیجه رسید که او دچار فشار خون بالاست. اگر این افزایش زیاد نباشد باید به والدین گوشزد شود که هفته ای یک بار فشار خون فرزندشان را چک کنند تا اطمینان حاصل شود کودک فشار خون بالا دارد یا نه. ممکن است فشار خون در همان معاینه اول بسیار زیاد باشد، در این صورت با کمی تامل دوباره باید فشار خون چک شود چون درصورت توجه نکردن احتمال خونریزی مغزی وجود خواهد داشت.
وقتی بیمار مراجعه می کند باید شرح حال از او گرفته شود تا اگر در خانواده فردی فشار خون بالا دارد مشخص شود و معاینه انجام گیرد. والدین باید کودک را آماده کنند تا پزشک هنگام معاینه بتواند به نتیجه برسد و تشخیص دقیق انجام شود. تشخیص دقیق تنها با آزمایش انجام می شود. وجود عفونت یا پروتئین در ادرار به پزشک کمک می کند به تشخیص نهایی برسد. ممکن است در مراحل پیشرفته تر سونوگرافی یا آنژیوگرافی نیاز باشد. اگر کودک دچار فشار خون بالا باشد باید از نظر قلبی نیز بررسی شود تا مشخص شود بطن چپ ضخیم شده یا نه. اگر ضخیم شده باشد، نشان دهنده این است که این فرد مدت هاست فشار خون دارد.

درمان های خانگی برای افت فشار در کودکان

اگر کودک و یا نوجوان شما دارای افت فشار خون می باشد با روشهای بسیار ساده و توصیه های پزشکی می توانید از بروز این اتفاق جلوگیری کنید.

• یک رژیم غذایی متعادل به بهبود وضعیت فشار خون در کودکان کمک می کند. مصرف سبزیجات، میوه و آجیل به عنوان بخشی از رژیم غذایی روزانه بسیار کمک کننده است و مواد غذایی حاوی فولیک اسید و ویتامین ب 12 کمک زیادی به درمان افت فشار در نوزادان و کودکان میکند.
• مواد غذایی حاوی سدیم می تواند به متناسب نگهداشتن فشار خون کمک کند. وعده های غذایی مثل مرغ، پنیر، سوپ و نان حاوی سدیم هستند.
• مصرف زیاد مایعات در طول روز باعث می شود که بدن کودک دچار کم آبی نشود. چرا که کم آبی و خشکی بدن یکی از دلایل ایجاد افت فشار در نوزادان و کودکان است.
• همچنین کودکان نباید مدت زمان طولانی بایستند یا بشینند و هرگز کودک نباید در محیط های بیش از حد گرم قرار بگیرد.
• کم کردن مصرف کربوهیدرات نیز در کاهش ابتلا به افت فشار در نوزادان و کودکان موثر است.

چه زمانی باید با دکتر تماس گرفته شود؟

• کمک های فوری پزشکی در شرایط زیر لازم است:
• اگر فرزند شما قادر به نفس کشیدن نیست
• اگر او غش می کند.
• اگر او مدفوع سیاه یا قرمز دفع می کند.
• اگر او از تب بالا رنج می برد.
• اگر او درد قفسه سینه، ضربان قلب نامنظم و تنگی نفس دارد.
• فشار خون پایین ممکن است یک بیماری رایج در کودکان باشد، اما این حالت ها نیز نادر نیستند. به راحتی می توانید فشار خون پایین را در بچه ها با مشاوره گرفتن از متخصص اطفال کنترل کنید .

ارتباط سندرم مرگ ناگهانی کودک و فشار خون پایین در نوزادان چیست؟

SIDS لینک به سندرم مرگ ناگهانی، که به نام سندرم مرگ ناگهانی نوزاد شناخته می شود، ممکن است با فشار خون پایین و موقعیت خواب در نوزادان نارس ارتباط داشته باشد. محققان دریافتند که نوزادان نارس در حالی که در شش ماهگی اول در خواب هستند، در مقایسه با نوزادان کامل، دارای فشار خون پایین هستند. فشار خون پایین نیز همچنین به وضعیت نوزادان زودرس بستگی دارد که روی صورت خود می خوابند. نوزادان نارس حدود 20 درصد موارد SIDS را نشان می دهند. محققان گزارش می دهند که کاهش فشار خون در هنگام خواب با سندرم مرگبار ارتباط دارد .

را ه های تشخیص آلرژی و سرماخوردگی در کودکان