نوزادان تازه متولد شده گاهی اوقات دچار خشکی پوست می شوند و ممکن است لب های آنها چسبیده به نظر برسد تا زمانی که پوست آنها با محیط خارج از رحم سازگار می شود. چندین درمان خانگی می تواند به مرطوب سازی لب ها و تسکین هرگونه ناراحتی کمک کند. گاهی ممکن است به نظر برسد که ترک لب ها برای نوزاد تازه متولد شده ناراحت کننده است اما این علامت معمولاً جای نگرانی ندارد. اگر علائم دیگری نیز وجود داشته باشد شکاف لب ها می تواند یک بیماری زمینه ای مانند عفونت یا کمبود آب را نشان دهد. اگر نوزاد تازه متولد شده دارای لبهای مزمن شکسته یا علائم دیگری است بهتر است به دکتر مراجعه کنید تا علل جدی را رد کند.
یکی از دلایل ترک خوردن لب ها در نوزادان عادت آنها به مکیدن مداوم لب ها است. با این حال ترک خوردگی لب ها می تواند ناشی از دلیل مهم دیگری مانند دهیدراسیون یا کمبود آب بدن باشد. همچنین تغییرات گسترده آب و هوایی، قرار گرفتن نوزاد در معرض باد و تنفس از طریق دهان نیز از جمله دلایل دیگری هستند که می توانند باعث خشک شدن و ترک خوردگی لب نوزاد شوند.
علت ترک خوردگی لب نوزاد
میزان ترک خودرن لب نوزاد با تغییرات جوی و آب و هوایی بیشتر می شود. به دنبال تغییرات در دما و سطح رطوبت ممکن است لب های نوزاد خشک شده و این خشکی به تدریج منجر به ترک آن ها شود. این موضوع ممکن است در کودکان نوپا و به ویژه نوزادان نگران کننده باشد. ترک خوردن لب نوزاد دلایل دیگری هم دارد که در ادامه بیان میشود.
کم آبی بدن
تغییرات آب و هوایی منجر به بروز کم آبی در بدن نوزادان می شود. آب و هوای خشک باعث از میان رفتن رطوبت پوست نوزاد و آب و هوای گرم و مرطوب باعث عرق کردن زیاد نوزادان می شود. از طرفی هم برخی از نوزادان قادر به گرفتن سینه مادر و دریافت شیر کافی نمی باشند که این مساله منجر به کم آبی بدن و در نتیجه خشکی لب های نوزاد می شود. برخی از مهمترین علائم کم آب شدن بدن نوزاد، عبارتند از:
- گودی چشم ها
- افزایش ضربان قلب
- گریه های بدون اشک
- سرد و کبود شدن دست و پا
- فرورفتگی نقطه نرم روی جمجمه نوزاد
کمبودهای تغذیه ای
عدم تغذیه مناسب یکی دیگر از دلایل خشک شدن لب های نوزاد است. در صورت عدم تامین مواد مغذی لازم به بدن نوزاد لب های او قادر به حفظ رطوبت کافی نخواهند بود. این مساله با تضعیف سیستم ایمنی بدن، منجر به خشکی و ترک لب های نوزاد می شود.
واکنش های آلرژیک
پوست نوزاد ممکن است نسبت به لوسیون، کرم و حتی پارچه ای که به عنوان ملافه بر روی او کشیده می شود حساسیت نشان دهد؛ بنابراین چنانچه مادر از رژ لب خاصی استفاده کرده و به دفعات نوزاد خود را ببوسد ممکن است باعث ایجاد حساسیت بر روی لب های نوزاد شود.
تنفس از طریق دهان
تنفس از طریق دهان باعث می شود که هوا دائما در اطراف لب ها جریان داشته باشد. این هوا همواره رطوبت موجود در مسیر خود را جذب می کند. مسدود شدن راه تنفس بینی به دلایلی از جمله ابتلا به بیماری اغلب باعث تنفس دهانی در نوزادان می شود. این امر نیز به نوبه خود ترک خوردن لب ها و ایجاد درد و ناراحتی در آنها را به دنبال دارد.
تغییرات آب و هوایی
از آنجایی که پوست نوزاد به خصوص در روزهای اولیه پس از تولد به تغییرات آب و هوایی سازگاری ندارد بنابراین دمای محیطی که نوزاد در آن نگهداری می شود باید کاملا ایمن و مناسب باشد. گرمای تابستان، سرمای زمستان و قرار گرفتن در معرض وزش باد شدید می تواند باعث از میان رفتن رطوبت بدن و در نتیجه خشکی لب های نوزاد شود.
مکیدن یا لیس زدن لب ها
تمایل به مکیدن به خصوص در اولین هفته های پس از تولد در نوزادان بسیار شایع است. این امر باعث می شود نوزاد با بیرون آوردن زبان دائما لب های خود را لیس زده و یا آنها را بمکد. در نتیجه بزاق دهان به تدریج از روی لب ها تبخیر شده و باعث خشک شدن آنها می شود. در نهایت تکرار این چرخه ممکن است منجر به ترک خوردگی لب ها شود.
تغذیه با شیر مادر با ترک خوردن لب های نوزاد ارتباط دارد. ولی واقعیت امر آن است که شیردهی پستانی نمی تواند عامل ترک خوردن لب های نوزاد باشد. برعکس شیر مادر در رفع خشکی لب ها بسیار موثر است؛ بنابراین چنانچه نوزاد پستان مادر را به درستی به دهان گرفته و در طول روز شیرکافی بنوشد احتمال خشکی و ترک لب ها کاهش خواهد یافت.
علائم خشکی و ترک خوردن لب نوزاد چیست؟
- کاهش رطوبت طبیعی لب ها و خشک شدن آنها
- ظاهر شدن ترک های کم و بیش عمیق بر روی لب ها
- تیرگی پوست اطراف دهان و لب ها
- دردناک و قرمز شدن لب ها
- وجود خونریزی در ناحیه ترک ها
درمان ترک لب در نوزادان به چه صورت است؟
با استفاده از داروهای خانگی می توان لبهای شکاف خورده نوزاد را درمان کرد. با این حال اگر مشکل بدتر شود یا مزمن شود مراقبان باید با پزشک وقت بگیرند. برای درمان ترک خوردگی لب در نوزادان داروهای خاصی وجود دارد که مخصوص نوزادان بوده و برای تسکین سریع ناراحتی می توانید از آنها استفاده کنید.با انجام روش های زیر شکاف لب کودک را درمان کنید:
لانولین را روی لبهای آنها بمالید
هنگام شیردهی بسیاری از افراد از کرم لانولین برای تسکین پستانک ترک خورده استفاده می کنند. لانولین به طور طبیعی در پشم گوسفند ظاهر می شود. استفاده از این کرم روی لبهای خشک نوزاد تازه متولد شده ایمن است و می تواند به آرامش و آبرسانی آنها کمک کند. هنگام زدن این دارو شستن دست هایتان فراموش نوشد.
شیر مادر را روی لبهایشان بزنید:
شیر مادر پر از آنتی بادی است که می تواند به مقابله با بیماری کمک کند. در روزهای اول پس از زایمان شیر مادر حاوی آغوز است که می تواند نوزادان را از باکتری و ویروس محافظت کند. استفاده از چند قطره شیر مادر برای خشک و ترک خوردن لب ها می تواند به آرامش و رطوبت آنها کمک کند. علاوه بر این ممکن است خطر ابتلا را کاهش دهد.
از مرهم لب مخصوص نوزاد استفاده کنید:
از استفاده از بالم لب در نوزادان خودداری کنید و فقط از محصولاتی استفاده کنید که آزمایش ایمنی نوزادان را پشت سر گذاشته اند. مومیایی کننده لب که برای نوزادان و نوزادان مناسب است معمولاً حاوی مواد طبیعی است و نباید حاوی مواد شیمیایی مشابه بالم لب بالغ باشد. حتما از محصولات پزشکی کودکان استفاده کنید.
پوشاندن با لباس خوب در هوای سرد :
شرایط آب و هوایی می تواند لبهای حساس نوزاد را به سرعت خشک کند. باد، سرما و آفتاب همگی می توانند باعث خشکی یا ترک لب شوند. محافظت از پوست نوزاد در برابر آب و هوای سخت، از جمله درجه حرارت گرم و سرد ، ممکن است به شما کمک کند تا لب های شکاف خورده را از بین ببرید. در هوای سرد به لباس های نوزاد دقت کنید تا این مشکل پیش نیاید.
از مرطوب کننده استفاده کنید:
مرطوب نگه داشتن هوا می تواند از خشک شدن پوست نوزاد جلوگیری کند. رطوبت ساز به افزایش سطح رطوبت درجو کمک می کند و استفاده از آن در اتاق کودک می تواند به مرطوب نگه داشتن پوست و لب های او کمک کند.این یکی از روش های موثر برای پیشگیری از ترک خوردن لب های نوزاد است.
به طور منظم به آنها غذا دهید:
نوزادان تازه متولد شده می توانند به سرعت دچار کم آبی شوند مگر اینکه در فواصل معین تغذیه کنند و شکاف لب ها می تواند نشانه کمبود آب در نوزادی باشد که تغذیه نامناسب دارد یا بیمار است یا استفراغ می کند. هر کودک برنامه غذایی متفاوتی دارد. در طی چند هفته تا چند ماه اول زندگی نوزادان شیرده معمولاً هر 1 تا 3 ساعت یا حدوداً هشت تا 12 بار در طول 24 ساعت شیر معتبر می خواهند.
در صورت مزمن بودن ترک لب نوزاد چه باید کرد؟
مزمن شدن خشکی و ترک لب های نوزاد می تواند نشان دهنده کمبودهای تغذیه ای و یا حتی مصرف ویتامین A مازاد در نوزاد باشد. در مواردی نادر نیز ممکن است نوزاد به بیماری کاوازاکی مبتلا باشد وضعیتی که منجر به بروز التهاب و تب شده و اغلب در نوزادان 6 ماهه تا دو ساله شایع است. با این وجود ابتلا به این عارضه علاوه بر خشکی لب ها با علائم دیگری از جمله تب و قرمزی چشم ها نیز همراه است. بنابراین در صورت تداوم خشکی لب ها در اولین فرصت به یک پزشک متخصص اطفال مراجعه کنید.
چگونه می توان از ترک خوردن لب های نوزاد پیشگیری کرد؟
به خصوص در مورد نوزادان پیشگیری همواره بهتر از درمان است. به منظور پیشگیری از ترک خوردن لب های نوزاد دمای منزل را در حد متعادل نگه داشته و در صورت لزوم از مرطوب کننده ها استفاده کنید. سعی کنید به نوزاد خود لباس های مناسب پوشانده و از او در برابر آفتاب یا بادهای شدید به خوبی محافظت کنید و در آخر اینکه به منظور پیشگیری از ابتلا نوزاد به مشکل کم آبی در طول فصول گرم سال تعداد دفعات شیردهی به نوزاد خود را افزایش دهید. ترک لب یکی از مشکلات شایع در میان بزرگسالان است. ولی این عارضه در نوزادان به دلیل ماهیت حساس پوست و همچنین نوع تغذیه که از طریق مکیدن است می تواند بسیار ناخوشایند و آزاردهنده باشد. بنابراین در صورت مشاهده خشکی و ترک کوچک، درمان ترک لب نوزاد می تواند از شدید شدن علائم در آنها پیشگیری کند.
علت کهیر زدن نوزاد و روش های درمان
