گیاهان دارویی، خواص درمانی بی شماری دارند به همین منظور در درمان بسیاری از بیماری ها و دردها مورد استفاده قرار می گیرند، اما مصرف برخی از آنها در عین حال که می تواند فواید زیادی داشته باشد ممکن است با عوارض و خطراتی همراه باشد، بنابراین قبل از استفاده از هر نوع داروی گیاهی لازم است درباره آن تحقیق شود. در این مطلب توضیحاتی در مورد مصرف عرق بیدمشک در دوران حاملگی ارائه کرده ایم که امیدواریم سودمند واقع شود.
بید مشک چیست؟
گیاه بیدمشک (Salix aegyptiaca)، در واقع درختچه ای زینتی و از گونه های درخت بید است که با سنبله های سفید مایل به زرد، پر مانند و معطر منحصر به فرد خود که در ابتدای فصل بهار ظاهر می شوند، شناخته می شود. عطر دلنشین این سنبله ها و ظاهر زیبایشان، باعث شده تا شاخه های بیدمشک برای سال ها عضوی جدانشدنی از سفره هفت سین ایرانیان باشند.خواستگاه بیدمشک، ایران، کشورهای اطراف ایران و همچنین اروپا شناخته شده و از آنجا که این گیاه نمی تواند در مناطق و خاک های خشک به خوبی به رشد خود ادامه دهد، بیشتر در حاشیه دریاچه ها و رودخانه ها یعنی مکان هایی که میزان رطوبت در آن ها بسیار بالا است، به چشم می خورد.
برگ های درخت بید، بسته به نر یا ماده بودن آن شکل و ویژگی های ظاهری متفاوتی دارند، به صورتی که برگ درختان نر، در بخش رویی سبز تیره و در بخش پشتی روشن تر و مملو از کرک است اما در مقابل برگ های درختان ماده بیدمشک، بیضی شکل، پهن و سبز هستند. گل های درخت نیز در واقع همان سنبله های معطری هستند که در تهیه عرق و اسانس بیدمشک از آن ها نیز استفاده می شود. اما به جز سنبله ها، بخش دیگری از درخت نیز هست که باید به آن توجه داشت و آن هم چیزی نیست جز "پوست درخت بید"، که بسیار شبیه آسپرین عمل می کند. در حقیقت پوست انواع درخت بید، از جمله بیدمشک، حاوی ماده شیمیایی به نام سالیسین است، ترکیبی که در بدن ما به سالیسیلیک اسید یعنی پیش ماده آسپرین تبدیل می شود. به دلیل همین ویژگی منحصر به فرد، پزشکان طب سنتی از مدت ها قبل در داروهای بومی و محلی خود از عصاره گیاه بیدمشک برای تسکین درد، التهاب و تب استفاده می کردند و در نهایت در اواخر دهه 1800، شیمیدانان راهی برای تولید نسخه مصنوعی سالیسیلیک اسید به نام استیل سالیسیلیک اسید یافتند که امروزه آن را به نام آسپرین می شناسیم. البته باید در نظر داشت که اگرچه سالیسین موجود در درخت بید، از خواص مشابه به آسپرین، به ویژه خواص ضدالتهابی برخوردار است، اما به اندازه نسخه صناعی قوی نیست و نمی تواند جایگزین آن شود.اسانس و عرق بیدمشک که حاصل تقطیر ترکیب آب و گل های بیدمشک است، نیز دارای همین خواص ارزشمند بوده و به همین دلیل در طب سنتی به وفور از آن استفاده می شود.
استفاده از عرق بیدمشک در بارداری مفید است یا مضر؟
بیدمشک از جمله گیاهان معطر است که معمولا در تهیه شربت مورد استفاده قرار می گیرد و علاوه بر آن دارای خواص درمانی بسیاری از جمله تقویت کننده قلب، محرک قوای جنسی، تقویت دستگاه گوارش می باشد. همچنین عرق بیدمشک آرامش بخش و خواب آور بوده و در بهبود دردهای عصبی، افسردگی و ناراحتی های عصبی می تواند مؤثر واقع شود. برای این منظور می توانید نصف فنجان عرق بیدمشک را با یک لیوان آب سرد مخلوط کرده و به همراه کمی شکر و یا عسل میل نمایید.
افسردگی، یکی از مشکلات شایع دوران حاملگی است که این مساله برای بسیاری از خانم های باردار موضوعی آزاردهنده است که گاهی با آسیب های جبران ناپذیری همراه است،؛ مصرف عرق بیدمشک در دوران حاملگی به این دلیل که تسکین دهنده و آرامش بخش است، می توان در صورت ضرورت و به منظور کاهش تنش های روحی، مقدار کمی از آن را به صورت شربت مورد استفاده قرار داد. عرق بید مشک دارای طبیعت سرد بوده، بنابراین مصرف زیاد آن در بارداری ممکن است به جنین آسیب برساند، همچنین همان گونه که در بالا اشاره کردیم، عرق بیدمشک موجب کاهش قند خون می شود، از این رو مصرف آن برای خانم های باردار به خصوص مادرانی که سابقه خونریزی و سقط جنین دارند به هیچ عنوان توصیه نمی شود. در ادامه مطلب مصرف عرق بید مشک در دوران حاملگی می توانید برخی دیگر از خواص عرق بید مشک را ملاحظه نمایید.
فواید مصرف عرق بیدمشک در بارداری
- بهبود عملکرد دستگاه گوارش و تسکین تورم
- عرق بید مشک، ملین طبع است و همچنین سردرد های ناشی از گرم مزاجی را تسکین می دهد.
- به دلیل سرد مزاجی عرق بیدمشک، مصرف آن در درمان تب و کاهش حرارت بدن مفید است.
- از دیگر خواص عرق بیدمشک ، کاهش قند خون می باشد.
- عرق بیدمشک آرام بخش بوده و برای رفع درد و خستگی ناشی از کار و فعالیت مفید می باشد.
- یکی از مشکلات شایع زنان در طی بارداری، افسردگی دوران بارداری و تنش های روحی است، برای تسکین این تنش ها در صورت ضرورت می توان از مقدار کمی مخلوط عرق بیدمشک و عرق بهارنارنج استفاده نمود.
- کم اشتهایی در بارداری باید درمان شود زیرا جنین نیاز به تغذیه کافی دارد. برای درمان کم اشتهایی در دوران بارداری می توان از عرق بیدمشک استفاده کرد.
- عرق بیدمشک تپش قلب را در دوران بارداری کاهش می دهد.
عوارض عرق بیدمشک در بارداری
هنوز در مورد عوارض مصرف عرق بیدمشک در بارداری بر روی سلامت مادر و جنین درون رحم او، اطلاعی در دست نیست اما ما این را می دانیم که به صورت کلی مصرف عرق بیدمشک در همه افراد می تواند با چنین عوارضی همراه باشد:
- خارش، بثورات پوستی و واکنش های آلرژیک، به ویژه در افراد حساس به آسپرین،
- افزایش خطر خونریزی به ویژه در افرادی که مشکلات انعقادی و اختلالات خونریزی دهنده دارند،
- کاهش خونرسانی به کلیه ها و در نتیجه نارسایی کلیه،
- کند ساختن روند لخته شدن و در نتیجه بروز خونریزی بیش از حد در حین جراحی و یا پس از آن (از دو هفته قبل از جراحی باید مصرف عرق، اسانس و پوست بیدمشک متوقف شود)،
به علاوه بد نیست بدانید که علاوه بر ممنوعیت مصرف عرق بیدمشک در بارداری، تحقیقات جدید نشان می دهند که این نوشیدنی و همچنین پوست بید، ممکن است در پاسخ بدن در برابر COVID-19 نیز تداخل ایجاد کند، بنابراین شاید بهتر باشد فارغ از باردار بودن یا نبودن، در این روزها در مورد مصرف عرق بیدمشک کمی محتاط تر عمل کنید.