فروش فضولات حیوانی به جای دارو در عطاری‌ها! 

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی ساعد نیوز به نقل از روزنامه همشهری، فعالیت عطاری ها بدون مجوز وزارت بهداشت ممنوع شد. معاونت درمان وزارت بهداشت، با ابلاغ دستورالعملی مرتبط با فعالیت در حوزه سنتی و فروش گیاهان، این خبر را اعلام کرد. پیش از این عطار ی ها تنها از اتحادیه عطاری ها مجوز می گرفتند و گاهی بازرسان معاونت درمان وزارت بهداشت، بازدیدهایی از محل داشتند؛ بدون اینکه بررسی ویژه ای روی ترکیبات گیاهان صورت گیرد. حالا در دستورالعمل ابلاغی وزارت بهداشت برای فعالیت این صنف، حدود وظایف، تعیین صلاحیت و نحوه صدور مجوز فعالیت فعالان حوزه طب سنتی و به طور مشخص اشخاص حقیقی فاقد مدارک رسمی تحصیلی پزشکی که داوطلب ارزشیابی علمی و عملی برای دریافت اجازه نامه فعالیت در این حوزه هستند، تعیین شده و در پایان آمده: «با اجرای این دستورالعمل، هرگونه فعالیت بدون مجوز معتبر در حوزه طب سنتی ایرانی غیرقانونی خواهد بود.» پیش از این، دارا بودن گواهی تخصصی یا مدرک دانشگاهی مرتبط یا حضور یک نفر واجد شرایط شاغل در واحد صنفی، برای دریافت مجوز فعالیت برای راه اندازی یک عطاری الزامی بود. با این حال به گفته رئیس سابق اتحادیه عطاران، در عطاری ها مانند داروخانه ها، فرد متخصص با دانش مرتبط ملزم به حضور نیست. حالا داروسازان تأکید می کنند که با تصمیم جدید وزارت بهداشت، می توان جلوی بخشی از تخلفات و ورود این صنف به کار درمانی و دارویی را گرفت. این تخلفات در شرایطی رخ می دهد که این افراد، پیش از راه اندازی کسب وکارشان، تعهد محضری می دهند که در کار پزشکی دخالتی نکنند.
ماجرای تخلف در عطاری ها بارها عنوان شده و در 2سال گذشته با شیوع کرونا، تقاضا برای داروها و ترکیبات گیاهی بالا رفته است. فعالان این حوزه در این مدت، تبلیغات گسترده ای هم در فضای مجازی داشته اند و از این طریق مشتریان زیادی جذب کرده اند. فروش داروهای لاغری و مزاج شناسی تا درمان های قطعی فشار خون، دیابت، بیماری های تیروئید و کرونا و... تنها بخشی از فعالیت عطاری های آنلاین و غیرآنلاین است.

عطاری ها از داروخانه ها بیشتر شده اند

علی فاطمی، نایب رئیس انجمن داروسازان ایران تأکید می کند که تعداد عطاری ها از داروخانه ها بیشتر شده و اغلب هم محصولاتشان بدون هیچ نظارتی و در شرایط بد نگهداری و عرضه می شود. در کنار آن، خود فروشنده هم صلاحیت های لازم را ندارد. او پیش از این درباره عطاری ها پژوهشی انجام داده و حالا به همشهری می گوید: «در بررسی ها مشخص شد بسیاری از گیاهان موجود در عطاری ها، آلوده به فضولات حیوانی است. در میان آنها ممکن بود آلودگی های قارچی و انگلی زیادی هم وجود داشته باشد. از همه اینها مهم تر، شرایط خشک کردن گیاهان است. شما در عطاری هیچ بسته ای نمی بینید که تاریخ انقضا داشته باشد؛ درحالی که همان محصول ممکن است دچار کپک یا قارچ شده باشد. استفاده طولانی مدت از این محصولات می تواند منجر به ابتلا به سرطان شود.» او درباره وجود مواد شیمیایی در این ترکیبات گیاهی هم توضیح می دهد و می گوید: «برخی داروهایی را به اسم چاقی صورت می فروشند؛ درحالی که چنین محصول گیاهی ای وجود ندارد و به این ترکیبات، کورتن اضافه می کنند که منجر به چاقی صورت می شود، اما استفاده از این ترکیبات برای طولانی مدت، افراد را می تواند دچار پوکی استخوان، زخم معده، آب مروارید، نازکی پوست، قند خون و بیماری های دیگر کند.» به گفته فاطمی، باید نظارت ها در ارتباط با این محصولات افزایش پیدا کند و این گیاهان لازم است نمونه برداری شوند تا میزان سلامت آنها تأیید شود. به گفته او، تا پیش از این عطاری ها زیرنظر اتحادیه بودند و مجوزشان را از همانجا می گرفتند و برای گرفتن مجوز هم مانند بسیاری از فعالیت ها باید کارت بهداشت و... می گرفتند، اما اینکه نظارت مستقیمی از سوی وزارت بهداشت بر عملکرد این صنف باشد، چنین اقدامی صورت نمی گرفت و اگر هم نظارتی بود در حد کنترل محیط بود.

تجارت پرسود عطاری

محمود هادی پور، داروساز معتقد است عطاری از ابتدا تا انتها، تجارت پرسودی است که به این راحتی ها زیر بار قوانین نمی روند؛ تجارتی که حتی برخی از پزشکان که در طب سنتی فعال هستند، در آن نقش دارند و از آن درآمدهای کلانی به دست می آورند. او در توضیح بیشتر به همشهری می گوید: «هم اکنون عطاری ها، اقدامات درمانی می کنند و این وضعیت قابل قبول نیست. بسیاری از ترکیبات محصولاتی که فروخته می شود، خشک است و تصور می شود که بی خطرند؛ درحالی که مصرف آنها می تواند عوارض شدیدی داشته باشد. همه اینها در شرایطی است که بیشتر مراجعه کنندگان سالمندند و ممکن است این داروهای گیاهی، تداخلات دارویی برای آنها ایجاد کند.» او می گوید پیش از این پیشنهاد راه اندازی داروخانه های گیاهی در داخل داروخانه ها را داده بودیم که با این روش فروش این گیاهان ضابطه مند می شود: «فروش محصولات گیاهی، چرخه مالی قابل توجهی دارد و ساماندهی آنها کار ساده ای نیست. زمانی که یک تجارت پرسود می شود، خطرات آن هم بالا می رود. »
علیرضا رضایی قهرودی، تا فروردین امسال، رئیس اتحادیه عطاران، سقط فروشان، مواد شوینده و کالای دخانی بود، حالا به همشهری می گوید: «عطاری ها تا پیش از این برای فعالیت شان نیازی به مجوز وزارت بهداشت نداشتند. در عطاری ها حتما لازم نیست فرد متخصص حضور داشته باشد؛ با این حال زمانی که برایشان پروانه کار صادر می شد، آنها باید تعهد محضری می دادند که در کار پزشکی دخالت نکنند.» رضایی می گوید تا آن زمان که مسئولیت داشته، بیشترین تخلف ها از سوی عطاری هایی بوده که پروانه کسب نداشتند و از میان حدود 4هزار عطاری در تهران، شاید حدود 20 تا 25درصدشان تخلف داشتند که تخلف هم نداشتن مجوز بود: «همان موقع بازرسانی از سوی معاونت درمان وزارت بهداشت، بازدیدهای سرزده ای از این عطاری ها داشتند و تخلف ها را به اتحادیه گزارش می کردند.» او به تفاهمنامه ای که در دوران مسئولیتش با معاونت غذا ودارو امضا شد، اشاره می کند: «براساس آن تفاهمنامه، قرار شد افرادی که برای گرفتن مجوز اقدام می کردند به مدت 72ساعت آموزش های اولیه برای این کار را بگذرانند و در کنار آن هم تعهد دهند که در امور پزشکی دخالتی نداشته باشند.»