آیا تا بحال مورد قدرناشناسی واقع شدهاید؟ آیا تابحال احساس کرده اید که اطرافیانتان قدر زحمات و فداکاریهای شما را نمیدانند؟ دلتان میخواهد بخاطر تمام کارهایی که انجام میدهید حداقل یک تشکر کوچک نصیبتان شود؟ اگر پاسختان به این سوالات بله است، باید بدانید که اگر فرد قدرناشناس همسرتان باشد چقدر اوضاع وخیمتر میشود!
«هر کس باید وظیفه خودش را انجام دهد و نباید از دیگران توقع قدردانی داشته باشد» این جمله های نادرست متاسفانه آن قدر فراگیرند که خیلی از ما باورشان کرده ایم. اما روان شناسان معتقدند افراد قدرشناس مثبتتر، راضیتر و اجتماعیتر از سایر افراد هستند و در نتیجه احساس خوشبختی بیشتری در زندگی می کنند. مهارت قدردانی از دیگران موجب تقویت روح و روان می شود و حتی جایگاه اجتماعی فرد را تغییر می دهد. قدر شناسی نشان میدهد که شما خصوصیات مثبت دیگران را بهتر میبینید و این گونه محبوب تر هم میشوید. با این وجود ابراز قدردانی و سپاسگزاری برای برخی افراد دشوار است و این امر موجب رنجش اطرافیانشان میشود.
قدرناشناسی هم مثل سایر رفتارها و ویژگیهای انسانی حاصل مجموعهای از باورها و دیدگاههای قدرتمند میباشد که ممکن است در گذشته در ذهن همسر شما شکل گرفته باشد، و همانها موجب شده که قدرشناسی برای او سخت باشد.
ناسپاسی هم مانند سایر رفتارها و ویژگیهای انسانی ناشی از باورها و دیدگاههایی عمیق است که در طول زندگی شکل گرفتهاند. هیچ انسانی ذاتا با رفتارهای خوب یا بد متولد نمیشود بلکه آنها را در طول زندگی میآموزد و به کار میگیرد. برخی از اصلیترین دلایل قدرنشناسی عبارتند از:
در برخی از خانوادهها این فرهنگ و قانون وجود ندارد که افراد باید از یکدیگر قدردانی کنند. (مثلا هیچکس برای غذایی که سر میز آمده از مادر خانواده تشکر نمیکند) بنابراین فرزندانشان هم با همین ذهنیت بزرگ و تربیت میشوند و در ارتباطاتشان، قدردان دیگران نیستند یا آن را به زبان نمیآورند.
افرادی که دیدگاه کمالگرایی دارند، فکر میکنند همیشه همه چیز باید مرتب باشد، تمیز و مرتب بودن خانه، آراسته بودن همسرشان و همچین آماده بودن غذا را بسیار طبیعی میدانند و از نظرشان کار بزرگی نیست؛ یا بعضی خانمها هر کاری هم که شوهرشان برایشان انجام دهد، همچنان برایشان کافی نیست و بیشتر و بیشتر انتظار دارند. بنابراین هرگز برای کارهای کوچک و به نظر پیش پا افتاده، قدردانی نمیکنند و آن را وظیفه شوهرشان میدانند. افرادی که نکات مثبت و تمام هستها را نمیبینند و دائم کمبودها و ایرادات را میبینند، میل به کمالگرایی دارند.
اگر همسرتان اعتماد به نفس کمی دارد، میترسد به شما اعتماد به نفس و حس خوب بدهد چون فکر میکند شاید شما از او قویتر شوید و بیشتر پیشرفت کنید، پس ترجیح میدهد از شما قدردانی نکند، تعریف نکند و در کل با شما طوری برخورد کند که انگار هیچ ارزشی ندارید. این افراد با قلدر بودن و یا قوی نشان دادن خودشان، میخواهند در ظاهر، شخصیت طرف مقابلشان را تضعیف کنند.
برخی افراد معمولا موضوعات کوچک را نمیبینند و خب چون یک نگاه بالا به پایین دارند، قدردانی هم نمیکنند. این افراد معمولا خشک برخورد میکنند تا با احساس. بیشتر یک نگاه منطقی دارند. کل را نگاه میکنند و به چیزهای کوچک توجه ندارند؛ معمولا ذهنهای شلوغی دارند و مانند ربات عمل میکنند. این افراد ممکن است جزئیاتی را که برای همسرشان اهمیت زیادی دارد، حتی نبینند!
شاید شما هم افرائی را دیده باشید که در بیرون از خانه بسیار شوخ و بسیار دلپذیر برخورد میکنند ولی در خانه کمتر اینطوری هستند و قدرشناسی هم نمیکنند. این افراد دوست دارند که آزاد باشند، میترسند که از شما قدرشناسی کنند و بعدش شما به او بیش از اندازه وابسته شوید.این افراد به شدت از محدود شدن میترسند.
یعنی پیش خود میگویند که: «قدرشناسی مساویه با اینکه همسر من کاری انجام داده و من بخاطر اون کار دارم از همسر خودم قدردانی میکنم، پس باید کار اون رو چند برابر جبران کنم.» این آدمها فکر میکنند که نباید مدیون کسی باشند، بلکه با دادن هدایا و خدمات بیشتر باید کاری کنند که طرف مقابل مدیون آنها باشد؛ چون دوست ندارند حس کنند که آدم به درد نخوری هستند و وقتی شما کاری برای آنها انجام میدهید، بجای خوشحال شدن، بیقرارتر میشوند!
همانطور که میبینید موضوع قدرناشناسی ریشه های عمیق روانی دارد. حل کردن این مسائل مستلزم گفتگو و تبادل نظر، صبر و تلاش برای تغییر است؛ فردی که نمیتواند یک رفتار سالم مانند قدردانی و سپاسگزاری را وارد روابط خود، از جمله رابطه با همسرش کند، نیازمند تلاش بیشتری برای دستیابی به درک متقابل و تعامل کارآمد میباشد. در اینجا کمک گرفتن از مشاوره و زوج درمانی هم میتواند موثر واقع شود.
اگر همسرتان نیاز شما به مورد قدردانی قرار گرفتن رادرک نمیکند، در وهلهی اول تلاش کنید برای او احساس امنیت و آرامش پدید آورده و اطمینان دهید که ارزشمندی، قدرت یا استقلال او با قدردانی کردن از شما به خطر نمیافتد بلکه تنها کیفیت رابطهتان بالاتر میرود. ترتیب یک گفتگوی سالم و بالغانه را بدهید. با همسرتان صادق باشید و خواستهتان را نه از موضع عصبانیت و شکایت بلکه به قصد حل مسئله بیان کنید.
قدردانی به افراد کمک میکند تا احساسات مثبت بیشتری داشته باشند، از تجربیات خوب لذت ببرند، سلامت خود را بهبود بخشند، با ناملایمات کنار بیایند و روابط قوی ایجاد کنند.در سطح بالاتر، سپاس گذاری احساس قلبی ماست، که تحسین ما را نسبت به فردی غیر از خودمان نشان می دهد. نشان دادن سپاس گذاری نسبت به دیگری به معنی احترام گذاشتن به ارزش های او و ابراز صمیمت نسبت به او است.
آدم های قدرشناس تر آدم های راضی تری هستند. از زندگی خودشان بیشتر لذت می برند و خوبی های همسر را بیشتر می بینند و درک می کنند. این رضایت از زندگی خودش کم چیزی نیست. اصلا یک جورهایی رضایت از زندگی خود خوشبختی است.
قدرشناسی افسردگی را کم می کند. می دانید چرا؟ راستش را بخواهید افسردگی از یک نوع خودخواهی خیلی عمیق اما خیلی پنهان سرچشمه می گیرد. تا وقتی که ما در مقام گیرنده مطلق باشیم و توقع داشته باشیم همه چیز و از جمله محبت را دو دستی به ما تقدیم کنند، معلوم است که افسرده می شویم. چون که ذاتاً دنیا این جور جایی نیست که بدون تعامل تو را به چیزی برساند. آدم های قدرشناس به این دلیل افسرده نمی شوند که این حس قدردانی با آن حس پنهان خودخواهی مقابله می کند.
هم خشم و هم حسادت به گونه ای از ناکامی سرچشمه می گیرد. خشم به این خاطر شکل می گیرد که ما برای رسیدن به هدف مان با مانع روبه رو شده ایم و حسادت هم به این خاطر که ما دلمان می خواسته است در جایگاه یک نفر دیگر باشیم اما الان نیستیم. اما حس قدردانی به معنای رضایت حداقل از جنبه های مثبت وضعیت فعلی است. یعنی دقیقاً بر خلاف حس هایی که به خشم و حسادت دامن می زند.
برای این که یک نفر، آدم قدرشناسی شود هیچ وقت دیر نیست. قدرشناسی یک مهارت است که می شود همیشه آن را آموخت و تجربه کرد. برای قدردانی از همسرتان راههای زیر پیشنهاد میشود:
ابراز عشق کنید.
در ابراز عشق خلاقیت داشته باشید.
برای قدردانی منتظر یک عمل خاص نباشید.
از همسر خود حمایت کنید چه در خلوت و چه در حضور دیگران
نکات مثبت و ویژگیهای خوب همسرتان را تحسین کنید.
در جمع به او احترام بگذارید.
برای یکدیگر وقت بگذارید.
قرار عاشقانه ترتیب دهید.
همسر خود را در اولویت قرار دهید.
