بارداری یکی از شرایطی است که با مشکلات سلامتی همراه خواهد بود. بالا آوردن ، یبوست ، افزایش وزن از جمله علائم و نشانه های بارداری می باشند. دشوار است بگوییم که تغییرات هورمونی این دوران در این موارد نقشی ندارند. اما بدون شک درمان هایی نیز برای کمک به مادر و نوزاد وجود دارند. اما برخی از عوامل ناگهانی و نگران کننده نظیر بالا آوردن خون را می توان گاهی اوقات خطرناک بشمار آورد.
استفراغ خونی یا خونریزی شدید معده اغلب در طول سه ماهه اول بارداری زنان رخ می دهد. در این شرایط، فرد باردار مقدار زیادی خون را به همراه استفراغ از معده خود خارج خواهد کرد، ولی خون موجود در استفراغ این افراد قهوه ای تیره به نظر می رسد. لازم است بدانید که مبتلا شدن مادر باردار به بیماری های مختلف یا عفونت های دستگاه گوارش می تواند منجر به استفراغ خونی این افراد شود، که مطمئنا نشانه ای از سالم بودن وضعیت بدنی فرد و جنین داخل رحم او است! به همین دلیل توصیه می شود که این زنان بلافاصله بعد از مشاهده خون در استفراغ خود با پزشک متخصص زنان و زایمان تماس بگیرند، زیرا خونریزی دستگاه گوارش فوقانی شامل دهان، معده و یا پاره شدن رگ های خونی این نواحی موجب استفراغ خونی زنان حامله می شود. در نهایت، یادتان باشد که در صورت توجه نکردن به این بیماری، می تواند سبب سوراخ شدن معده گردیده و مواد غذایی موجود در معده مادر باردار را با خون مخلوط کند.
آیا استفراغ خون در دوران بارداری طبیعی است؟
استفراغ خون در دوران بارداری طبیعی نیست و در صورت استفراغ خون باید به پزشک مراجعه کنید. این ممکن است زمانی اتفاق بیفتد که شما دچار بیماری مری شوید که مخاط مری را تحریک کرده و منجر به خونریزی می شود. عفونت های دستگاه گوارش یا سایر بیماری های شدید نیز ممکن است منجر به خون در استفراغ شود. در صورت مشاهده خون در استفراغ بلافاصله برای تشخیص و درمان مناسب به پزشک مراجعه کنید.
چه عواملی باعث هماتمیز در بارداری می شود؟
چندین بیماری و عوامل متعدد وجود دارد که باعث خونریزی معده زنان در دوران حاملگی می شود. البته اکثر این عوامل به طور معمول نتیجه آسیب دیدن شدید معده و یا ابتلا مادر به برخی بیماری های عفونی است. در ادامه این مقاله، برخی از علل رایج بروز استفراغ خونی در زنان باردار بیان شده است که عبارتند از:
استفراغ خون بر اثر گاستریت شدید یا زخم معده
در ابتدا، لازم است به عنوان یک خانم باردار به یاد -داشته باشید که التهاب مایع داخل معده منجر به بروز مشکل گاستریت در زنان می شود. گاستریت حاد التهاب جزئی معده را به دنبال دارد، در حالیکه گاستریت مزمن می تواند منجر به بروز التهاب مزمن در این ناحیه از بدن زنان باردار شده و اختلال دستگاه گوارشی را در بدن این افراد به دنبال داشته باشد. این حالت هم استفراغ خونی زنان در طی دوران بارداری را به وجود می آورد. لازم است بدانید که نوعی باکتری مضر به نام Helicobacter pylori باعث بروز عفونت داخلی معده در بدن زنان باردار شده و باعث آلوده شدن کل دستگاه گوارش این مادران می شود.
روش درمان های خانگی
برای درمان ورم یا التهاب معده باید این مواد غذایی را مصرف کنید.
- ریحان
- نعنا
- توت فرنگی
- زنجبیل
- شیرین بیان
- ماست
- بابونه
- سیب زمینی
همچنین باید این نکات را رعایت کنید.
- اجتناب از خوردن غذای محرک (غذا های تند یا ترش)
- اجتناب از خوردن الکل
- تغییر دارو های تحریک کننده
- خواب کافی
- نوشیدن آب
- کاهش استرس و اضطراب
روش درمان دارویی
- انجام آزمایش های لازم برای تشخیص بیماری
- مصرف مکمل های غذایی مانند ویتامین E و ویتامین D
- مصرف آنتی بیوتیک های تجویز شده توسط پزشک
- مصرف دارو های کاهش دهنده اسید معده
استفراغ خون بر اثر واریس مری
این وریدهای بزرگ شده در مری تحتانی (لوله غذا) هستند که خونریزی می کنند اما ممکن است هیچ دردی ایجاد نکنند. آنها معمولاً در اثر فشار خون بالا یا بیماری الکلی کبدی ایجاد شوند (کبد به دلیل قرار گرفتن در معرض طولانی مدت الکل آسیب دیده است). اگر پزشک به این موضوع مشکوک باشد ، ممکن است آن پزشک از شما بخواهد فوراً در بیمارستان بستری شوید
روش درمان
اگر دچار پارگی معده شده باشید، باید هر چه سریع تر به پزشک مراجعه کنید. چرا که ممکن است خون زیادی از دست بدهید و سلامتی تان به خطر بیفتد.
استفراغ خون بر اثر کم شدن آب بدن
کم آبی بدن زنان حامله مهم ترین دلیل برای استفراغ خونی این افراد به شمار می رود. بدن مادران باردار علاوه بر کم آبی، با استفراغ کردن هم مقدار زیادی مایع را از دست می دهد که احساس بسیار ناخوشایندی بوده و دائما فرد را با احساس پری معده مواجه می کند. در چنین مواقعی، کمبود مایع در بدن زن حامله ، فشار وارده به دستگاه گوارش او را بیش از حد افزایش داده و در هنگام استفراغ کردن باعث می شود رنگدانه های صفراوی هم در ان دیده شود. در نهایت، این شرایط می تواند خون موجود در بدن مادر باردار را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.
روش درمان
- نوشیدن آب معمولی یا آب طعم دار در طول روز
- مصرف مایعات و آبمیوه های طبیعی
استفراغ خون بر اثر گرسنگی
در حالی که انتظار می رود همه زنان باردار به برنامه غذایی خود توجه خاصی داشته باشند و وعده های غذایی مناسبی را در فواصل منظم بخورند، برخی زنان به این موضوع اهمیت نداده و خود را کاملا گرسنه نگه می دارند. حالت گرسنگی در زنان باردار می تواند منجر به خونریزی معده در این افراد شده و سلامت خود مادر و جنین داخل رحم او را به خطر اندازد.
روش درمان
- داشتن الگوی مناسب برای مصرف مواد غذایی
- داشتن میان وعده های سالم در طول روز
استفراغ خون بر اثر سیروز
سیروز ناشی از مصرف الکل مداوم یا بیماری های خود ایمنی مانند هموکروماتوز است. سیروز فشار خون ایجاد کرده و رگ های خونی شروع به رشد می کنند. این بیماری مری است و عروق خونی داخلی مستعد ابتلا به پارگی می شوند. علائم سیروز شامل تهوع و استفراغ خونریزی و ضعف شدید است.
برخی از موارد جزئی دیگر که می توانند باعث خونریزی در استفراغ شوند عبارتند از:
سرفه مزمن
زخم معده
پانکراتیت
فرسایش پوشش معده
روش درمان خانگی
- خوردن چای سبز
- مصرف ویتامین C
- مصرف غذا های غنی از آنتی اکسیدان ها
- اجتناب از مصرف الکل
- اجتناب از نوشیدنی های کافئین دار
- اجتناب از مصرف غذا های تند و شور
- اجتناب از مصرف غذا های چرب و پر ادویه
روش درمان دارویی
- مصرف دارو های تجویز شده توسط پزشک
استفراغ خون بر اثر رژیم غذایی نامناسب
هنگامی که شما به عنوان یک زن حامله از یک رژیم غذایی نامتعادل استفاده می کنید، بدن مجبور می شود با استفراغ خونی شکایت خود را به شما نشان دهد. در چنین مواردی، ممکن است معده بلافاصله پس از صرف غذا یا در اوایل صبح احساس درد کرده و دچار استفراغ خونی شود.
روش درمان
- اجتناب از مصرف غذا های تند و شور
- اجتناب از مصرف نوشیدنی های حاوی الکل
- اجتناب از مصرف زیاد کافئین
- مصرف بیشتر سبزیجات و میوه های تازه
استفراغ خون بر اثر بروز پارگی در ریه های زنان باردار
در دوران بارداری، ممکن است اغلب زنان احساسات ناخوشایندی را در بدن خود داشته و تمایل به استفراغ کردن در فاصله زمانی منظم را تجربه کنند. هنگامی که شدت استفراغ کردن زن حامله بالا باشد، مری (دستگاه بلع) او هم دیواره خود را تجزیه نموده و باعث بروز خونریزی در معده و رحم زن باردار می شود.
استفراغ خون بر اثر فشار خون بالا
برخی اوقات، مواجه شدن زن حامله با استفراغ خونی ممکن است نتیجه پرفشاری خون ناشی از آغاز دوران بارداری باشد. از این رو، اکثر پزشکان متخصص زنان و زایمان به زنان حامله توصیه می کنند که مقدار استراحت خود را در این دوران افزایش داده و در محیط مثبت و صلح آمیز زندگی کنند، زیرا وجود استرس بیش از حد و یا تنش در زندگی روزمره زنان باردار می تواند وضعیت مادر و جنین رو به رشد را مختل کند.
روش درمان
- اجتناب از زیاده روی در مصرف نمک و غذا های نمکی
- قرار گرفتن در محیط های شاد و آرام
- اجتناب از استرس و اضطراب
- مصرف فراوان آب
- خواب و استراحت کافی
- مصرف دارو های تنظیم کننده فشار تجویز شده توسط پزشک
استفراغ خون بر اثر مسمومیت غذایی در بارداری
مصرف غذاهای مانده یا سمی در دوران بارداری ممکن است منجر به بروز خونریزی معده در بدن مادر شده و استفراغ خونی را به دنبال داشته باشد. به همین دلیل، زنان باید در دوران بارداری، در مورد رژیم غذایی و بهداشت بدن خود دقت بیشتری کرده و کاملا احتیاط کنند. برای این کار لازم است قبل از خوردن میوه ها و سبزیجات، ان ها را به طور کامل شستشو دهند و از خوردن غذاهایی که باعث آلرژی شده و یا باعث بروز مشکلات بهداشتی می شوند، خودداری کنند.
روش پیشگیری
- حتماً نکات بهداشتی را به خوبی رعایت کنید
- مواد غذایی را قبل از خوردن بشویید
- از خوردن مواد غذایی که منجر به مسمومیت می شوند اجتناب کنید
روش درمان خانگی
- نوشیدن آب فراوان برای دفع سموم از بدن
- خوردن موز
- مصرف برنج
- مصرف بلغور جو دوسر
- مصرف آب مرغ
- خوردن پوره ی سیب زمینی
- خوردن سبزیجات آب پز
- مصرف نان تست
استفراغ خون بر اثر مصرف داروها و عوارض جانبی در بارداری
مصرف داروهای ضدالتهابی از جمله ایبوپروفن، آسپرین و ناپروکسن توسط زنان باردار منجر به تحریک و خونریزی معده این افراد می شوند. در واقع، مصرف این داروها، OTC تولید شده توسط موک را کاهش داده و به طور مستقیم باعث تخریب دیواره معده مادر باردار می شود. همچنین، مصرف داروی آسپرین در دوران بارداری، میزان لخته شدن خون را محدود کرده و باعث بروز اختلال در عملکرد پلاکت های خون مادر و فرزند داخل رحم او می شود که بسیار خطرناک است.
روش درمان
اگر داروی خاصی مصرف می کنید که منجر به بروز استفراغ خونی می شود، باید با پزشک معالجتان مشورت کنید تا دارو های جایگزین برایتان تجویز کند.
استفراغ خون بر اثر آسیب دیدن دستگاه گوارش در بارداری
استفراغ زیاد زنان در دوران بارداری باعث وارد شدن فشار زیادی بر روی شکم، مری و سینه شده و این افزایش ناگهانی فشار باعث آسیب دیدن دستگاه گوارش این افراد می شود. در نتیجه، مواد حاوی استفراغ وارد قسمت های دیگر بدن شده و باعث بروز التهاب شدید در قسمت سینه مادر حامله می شود. احساس درد در قفسه سینه، تنگی نفس و عرق کردن مادر باردار از جمله علائم آسیب دیدن دستگاه گوارش این افراد است.
علاوه بر این موارد، برخی موارد جزئی دیگر هم وجود دارد که می تواند باعث بروز استفراغ خونی در زنان باردار شود. این موارد عبارتند از:
- مبتلا شدن زن حامله به سرفه مزمن، که در برخی امراض پاره شدن رگ های موجود در سینه را به دنبال دارد.
- مبتلا شدن زن حامله به بیماری زخم معده
- مبتلا شدن زن حامله به پانکراتیت
- تخریب مایع موجود در معده زن حامله
روش درمان
برای درمان مشکلات دستگاه گوارش باید هر چه سریع تر به پزشک مراجعه کنید.
علائم استفراغ خون در حین بارداری
در این جا به برخی از نشانه های رایج که ممکن است همراه با استفراغ خون در دوران بارداری تجربه کنید، اشاره می کنیم:
- حالت تهوع
- درد شکم
- ناراحتی شکمی
- استفراغ معده
خون استفراغ حاکی از جدی بودن اورژانس پزشکی در دوران بارداری است. در صورت بروز هر یک از علائم زیر نیز بلافاصله به پزشک مراجعه کنید:
- تاری دید
- سرماخوردگی
- ضربان قلب سریع
- پوست سرد
- مسائل تنفس
- گیجی
- خونریزی پس از آسیب
- درد شدید شکم
- پوست کثیف
تشخیص استفراغ خون در دوران بارداری به چه صورت است؟
آزمایشات تشخیصی انجام شده در دوران بارداری مشابه آزمایشاتی است که روی زنان غیر باردار انجام می شود. فقط پزشک شما می تواند آزمایش تصویربرداری مورد نیاز را برای تشخیص علت واقعی پیشنهاد کند. برخی از آزمایشات تصویربرداری که ممکن است به شما توصیه شود عبارتند از:
- اسکن با امواج فراصوت
- اشعه ایکس
- اسکن ام آر آی
- آندوسکوپی
- اسکن پزشکی هسته ای
- آزمایش خون
عوارض استفراغ خون چیست؟
- خفگی
- کم خونی
- تنفس سریع و پی در پی
- پوست سرد و کمرنگ
- سرگیجه هنگام ایستادن
- کم شدن حجم ادرار
رنگ خون در استفراغ خونی در بارداری نشان دهنده چیست؟
با توجه به رنگ خونی که در استفراغ خونی دیده می شود، می توان علت رخ دادن آن را متوجه شد.
- اگر علت خونریزی بروز پارگی در دستگاه گوارش تحتانی باشد، ممکن است خون به مدفوع هم منتقل شود و مدفوع را سیاه و قیری کند.
- اگر خونریزی در اثر صدمه وارد شدن به معده یا اثنی عشر رخ داده باشد، خون موجود در استفراغ به رنگ قهوه ای مایل به قرمز یا قهوه ای تیره خواهد بود.
- اگر خونریزی در اثر پارگی در مری رخ داده باشد، خون به صورت تازه و به رنگ قرمز روشن خواهد بود.
چگونه هماتمیز در دوران بارداری را درمان کنیم؟
در صورت از دست دادن خون پزشک ممکن است داروهایی را برای شما تجویز کند. ممکن است به تزریق خون یا قطره قطره نیاز داشته باشید. در موارد شدید تهدید کننده زندگی احیای اضطراری یا انتقال خون ممکن است لازم باشد. درمان معمولاً به علت استفراغ خون بستگی دارد. این ممکن است شامل آندوسکوپی برای جلوگیری از خونریزی با مهر و موم یک زخم داخلی یا جراحی اضطراری برای کنترل خونریزی شدید باشد.
آیا می توانید از خونریزی در دوران بارداری جلوگیری کنید؟
حالت تهوع و استفراغ در دوران بارداری شایع است اما می توانید برای جلوگیری از شدید شدن آنها و در نتیجه استفراغ خون اقدامات زیر را انجام دهید:
- قبل از دست زدن به غذا، پس از استفاده از توالت یا پس از دست زدن به سطل زباله یا سطوح آلوده با شستن مرتب دستان خود بهداشت شخصی را حفظ کنید.
- از تماس با هرکسی که ورم معده و روده دارد خودداری کنید.
- اگر دچار عفونت هستید از استخرهای عمومی خودداری کنید
- از غذاهای خام خودداری کنید و گوشت ها را کاملاً بپزید.
- از غذاهای پرادویه که باعث تحریک معده یا ریفلاکس اسید می شوند خودداری کنید.
- سیگار و الکل را ترک کنید
- از خوردن زیاد پرهیز کنید
- در صورت تهوع بیش از حد از استفراغ خودداری کنید
با درمان های خانگی استفراغ خون را چطور درمان کنیم؟
استفراغ خون در دوران بارداری ممکن است نظارت دقیق پزشکی را الزام کند. از دست دادن خون بدن شما را ضعیف می کند و برای سلامتی کودک شما خوب نیست. علاوه بر این استفراغ خونی نیز احساس ناخوشایندی در دهان شما ایجاد می کند. در اینجا چند راه حل مفید وجود دارد که ممکن است شما را از حالت تهوع در بارداری راحت کند:
- آب زیادی بنوشید
- از یک رژیم غذایی متعادل استفاده کنید
- از غذای روغنی پرهیز کنید و کمتر بخورید
- استراحت کافی
آیا استفراغ خون نشانه سقط جنین است؟
استفراغ خون نشانه سقط جنین نیست. خونریزی واژن، ترشح، گرفتگی عضلات و احساس ضعف علائم معمول شما در صورت سقط جنین است. استفراغ خون در بارداری یک بیماری جدی است. برای تشخیص و درمان مناسب از مراقبت های پزشکی استفاده کنید تا از عوارض بعدی جلوگیری کنید. برای کمک به کنترل حالت تهوع و استفراغ در بارداری اقداماتی انجام دهید تا خطر استفراغ خون به حداقل برسد. اگر متوجه خون در استفراغ خود شدید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.