سونوگرافی بارداری یکی از روش های رایج تصویربرداری از جنین در طول دوران بارداری است که به دلایل مختلف انجام می شود. سونوگرافی ممکن است برای تشخیص جنسیت جنین یا شناسایی هرگونه ناهنجاری در بدن مادر یا فرایند تشکیل و رشد جنین انجام شود. اگرچه سونوگرافی هیچ خطری برای مادر و یا کودک ندارد اما در بسیاری از کشورها انجام سونوگرافی مگر به دلایل مشخص پزشکی توصیه نمی شود. در این مطلب قصد داریم اطلاعاتی که لازم است درباره سونوگرافی تعیین جنسیت بدانید به شما ارائه کنیم.
آیا می توان جنسیت کودک را در طول سه ماهه اول بارداری فهمید؟
جنسیت نوزاد به طور ژنتیکی در لقاح مشخص می شود، اما در طول رشد اولیه جنین، مشخص می شود و به احتمال بسیار کمی در طول سه ماهه اول بارداری معلوم می شود. همه جنین ها یک توده کوچک یا متورم دارند و چنانچه در بخش بارداری می خوانید این به عنوان آلت تناسلی یا برامدگی شناخته می شود.اگر شما یک پسربچه داشته باشید، تستوسترون زمانی تولید می شود که در حدود هفت هفته باردار هستید، و این باعث می شود که توده رشد کرده و به آلت تناسلی و کیسه بیضه تبدیل شود.
در یک دختر، برامدگی تناسلی به کلوتری و لابیا تبدیل خواهد شد. این یک فرآیند تدریجی است و در حدود 11 هفتگی رخ می دهد که تفاوت بین دختر و پسر را می سازد.در این مرحله، همه کودکان یک چیزی دارند که از آنها بیرون زده است ؛ در پسرها، به سمت بالا به نظر می رسد که در یک زاویه بیش از 30 درجه از ستون فقرات قرار دارد و در دختران، بیشتر افقی است، با زاویه ای کم تر از 30 درجه.نوزاد باید به پشت دراز کشیده باشد تا این موضوع را ببیند.تصاویری که بلافاصله در زیر آورده شده اند از دو نوزادی هستند که در طول هفته 13 ام بارداری هستند و برامدگی تناسلی را نشان می دهد. نوزاد در سمت چپ یک آلت تناسلی دارد که در زاویه ای است که بیشتر از 30 درجه قرار دارد، پس احتمالاً یک پسر است. همچنین شبیه آلت تناسلی و کیسه بیضه نیز هست.
تعیین جنسیت جنین با سونوگرافی
نوزاد در سمت راست یک آلت تناسلی دارد که بیشتر افقی است، موازی با ستون فقرات، بنابراین او احتمالاً دختر است. تفاوت میان دو بچه بالا کاملاً مشخص است، اما همیشه هم روشن نیست. در حقیقت، مطالعات نشان می دهند که این یک اتفاق زیبا و دلنشین است.تحقیقات اولیه نشان داد در کودکانی که در وضعیت دراز کشیده قرار دارند، با استفاده از ماشین های اسکن بسیار حرفه ای، در هفته 11 ام تنها 70 درصدجنسیت مشخص می شود، و ظرف مدت 12 هفته از هر 10 مورد، 9 مورد گزارش کردند. در مطالعه ای دیگر، سونوگرافی تنها می تواند در حدود 46 درصد از کودکان را در هفته 12 ام و 80 درصد در 13 هفته به درستی تشخیص دهد.
آیا می توان جنسیت کودک را در طول سه ماهه دوم بارداری فهمید؟
اینکه چقدر زود می توانید جنسیت فرزندتان را مشخص کنید به روش تشخیصی شما بستگی دارد. ممکن است بخواهید جنسیت او را بدانید تا بتوانید یک نام مناسب را انتخاب کنید، یا ممکن است لازم باشد بدانید که آیا نوزادتان در خطر ابتلا به اختلالات ژنتیکی مربوط به جنسیت است یا خیر. در زمان اسکن در هفته 20 ام، تشخیص جنسیت نسبتاً آسان است. تفاوت بین پسران و دختران در این مرحله کاملاً مشهود است.
با پیشرفت بارداری، تفاوت حتی روشن تر می شود، به شرطی که مقدار زیادی مایع آمنیوتیک در اطراف نوزادتان وجود داشته باشد و سونوگرافی سه ماهه سوم معمولاً می تواند جنسیت کودک را نشان دهد. گفتن جنسیت و اینکه بعد معلوم شود که اشتباه بوده می تواند بسیار ناراحت کننده باشد. مگر اینکه به دلایل مشکلات جنسیتی ارثی شما نیاز به دانستن جنسیت داشته باشید، بهتر است تا زمانی که اسکن غیر عادی هفته 20 ام شما انجام شود، صبر کنید. شانس تعیین درست جنسیت در آن زمان بیشتر است.
آیا می توان جنسیت کودک را با تست خون مشخص کرد؟
زنان با خطر بالای حمل کودک با اختلال ژنتیکی می توانند یک تست خون بدهند تا اطلاعات بیشتری کسب کنند. تست بارداری غیر تهاجمی خطر سقط جنین همراه با آزمایش های تشخیصی را کاهش می دهد (مثل CVS، یا آمنیوسنتز) و بسیار دقیق است.با این حال، زنانی که یک نتیجه مثبت دریافت می کنند، هنوز به آزمایش تشخیصی نیاز دارند تا نتایج آزمایش خون را تایید کنند. یک محصول فرعی از این تست ها این است که شما می توانید جنسیت نوزاد خود را پیدا کنید.
آزمایش های خون شامل یک مطالعه از کروموزوم کودک شما می شود:
اگر یک کروموزوم Y شناسایی شود، کودک پسر است، در حالی که اگر یک کروموزوم Y وجود نداشته باشد، کودک دختر است. این تست ها می توانند از هفته 10 ام بارداری انجام شوند و نزدیک به 100 درصد دقیق هستند. با این حال، به طور کلی تنها ارجاع برای NIPT پیشنهاد می شود ، اگر خطر افزایش مشکلات غیر عادی برای نوزادتان وجود دارد. این تنها برای تعیین جنسیت نوزاد استفاده می شود، که در آن ریسک یک وضعیت ژنتیکی جدی براساس جنسیت کودک وجود دارد.
سونوگرافی سه بعدی برای تعیین جنسیت
استفاده از سونوگرافی سه بعدی می تواند جنسیت یک کودک را حتی زودتر از سونوگرافی سنتی 2 بعدی تشخیص دهد. طبق تحقیقی که در مجله انگلیسی رادیولوژی در انگلستان منتشر شد، در میان 150 زن که در سه ماهه اول خود سونوگرافی 3 بعدی داشتند، 128 -- 85.3% -- پیش بینی درستی برای تعیین جنسیت انجام شده است. این پیش بینی ها در طول هفته های 11 تا 14 ام صورت گرفتند و نشان دادند که سونوگرافی سه بعدی می تواند راهی موثر برای تشخیص جنسیت نوزاد در سه ماهه اول باشد.
نمونه گیری ویلیس کوریونی (CVS)
نمونه گیری ویلیس کوریونی، یا CVS یک تست دیگر است که در بارداری هایی مورد استفاده قرار می گیرد که در معرض خطر بالای نقص های ژنتیکی یا کروموزومی قرار دارند. CVS معمولاً در حدود هفته 10 تا 12 انجام می شود.پزشک شما یک ناحیه کوچک از بافت جفت را برمی دارد و کروموزوم هایش را بررسی می کند، تا مشخص کند که آیا شما پسر دارید یا دختر. این روش می تواند با عبور از دهانه رحم و یا ترانس ابودیمینال انجام شود.طبق گزارشات این روش دارای ریسک کمی برای سقط جنین است.
چگونه برای سونوگرافی تعیین جنسیت آماده شویم؟
قبل از انجام سونوگرافی جنین به منظور تشخیص جنسیت و یا به دلایل دیگر ، مثانه شما باید پر باشد. در نتیجه قبل از انجام سونوگرافی به میزان زیادی آب بنوشید و چند ساعت قبل از آزمایش ادرار نکنید. خالی بودن مثانه باعث می شود تصاویر دقیقی از سونوگرافی حاصل نشود.
سونوگرافی تعیین جنسیت چگونه انجام می شود؟
در طول سونوگرافی تعیین جنسیت ، شما روی تخت مخصوص سونوگرافی دراز کشیده و لباس خود را بالا می زنید. پس متخصص سونوگرافی با استفاده از ژل مخصوص سطح شکم شما را می پوشاند و با استفاده از سری مخصوص سونوگرافی اقدام به تصویربرداری از ناحیه لگن و رحم شما می کند. تصاویر ثبت شده توسط متخصص سونوگرافی به پزشک متخصص زنان و زایمان شما ارجاع می شود تا پزشک در خصوص سلامتی جنین ، پسر یا دختر بودن او و همچنین سلامتی شما اظهار نظر کند. بسته به موقعیت قرارگیری جنین در رحم ، شما ممکن است صورت، دست ها و پاهای نوزاد خود را به راحتی ببینید. از اینکه همه اندام نوزاد خود را به طور کامل ندیدید نگران نشوید چون تفیسر نتایج سونوگرافی بارداری برای افراد مبتدی و ناآشنا گاهاً سخت و ناممکن است. می توانید در طول سونوگرافی از تکنسین سونوگرافی یا پزشک خود بخواهید توضیحات لازم را به شما ارائه کند.
پروسه سونوگرافی بارداری در سایر انواع سونوگرافی نیز یکسان است. فقط در طول سونوگرافی ترنس واژینال ، شما لازم است لباس های خود را با گان مخصوص بیمارستانی عوض کنید و پاهای خود را در وضعیت مناسب برای قرارگیری سری دستگاه سونوگرافی در واژن قرار دهید.
مدت زمان انجام اسکن سونوگرافی چقدر است؟
این اسکن به طور معمول حدود ۱۵ تا ۲۰ دقیقه طول می کشد . در در صورتی که جنین در وضعیت نامناسبی قرار داشته باشد یا سونوگرافیست دید خوبی از جنین نداشته باشد ، همچنین در صورتی که مادر دارای اضافه وزن یا بافت بدن متراکم داشته باشد کیفیت تصاویر ممکن است کاهش یابد .زیرا برای عبور امواج سونوگرافی قبل از رسیدن به کودک بافت های اضافه تری وجود دارند ، بنابراین به دست آمدن یک تصویر واضح کمی دشوار می شود و ممکن است زمان بیشتری برای انجام اسکن طول بکشد.
آیا در جواب سونوگرافی تعیین جنسیت اشتباه هم پیش می آید؟
بله. عوامل متعددی می تواند روی جواب سونوگرافی تعیین جنسیت جنین شما اثر بگذارد و جنسیت فرزند شما را اشتباه اعلام کند. از جمله این عوامل می توان به موارد زیر اشاره کرد:
1. زمان بندی نادرست
بهترین زمان انجام سونوگرافی تعیین جنسیت در صورت قرارگیری خوب جنین هفته 12 و 13 بارداری است. قبل از این زمان ممکن است رشد به اندازه کافی نباشد و بعد از بیست هفتگی نیز ممکن است بچه بزرگ شده و به دلیل کوچک شدن فضای رحم و فشرده بودن بدن جنین، چیز زیادی در سونوگرافی مشخص نباشد.قرار گرفتن جنین در وضعیت بریچ تعیین جنسیت را با مشکلات فراوانی روبرو می کند.
2. تجهیزات
کیفیت دستگاه های مختلف سونوگرافی با یکدیگر متفاوت بوده و قدیمی بودن دستگاه می تواند روی تصویر و در نتیجه گزارش سونوگرافی اثر منفی داشته باشد.
3. وضعیت قرار گیری جنین
همه جنین ها در رحم مادرشان در یک وضعیت خاص قرار نگرفته اند به عنوان مثال قرار گرفتن جنین در وضعیت بریچ تعیین جنسیت را با مشکلات فراوانی روبرو می کند یا ممکن است اصلا تعیین جنسیت امکان پذیر نشود.
4. وزن مادر
هر چه اضافه وزن مادر طی دوران بارداری بیشتر باشد تعیین جنسیت جنین به دلیل پایین آمدن کیفیت تصویر سونوگرافی نیز مشکل تر خواهد بود.
5. تجربه
تجربه کسی که سونوگرافی را انجام می دهد عامل مهمی در پیشگیری از خطا در تعیین جنسیت است. البته تعیین جنسیت آنقدرها هم ساده نیست و حتی با تجربه ها هم ممکن است اشتباه کنند، ولی قطعا اشتباهات شان کمتر از سونولوژیست های تازه کار است.