شهر زیبا و تاریخی مسکو، پایتخت کشور پهناور روسیه و بزرگترین شهر در قاره ی اروپا و از مهمترین مقاصد گردشگری جهان است و سالانه مسافران بسیاری را از نقاط مختلف جهان به سمت خود می کشاند. کشور روسیه از لحاظ علوم هوافضا از ابر قدرت های جهان است و بنای یادبود فتح فضا نیز به افتخار برنامه های فضایی روسیه در سال 1964 ساخته شد. بنای یادبود فتح فضا دارای 107 متر ارتفاع می باشد و از تیتانیوم ساخته شده و به شکل موشکی است که در راه رسیدن به فضاست. بنای یادبود فتح فضا در مجاورت پارک VDNK قرار گرفته و یکی از مکان های گردشگری مسکو به شمار می آید و گردشگران بسیاری در سفر به روسیه از آن دیدن می کنند.
فتح فضا مسکو
به نظر می رسد که در کشور روسیه برای هر کدام از افتخاراتی که در طول سالیان مختلف به دست آورده اند، بنای یادبود و یا تندیسی را به رسم افتخار و یادآوری ساخته اند تا هم همیشه آن اتفاق خاص و مهم را یادآوری کنند و هم جاذبه ای دیدنی را به وجود بیاورند. بنای یادبود فتح فضا مسکو یکی از همین بناهای با ارزش است که به مناسبت اولین حضور روس ها در فضا و فراتر از آسمان ها در پایتخت این کشور ساخته شد و امروزه به یکی از جاذبه های دیدنی این شهر تبدیل شده است.
تاریخچه بنای یادبود فتح فضا مسکو
بنای یادبود فتح فضا به مناسبت موفقیت فضانوردان شوروی در اکتشافات فضایی، سال 1946 میلادی در شهر مسکو ساخته شد. طراحی این اثر مثل یک موشک در حال پرتاب است که آتش آن زبانه زده است. این موشک در ارتفاع 107 متری ساخته شده و از 77 درجه شیب برخوردار است. این اثر از جنس تیتانیوم می باشد. تقریباً از دهه 1960 میلادی به بعد این قسمت از شهر مسکو، از منظره و اسم هایی با این موضوع تشکیل شد. جدا از این یادبود و موزه ای که زیر آن وجود دارد، غرفه بزرگ کیهان در مرکز نمایشگاه، قطعات بازمانده از برنامه های فضایی شوروی را به نمایش گذاشته و بسیاری از خیابان های این منطقه به نام پیشگامان برنامه فضایی (نیکولای کیبالچیچ، فریدریش زاندر، یوری کنداراتیوک) و سرگئی کورولیوف سرمهندس برنامه موشکی شوروی و طراح فضاپیما نامگذاری شده است.بنای یادبود فتح فضا موشکی را نشان می دهد که در حال پرتاب به فضاست و آتشی که از آن زبانه می کشد.این بنای یادبود ۱۰۷ متر ارتفاع و ۷۷ درجه شیب دارد که از تیتانیوم ساخته شده است.
در زیر بنای یادبود فتح فضا موزه ی ملی فضا قرار دارد. این موزه افتخارات شگفت انگیز کیهانی کشور نظیر مدل های ماهواره ای، عکس ها و اسناد مربوط به فضا نوردان معروف مانند یوری گاگارین و همچنین آثار هنری مربوط به عشق انسان ها در فتح فضا را به نمایش گذاشته است. موزه بنای یادبود با هدف نمایش و حفاظت از دستاوردها و اکتشافات فضایی اتحاد جماهیر شوروی ساخته شد.
ویژگی های بنای یادبود فتح فضا مسکو
امروزه این بنا و موزه اش یکی از جاذبه های بسیار دیدنی مسکو به حساب می آید. از مشخصات این بنا این است که از تیتانیوم خالص ساخته شده و دارای شیبی ۷۷ درجه ای است. ارتفاع آن نیز برابر است با ۱۰۷ متر. برای ساختن این ساختمان دولت روسیه یک فراخوان بسیار بزرگ ترتیب داد تا بهترین طرح را برای اجرا انتخاب نمایند. به همین خاطر در سال ۱۹۵۸ میلادی و تنها چند ماه پس از راه اندازی ماهواره ی فضایی اسپوتنیک شماره ی ۱، برای این فراخوان بزرگ دولت شوروی طی یک جشن بزرگ ترین و بهترین طراحان و معماران جهان را به دور هم جمع کرد و شرایط حضور در این رقابت را به آن ها اعلام نمود. از بین طراحان بسیاری که شرکت کرده بودند، ۳۵۰ طرح به داوران این جشنواره تحویل داده شد که در نهایت از بین آن ها، طرح ۳ معمار که با هم کار می کردند مورد پذیرش قرار گرفت.
پس از انجام امور اولیه، بالاخره پروژه ی ساخت بنای یادبود فتح فضا مسکو کلید خورد و در تاریخ ۴ اکتبر سال ۱۹۶۴ میلادی و در هفتمین سالگرد پرتاب موفقیت آمیز این موشک از این بنا رونمایی شد. در قسمت زیرین و ساختمانی این بنا نیز همانطور که بالاتر اشاره کردیم، موزه ی کیهان شناسی قرار گرفته است. در این موزه ی دیدنی نیز یک غرفه ی بسیار بزرگ با موضوع کیهان و کهکشان راه شیری قرار گرفته است. در قسمت دیگر این موزه هم بسیاری از قطعات و آزمایشات فیزیکی باقی مانده از زمان شوروی ها به جای مانده است که هم اکنون در این موزه به نمایش در آمده است. البته تمامی جاذبه های دیدنی این بنا محدود به طرح خاص و موزه اش نمی شود بلکه در قسمت جنوبی و بیرونی فاتحان فضا، مجسمه ی نیم تنه ی دانشمندان و مهندسانی که در این زمینه پیشگام بوده اند نصب شده است که البته در قسمت خیابان کازموناتز قرار می گیرد.
یکی از نکات جالبی که درباره ی بنای یادبود فتح فضا مسکو وجود دارد این است که در شعاع چند کیلومتری این بنا هر جاذبه ای که وجود دارد اصولا نامش درباره ی فضا است. منزل شخصی سرگئی کورولیوف که یکی از بزرگ ترین دانشمندان فضایی روسیه در زمان شوروی بوده است و در حال حاضر تبدیل به موزه شده است نیز تنها چند خیابان از این موزه بالاتر است. بیشتر خیابان های اطراف بنا نیز به نام دانشمندان و یا فضاپیماهای روسی نام کذاری شده است که در نوع خود حرکت جالبی به شما می آید. گویی در محوطه ی بنای یادبود فاتحان در تالار مشاهیر هوا و فضای روسیه راه می روید! بنای یادبود فتح فضا مسکو با این که در سال ۱۹۶۴ ساخته شد اما ساخت و تکمیل فضای داخلی آن تا تاریخ ۱۰ آوریل ۱۹۸۱ میلادی یعنی دقیقا ۲ روز قبل از بیستمین سالگرد اولین پرواز انسان به فضا توسط یوری گاکارین، کارهای ساخت آن به اتمام رسید و درهای آن برای عموم مردم باز شد. البته موزه ی کیهان و بنای یادبود فاتحان را در سال ۲۰۰۹ میلادی برای اولین بار از زمان ساخت و افتتاح آن مورد بررسی و به سازی قرار دادند و تنها برخی از قسمت های آن را مقاوم سازی کردند.
دانستنی هایی درباره ی بنای یادبود فتح فضا مسکو
- این موزه همانطور که بارها در این متن به آن اشاره شد، نماد یکی از افتخارات ملی در کشور روسیه است.
- نام این موزه به زبان روسی، Монумент «Покорителям космоса نوشته می شود.
- ساخت این بنا در زمان خود در رسانه های بسیار زیادی بازتاب پیدا کرد. در داخل کشور روسیه و کشورهای تابع شوروی نیز ۱۰ سری مختلف تمبر برجسته با موضوع این بنا نیز چاپ شد. همچنین به مناسبت پنجاهمین سالگرد انقلاب اکتبر در ورسیه، بر روی سکه های یادبود برنزی تصویری از ین برج یادبود حکاکی شد.
- یکی از نمادهای تیم ملی فوتبال روسیه برای جام جهانی سال ۲۰۱۴، بنای یادبود فتح فضا مسکو بوده است.
- با تاثیر از این بنای مشهور و ماندگار روسی در دیگر نقاط روسیه همچون شهر برورسک در سال ۲۰۰۷ میلادی یک نسخه ی کوچک تر و البته ضعیف تر از این بنا ساخته شد و در مرکز یکی از خیابان های مهم این شهر قرار گرفت. چندی بعد نیز یک مجسمه که توسط معماری روسی آلکساندر نررودا در زمان شوروی ها ساخته شده بود و در ژنو نگهداری می شد، برای قرار گرفتن در پایین این برج به مقامات این شهر هدیه داده شد.