ساعدنیوز
ساعدنیوز

همه چیز درباره جنجال چینی-عربی بر سر جزایر سه گانه ایران در خلیج فارس

  یکشنبه، 20 آذر 1401 ID  کد خبر 233857
همه چیز درباره جنجال چینی-عربی بر سر جزایر سه گانه ایران در خلیج فارس
سفر آقای شی رئیس جمهور چین به ریاض و مواد ضدایرانی بیانیه مشترک شورای همکاری خلیج فارس و پکن یکی از خبرهای پربسامد این روزهای فضای رسانه ای کشور است. چرا چینی ها دست بر روی جزایر سه گانه ایرانی در خلیج فارس گذاشته اند؟ دکتر سید جعفر قنادباشی تحلیلگر مسائل بین الملل و سفیر اسبق ایران در لیبی این مسأله را در گفتگویی اختصاصی با ساعدنیوز می کاود.

یقیناً کسانی در سفارت چین در عربستان و امارات در گنجانده شدن این بند در بیانیه، نقش آفرینی کردند و ناگفته نماند که سهل انگاری مقامات چینی در این خصوص قابل بخشش نیست.

ساعدنیوز: همراهی دولت کمونیستی چین با کشورهای مرتجع حاشیه خلیج فارس در زیر سؤال بردن تمامیت ارضی جمهوری اسلامی ایران و شبهه افکنی درباره مالکیت ایران بر جزایر سه گانه علامت های سؤال بسیاری را در برابر تحلیلگران مسائل بین الملل قرار داده است. این در حالی است که جمهوری اسلامی ایران در این سال ها، علیرغم سیاست های استعماری چین بر علیه کشورهایی مانند تایوان و نیز پایمال شدن حقوق بیش از 200 میلیون مسلمان اویغور به صورت سیستماتیک و اجبار آنها به کار در کمپ های کار اجبرای سکوت اختیار کرده است. چرا چین علیرغم برخورداری از یک فرصت استثنایی و طلایی در غیاب غربی ها به دلیل پرونده هسته ای ایران در اقتصاد ایران، چنین رفتاری را از خود نشان می دهد؟

دکتر سید جعفر قنادباشی: بسم الله الرحمن الرحیم؛ به نظر من، برخی از ابعاد این ماجرا هنوز مبهم است. چیزی که درباره جزایر سه گانه گفته شده نه شبهه افکنی درباره مالکیت ایران نسبت به این جزایر، بلکه تأکید بر حل و فصل صلح آمیز مناقشه ایران و امارات درباره این جزایر است. بنابراین، من معتقدم که باید درباره تفسیر این مطلب نهایت دقت لازم را به عمل آوریم. یقیناً کسانی در سفارت چین در عربستان و امارات در گنجانده شدن این بند در بیانیه، نقش آفرینی کردند و ناگفته نماند که سهل انگاری مقامات چینی در این خصوص قابل بخشش نیست. ولیکن از آنجایی که در برخی نقاط دیگر دنیا همچون خود چین و ترکیه مالکیت برخی از جزایر مورد مناقشه است، با ادبیات مخصوص به همان مناقشه درباره جزایر سه گانی ایرانی صحبت شده است که به هیچ درست نیست. به نظر می رسد، چینی ها اشراف لازم درباره پرونده جزایر سه گانه را ندارند و به همین دلیل در این خصوص چنین سهل انگاری ای صورت گرفته است. ما از این سهل انگاری گله مندیم. با توجه به این که ما در این سال ها به دنبال برقراری رابطه راهبردی با چین بوده ایم، سرزدن چنین سهل انگاری قابل تحمل نیست. ما از حق حاکمیت خود بر این جزایر سه گانه نمی گذریم. چین ظرفیت بزرگی برای تبدیل شدن به یک شریک تجاری راهبردی برای ما را دارد و چنین رفتارهایی مخل تحقق این امر است.

بخشی از این سهل انگاری هم می تواند در فرایند ترجمه و انتقال مطالب رخ داده باشد. ایران و امارات جزیره ابوموسی را به صورت مشترک مدیریت می کنند و بنا بر قراردادی بخشی از این جزیره در اختیار شارجه است و از این منطقه نفت صادر می کند. امکان دارد این مسأله باعث شده باشد که چنین تصوری شود که ما با امارات بر سر چنین مسائل جزئی مناقشه داریم نه بحث مالکیت کامل ایران بر هر سه جزیره.

به هر صورت، در عین حال که خطای صورت گرفته از سوی چین نابخشودنی است، این واقعیت را هم نباید از نظر دور بداریم که چین با حضور در منطقه، استیلا و سلطه آمریکا بر خاورمیانه را به چالش می کشد. از سال 1332 به این سو، حضور آمریکا در این منطقه مایه بسیاری مصائب بوده است. تعمیق نفوذ آمریکا در منطقه یقیناً می تواند تهدیدهای امنیتی موجود بر علیه ما را بیشتر کند.

از سوی دیگر، چینی ها از روابط نزدیک ما با روسیه گله مند هستند. از طرفی هم نباید این واقعیت را کتمان کرد که چین به هیچ وجه خواهان تبدیل شدن ایران به یک ابرقدرت بلامنازع منطقه ای در قالب یک امپراطوری نیست. ما این را خوب می دانیم. البته این احتمال هم وجود دارد که چینی ها با این کار خواسته اند نسبت به مواضع ایران به طور مثال، درباره میانمار یا قضایای کره واکنش نشان دهند. این وجوه دیپلماسی همیشه از نظرها دور می ماند.

آنچه که در ریاض رخ داد، نمایشی بود که بن سلمان ترتیب داد. یقیناً این نمایش اثرات کوتاه مدت خواهد داشت. دقیقاً به مانند نمایشی که در سال 1397 با حضور ترامپ و 50 کشور در ریاض اجرا شد و عملاً هیچ ثمری برای بن سلمان در پی نداشت. بن سلمان می خواهد دست نشاندگی خودش را پنهان کند و با سفر رئیس جمهور چین به ریاض، خود را طرفدار چندجانبه گرایی و مخالف دنیای تک قطبی معرفی کند.

برگزاری جام جهانی در قطر، به نوعی عربستان را در حالت انفعالی قرار داد. نمایش بن سلمان نوعی مانوور قدرت بود تا عربستان را از سایه این رخداد بزرگ جهانی ای که در قطر در جریان است، خارج کند. البته نباید نقش انگلیس را در این جریانات فراموش کرد. هرچند انگلستان در ظاهر، جزو شرکای راهبردی آمریکاست، ولی از نفوذ بیش از حد آمریکا در منطقه راضی نیست. لندن علاقمند است که با حضور قدرت هایی مانند چین، از پررنگ تر شدن حضور آمریکا در منطقه جلوگیری شود. این سیاست انگلیس است که بین نوکرانشان رقابت بر سر نوکری به راه می اندازند. یقیناً در اعطای میزبانی جام جهانی به قطر هم نقش داشته اند و هم در برگزاری اجلاس ریاض!

این سیاست انگلیس تازگی ندارد. از ابتدا چنین رویکردی داشته اند. وقتی رضا شاه به عنوان سردار سازندگی مطرح شد و شائبه درباره قدرت گرفتنش و تخطی از خطوط انگلیس به زبان ها افتاد، آلمان را به سمت ایران کشیدند تا رضاشاه ساقط شود و آلمان بدون هیچ بهره برداری ایران را ترک کرد و این انگلیسی ها بودند که ماهی خودشان را از این آب گل آلود شکار کردند. در قضیه ترکمنچای که این همه لعن و فحش و بد و بیراه نصیب روسیه شده است، کمتر کسی میداند که نویسنده متن ترکمنچای سفیر انگلیس در تهران بود! انگلیسی ها که از به خطر افتادن منافع شان توسط روسیه در ایران می ترسیدند با دادن بخشی از ایران به روس ها از این خطر جستند! ماندلا که یک مبارز مسلح بود و سال ها در زندان دولت آپارتاید آفریقای جنوبی بود بسیاری از سال های عمرش را به دلیل حمایت انگلیس از دولت آپارتاید در زندان گذراند و بعد از آزادی، انگلیسی ها او را به نماد و سمبل صلح تبدیل کردند و بزرگترین مجسمه ماندلا در لندن است!

امروز هم انگلیسی ها خواهان ایجاد برخی زیرساخت های اساسی در قلمرو یکی از نوکران اصلی خودش یعنی عربستان سعودی است. آمریکایی ها هزینه گزافی برای اجرای چنین پروژه های بنیادینی طلب می کنند، در حالی که چین با هزینه نسبتاً بسیار اندکی حاضر به ساخت این پروژه ها است. بنابراین، با پول عربستان و با امکانات چین چه بسا زیرساخت هایی ایجاد شود که در نهایت منافع غرب و از جمله انگلیس از طریق آن تأمین خواهد شد!

تصویر

کسانی که به خاطر عملکرد فاجعه بارشان در این سال ها حرفی برای گفتن نداشتند، امروز بر روی این موج سوار شده اند و دولت را تخطئه می کنند که چرا جواب چینی ها را نمی دهید!

ساعدنیوز: داشتن رابطه راهبردی با دولت چین ادعایی است که از سوی برخی عناصر در داخل کشور بارها مطرح شده است و بحث نگاه به شرق به صورت جدی در دستور کار سیاست خارجی دولت سیزدهم قرار دارد. برخی این موضوع را مطرح می کنند که این چه نوع روابط راهبردی است که اساساً طرف ما در این رابطه، تمامیت ارضی ما را به چالش می کشد و با یکی از رقبا و یا بهتر بگوئیم، دشمنان اصلی ما در منطقه مغازله می کند؟

دکتر سید جعفر قنادباشی: اولاً در ایران ما یک اشتباه بزرگ در تفسیر روابط با کشورها داریم. عمدتاً رابطه با کشورهای دیگر در قالب روابط زن و شوهری تفسیر بو تعبیر می شود. به این معنا که همان طوری که یک زن بعد از ازدواج با مردی حق معاشرت با مردی دیگر را ندارد و هر نوع رابطه ای میتواند شائبه خیانت را در پی داشته باشد، روابط ایران با کشورهای دیگر نیز همین طور فهم می شود. می گویند که اگر کشوری با ما رابطه دارد، حق ندارد با فلان کشور در ارتباط باشد!

این تصور کاملاً غلطی است که ما از روابط بین الملل داریم. ما حق تعیین سیاست خارجی کشور چین را نداریم، همان طور که آن ها هم چنین حقی را در قبال ما ندارند. روابط سیاسی کشورها به صورت آزادانه برقرار می شود و هیچ کشوری حق ندارد که درباره رابطه کشوری با کشور دیگری که با این کشور در رابطه است، اظهار نظر کند. امروز منافع ملی ما اقتضاء می کند که با کشور غیرمسلمانی مانند ونزوئلا روابط نزدیک داشته باشیم و از این رابطه برای تحکیم و پیشبرد آرمان های اسلامی مان استفاده می کنیم. این منطق روابط بین الملل است. کشورهای دیگر موظف به اجرای راهبردهای ما نیستند.

بحث دیگری که باید مطرح کنیم، موضع گیری های بخش شکست خورده عرصه سیاسی در کشور درباره این موضوع است. کسانی که به خاطر عملکرد فاجعه بارشان در این سال ها حرفی برای گفتن نداشتند، امروز بر روی این موج سوار شده اند و دولت را تخطئه می کنند که چرا جواب چینی ها را نمی دهید! همین افراد در زمان حضور ترامپ در ریاض حرفی درباره بیانیه ضدایرانی آن زمان نداشتند. کسانی که از مواضع قوم گرایانه و فتنه گرانه ریاض در خصوص وقایع اخیر در داخل ایران انتقاد نمی کنند، حق حرف زدن درباره این موضوع جنجالی جدید را ندارند. وقتی وندی شرمن ایرانیان را دروغگو و شیطانی خطاب می کرد، دل این افراد به درد نمی آمد و موضع گیری نمی کردند. تماشاگران شبکه سعودی اینترنشنال حق ندارند درباره این موضوع صحبت کنند چرا که تکلیف شان مشخص است.

ما در پی تحقق سیاست راهبردی اقتصاد آسیایی عاری از سلطه غرب هستیم. یکی از قطب های اصلی این اقتصاد در آینده چین خواهد بود. تولیدات راهبردی این کشور برای ما بسیار مهم است همان طور که نفت ما و حتی نمک تولیدی ما برای چینی ها مهم است. برقراری رابطه ای پایدار و درازمدت با این کشور به نفع ما است. استفاده از ظرفیت های پیمان شانگهای برای توسعه این رابطه بسیار حیاتی است. منافع ملی ما امروز ایجاب می کند که با چین رابطه راهبردی داشته باشیم. توسعه روابط ایران وچین می تواند به لحاظ ترانزیتی نیز منافع بسیاری برای جمهوری اسلامی ایران داشته باشد.

در این سالها، چینی ها تلاش کردند که به دور از مسائل و حواشی سیاسی در عرصه اقتصادی روابطی فعال با ما داشته باشند. بنابراین، من امیدوارم که این سهل انگاری از سوی مقامات چینی بررسی شود و افرادی که در سفارتخانه های چین درعربستان و امارات متحده عربی چنین بندهایی را وارد بیانیه مشترک کرده اند، مورد مؤاخذه قرار بگیرند و دولت چین رسماً از ایران عذرخواهی کند.

دیدگاه ها

  دیدگاه ها
پربحث های هفته   
رهبر معظم انقلاب: از وقتی که رهبر شده‌ام آجیل نخوردم؛ چون رهبر باید مثل فقرا زندگی کند! (517 نظر) 10 اقدامِ منجر به گرانی در 100 روز (255 نظر) داریوش ارجمند: زنی که وزنه برداری می کند نه رَحِم دارد و نه تخمدان ریش درآورده نه می‌تواند شوهر کند و نه می‌تواند بچه داشته باشد! (254 نظر) 10 ایده تبلیغات مؤثر برای کسب‌وکارهای کوچک (246 نظر) (تصاویر) سفر به عصر قاجار؛ منظره‌های «کلاردشت»، 158 سال قبل (244 نظر) مهران مدیری: من رفتم مسافرت و بهترین هتل اون شهر رو پیدا کردم ولی من رو نشناخت و گفت اتاقامون پُره، من هنوزم که هنوزه فکر میکنم دارم خواب میبینم+ویدیو (217 نظر) الهام چرخنده: من برای همه کسانی که کتکم زدند، باعث بیماری قلبی شدند نفرین ندارم اما الهی که به درد من دچار بشید+ویدیو (85 نظر) مازیار لرستانی: ای کاش به جای روز زن و روز مرد، روز شرف و انسانیت داشتیم+عکس (66 نظر) بهاره رهنما: من کاهل نماز بودم که بعد از شرط گذاشتن همسر دومم درباره نماز خواندن الان نمازم را میخوانم و دیگه کاهل نماز نیستم (64 نظر) رونالدو: برای اولین بار جورجینا را برای شام دعوت کردم متعجب بود چون باورش نمی شد که به جای اتوبوس با بوگاتی به خانه برمی گردد+فیلم (60 نظر) شعرخوانی زیبا و دلنشین رهبر معظم انقلاب: ای تکیه گاه و پناه زیباترین لحظه های پرعصمت و پر شکوه تنهایی و خلوت من+ویدیو (50 نظر) تعجب بازیگر مطرح ترکیه با دیدن خونه زندگیِ شاه‌نشین پوریا پورسرخ، آرش سریال کیمیا+ ویدیو/ میزبانی درجه یک در خانه‌ای درجه یک👌 (43 نظر) خلاقیت خنده دار پدر ایرانی با طراحی سینما در توالت خانه اش حماسه آفرید+عکس/ هنر نزد ایرانیان است و بس😂 (41 نظر) پریناز ایزدیار؛ هرچقدر هم شلوغ باشم بازم وقت دارم که به ازدواج فکر کنم، شرایط خانواده‌مون این مدلی نیست که ازدواج حتما باید سنتی باشه یا نباشه، ولی خودم دوست دارم همسرم رو انتخاب کنم (39 نظر) مهران مدیری: شایعه نیست؛ هواپیمای شخصی دارم سوئیچ رو هم دادم به بچه‌های پشت صحنه! / برشی از برنامه تلویزیونی جذاب «دورهمی» با اجرای بی‌نظیر مهران مدیری (39 نظر)
پربازدیدترین ویدئوهای روز   
تیتر امروز   
جریمه سنگین قهرمان سرشناس به خاطر دست درازی به یک زن
فال ابجد روزانه یکشنبه 4 آذر 1403
فال انبیاء روزانه یکشنبه 4 آذر 1403
دارندگان سهام عدالت بخوانند؛ وراث منتظر واریزی سود باشند
فال حافظ با تفسیر امروز یکشنبه 4 آذر 1403 + فیلم
عبور از این 7 مرحله برای تبدیل شدن به یک تریدر حرفه‌ای؛ نقشه راه تریدر شدن
بنزین هواپیما 10 برابر گران می شود: لاکچری سوارها کیسه ها را شل خواهند کرد
این شغل دوم بین چهره های مشهور فوتبالی اپیدمی شد/ دستمزدهای میلیاردی فوتبالیست ها در تجارت رستوران از علی دایی تا بیرانوند و...+عکس
تنش زدایی با قدرت های هسته ای در دستور کار دولت جدید آمریکا: ترامپ مذاکره‌کننده پیشین اتمی با کره‌شمالی را در دستگاه امنیتی آمریکا جایگاه داد
18 ترفند طلایی برای درمان فوری سرما خوردگی شدید
آش نخورده و دهان سوخته با یک تماس تلفنی
آغاز فروش سایپا با قیمت‌های جدید در هفته دوم آذر
راهکارهای جلوگیری از خالی شدن باتری ماشین در زمان پارک طولانی
با بانوان کارآفرین ایران آشنا شوید؛ زنانی با اراده آهنین+عکس
در جواب چه عجب پیدات شد چه بگوییم؟ 33 پاسخ‌ مناسب در مقابل "چه عجب پیدات شد"
منتخب روز   
جریمه سنگین قهرمان سرشناس به خاطر دست درازی به یک زن 5 منطقه گردشگری پاییزی اطراف تبریز/ جون میدن واسه گرفتن عکسهای جذاب پاییزی قتل در پارک قیطریه بخاطر متلک انداختن به نامزد مقتول مهران مدیری: بدترین 4 سال زندگیم حتی پول نان و پنیر نداشتم! پسرم فرهاد از گرسنگی بیهوش شد/عین جنازه شده بودم عوضش الان بادیگارد دارم+فیلم حضور پرانرژی قهرمانان جوکر، ناهید مسلمی و عمو رشید در وی‌آی‌پی کنسرت سهراب پاکزاد/ یویو گفتن ناهید مسلمی رو وسط کنسرت از دست ندید👌 می‌گویند پزشکیان برف تهران را هم نخواهد دید! / تأخیر در پرداخت یارانه پاس گل به مخالفان دو آتیشه رئیس جمهور بود دورهمی پارسا پیروزفر و پریناز ایزدیار در یک کافه شیک و دلباز/ دو بازیگر خوش استایل و دوست‌داشتنی در یک قاب هدیه‌ دست‌ساز مادران سرزمین آفتاب، سیستان و بلوچستان به مسعود پزشکیان+ویدیو استفاده از ویروس کووید 19 برای مبارزه با سرطان! تب دنگی خطرناک شد؛ شیوع در جنوب شرقی ایران! سردار آزمون: وقتی دو تا گل میزنیم فکر میکنیم بازی رو بردیم و این ایراد بزرگ ماست/ناراحتی سردار آزمون بعد از بازی با قرقیزستان جزئیات پرونده آزار و اذیت دختر 16 ساله مشهدی از طرف 2 برادر ناتنی و پناه بردن او به کلانتری / از چند سال قبل که 2 برادر ناتنی ام به مصرف شیشه اعتیاد پیدا کردند مدام مرا کتک می زدند...