همه چیز درباره ساز ساکسوفون

ساکسیفون یا ساکسوفون نخستین بار در حدود سال 1840 توسط فردی بنام آدولف جوزف ساکس اهل بلژیک ساخته شد. او که خود نوازنده ی فلوت و کلارینت بود و کاملا به سازکار سازهای بادی آشنایی داشت این ساز را بنام خود ثبت کرد. او در سال 1842 به پاریس نقل مکان کرد و به کار ساخت ساز خود ادامه داد. قبل از اختراع ساکسیفون او روی تغییر و گسترش چندین ساز دیگر مانند کلارینت باس کار کرد. Ophicleide که سازی مخروطی بزرگ از دسته ی سازهای بادی برنجی می باشد .نیز از اختراعات آدولف ساکس بود. با ثبت رسمی ساکسیفون توسط ساکس انحصار تولید این ساز به مدت 15 سال به وی تعلق گرفت اما با پایان یافت این انحصار در سال 1866 دیگر سازندگان و کمپانی های سازنده ی ساز به تولید و گسترش ساکسیفون پرداختند.

ساکسوفون یکی از سازهای بادی است که معمولا از جنس برنج است و مانند کلارینت دارای زبانه ای نی ای(از نوع ساده آن)است . ساکسوفون از جنس برنج ساخته شده که غالبا بر روی آن ورقه ای از نقره کشیده شده است و دارای لوله ای مخروطی شکل( یعنی در قسمت دهانی کم قطر حدود 2 سانتی متر و انتهای آن با قطری متجاوز از 10 سانتی متر) است. ساکسوفون به اندازه های مختلف ساخته شده و تحت نام هایی که به میدان صدا و بخش آنها مربوط است نامیده می شود.

اگر چه ساکسوفون از برنج ساخته شده است ولی به دو علت مهم در در زمره سازهای بادی چوبی مورد بررسی قرار می گیرد.

1. صدای این ساز به خانواده ی کلارینت نزدیک تر است تا به بقیه ی سازهای خانواده ی بادی چوبی و ضمنا می تواند پلی بین سازهای بادی چوبی و بادی برنجی باشد.
2. این ساز به وسیله ی دهنی و یک قمیش نواخته می شود که خیلی به کلارینت شباهت دارد و ازجهت انگشت گذاری مانند فلوت و ابوا است.

ساکسوفون یک قمیش مشابه قمیش کلارینت دارد. قمیش یا زبانه قطعه ای که در بعضی از سازهای بادی مانند سرنا، ابوا، فاگوت، کلارینت و ساکسوفون بکار می رود و آلت اصلی تولید صدا در این گونه سازها است. در سرنا قمیش از دو تیغه متکی به هم تشکیل شده و انتهای آن دو در حلقه ای مسطح محصور شده است.

انواع ساز ساکسوفون

ساکسوفون به اندازه های مختلف ساخته شده و تحت نام هایی که به میدان صدا و بخش آنها مربوط است نامیده می شود. در اینجا انواع مختلف ساکسوفون را باهم بررسی خواهیم کرد.

آلتو

این نوع ساز یکمی از مشهور ترین و شایع ترین ساکسیفون ها می باشد که اندازه آن متوسط می باشد این نوع ساز را بهترین ساز بادی برای مبتدیان و تازه کاران می دانند و خوبی این ساز برای تازه کار ها کوچک بودن دهنی آنها می باشد و همچنین کلید E شکل آن جهت تنظیم تخت بسیار آسان و ساده شده است. از نوازندگان ساز آلتو می توان به ساکسیفون نوکران مشهوری همچون؛ کنی گارت، فیل وودز و سانبورن اشاره کرد. از نوازندگان معروف آلتو ساکس می توان به : چارلی پارکر ، کننبال ادرلی ، کنی گارت ، فیل وودز ، دیوید سانبورن اشاره کرد.

سوپرانو

این ساز کوچکترین عضو خانواده ساکسیفون می باشد و برخلاف دیگر اعضای آن دارای دهانه ی انحنایی شکل نیست و دهانه ی آن صاف می باشد سوپرانو از سازهای انتقالی در سی بمل می باشد. سوپرانو از لحاظ نواختن بعنوان سخت ترین ساکسیفون شناخته می شود. از معروف ترین نوازندگان سوپرانو عبارتند از : جان کولترین ، وین شورتر ، سیدنی بشی ، کنی جیی

تنور

همچون چند عضو دیگر سازهای خانواده ی ساکسیفون از دسته ی سازهای انتقالی در سی بمل می باشد. این مدل ساکسیفون نیز یکی از پرکاربردترین ها می باشد. معروفترین نوازندگان ساکسیفون تنور عبارتند از : جان کالترین ، سانی رولینز ، مایکل بریکر

باریتون

ساکسیفون باریتون یکی از بزرگترین و سنگین ترین نوع ساکسیفون در بین ساز های بادی می باشد. این نوع ساز موسیقی دلنواز و آهنگ ملایمی را ایجاد می کند. از مشهور ترین و معروف ترین نوازندگان ساز باریتون می توان به موسیقی دان کنی همچون؛ پیر آدامز، جری مولیگان و سامولین اشاره کرد.

اگر شما مبتدی و تازه کار هستید پیشنهاد ما به شما ساکسیفون آلتو می باشد و زمانی که شما استاد بزرگی در زمینه استفاده از این ساز شدید می توانید به سراغ دیگر ش از ها رفته و آنها را نیز بنوازید و از نواختن آنها لذت ببرید. از مشهورترین نوازندگان باریتون می توان به : جری مولیگان ، پپر آدامز و گری سامولین اشاره کرد.

منظور از چوبی و برنجی بودن ساز ساکسیفون چیست؟

منظور از برنجی بودن و چوبی بودن ساز ساکسیفون بدان معنی نمی باشد که ساز از چه جنسی می باشد بلکه این یک طبقه بندی بر اساس چگونگی و تولید صدا در دهنی های ساز می باشد مثلا ساز ساکسیفون و فلوت از نوع چوبی اند در حالی که سازی مانند فلوت از جنس فلزی و آهنی می باشد و اصلا تیکه چوبی ای در آن وجود ندارد.

ویژگی های ساکسوفون

• جزو سازهای انتقالی است
• از خانوادهٔ کلارینت ها است و جنس آن از فلز است
• جزو سازهای ارکستر سمفونیک نیست

برخی از ساکسوفون های رایج:

• ساکسوفون در "سی بمل": ساکسوفون های سوپرانو، تنور و باس
• ساکسوفون در "می بمل": ساکسوفون باریتون
• ساکسوفون در "دو": ساکسوفون ملودی

موارد استفاده از ساکسوفون

ساکسیفون ها عموما به سازبندی موسیقی های نظامی تعلق دارند و در مواقعی بسیار اندک عهده دار اجرای قطعات سولو در ارکستر سمفونیک می باشند.(اگر چه بعنوان عضو ثابت ارکستر سمفونیک پذیرفته نمی شوند.) همچنین دارای صدایی کاملا مجزا از سایر سازهای ارکستر سمفونیک می باشند که همین مورد امتیازی برای استفاده از آنها می شود. اما در سبک های موسیقی ساکسیفون ها در سبک هایی نظیر جز ، بلوز ، پاپ و کلاسیک مورد استفاده فراوان قرار می گیرند.در گروه های بزرگ جز سنتی معمولا پنج ساکسیفون استفاده می شود (دو آلتو ، دو تنور و یک باریتون و در مواردی اندک سوپرانو نیز بعنوان زوج فلوت ، کلارینت ، و.. بکار می رود)

با ساز داربوکا (تمپو) آشنا شوید