همه چیز درباره ضرب المثل شیرین و خواندنی سایه تان از سر ما کم نشود

  جمعه، 11 آذر 1401   زمان مطالعه 4 دقیقه
همه چیز درباره ضرب المثل شیرین و خواندنی سایه تان از سر ما کم نشود
ضرب المثل سایه تان از سر ما کم نشود یکی از زیباترین ضرب المثل های زبان فارسی است و ریشه تاریخی جالبی دارد که در ادامه با آن آشنا خواهید شد با ساعدنیوز همراه باشید.

آشنایی با ضرب المثل سایه تان از سرما کم نشود

در ضرب المثل سایه تان از سر ما کم نشود معنی مجازی و استعاره ای سایه همان محبت و مرحمت و تلطف و توجه مخصوصی است که مقام بالاتر و مؤثرتر نسبت به کهتران و زیردستان مبذول می دارد . این عبارت بر اثر لطف سخن نه تنها به صورت امثله سائره درآمده بلکه دامنه آن به تعارفات روزمره نیز گسترش پیدا کرده ؛ در عصر حاضر هنگام احوالپرسی یا جدایی و خداحافظی از یکدیگر آن را مورد استفاده و اصطلاح قرار می دهند .قبلاً گمان نمی رفت که این عبارت ریشه تاریخی داشته باشد ، ولی از آنجا که کمتر اصطلاحی بدون مأخذ و مستند تاریخی است ، ریشه تاریخی ضرب المثل مزبور نیز به دست آمد .

سایه بابا لنگ دراز

ریشه تاریخی ضرب المثل سایه تان از سر ما کم نشود

ریشه ی تاریخی این ضرب المثل مربوط به دیوژن یا دیوجانس از فلاسفه ی مشهور یونان است دیوژن (= دیوجانس)، فیلسوف یونانی، به سال 413 قبل از میلاد زاده شد و در 323 ق. م. بدرود زندگی گفت. وی به مکتب کلبیون وابسته بود و فرد برجسته آنها محسوب می شد.

دیوژن یکی از مبلغین ساده زیستی بوده و در تمام طول زندگی تنها یک عصا، یک بالاپوش و یک کوزه همراه داشته است.

گفته می شود او چنان نسبت به دنیا، تعلقات آن و مردم پیرامونش بی اعتنا بوده که روزی فانوسی به دست گرفت و در شهر به جست و جوی انسان رفت.

روزی دیگر بر بالای بلندی رفت و فریاد زد: ای مردم! و زمانی که مردم دور تا دور او جمع شدند گفت: من مردمان را صدا زدم نه شما را …

همین بی اعتنایی ها باعث شد تا پس از مدتی مردم او را از شهر تبعید کنند، دیوژن شهر را ترک کرد و به آغوش طبیعت رفت.

پس از مدتی شخصی از همشهریانش او را دید و به طعنه و تمسخر گفت: دیوژن؛ دیدی همشهریان تو را از شهر بیرون کردند؟

دیوژن بی اعتنا پاسخ داد : نه، آن که تو می گویی نیست، بلکه چنین است که من آن ها را در شهر گذاشتم.

مدت ها بعد، زمانی که اسکندر مقدونی در کورنت بود شنید که همه درباره ی مردی به نام دیوژن سخن می گویند و از او به عنوان انسانی بسیار وارسته و آزاده یاد می کنند، مشتاق شد تا او را ببنید.

پس از جست و جو او را یافت و با آن همه جلال و شکوه به دیدن دیوژن ژنده پوش رفت، در آن وقت دیوژن زیر گرمای نور خورشید دراز کشیده بود و بی اعتنا به اسکندر که کنارش ایستاده بود، خود را گرم می کرد.

اسکندر با مشاهده ی رفتار او خشمگین شد و گفت: چرا احترام نگذاشتی؟ آیا مرا نشناختی؟

دیوژن گفت: شناختم، ولی از آن جا که بنده ای از بندگان من هستی ادای احترام را ضروری ندانستم.

اسکندر گفت: بیش تر توضیح بده، چگونه می گویی که من بنده ی تو هستم؟

دیوژن با خونسردی پاسخ داد: تو بنده ی حرص، خشم و شهوت هستی؛ حال آن که مدت هاست من این خواهش های نفسانی را بنده و مطیع خود ساختم، تو پادشاه و حاکم مطلق العنان یونان و مقدونیه هستی درست است؟

اسکندر گفت: بله

دیوژن دوباره پرسید: بالا تر از مقام تو چیست؟

اسکندر گفت: هیچ، بالا تر از مقام من چیزی نیست.

دیوژن گفت: من همان هیچ هستم و بنابراین از تو بالا تر و والا ترم!

اسکندر با شنیدن پاسخ دیوژن به فکر فرو رفت و کمی بعد گفت: دیوژن از من چیزی بخواه، بدان که هر چیزی باشد برای تو فراهم خواهم کرد.

دیوژن نگاهی به اسکندر کرد که بین او و نور خورشید ایستاده بود و سایه اش بر سر دیوژن بود سپس گفت: سایه ات را از سرم کم کن.

اطرافیان اسکندر با شنیدن این جمله خواستند که دیوژن را مجازات کنند اما اسکندر آن ها را از این کار منع کرد و فریاد زد: اگر اسکندر نبودم، می خواستم دیوژن باشم.

تفاوت این داستان با مفهوم امروزی ضرب المثل “سایه تان از سر ما کم نشود” نیز در این است که دیوژن تعلق خاطری به دنیا نداشت که نیازمند محبت و لطف کسی باشد اما امروزه مردم دل به دنیا بسته اند و محتاج توجه افرادی هستند که دارای ثروت یا مقام می باشند.

سایه بابالنگ دراز

کاربرد ضرب المثل سایه تان از سر ما کم نشود

ضرب المثل سایه تان از سر ما کم نشود کنایه از لطف و محبتی است که مقام بالا تر نسبت به زیر دستان خود عرضه می دارد.این ضرب المثل را درباره ی کسی به کار می بریم که دارای مقامی است و ما را مورد مرحمت و توجه قرار داده است، هم چنین سایه تان از سر ما کم نشود در تعارفات روزمره نیز بسیار مورد استفاده قرار می گیرد.برای مثال زمانی که می خواهیم به کسی احترام بگذاریم و لطف او را جبران کنیم می گوییم : سایه تان از سر ما کم نشود.پدر و مادر ها و بزرگ تر های خانواده نیز جزو اشخاصی هستند که همیشه از خدا می خواهیم سایه شان بر سر مان باشد زیرا هیچ کس به اندازه ی آن ها نسبت به ما لطف و محبت ندارد.

همراهان عزیز ساعدنیوز ، شما میتوانید برای آگاهی بیشتر درباره ضرب المثل ها با بخش ضرب المثل ساعدنیوز همراه باشید و نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید. بی صبرانه منتظر نظرات مفید و ارزشمندتان درباره ضرب المثل سایه تان از سر ما کم نشود هستیم.


  دیدگاه ها
پربحث های هفته   
علی دایی: دکترها گفته بودند شاید زیر عمل زنده نمانم+عکس/ همه درآمدم را در ایران سرمایه‌گذاری کردم و یک وجب از خاک وطنم را با هیچ چیز عوض نمی کنم (163 نظر) مهران مدیری: بعد از مراسم خاکسپاری خسرو شکیبایی دیگه توی هیچ مراسمی شرکت نکرده و نخواهم کرد؛ مردم با گاز پیک‌نیکی و مایه کتلت آمده بودن انگار تفریح بود+ویدیو (90 نظر) الهام چرخنده: من که آبرو ندارم خودم را سنجاق کرده ام به اهل بیت (83 نظر) نگرانی همسر رهبر معظم انقلاب از نداشتن شام برای پذیرایی کردن از مهمان آقا/ وقتی آن شب، در سفره غذا چیزی جز سینی نان و پنیر نبود... (80 نظر) نگاهی به مدل مانتو های اعیانی نسرین مقانلو در عین با حجاب بودن/ میشه هم خوشتیپ بود هم با حجاب+عکس (71 نظر) چهره غمزده و کمر خمیده آریا عظیمی نژاد، داور پرانرژی برنامه عصرجدید در مراسم تشییع مادرش/ روحش شاد و یادش گرامی+عکس (60 نظر) نگاهی به ماشین هیوندای هوش پران جعفر غفارنژاد، رقیب مازندرانی هادی چوپان که همه آرزوشو دارن/غول بابلسری سوار بر هواپیمای رویاهایش😍 (53 نظر) عاشقانه های زیبا و دلنشین الهام چرخنده و همسر روحانی‌اش در شهر و حرم امام رضا(ع)/ ایشالا خوشبخت باشین+عکس (46 نظر) خلاقیت زیبا و جالب همسر جوان سید احمد خمینی برای تبریک تولد با یک شعر عاشقانه سنگین و رنگین/ در نگاه من بهارانی هنوز...+عکس (44 نظر) نگاهی به حیاط دلباز و شاهانه ویلای میلیاردی علی پروین در منطقه خوش آب و هوای تهران +تصاویر/ برای خودش یک باغه (41 نظر) مازیار لرستانی: دلم برای شهره لرستانی تنگ شده+ویدئو (39 نظر) نگاهی به گل آفساید گولسیانی به مس رفسنجان از زاویه ای متفاوت +فیلم/ قهرمانی پرسپولیس با اشتباه محرز داوری مسجل شد (39 نظر) نگاهی به ماشین بِنزِ هوش پران حمید لولایی که همه آرزوشو دارن/آقای کمدین سوار بر هواپیمای رویاهایش😍 (37 نظر) خلاقیت خنده دار قصاب شیرازی برای کشاندن مشتری به مغازه حماسه آفرید!/ هنر نزد ایرانیان است و بس +عکس😆 (35 نظر) پنجمین سالگرد ازدواج سوگل طهماسبی با صدای بهنام بانی و این چنین برگزار شد+ویدیو/ خوشبخت بشین و عشقتون مانا😍 (31 نظر)
پربازدیدترین ویدئوهای روز   
تیتر امروز   
منتخب روز   
تئاتر دیدن آقای روحانی با تی شرت آبی و بدون عبا و عمامه به همراه دختر و نوه‌اش+عکس واکنش معنادار و عجیب پسر مسعود پزشکیان به استعفای ظریف + عکس یکی از غمگین ترین سکانس های شهرزاد/ مرگ جمشید خان پلاکاردی از محمدرضا شاه در دستان مردم به شکل دراکولا با شاخ های شیطانی+عکس/ نوشتن لقب هایی در شان چهره منفور پهلوی نگاهی به قاب دو نفره چهره‌های سیاسی با مادرشان؛ از حسن روحانی و خاتمی تا هاشمی رفسنجانی و جهانگیری+عکس/ جای خالی تصویر رئیس جمهور شهید با مادرشان با این قاب پر شد! شباهت معنادار و پُرمفهوم درب ورودی خانه رهبر معظم انقلاب و امام خمینی(ره)+عکس/ دری آهنی و کوچک با ساده ترین و بدون تجملات ترین حالت ممکن چهره غمزده و عرض تسلیت صمیمی جمشید هاشم پور به شهاب حسینی در مراسم تشییع پدر جوانش/ روحش شاد و یادش گرامی+عکس (فیلم) فیلمبرداری بی‌شرمانه رضا پهلوی از معاشقه دخترش لب دریا! 😳😳😳 / حاشا به غیرتت! احساسی ترین سکانس سریال عاشقانه جیران /ناصر الدین شاه: حکیم ازت میخوام ثمره این عشق رو نجات بدی قشنگترین سکانس سریال شهرزاد / فرهاد: عشق هر ناممکنی رو ممکن میکنه سکانسی فراموش نشدنی از سریال عاشقانه شهرزاد / وقتی شهرزاد و قباد برای اولین بار باهم تفاهم دارن (عکس) تصویری معنادار از تکیه رهبر انقلاب بر اسلحه هنگام سخنرانی / علی به وقت حماسه عصا به دست نمی‌گیرد ...