ممکن است خوانده دعوی، بتواند از دادگاه، تقاضای تبدیل تامین نماید؛ به این معنا که مال توقیف شده را با مال دیگری عوض کرده و اموال دیگری را بابت تضمین پرداخت خواسته خواهان، به ودیعه بگذارد. لذا از آن جهت که بعضا تبدیل تامین یا عوض کردن مال توقیف شده، برای خوانده و خواهان دعوی، اهمیت زیادی دارد پرداختن به شرایط آن طبق قانون، الزامی به نظر می رسد.
بر اساس قانون آیین دادرسی مدنی ، خواهان دعوی ، می تواند قبل از صدور حکم و یا بعد از صدور حکم توسط دادگاه ، اموالی را که از خوانده دعوی سراغ دارد ، به دادگاه معرفی نموده و تقاضا کند که آن اموال ، توقیف شوند . در این شرایط ، دیگر خوانده ، نمی تواند با انجام اقدامات مختلف ، اموال خود را به فرد دیگری انتقال دهد تا به این ترتیب ، حقوق قانونی خواهان دعوی – در صورت صدور حکم به نفع وی – را خدشه دار نماید.
بر اساس قانون ، خواهان ، در چند حالت ، می تواند از دادگاه ، تقاضای تامین خواسته نموده و دادگاه هم، مکلف است با درخواست خواهان ، موافقت نماید و آن حالتی است که دعوای طرح شده ، به استناد یک سند رسمی اقامه شده است ، یا خواسته دعوی، از سوی خوانده، در معرض تضییع، تعدی و تفریط قرار گرفته باشد و نیز ، در صورتی که دعوی ، در خصوص اوراق تجاری واخواست شده ، مطرح شده باشد. همچنین است، زمانی که خواهان، خساراتی که ممکن است از صدور قرار تامین خواسته به خوانده وارد شود را ، نقدا به صندوق دادگستری پرداخت کند.
در هر حال ، در صورتی که دادگاه ، قرار تامین صادر نماید، توقیف اموال خوانده دعوی در راستای تامین خواسته خواهان، انجام می شود؛ لکن این امر، قطعی نیست . به این دلیل که در قانون آیین دادرسی مدنی ، شرایطی پیش بینی شده است که بر اساس آن ، خوانده دعوی ، می تواند از دادگاه ، تقاضا نماید که در عوض مال توقیف شده ، اموال دیگری توقیف گردد .
بنابراین، در پاسخ به این سوال که تبدیل تامین چیست، باید گفت که بر اساس قانون، خواهان می تواند تقاضای تامین خواسته و توقیف اموال خوانده را طرح نماید. لکن در شرایط خاصی ، خوانده نیز می تواند درخواست تبدیل مال توقیف شده را به دادگاه ارائه و تقاضا کند که آن مال، با مال دیگری عوض شود. از آن جهت که تبدیل تامین خواسته، شرایط مهمی دارد، در ادامه، به بررسی آنها خواهیم پرداخت .
صدور قرار تامین خواسته از طرف دادگاه ، به این منظور است که حقوق قانونی خواهان ، در صورت صدور حکم قطعی ، از بین نرفته و در واقع ، خوانده ، نتواند با فروش اموال خود ، طلب خواهان را تضییع نماید . لکن گاهی، مال توقیف شده ، نزد خوانده دعوی ، اهمیت زیادی دارد و به همین دلیل ، توقیف شدن آن ، مشکلاتی را برای خوانده ، ایجاد می کند . گاهی هم، خواهان دعوی، متوجه می شود که با فروش آن مال ، نمی تواند به نحو مناسبی ، حقوق قانونی خود را استیفا نماید .
در این حالت ، طبق قانون ، خوانده و خواهان ، تحت شرایط خاصی می توانند درخواست تبدیل مال توقیف شده را در دادگاه مطرح نمایند که اصطلاحا به این امر تبدیل تامین نیز گفته می شود. اما سوالی که در این خصوص مطرح می شود، آن است که درخواست تبدیل مال توقیف شده ، چه شرایطی دارد ؟ در خصوص شرایط تبدیل تامین باید ماده 124 قانون آیین دادرسی مدنی را مورد توجه قرار داد .
بر اساس این ماده ، شرایط تبدیل تامین ، آن است که خوانده ، در عوض مالی که دادگاه توقیف نموده و یا قصد توقیف آن را دارد ، می تواند به همان میزان ، وجه نقد و یا اوراق بهادار ، در صندوق دادگستری و یا یکی از بانک ها ، به ودیعه بگذارد و یا اینکه ، با ارائه نمونه درخواست تبدیل مال توقیف شده ، از دادگاه ، تقاضا کند که نسبت به توقیف اموال دیگر وی اقدام نماید ؛ مشروط به اینکه به لحاظ قیمتی و سهولت فروش ، از مال توقیف شده ، کمتر نباشد .
البته ، در شرایطی که مال توقیف شده توسط دادگاه ، همان خواسته خواهان باشد ، صرفا در صورتی دادگاه با آن موافقت می کند که این امر ، مورد رضایت خواهان نیز ، قرار گرفته باشد . یعنی خواهان ، رضایت داشته باشد که مال دیگری ، در ازای طلب وی ، توقیف شود که با اصل مال مورد درخواست او ، متفاوت است . هرچند در این شرایط ، اگر حکم به نفع خواهان صادر شد ، باز هم خوانده ، باید عین خواسته خواهان را به وی پرداخت نماید .
در همین راستا ، ماده 53 قانون اجرای احکام مدنی نیز ، شرایط تبدیل تامین را مطرح نموده که بر اساس آن ، در صورتی که مال محکوم علیه ، در قبال خواسته محکوم له ، توقیف شده باشد ، محکوم علیه ، صرفا برای یک بار ، آن هم قبل از شروع به عملیات فروش آن مال ، می تواند درخواست کند که مال توقیف شده ، به مال دیگری تبدیل شود . به شرط اینکه مال جایگزین ، از نظر قیمت و سهولت در فروش ، از مالی که قبلا توقیف شده ، کمتر نباشد .
همچنین ، خود محکوم له نیز ، می تواند تا قبل از شروع عملیات فروش آن مال ، از دادگاه ، درخواست تبدیل مال توقیف شده را بنماید . این درخواست نیز ، صرفا یک بار قابل طرح خواهد بود . لازم به ذکر است که اگر خواهان یا خوانده دعوی ، به تصمیم اجرای احکام اعتراضی داشته باشند ، می بایست در دادگاه صادر کننده اجراییه ، اعتراض خود را مطرح نمایند .
تبدیل تامین یا عوض کردن مال توقیف شده ، در شرایط خاصی ، امکان پذیر است . از جمله مهم ترین این شرایط ، آن است که طرح این درخواست از سوی خواهان و خوانده ، صرفا برای یک بار ، تا قبل از شروع عملیات فروش مال غیر منقول یا منقول ، امکان پذیر بوده و در صورتی که عین خواسته ، توقیف شده باشد ، تبدیل آن ، منوط به رضایت خواهان می باشد . همچنین ، مال جدید ، از نظر قیمت و امکان فروش ، نباید نسبت به مال قبلی ، در وضعیت پایین تری باشد .
اما سوالی که در این خصوص مطرح می شود ، این است که مراحل و نحوه تقاضای تبدیل تامین ، چیست و در واقع ، هر یک از خواهان و خوانده دعوی ، به چه نحوی می توانند درخواست خود مبنی بر تبدیل مال توقیف شده را مطرح نمایند ؟ در پاسخ به این سوال ، می بایست مرجع رسیدگی به درخواست تامین را نیز ، مورد بررسی قرار داد .
ماده 125 قانون آیین دادرسی مدنی ، در این خصوص مقرر داشته که درخواست تبدیل تامین ، می بایست از طریق دادگاهی پیگیری شود که قرار تامین را صادر نموده است . در این صورت ، دادگاه ، مکلف شده است که ظرف مهلت دو روز از زمان ارائه درخواست ، به آن رسیدگی نموده و قرار مقتضی را صادر نماید . البته مراحل مذکور ، مربوط به حالتی است که درخواست تبدیل تامین ، زمانی تقدیم شود که هنوز پرونده ، به واحد اجرای احکام ، ارجاع نشده است .
اما در شرایطی که پرونده اجرایی در خصوص موضوع ، ایجاد شده و توقیف مال ، در مرحله اجرای حکم باشد ، ماده 53 قانون اجرای احکام مدنی ، مقرر داشته که درخواست تبدیل تامین ، در صلاحیت واحد اجرای حکم ، خواهد بود . البته ، در صورتی که هر یک از محکوم له و محکوم علیه ، اعتراضی نسبت به این موضوع داشته باشند ، می توانند به دادگاه صادر کننده اجراییه نیز ، مراجعه نمایند که در این شرایط ، تصمیم دادگاه ، قطعی خواهد بود .
بنابراین ، در پاسخ به این سوال که مراحل و نحوه تقاضای تبدیل تامین چیست ، باید گفت که درخواست تبدیل تامین ، می تواند توسط هر یک از خواهان و خوانده ، به عمل آید ، منوط به اینکه شرایط لازم ، وجود داشته باشد . این درخواست ، بسته به اینکه پرونده در چه مرحله ای است ، می بایست به دادگاه صادر کننده قرار تامین خواسته و یا واحد اجرای احکام ارائه شود و معمولا از طریق ارائه یک نمونه درخواست تبدیل تامین است.
درخواست تبدیل مال توقیف شده ، می تواند توسط هر یک از خواهان و خوانده دعوی، به عمل آید ؛ منوط به اینکه شرایط مذکور در قانون آیین دادرسی مدنی و قانون اجرای احکام مدنی ، وجود داشته باشد . در هر حال ، درخواست تبدیل مال توقیف شده به مال دیگر ، می بایست تا قبل از شروع عملیات اجرایی فروش ، از طریق دادگاه و یا واحد اجرای احکام ، پیگیری شود. به همین دلیل ، از آن جهت که تبدیل تامین خواسته ، از طریق ارائه درخواست توسط متقاضی انجام می شود، در این قسمت، قصد داریم یک نمونه درخواست تبدیل تامین خواسته را ارائه نماییم تا مخاطبین محترم، بتوانند با دانلود نمونه متن مذکور ، در صورت لزوم ، اقدامات لازم جهت تبدیل تامین را انجام دهند. نمونه ارائه شده، مربوط به حالتی است که خوانده دعوی، درخواست تبدیل تامین را دارد .
ریاست محترم ..............
با سلام ؛
احتراما به استحضار می رساند که در پرونده کلاسه ................ ، قرار تامین به شماره ...................... علیه اینجانب به عنوان خوانده دعوی ، صادر شده و در این راستا ، یک واحد آپارتمان به مشخصات ........................................ توقیف گردیده است . لکن ، از آن جهت که ارزش مالی واحد آپارتمان ، بسیار بیشتر از خواسته خواهان بوده و مطابقتی نیز ، با آن ندارد ، به استناد مواد 124 و 125 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی و ماده 53 قانون اجرای احکام مدنی ، درخواست رفع توقیف واحد آپارتمانی مذکور و تبدیل تامین به یک واحد آپارتمان به مشخصات .......................................... را دارم .
بنابراین درخواست تبدیل تامین خواسته، از سوی خواهان و خوانده دعوی، قابل پذیرش است ؛ به این شرط که تا قبل از عملیات اجرایی فروش مال بوده و ارزش مال معرفی شده ، کمتر از مال توقیف شده نباشد. به این منظور، می توان یک نمونه درخواست تبدیل مال توقیف شده ، تهیه و آن را به دادگاه یا واحد اجرای احکام، ارائه نمود. امیدوارم از محتوای مسائل حقوقی نهایت استفاده را برده باشید و برای کسانی که دچار مشکل حقوقی هستند، میتوانید ارسال نمایید. همچنین برای مشاهده ی مطالب پر محتوای دیگر میتوانید به بخش آموزش ساعدنیوز مراجعه نمایید. از همراهی شما بسیار سپاسگزارم .
