شهرستان جَم یکی از شهرستان های استان بوشهر در جنوب ایران است.مرکز این شهرستان، شهر جم است.فاصله شهر جم تا مرکز استان بندر بوشهر ۲۶۵ کیلومتر می باشد. این شهرستان از نظر موقعیت جغرافیایی با فاصله ۲۵ کیلومتری از خلیج فارس مابین سه مرکز استان، یعنی شهرهای بندر بوشهر ، بندر عباس و شیراز قرار دارد.چهار طايفه ي لُرتبار به نامهاي «مَدگماري»، «کائد»، «خواجه» و «شيخ» در بخش «جم» از گذشته سکني داشتند.
موقعیت شهر جم
این شهرستان از شرق و شمال شرقی به استان فارس، از جنوب به شهرستان عسلویه و از جنوب غربی به شهرستان کنگان و از شمال به شهرستان دشتی و شمال غربی شهرستان دیر محدود می شود.
اقتصاد شهر جم
محرک اولیه اقتصاد کلان شهرستان جم احداث شرکت پالایش گاز فجر جم می باشد که در سال ۱۳۶۹ به بهره برداری رسید و به عنوان بزرگترین پالایشگاه گاز خاورمیانه نقش مهمی در سبد انرژی کشور ایفا نمود. وجود منابع کاریِ فراوان در این منطقه مانند شرکت های تابعه وزارت نفت و چندین شهرک مسکونی شامل شهرک توحید، تندگویان و پردیس، جم را به یک شهرستان مهاجرپذیر تبدیل کرده است که نتیجه آن ورود فرهنگ های گوناگون به این منطقه است. شهرستان جم در سال های اخیر پیشرفت چشمگیر اقتصادی داشته است.
ویژگی های جغرافیایی شهر جم
این منطقه با قرارگیری در ارتفاع ۷۰۰ متری از سطح دریا و در نزدیکی خلیج فارس، آب و هوای گرم که دمای مناسب جهت پرورش گیاهان و درختان مناطق گرمسیری مانند نخل و مرکبات و… فراهم آورده است. اختلاف دمای هوا با کنار ساحل خلیج فارس که در برخی از روزهای سال تا ۱۰ درجه سانتیگراد می رسد و همچنین رطوبت ملایم آن، این منطقه را به یکی از خوش آب و هواترین مناطق جنوب ایران تبدیل نموده است.جم از مناطق کوهستانی و خوش آب وهوای استان بوشهر است. بخش ریز که از توابع این شهرستان است دارای هوایی خوب و طبیعت و باغ ها و مزارع دیدنی است.
توابع شهر جم
این شهرستان دارای دو بخش جم و بخش ریز، سه شهر: جم و ریز و انارستان، پنج دهستان: (جم- کوری حیاتی - انارستان - تشان - ریز) می باشد.همچنین مرکز این شهرستان یعنی شهر جم نیز از چندین روستای بزرگ (محله) شکل گرفته است که عبارت اند از: ولایت - خواجه احمدی - قلعه کهنه و مالچه.از نظر وسعت بخش ریز از بخش جم بزرگ تر است اما از لحاظ جمعیت و تراکم جمعیتی بخش جم جمعیت بیشتری را در خود جای داده است. هم اکنون با توجه به سکونت خانواده های کارکنان بخش های مختلف صنعتی شاغل در عسلویه، جمعیت این شهر به شکل چشم گیری در حال افزایش است.
جمعیت شهر جم
براساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵، جمعیت شهرستان جم برابر با ۷۰،۰۵۱ نفر بوده است.
دین شهر جم
با وجود اینکه جم در ناحیه ای میان شهرستان های سنی نشین جنوب استان فارس و جنوب بوشهر واقع شده است ولی مردم بومی این شهرستان، عمدتاً شیعه هستند، با این همه در میان شهرک نشینان جمعیت چندی از اقلیت های مذهبی و نیز اهل سنت زندگی می کنند.
جاذبه های گردشگری شهر جم
اگر با جم آشنایی ندارید و یا این که برای نخستین بار نام این مکان را شنیده اید، در ادامه معروفترین و دیدنی ترین جاذبه های گردشگری جم را به شما عزیزان معرفی می کنیم تا با دید بازتری به این دیار سفر کنید.
جنگل گلوبردکان
یکی از مناطق نمونه ی گردشگری در شهرستان جم استان بوشهر ، جنگل گلوبردکان واقع در بخش ریز این شهرستان است. این جنگل با داشتن درختان بسیار سایه گستر و رود تقریبا دائمی همه ساله پذیرای مهمانان بسیاری است.جنگل گلوبردکان ریز از جمله مناطقی است که عید نوروز بسیار پر تردد و مهمان پذیر بوده و به دلیل وسعت نسبتاً زیاد تعداد زیادی از مسافران نوروزی و مردم بومی می توانند از محیط مفرح آن استفاده کنند.
کوه پردیس (پدری)
کوه پدری از جاذبه های تاریخی و گردشگری شهرستان جم است؛ مسافرانی که از مسیر سیراف به سمت جم در حرکت باشند، حتما محو زیبایی این دیو پای در بند جم که در جنوب شهرستان همچون نگینی می درخشد خواهند شد.شایعات متعددی در فضای مجازی است و خواص عجیبی به این کوه نسبت داده می شود از جمله این که این کوه نزدیکترین نقطه زمین به خورشید است به همین دلیل ویروس H.I.V بر روی آن رشد نمی کند.نشانه هایی از غارنشینی و وجود فسیل های بسیار قدیمی در نقاطی از شهرستان جم و همچنین آثار و شواهدی مربوط به قدمت تاریخی زیاد در کوه پدری جم موجود است و آمیختگی این کوه زیبا با تاریخ و با سابقه زندگی و زیست در این منطقه خوش آب و هوا، زایشگاه بروز شایعاتی درباره این کوه در فضای مجازی شده است.
بناهای تاریخی شهرستان جم
سیل بند چم چشمه مربوط به دوره ساسانیان – سده های اولیه و میانه دوران های تاریخی پس از اسلام است و در شهرستان جم، بخش ریز، دهستان تشان، روستای چم چشمه واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۵ آبان ۱۳۸۷ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.قنات پدری مربوط به دوره ساسانیان است و در شهرستان جم، بخش مرکزی، دهستان جم، روستای پدری واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۵ آبان ۱۳۸۷ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.سیل بند کوری مربوط به دوره ساسانیان است و در شهرستان جم، بخش مرکزی، دهستان کوری، روستای کوری واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۵ آبان ۱۳۸۷ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.بند گلو کلات مربوط به دوره ساسانیان است و در شهرستان جم، بخش مرکزی، دهستان کوری، روستای گلو کلات واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۵ آبان ۱۳۸۷ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.برکه نیشترو مربوط به دوره ساسانیان است و در شهرستان جم، بخش ریز، دهستان تشان، ۴۰۰ متری شمال غربی روستای تل قلعه واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۸ شهریور ۱۳۸۷به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.برکه تل قلعه مربوط به دوره ساسانیان است و در شهرستان جم، بخش مرکزی، دهستان تشان، ۵۰۰ متری جنوب روستای بهارستان واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۸ شهریور ۱۳۸۷ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.غار تل ۳ مربوط به دوران پارینه سنگی است و در ۶ کیلومتری جنوب شرقی شهرستان جم، بخش مرکزی، ۲۰۰ متری شرق روستای چاهه واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۸ شهریور ۱۳۸۷ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.وجود چند امامزاده از جمله شاهزاده سید علی اکبر و سید حبیب الله از نوادگان امام موسی بن جعفر و امامزاده میر محمد در ریز و دو امامزاده دیگر بنام پیر بیراهه و بی بی بانو از جمله بناهای تاریخی مذهبی شهرستان جم است.از دیگر نقاط دیدنی این شهرستان نیز می توان مناظر زیبای گود لح (چشم اندازهایی زیبا در پشت کوه های بهرباغ و علی آباد)، حمام قاجاریه، آسیاب علی آباد (طاحونهٔ حاجی مظفر)، رشته قنات قره چناق، تنگ حنا، بنو تنگمان، باغ پدری، سی سواران، باغ های بیدخوار، نرگسی، بیدبلند، کوری، منظر، حاجی آباد، صیدی، پهگو، فرامرزی، انارستان و دیگر روستاهای زیبای جم و ریز را نام برد. همچنین مناطق باستانی دایو و گلوقلات (گیر کلات)، پیر گلدسته، سد و گورستان تاریخی و باغ های روستای غربه، بناهای تاریخی روستای حرمیک، رشته قنات قدیمی روستاهای تشان و درهبان، زیارتگاه کوهستانی قدمگاه و دره زیبای مجاور روستای دره پلنگی از دیگر مناطق دیدنی منطقه جم است.
و در پایان....
شهرستان جم در جنوبی شرقی استان بوشهر واقع شده و دارای جاذبه های گردشگری متنوع و آب و هوایی متفاوت از دیگر نقاط استان است ضمن اینکه قله کوه پردیس در این منطقه نزدیکترین نقطه کره زمین به خورشید است.از شهرستان های جنوب ایران در استان بوشهر است. جم از مناطق کوهستانی و خوش آب و هوای استان بوشهر محسوب میشود. بخش ریز که از توابع این شهرستان است دارای هوایی خوب و طبیعت و باغ ها و مزارع دیدنی است. جم تنها شهرستانی است که در استان بوشهرانواع مرکبات در آن پرورش یافته و کشت اکثر درختان در این شهرستان با موفقیت انجام شده است.امیدواریم از خواندن این مطالب لذت برده باشید.