کد ارکید چیست؟
موسسه ارکید از سالها پیش یک کد 16 رقمی را برای اساتید دانشجویان و نویسندگان مقالات در نظر می گیرد که این کد در واقع همانند شناسه ملی افراد می باشد. دسترسی به این کد به صورت رایگان می باشد و نیازی به پرداخت هزینه ندارد و می توانید برای آثار علمی و پژوهشی خود از این موسسه یک کد دریافت نمایید. به جای رزومه شغلی و تحصیلی می توانید از این کد استفاده کنید و به ادارات دولتی و خصوصی در صورت تمایل به ارسال رزومه این کد شناسه را ارسال فرمایید. با در اختیار داشتن این کد می توانند به صفحه شخصی شما رجوع کنند و تمامی آثار تحقیقی و پژوهشی شما را مشاهده کنند. در واقع هدف از ارائه این سرویس داشتن یک منبع اطلاعاتی جامع و کامل می باشد که در هر زمان و مکانی در دسترس است و می توانید استفاده کنید. دسترسی به این کد رایگان می باشد و هدف از ارائه این سرویس، فراهم آوردن یک شاخص مشخص برای هر نویسنده آزاد است. نویسندگان می توانند رزومه و کارکرد خود را در سرویس به ثبت برسانند و به جای ارسال رزومه به بخش های مختلف، کد ORCID خود را در اختیار آنها قرار دهند.
کد ارکید چه کاربردی دارد؟
کد ارکید کاربردهای بسیاری دارد و بسیار قابل اعتماد می باشد. زمانی که شما کلیه فعالیت های تحقیقاتی و پژوهشی خود را در قالب رزومه ارائه می کنید احتمال دارد شخصی هم نام با شما وجود داشته باشد و رزومه شما به علت تشابه اسمی با وی ممکن است دچار اشتباهاتی شود. کد ارکید با هدف یکپارچه سازی اطلاعات و جلوگیری از تشابهات به وجود آمده است. در زندگی شخصی و روزمره نیز ممکن است چندین نفر هم اسم و فامیل با شما وجود داشته باشد اما هیچگاه شناسه ملی یکسانی نخواهید داشت. همچنین در مواقعی ممکن است شرایط ارسال رزومه به دانشگاه ها دشوار باشد که دانشگاه مربوطه می تواند رزومه کامل شما را توسط این کد در سایت ارکید مشاهده کند. مشاهده کند.
تمام افراد از جمله محققان، دانشجویان و اساتید هیئت علمی می توانند در پرتال www.orcid.org، به صورت رایگان ثبت نام کرده و اطلاعات خود را در زمینه های تحصیلی، بیوگرافی، مقالات و کتاب ها، تکمیل نمایند. یکی از مهمترین ویژگی های کد ORCID، امکان اتصال به تمام پایگاه های معتبر، از جمله ISI، اسکوپوس، Researchgate و Linkedin می باشد. همچنین این کد می تواند ابهامات مربوط به نام های مختلف یک نویسنده را برطرف نماید.
5 مورد از مزایای دریافت کد ارکید
۱. یک ORCID iD به صورت قابل اعتمادی شما را به کارهایتان، جوایزتان و سازمانتان وصل می کند. در هر زمان مقتضي مي توانيد از آن استفاده کنيد. براي مثال، زماني که به CRIS دانشگاه تان وصل مي شويد (سيستم اطلاعات پژوهشي جاري)، و يا نوشته هايتان را ارسال مي كنيد و يا براي دريافت كمك مالي، اقدام مي كنيد. هميشه از شما خواسته مي شود كه در داخل سيستم ORCID خود، وارد شده و كلمه و رمز عبورتان را وارد كنيد و از اين طريق است كه ارتباطي درست بين شما و اطلاعات تان برقرار شده و بعد از آن، به شما اجازه دسترسي داده خواهد شد.
۲. کد ORCID امکان ایجاد هویت اشتباه را تضعیف می کند. بسیاري از محققين، از نام هاي شبيه به هم و يا مشابه استفاده مي کنند که امكان اشتباه گرفته شدن نامشان با افراد ديگر را محتمل مي كند. اين مسئله در زماني كه نامتان را تغيير داده باشيد، از شكل هاي مختلف نگارش نامتان استفاده كرده باشيد و يا نامتان به زبان هاي ديگر نوشته شده باشد، بيشتر اتفاق مي افتد. داشتن ORCID iD مختص خودتان و استفاده از آن، شناسايي درست شما را تضمين مي كند.
۳. شما مالکیت و کنترل صفحه ORCID خود را در اختیار دارید، اینکه چه اطلاعاتی را در آن قرار دهيد و چگونه آن را به اشتراک بگذاريد. کنترل پژوهشگر، هسته اصلي يك ORCID است. تنها شما مي توانيد براي خود يك ORCID iD داشته باشيد و تنها شما مي توانيد صفحه خود را بسازيد. شما انتخاب مي كنيد كه چه اطلاعاتي مرتبط با iD شما قرار بگيرد و اين اطلاعات را با همه، هيچ كس و يا سازمان هاي مورد اطمينان خود (بطور مثال، اعضايORCID، كساني كه در وهله اول بايد اجازه شما را براي دسترسي به صفحه شما داشته باشند)، به اشتراك بگذاريد. تنظيمات ميزان ديده شدن ORCID، مرحله به مرحله است و از اين رو، شما مي توانيد اطلاعات متفاوتي را در معرض ديد افراد متفاوت بگذاريد.
۴. هرچه می گذرد، سیستم های بیشتری که تاکنون از آنها استفاده کرده ايد، به ORCID وصل مي شوند. با بيش از ۷۰۰ عضو و بيش از ۵۰۰ سيستم فعال، ORCID امروزه در تعداد زيادي از جريان هاي کاري شما مورد استفاده قرار مي گيرد. براي مثال، قسمت اعظم سيستم هاي پذيرش مقاله، از ORCID iDها استفاده مي کنند و بيش از ۱۶۰۰ ژورنال، از اكثر يا تمامي نويسندگان مي خواهند كه ORCID iD داشته باشند. سيستم هاي اصلي CRIS نيز، مانند سيستم هاي ديگري نظير پروفايل هاي پژوهشگران، تامين بودجه و مخازن از ORCID استفاده مي كنند. و تعداد سيستم هاي متصل به ORCID بيشتري هر ماهه برپا مي شوند!
۵. کد ORCID موجبات صرفه جویی در وقت شما را فراهم می کند. "یکبار وارد آن شوید و بارها از آن استفاده کنيد". هدف غايي ما براي شما، سامان دادن به پژوهش و اطلاعات کاريتان با استفاده از ORCID iD و صفحه ORCID است و نيز، به روزرساني هايي براي جابه جا شدن آسان شما به سيستم هاي ديگري كه از آنها استفاده مي كنيد. اين امر نه تنها در وقت شما صرفه جويي مي كند، بلكه، اين اطمينان را به شما مي دهد كه اطلاعات صفحه شما توسط سازمان شما به رسميت شناخته شده است.
ساختار ارکید چگونه است؟
کد شناسایی ارکید از دو بخش تشکیل می شود که بخش اول آن آدرس وبسایت ارکید و بخش دوم آن یک عدد ۱۶ رقمی است که کاربر را به صفحه شخصی شما هدایت می کند. این عدد ۱۶ رقمی ۴ تا ۴ تا با یک خط تیره از هم جدا می شوند و در واقع شناسانگر محقق هستند. این عدد ۱۶ رقمی مطابق با استاندارد ISO 27729 تهیه شده و بعنوان یک شناسه استاندارد بین المللی (International Standard Name Identifier (ISNI شناخته می شود.
دقت داشته باشید که این عدد ۱۶ رقمی بطور تصادفی توسط ارکید در اختیار کاربر قرار می گیرد و طبق ادعای مدیران این موسسه هیچگونه علائم رمزگذاری شده و سری در آن وجود ندارد. دلیل بیان شده توسط موسسه برای صحت و سقم این ادعا هم به این صورت است که با توجه به تغییرات احتمالی شغلی، درسی و پژوهشی و محل سکونتی که هر پژوهشگر می تواند داشته باشد و از آنجایی که کد شناسایی ارکید یکتا و مادام العمر است، قراردادن بخش رمزگذاری شده در آن بی جهت و بلا استفاده خواهد بود.
باز طبق اظهارات مدیران موسسه ارکید در وبسایت این موسسه عدد آخر کد شناسایی ارکید یک Checksum است.
Checksum به معنی نشانه ای است که از کلاهبرداری احتمالی جلوگیری نماید و مطابق استاندارد ISO/IEC 7064:2003, MOD 11-2 ارائه می شود.
Checksum عددی بین ۰ تا ۱۰ است که طبق الگوریتم خاصی ایجاد می شود. عدد ۱۰ در این بین با حرف انگلیسی X بزرگ (معادل عدد ۱۰ در زبان لاتین) نمایش داده می شود.
همچنین وبسایت ارکید متذکر می شود که کد شناسایی ارکید برای همه ۱۶ رقم است و اگر در آن چند صفر بینیم، امکان حذف و یا مختصر نمودن آن نیست. فقط می توان بخشی که مربوط به آدرس اینترنتی است را برای مختصر کردن بیان نکرد.
نمونه هایی از کد شناسایی ارکید:
- https://ORCID.org/0000-0001-2345-6789
- https://ORCID.org/0000-0002-1825-0097
- https://ORCID.org/0000-0001-5109-3700
- https://ORCID.org/0000-0002-1694-233X
مراحل دریافت کد ارکید؟
برای گرفتن کد ارکید می بایست به وبسایت رسمی موسسه ارکید برویم که ورود و ثبت نام در آن برای عموم پژوهشگران و محققین سراسر دنیا آزاد است. در این قسمت قصد داریم روش ورود و ثبت نام و دریافت کد شناسایی ارکید را به تفسیر با هم مرور کنیم.
- برای ثبت نام کد ارکید وارد سایت ORCID.org می شویم. صفحه اول سایت به شکل زیر برای شما باز خواهد شد. سایت از قسمت های مختلفی ساخته شده است که بسته به نوع استفاده شما هرکدام به منظور خاصی طراحی شده اند. برای عضویت و ثبت نام و دریافت کد شناسایی ارکید بر روی یکی از ۲ گزینه مشخص شده با فلش قرمز کلیک نمایید.
- صفحه ثبت نام در ارکید مطابق شکل زیر برای شما باز خواهد شد.
- در این قسمت فرمی مطابق شکل برای شما باز خواهد شد. به ترتیب موارد فرم را مطابق دستورالعمل زیر پر کنید.
نام | First Name |
---|---|
نام خانوادگی | Last Name |
آدرس ایمیل اصلی | Primary Email |
آدرس ایمیل دوم | Additional Email |
اگر آدرس ایمیل دیگری دارید در این قسمت وارد کنید. | Add another Email |
یک کد رمز برای حساب خود در ارکید بسازید. این کد باید حداقل ۸ کاراکتر باشد و حتما در آن هم عدد و هم حروف الفبا بکار رفته باشد. | Create an ORCID Password |
کد رمز را دوباره در این قسمت وارد کنید. | Confirm ORCID Password |
- در پایین این فرم اطلاعات دیگری از شما خواسته می شود که مطابق دستورالعمل زیر آنها را اضافه نمایید.
۲ در این قسمت از شما سوال می شود که اخبار و اطلاعات ارکید به ایمیل شما فرستاده شود.
۳ امضای قرارداد با ارکید را نشان می دهد.
در پایان با رجیستر کردن ثبت نام شما در ارکید به پایان می رسد و شما به صفحه اصلی حساب کاربری خود انتقال داده می شوید و در نهایت موفق به دریافت کد Orcid خواهید شد.
توضیحات صفحه:
- نام و نام خانوادگی شما
- کد شناسایی ارکید شما ORCID iD
- شرایط دسترسی افراد به حساب
- در نوار ابزار بالا بعنوان ثبت اطلاعات شخصی
- جعبه دریافت پیام ها
- تنظیمات حساب
- ابزاری برای محققین و توسعه دهندگان اپلیکیشن
- اطلاعات بیشتر
- خروج از حساب کاربری
بعد از تایید ایمیل خود دوباره صفحه بالا برای شما بصورت زیر باز خواهد شد.
پس از این شما با ورود به صفحه اصلی سایت ارکید و کلیک روی عبارت SIGN IN در بالای صفحه، و با وارد کردن اطلاعات خود شامل آدرس ایمیل یا کد شناسایی ارکید و رمز عبور خود که در زمان ثبت نام وارد نموده اید، می توانید به صفحه حساب کاربری خود وارد شوید.