بلبرینگ، وسیله ای دایره ای یا بهتر بگوییم استوانه ای شکل است که وظیفه تسهیل چرخش یک قطعه معمولا استوانه ای شکل را در تماس با قطعه دوار دیگری بر عهده دارد و اصطکاک میان آن دو را به حداقل می رساند.
بلبرینگ ها از بخش هایی هم چون رینگ بیرونی، ساچمه، رینگ داخلی، قفسه و درپوش تشکیل شده اند. نیروی وارده از رینگ داخلی به ساچمه ها منتقل می شود و رینگ خارجی که معمولا در جای خود ثابت می ماند، وظیفه نگه داری ساچمه ها در یک مدار ثابت را بر عهده دارد. بدین ترتیب، قطعه دوار می تواند بدون تماس مستقیم با بخش دیگر، در سر جای خود به نحو مطلوب و با حداقل اصطکاک بچرخد. البته گاهی اوقات نیز رینگ داخلی ثابت است و رینگ بیرونی به چرخش درمی آید که به هرحال، در فرایند کار بلبرینگ تفاوتی به وجود نخواهد آمد.
از بلبرینگ ها در خودرو چگونه استفاده می شود؟
بلبرینگ ها برای صنعت ماشین سازی چنان اساسی هستند که از آن با عنوان ” نان و کره صنعت ماشین سازی” یاد می شود. آنها در انواع ماشین ها مورد استفاده قرار می گیرند، اما به دلیل اینکه کار خود را در سایه انجام می دهند، بیشتر افرادی که در صنعت ماشین سازی درگیر نیستند احتمالاً نام آن را نشنیده یا کارایی آن را نمی دانند.
عملکرد 1: اصطکاک را کاهش داده و چرخش را نرم تر می کنند
اصطکاک بین محور چرخان و بخشی که چرخش را پشتیبانی می کند، رخ می دهد. بلبرینگ بین این دو مؤلفه استفاده می شود. بلبرینگ ها برای کاهش اصطکاک و امکان چرخش نرم تر بکار برده می شوند. این مسئله میزان مصرف انرژی را کاهش می دهد و مهمترین عملکرد بلبرینگ محسوب می شود.
عملکرد 2: از قسمتی که چرخش را پشتیبانی می کند، محافظت کرده و موقعیت صحیح برای محور چرخان را حفظ می کند
مقدار زیادی نیرو بین محور چرخان و بخشی که چرخش را پشتیبانی می کند، لازم است. بلبرینگ ها عملکرد جلوگیری از آسیب دیدن این نیرو را به قسمتی که چرخش را پشتیبانی می کند و همچنین حفظ وضعیت صحیح محور چرخان را انجام می دهند. این عملکرد بلبرینگ ها همان چیزی است که به ما امکان می دهد تا بارها و بارها از ماشین های خود استفاده کنیم.
در خودروها معمولا بلبرینگ های متعددی به کار گرفته می شود و این قطعه در بخش هایی هم چون پیشرانه، گیربکس و چرخ ها حضوری فعال دارد و نقشی حیاتی را در پیشبرد وظایف بخش های فنی یک خودرو ایفا می کند. معمولا بیشتر بلبرینگ چرخ ها، معرف حضور افراد جامعه است و سایر بخش ها کمتر شناخته شده هستند. در ادامه، به بررسی حوادثی که ممکن است در اثر خرابی بلبرینگ های خودرو به وجود آید، خواهیم پرداخت.
علائم خرابی بلبرینگ خودرو
هنگامی که بلبرینگ اتومبیل خراب شود بایستی به سرعت نسبت به خرید از مراکز مجاز فروش بلبرینگ خودرو اقدام کنید تا دچار مشکلات و سوانح بعدی نشوید.
بنابراین از جمله علائمی که می توانید به کمک آن از خرابی بلرینگ خودرو اطمینان حاصل نمایید عبارت است از:
1. سر و صدا
معمولا سر و صدا های تند و یا صدا های بلندی که با افزایش شتاب خودرو و یا همچنین با چرخیدن وسیله ی نقلیه افزایش می یابند، نشان دهنده ی خرابی بلبرینگ بوده و به شما هشدار می دهد تا نسبت به خرید از مراکز مجاز فروش بلبرینگ خودرو اقدام نمایید.
همچنین چنانچه صدای ناله در هنگام حرکت وسیله نقلیه و یا صدای بلند در هنگام حرکت بر روی سطوح جاده های ناهموار را شنیدید، احتمالا نیازمند خرید بلبرینگ خودرو از مراکز مجاز فروش بلبرینگ خودرو می باشید.
2. سست بودن و یا اصطلاحا بازی کردن فرمان خودرو
شاید شما هم تا به حال حس کرده اید که فرمان سست باشد و یا در اصطلاح بازی کند. لرزش بیش از حد چرخ فرمان اتومبیل که با سرعت گرفتن وسیله افزایش می یابد نیز می تواند از دیگر علائم خرابی بلبرینگ خودرو باشد.
همچنین توجه کنید که مشکلات و نقص سیستم ABS خودرو نیز مربوط به خرابی سنسور ABS می باشد که در مشکلات بلبرینگ چرخ نمایش داده می شود.
حوادث ناشی از خرابی بلبرینگ چرخ خودرو
بلبرینگ های به کار گرفته شده در چرخ و دیسک های خودرو، سبب تسهیل انتقال نیروی موتور از محورهای محرک به سوی چرخ ها خواهد شد؛ بدون آن که لرزش و اصطکاک غیرعادی در این فرآیند به وجود آید و حرکت خودرو با سروصدای اضافی و مشکلات ناشی از اصطکاک میان محورهای پلوس و چرخ ها مواجه شود. در چرخ های غیرمحرک نیز بلبرینگ ها حرکت روان و بدون لرزش رینگ و تایر خودرو را تضمین می کنند.
اگر بلبرینگ چرخ دچار نقص شود، حرکت تایرها با لرزش مواجه خواهد شد. در این شرایط، احتمال آسیب دیدگی سیستم تعلیق و فنربندی خودرو نیز وجود دارد که می تواند هزینه های بسیاری را به دنبال داشته باشد. هم چنین لاستیک سابی و خرابی زودتر از موعد تایر نیز یکی دیگر از مشکلاتی است که می تواند از خرابی بلبرینگ ها و لرزش چرخ ها حاصل شود.
حتی اگر خرابی بلبرینگ ها بیش از یک حد استاندارد باشد، امکان شکستن اتصالات چرخ و درآمدن تایر خودرو نیز وجود دارد که البته گرچه این حالت تنها در شرایط استثنایی رخ خواهد داد، اما به هر حال دور از انتظار نیست.
شنیدن صدای بم زوزه مانند از سمت چرخ ها و لرزش غیرعادی تایرها و بدنه خودرو، از جمله نشانه های خرابی بلبرینگ چرخ ها خواهند بود. بنابراین، بهتر است در صورت مواجه شدن با آن ها، حتما نسبت به رفع خرابی این قطعه حساس اقدام کنید.
حوادثی که از خرابی بلبرینگ های پیشرانه و جعبه دنده ناشی می شوند
شاید بتوان گفت که مهم ترین و حساس ترین بلبرینگ موتور، در مکانیزم تسمه تایم جا داده شده است. معمولا تسمه تایم جهت تنظیم سفتی خود، نیاز به بلبرینگ سفت کن دارد. این قطعه، میزان کشش و سفتی تسمه را تنظیم می کند و هرگونه خرابی آن، می تواند موجب از تنظیم خارج شدن تسمه تایم شود و خرابی زیادی به بار آورد. کج شدن سوپاپ، خرابی سرسیلندر، خرابی سیت سوپاپ، شکستگی پیستون و… از جمله حوادثی هستند که ممکن است بر اثر خرابی بلبرینگ تسمه تایم به وجود آیند.
بلبرینگ های تسمه دینام، از جمله دیگر قطعاتی هستند که عملکرد آن ها به جهت پیشبرد اهداف موتور خودروها کاملا ضروری به نظر می رسد. خرابی این بلبرینگ ها، باعث می شود تا تسمه دینام نتواند به راحتی وظیفه چرخاندن قطعاتی هم چون محور دینام، کمپرسور کولر و هیدرولیک فرمان را انجام دهد. بنابراین، فرآیند شارژ باتری، عملکرد سامانه تهویه خنک کننده کابین و سیستم فرمان دچار نقصان خواهد شد. در صورتی که بلبرینگ تسمه دینام به طور کامل از رده خارج شود، پس از مدتی شارژ برق باتری به پایان می رسد و موتور از حرکت باز خواهد ایستاد . کولر و پمپ هیدرولیک نیز از مدار خارج خواهند شد.
یکی دیگر از مهم ترین بلبرینگ های فنی خودروها، درون قاب گیربکس حضور دارد. بلبرینگ کلاچ در جعبه دنده های دستی، وظیفه کلاچ گیری را بر عهده دارد و خرابی آن، موجب می شود تا راننده نتواند عملیات تعویض دنده را به درستی انجام دهد. بنابراین، حرکت خودرو نیز با مشکل مواجه خواهد شد. هم چنین، تعدادی بلبرینگ لابه لای چرخ دنده ها و محورهای گیربکس حضور دارند که خرابی هرکدام از آن ها نیز باعث می شود تا جعبه دنده نتواند وظیفه خود را به درستی انجام دهد و عملیات تعویض دنده با مشکل اساسی روبه رو خواهد شد.
علائم و نشانه های خرابی سیم کلاچ خودرو
