کلاویه در پیانو چیست ؟
کلاویه در پیانو به مجموعه ای از کلید های به رنگ سیاه و سفید گفته می شود که با فشردن این کلید ها به واسطه انتقال نیروی وارد شده به اکشن ، چکش با سیم برخورد می کند و سیم نت مورد نظر را مرتعش می کند و به صدا در می آید و نوازنده با فشردن آن صدای نت مورد نظر را ایجاد میکند.
یکی از مهمترین و تاثیر گذار ترین موارد مربوط به قطعات موسیقی، که آنها را احساسی و با ملایمت یا قدرتمند و هیجان انگیز میکند، داینامیک یا آکسان قطعات است. یعنی کم یا زیاد بودن شدت صدا.
به عنوان مثال، در پیانو آکوستیک هرچه نوازنده ضربه محکم تری بر کلاویه های پیانو وارد کند، صدای بلند تر و قوی تری ایجاد می شود. و این امر به یکی از تکنیک های مهم نوازندگی این ساز تبدیل شده است.
تقسیم کلاویه ها
در صورتی که پیانو مجهز به سیستم تقسیم کلاویه باشد می توان کلیدها را به دو قمست تقسیم کرده ودر هر قسمت صدای متفاوتی داشته باشیم.
به عنوان مثال می توانیم ازنت دو وسط به سمت راست را بر روی صدای هارپیسکورد تنظیم کنیم و بقیه ی کلیدها در قسمت پایینتر از دو وسط صدای ارکستر زهی داشته باشند. این ویژگی در اجراهای گروهی و به ویژه زمانی که می خواهید به تنهایی اجرای زنده داشته باشید بسیار به کار می آید.
کلاویه در پیانو به چه صورت عمل میکند؟
زمانی که نوازنده کلید پیانو را فشار میدهد در ظاهر اینگونه نشان داده میشود که قسمت پایینی کلاویه پایین میرود و سطح بالایی آن به بالا می آید، در این حرکات موارد جزئی تری به شرح زیر وجود دارد:
در قسمت پایین کلاویه یک سوراخ وجود دارد که یک میله فلزی با نامِ Front rail key pin در آن قرار دارد زمانی که قسمت پایینی فشرده میشود کلاویه به سمت پایین میرود و بر روی سطحی که توسطِ Front rail punching ایجاد شده است قرار میگیرد، دلیل بالا آمدن حرکت قسمت بالایی کلاویه به طرف بالا به خاطر طراحی خاص کلاویه و قرارگیری آن روی Balance rail key pin است که حفظ تعادل این عمل به عوامل زیادی بستگی دارد.
کلاویه پیانو از چه اجزایی تشکیل شده است؟
بیرونی ترین سطح یک کلاویه از روکش هایی سفید یا مشکی تشکیل شده است که طرح و اندازه آنها باهم دارای تفاوت است.
سطح روکشی به اسم Key face به صورت عمودی بر روی کلاویه های سفید رنگ قرار دارد و روکشی که به صورت افقی بر روی کلاویه ها قرار دارد Key top نامیده میشود.
قطعه ای در قسمت های میانه کلاویه وجود دارد که Key button نامیده میشود، درون این قطعه یک سوراخ تا سطح پایینی است تا میله هایی (Balance rail key pin) که برای ایجاد تعادل در کلاویه هستند از این سوراخ عبور کنند.
در بالای Key button یک لایه دایره ای شکل از جنس سرب وجود دارد که به آن Lead key گفته می شود.
در قسمت آخر و انتهایی یک قطعه به نام Capstan screw وجود دارد که جنس آن میتواند از چوب، فلز و یا پلاستیک باشد.
تاریخچه انواع کلاویه پیانو
بعد از اینکه موضوع حساسیت به ضربه در کلاویه پیانو ایجاد شد، تولید کنندگان برای ساخت پیانو دیجیتال با شرایطی که بیشترین شباهت از نظر تاچ و صدا، با پیانوهای آکوستیک را داشته باشد، به این فکر افتادند تا تغییراتی در کلید این ساز به وجود بیاورند تا تاچ طبیعی یک ساز اکوستیک را شبیه سازی کند.
بنابراین در دوران های مختلف این تغییرات را با نامها و قابلیت های مختلف، ارائه کردند :
کلید های سنگین نشده
این دسته شامل اکثر ساز های الکترونیکی خانگی و ارگ بادی که معمولا در کلیسا ها و محل های سخنرانی استفاده می شوند، میباشد. دیگر ساز هایی که سنگین نشده اند، سازهای کلاسیک و کیبورد ها هستند که معمولا برای نوازندگان مبتدی، طراحی شده اند.
وزن نیمه سنگین کلاویه پیانو
این اکشن معمولا برای کیبورد هایی استفاده شده که از نظر قیمت در سطح پایینی هستند و یا برای حمل آسان جهت استفاده در مکان های خاص، مورد استفاده قرار گرفته است.
اکشن کلاویه پیانو دیجیتال
در کلاویه یک پیانو دیجیتال یا الکترونیک عملکرد ضربه و حرکت، به نوعی همانند اتفاقاتی است که در مدل آکوستیک آن رخ می دهد. در اینجا مقاومت در مقابل حرکت ، به وسیله یک چکش کوچک که توسط یک اهرم در نزدیکی کلید، قرار داده شده است، انجام می پذیرد.
تفاوت وزن در نتها
در سازهای آکوستیک، کلیدها در محدوده فرکانس پایین، نسبت به محدوده بالایی، مقاومت بیشتری در حین نواختن دارند. کلیدهایی با ” وزن چکش درجه بندی شده ” و یا ” اکشن چکش پیشرفته ” لمس سنگین تر بر روی نت های پایین تر ساز و لمس سبک تر بر روی نت های بالاتر ساز را ایجاد میکنند.
کلاویه های چوبی طبیعی پیانو
بعضی از تولید کنندگان در مدل های با کیفیت بالا و البته گران قیمت، کلاویه ها را از چوب واقعی بجای پلاستیک، برای افزایش احساس تشابه با یک پیانو اکوستیک را ارائه می دهند.
آشنایی با کلیدهای سیاه پیانو
کلاویه های سیاه در پیانو تحت عنوان کلیدهای flat و sharp شناخته می شوند که نت های نواخته شده با آن ها اصطلاحاً نیم پرده بالاتر یا پایین تر از دکمۀ سفید مجاور است. بدین معنی که فاصلۀ موسیقیایی دو کلید سفید یک پرده و فاصلۀ بین کلید سفید و مشکی را نیم پرده گویند. در تمام پیانوها کلیدهای مشکی در دو گروه دوتایی و سه تایی قرار گرفته اند که با یادگیری آن ها می توانید نام کلیدهای سفید را هم راحت تر به خاطر بسپارید.
کلید Flat فلت:
به کلیدهای سیاه قرار گرفته در سمت چپ کلیدهای سفید فلت گفته می شود. از دکمه C که در تصویر با علامت ستاره مشخص شده، یک اکتاو پایین تر شامل کلیدهای Bb, Ab, Gb, Eb و Db است.
Sharps شارپ:
هر کلید سیاهی که بعد از کلیدهای سفید قرار گرفته، شارپ نام دارد. از Middle C یک اکتاو بالاتر به ترتیب از چپ کلیدهای #C#, D#, F#, G و #A قرار دارند.
آشنایی با کلیدهای سفید پیانو
به کلیدها (کلاویه های) سفید در پیانو، اصطلاحاً natural keys یا کلیدهای طبیعی گفته می شود چرا که برخلاف صدای تیز و صاف نت های سیاه، صدایی طبیعی تولید می کنند.
اولین قدم در نواختن آهنگ با پیانو، یافتن نتِ دُو میانی یا Middle C است. چرا این نت دو میانی نامگذاری شده؟ چون وقتی جلوی پیانو می نشینید درست روبروی شما قرار دارد. در واقع وسط پیانو سه کلید سفید وجود دارد که دو کلید سیاه را محصور کرده اند. بین این سه کلید اولین آنها از سمت چپ Middle C است. افراد مبتدی در ابتدا باید انگشت اشاره (سبابه) دست راست را روی این کلید قرار دهند.
پیانو ۷ نت طبیعی یا اصلی دارد: C, D, E, F, G, A, B که نامگذاری فرانسوی آن ها دو، ر، می، فا، سل، لا و سی خواهد بود. با کمی دقت می توانید الگوی قرارگیری این کلیدها را درک کنید.
مزیت استفاده از کلیدهای سیاه و سفید پیانو
مزیت وجود کلیدهای سیاه پیانو، این است که میتوانیم به راحتی با چشم ها و انگشتانمان نت ها را بر روی پیانو تشخیص دهیم. و اینکه کلیدهای سیاه کمک می کنند تا ما را هدایت کنند به طوری که ما به راحتی می توانیم الگوهای نیمه گام را که در موسیقی به طور مرتب پخش می شوند نیز پیدا کنیم. و مزیت وجود کلیدهای سفید پیانو، این است که هر وقت نام کلیدها یادتان رفت آن سه کلید سفیدی که دو کلاویۀ سیاه را محصور کرده اند به خاطر آورید: C و D وE. با دانستن نام این سه کلید، اسم بقیۀ کلیدها به ترتیب F و G و A و B خواهد بود که از آنجا نام کلیدهای مشکی را هم به خاطر خواهید آورد.
خرابی کلاویه ها
عوامل زیادی مبنی بر خرابی کلاویه ها وجود دارد که هر کدام بنا بر علت خاصی ایجاد میشود، چند نمونه از این علت ها را در ادامه آورده ایم:
- سفت شدن حرکت کلید ها یا کلاویه ها.
- ترک داشتن و یا شکستگی در کلید ها.
- ایجاد خراش های عمیق در سطح روکش کلاویه.
- شکستگی و یا پوسیدگی سطح کلید ها.
کلیفون چیست؟ و چه استفاده ای از آن می شود؟
