سایه شوم ترامپ بر سر فضای سیاسی ایالات متحده آمریکا همچنان سرمنشأ اختلافات شدیدی در داخل حزب جمهوریخواه و خارج از حزب و در فضای اجتماعی این کشور است. ترامپ بعد از فضاسازی علیه کنگره و تهییج موج خشمگینی از توده ها در جامعه آمریکا بر علیه قانون اساسی این کشور، امروز باز در کنگره بلوا به پا کرده است. طرفداران ترامپ و مخالفان او در درون حزب جمهوری خواه، انتخاب رئیس آینده کنگره را با مشکل روبرو ساخته اند. ساعدنیوز در گفتگو با امیرعلی ابوالفتح کارشناس مسائل آمریکا به این موضوع پرداخته است:
تا وقتی که کوین مک کارتی از رقابت ریاست کنگره کناره گیری نکند، این بحران ادامه خواهد داشت و دو گروه بر مواضع خودشان پافشاری خواهند کرد.
ساعدنیوز: کنگره آمریکا در پی اختلاف درون حزبی جمهوریخواهان بر سر سخنگوی آینده کنگره که از میان اکثریت انتخاب خواهد شد، دچار یک بحران شده است. چه عواملی بر تعمیق این بحران تأثیرگذار بوده و چه پیامی درباره وضعیت سیاسی ایالات متحده در حال حاضر دارد؟
امیرعلی ابوالفتح: اصلی ترین عامل این بحران در کنگره در واقع، تشدید شکاف ها و دوقطبی هایی موجود در جامعه است. شکاف ها و دوقطبی ها اول در بین احزاب رقیب در جامعه آغاز می شود و در مرحله بعد، این شکاف ها به بین نهادها و سازمان ها تسری پیدا می کند، خصوصاً اگر این نهادها و سازمان ها با سلایق حزبی خاصی اداره می شوند. در مرحله بعدی، وقتی این شکاف ها شدیدتر شد، به لایه های پائین تر رسوخ می کند، و سلایق مختلف داخل یک حزب با هم درگیر می شوند. این اتفاقی است که امروز ما در حزب جمهوریخواه آمریکا شاهد هستیم و بعد از 6 دور رأی گیری درباره رئیس کنگره، هنوز نتیجه ای حاصل نشده است. البته این به آن معنا نیست که در حزب کنگره در آینده ما شاهد وضعیت مشابهی نخواهیم بود.
به نظر من، مشکل جمهوریخواهان ریشه در رویکرد ساختارستیزانه و براندازانه دونالد ترامپ دارد. در واقع، همین رویکرد ساختارستیزانه ترامپ عامل اصلی پیروزی او در انتخابات 2016 بود و طی 4 سال حضور او در کاخ سفید، همین رویکرد ساختارستیزانه در رفتار و کلام او موج می زد و در نهایت ادعای طرح شده از سوی او درباره تقلب در انتخابات 2020، و واقعه 6 ژانویه و حمله به کنگره آمریکا تداوم همین رویکردهای ساختارستیزانه ترامپ بود.
امروز، فضای دوقطبی در سپهر سیاسی آمریکا به درون حزب جمهوریخواه رسوخ کرده است و ما شاهد دعوای دو دسته از جمهوریخواهان در کنگره هستیم. یک دسته که طرفداران ترامپ هستند و معتقدند که در انتخابات 2020، تقلب رخ داده است و دعاوی مطرح شده در این خصوص را علی الدوام تکرار می کنند. مشروعیت ساختار سیاسی کنونی حاکم بر ایالات متحده به رهبری جو بایدن را زیر سؤال می برند. رهبری این دسته از سناتورها را سناتور کوین مک کارتی بر عهده دارد که از حامیان اصلی ترامپ محسوب می شود. دسته مقابل ترامپیست ها، آن دسته از جمهوریخواهانی هستند که بر این باورند که علیرغم نقدهای موجود نباید بحث را ادامه داد و به جای ماندن در تاریخ و گذشته باید به آینده نگریست. این دسته، مصالحه جویی را بر ساختارشکنی و براندازی ترجیح می دهند و اولویت خود را حفظ نظام حاکم بر ایالات متحده آمریکا می دانند.
به نظر می رسد که تا وقتی که کوین مک کارتی از رقابت ریاست کنگره کناره گیری نکند، این بحران ادامه خواهد داشت و دو گروه بر مواضع خودشان پافشاری خواهند کرد. این موضوع می تواند آینده سیاسی جمهوری خواهان را نیز به خطر بیندازد و در عین حال، در روند کار کنگره اختلال ایجاد کند و در نهایت به ضرر کل ساختار سیاسی آمریکا است.
خواه مک کارتی رئیس کنگره شود، خواه رقیب او، تا زمانی که این اختلافات ادامه دارد، شکاف ها به بدنه اجتماعی طرفدار این افراد نیز رسوخ خواهد کرد و وضعیت بحرانی خواهد ماند.
ساعدنیوز: با توجه به این که یک سال بعد، یعنی در سال 2024، ما انتخابات ریاست جمهوری را در آمریکا خواهیم داشت و ترامپ عزمی جدی برای بازگشت به قدرت دارد، این اختلاف های درون حزبی جمهوریخواهان چه تأثیری بر روند سیاسی مد نظر ترامپ می تواند داشته باشد؟
امیرعلی ابوالفتح: به نظر من، رقابت برای انتخابات ریاست جمهوری سال 2024 دقیقاً از نوامبر سال 2020 شروع شده است. به هر صورت، ترامپ در داخل سناتورهای جمهوریخواه حاضر در کنگره طرفداران جدی ای دارد و در عین حال، هستند سناتورهایی در داخل حزب جمهوریخواه که با بازگشت ترامپ به قدرت موافق نیستند.
نکته اینجاست که حزب جمهوریخواه امروز با به دست آوردن اکثریت در کنگره، فرصت خوبی برای رقابت جدیتر برای انتخابات ریاست جمهوری 2024 دارد؛ اما اختلافات درون حزبی شرایطی را رقم زده است که شاید همین اختلافات تا سال 2024 ادامه یابد و حتی شکاف ها عمیقتر شود.
حزب رقیب، یعنی دموکرات ها، ریاست جمهوری را در اختیار دارند و با وجود چنین اختلافات عمیق درون حزبی، تصور شکست دموکراتها بسیار سخت و دور از ذهن است. از سوی دیگر، شکست رئیس جمهور در دور اول، دشوارتر است و عموماً در تاریخ آمریکا، رئیس جمهور یک دوره ای سخت اتفاق می افتد. اگر جمهوریخواهان می خواهند به کاخ سفید بازگردند، نیاز دارند که انسجام و وحدت درونی خودشان را بازیابند.
امروز، جنگ و تسویه حساب ها در داخل حزب جمهوریخواه جریان دارد و تا زمانی که این زخم چرکین ترمیم نشود، همین اختلافات ادامه خواهد یافت. خواه مک کارتی رئیس کنگره شود، خواه رقیب او، تا زمانی که این اختلافات ادامه دارد، شکاف ها به بدنه اجتماعی طرفدار این افراد نیز رسوخ خواهد کرد و وضعیت بحرانی خواهد ماند. اگر ترامپ تصمیم بگیرد که حزب سومی را نیز تأسیس کند، وضعیت به مراتب دشوارتر خواهد بود.
نتایج اولیه انتخابات کنگره آمریکا
