در اینجا شما را با بیماریهایی که از گربه به انسان منتقل میشود آشنا می کنیم. اگر به گربه قشنگتان که بسیار او را دوست دارید نگاه می کنید و برایتان سوال است که آیا ممکن است بیماری به شما منتقل کند یا نه باید با کمال تاسف بگویم جواب مثبت است. متاسفانه بیماری های مختلفی وجود دارد که ممکن است گربه تان به شما انتقال دهد. لازم به ذکر است برخی بیماری های عفونی وجود دارد که فقط از گربه به گربه منتقل می شود. اما برخی بیماری ها بین انسان و حیوانات مشترک است. در این مقاله شما را با بیماری های عفونی مشترک که از گربه ها به انسان منتقل می شوند آشنا خواهیم کرد.
۱. بیماری خراش گربه
یماری خراش گربه یا چنگ گربه (Cat-scratch disease) از بیماری های منتقله از حیوانات به انسان است؛ انتقال بیماری در بیش از 90 درصد موارد در اثر پنجه زدن و گاهی لیس زدن بچه گربه به بدن کودک است و گهگاه نیز توسط سگ ها و یا خار و تراشه های چوب که با سگ و گربه در ارتباط بوده منتقل می شود.
این باکتری گربه را دچار بیماری نمی کند و در بزاق گربه زندگی می کند تا از راه خراش یا گازگرفتن گربه -به خصوص بچه گربه- به انسان منتقل می شود.
عامل این بیماری معمولاً خوش خیم، باکتری داخل سلولی «بارتونلا» (Bartonella henselae) است و نزدیک به نیمی از گربه ها در طول زندگی خود مدتی ناقل این باکتری بوده اند.
پزشکان توصیه کرده اند که صاحبان گربه یا کسانی که حیوانات را نوازش می کنند بلافاصله بعد ازاین کار دستان خود را بشویند.
در این میان تعداد نادری از مرگ و میر نیز از طریق ابتلا به این بیماری گزارش شده است که لزوم دقت در مورد رعایت نکات بهداشت شخصی در مواجهه با حیواناتی نظیر گربه را بیش ار پیش نشان می دهد.
به نوشته اشپیگل ساده ترین راه برای جلوگیری از این بیماری در حال گسترش حمام آب و سرکه برای حیوانات خانگی است.
۲. کرم های لوله ای
کرم های لوله ای از انگل های رایج در گربه ها هستند که امکان انتقال آنها به انسان ها نیز وجود دارد. تخمِ کرم های لوله ای در مدفوع گربه های آلوده وجود دارد و چنانچه چیزی به این مدفوع آلوده شود و سپس توسط انسان خورده شود، به انسان منتقل خواهد شد. این تخم ها در بدن به کرم تبدیل شده و می توانند به مغز، کبد، چشم و ریه ی انسان منتقل شوند. اگر کرم ها به چشم های انسان حمله کنند، احتمال نابینایی همیشگی فرد وجود دارد. خطر آلودگی به این کرم ها در کودکان بیشتر است؛ زیرا احتمال اینکه کودکان چیزهای آلوده به مدفوع گربه را به دهان شان بزنند، بیشتر است. بنابراین، باید مراقب بود که مدفوع گربه ها در تماس با اشیای خانه قرار نگیرد و کودکان پس از دست زدن به چیزهای مختلف دست شان را بشویند.
بسته به اینکه فرد چه تعداد کرم لوله ای خورده باشد، علائم متفاوتی را تجربه می کند. علائم ممکن است شامل دردهای شکمی، استفراغ و اسهال باشند یا علامتی در فرد بروز نکند. برای درمان کرم های لوله ای باید به پزشک مراجعه کنید. پزشک برای تان داروی ضدانگل مناسب تجویز می کند.
۳. توکسوپلاسموز
توکسوپلاسموز یک بیماری انگلی رایج در گربه هایی است که بیرون از خانه زندگی می کنند. توکسوپلاسموز، زنان باردار و افرادی را که دستگاه ایمنی ضعیفی دارند، بیشتر تهدید می کند. گربه ها از راه خوردن گوشت شکار آلوده، گوشت خام یا شیر پاستوریزه نشده به این بیماری مبتلا می شوند. انگل ها به دستگاه گوارش گربه ها حمله کرده و موجب تولید زیگوسیت هایی می شوند که در مدفوع گربه ی آلوده وجود دارند. تماس با مدفوع گربه ی آلوده می تواند موجب بروز عفونت در برخی افراد شود. همچنین آلودگی می تواند از راه مادر به نوزاد نیز منتقل شود. معمولا نوزادان در بدو تولد علائمی ندارند؛ ولی به مرور علائمی مانند نابینایی و معلولیت ذهنی در آنها بروز می کند. می توان با ترکیبی از داروها، توکسوپلاسموز را در انسان درمان کرد؛ اما احتمال دارد انگل ها تا ابد در سلول ها و بافت های فرد باقی بمانند. توکسوپلاسموز را در گربه ها به کمک آنتی بیوتیک ها می توان درمان کرد.
برای پیشگیری از توکسوپلاسموز نباید بگذارید گربه تان شکار کند. همچنین اگر باردار هستید، بهتر است مسئولیت نظافت گربه را به فردی دیگر واگذار کنید.
۴. درماتوفیتوز
درماتوفیتوز (کچلی یا قارچ پوستی) از عفونت های قارچی رایج در گربه هاست که ممکن است از راه تماس مستقیم انسان با خز یا پوست گربه به انسان منتقل شود. هاگ های این قارچ ها در محیط های مرطوب و گرم رشد کرده و از راه بستر یا وسیله ی تنظیف گربه یا از راه تماس با حیوان آلوده به گربه تان منتقل شده و نقاط دایره ای شکلِ کچلی روی پوست گربه ایجاد می کنند. معمولا پوست گربه های آلوده خشک یا چرب شده و ناخن یا چنگال آنها نیز تغییرشکل پیدا می کند. در انسان ها نیز ضایعات دایره ای شکلی به وجود می آید. درحالی که گربه ها به مرور بهبود می یابند، انسان ها تنها با کِرِم و پودرهای ضدقارچ OTC درمان می شوند.
۵. هاری
بیشتر موارد هاری در انسان ها از راه تماس مستقیم با خفاش، راکون و هر پستاندار دیگری مانند سگ ها و گربه های آلوده به ویروس هاری بروز می کنند. بنابراین، واکسیناسیون هاری در این حیوانات بسیار مهم است.
اگر گمان می کنید حیوانی آلوده به هاری شما را گاز گرفته است، بلافاصله محلِ گازگرفتگی را با آب و صابون و محلول های ضدعفونی رایج مانند یُد بشویید. سپس به پزشک مراجعه کنید. یک دوره واکسیناسیونِ یک ماهه می تواند به درمان این ویروس کمک کند. درصورت عدم درمان، ویروس هاری ممکن است به مرگ فرد بینجامد. بنابراین، اگر واکسیناسیون هاری گربه تان را انجام نداده اید یا زمان آن به تأخیر افتاده، باید گربه تان را به مدت 45 روز قرنطینه کنید تا ببینید علائمی از هاری در آن وجود دارد یا خیر.
6.سالمونلا یا حصبه گربه ها
گربه ها می توانند بیماری سالمونلا را هم به انسان ها منتقل کنند. این عفونت در انسان باعث بروز تب، درد شکم، استفراغ، اسهال و سایر علائم می شود. ممکن است گربه مبتلا به این عفونت هیچ علامتی نداشته باشد و در نتیجه شما متوجه چنین خطری نشوید.
اینطور به نظر می رسد که گربه ها از طریق پرندگانی که شکار می کنند در معرض خطر ابتلا به سالمونلا قرار می گیرند. غذای آلوده هم می تواند باعث ایجاد این بیماری شود. به عنوان مثال، شیوع سالمونلا در انسان به دنبال استفاده از غذای خشک گربه (و سگ) همراه شد. این اتفاق باعث شد کودکان خردسالی که سگ و گربه ها در آشپزخانه منزلشان غذا می خوردند به سالمونلا مبتلا شوند.
علاوه بر این توجه و دقت به بستر گربه ها نیز بسیار مهم است. گربه ها و بستر های آلوده آن ها می توانند باعث انتقال بیماری های اسهال زا به انسان شوند بدون این که خود گربه علامتی داشته باشد. این عفونت ها شامل کامپیلوباکتر، ژیاردیا و کریپتوسپوریدیوم می شود.
7.تب کیو (تب Q)
تب کیو نوعی عفونت نادر است. در سال 2017 ، 153 مورد حاد و 40 مورد مزمن تب کیو در ایالات متحده آمریکا گزارش شدند. احتمال می رود که نیمی از این افراد آلوده هیچ علامتی نداشته اند. این عفونت می تواند باعث تب بالا، سردرد شدید، بدن درد و درد شکم شود. در مواردی هم ممکن است عفونت جدی باشد و باعث ذات الریه و به ندرت باعث عفونت دریچه قلب شود.
علت بروز تب کیو عفونت باکتریایی ناشی از کوکسیلا بورنتی است. این باکتری ها با گرد و غبار موجود در هوا استنشاق و هنگام زایمان گربه مادر آلوده منتشر می شوند.
8.آنفلوانزا
اگر شما به آنفولانزا مبتلا باشید و عطسه کنید، احتمال این که گربه تان هم به همان آنفولانزای شما مبتلا شود بسیار کم است. معمولاً گربه ها به همان شکلی که انسان ها به آنفولانزا مبتلا می شوند بیمار نمی شوند.
تحقیق انجام شده ای در اوهایو نشان داد که 62% از 400 گربه خانگی آزمایش شده علائم ابتلا به آنفولانزا را نشان می دادند. ولی هنوز اثبات نشده که این علائم روی ابتلای صاحبان گربه ها هم تاثیر واقعی داشته باشد.
9. توکسوکارا
ممکن است گربه ها از حیاط خانه شما به عنوان محلی برای دفع فضولاتشان استفاده کنند. به این ترتیب تخم های کرم توکسوکارا کتی در خاک آزاد می شوند. از هر 4 گربه ممکن است یکی از آن ها به این عفونت مبتلا باشد.
انسان ها به ویژه کودکان ممکن است به طور تصادفی پس از لمس خاک آلوده دست هایشان را به دهان ببرند و به این ترتیب آلوده شوند. بیشتر افرادی که به این عفونت مبتلا می شوند علائمی ندارند؛ اما این عفونت می تواند منجر به گسترش لارو در بدن فرد شود و سطح سلول های ائوزینوفیل خون را بالا ببرد. علاوه بر این توکسوکارا می تواند باعث کاهش بینایی و آسیب دیدن چشم شود.
10.سل: سل کیتی
امکان انتقال این بیماری از گربه به انسان بسیار بسیار نادر است ولی با این حال مواردی گزارش شده است. در سال 2014 ، 2 نفر در انگلیس به سل فعال (TB) مبتلا شدند و مشخص شد که 2 نفر نیز بر اثر تماس با گربه ها به سل نهفته (عدم فعال شدن بیماری علی رغم وجود باکتری در بدن) مبتلا شده اند.
برخی از بیماری های مخصوص گربه ها نام هایی مشابه با بیماری های انسان ها دارند ولی باعث بیمار شدن انسان ها نمی شوند. به عنوان مثال ویروس نقص ایمنی گربه (FIV) و ویروس لوسمی گربه ها (FeLV)، مانند بیماری های انسانی به نظر می رسند اما چنین نیستند.
حقایقی درباره ی ایدز و هرپس گربه ها
این بیماری های گربه ها میان گربه ها و انسان ها مشترک نیستند. بنابراین، احتمال انتقال آنها از گربه ها به انسان ها وجود ندارد. ویروس نقص ایمنی گربه سانان (FIV) که از آن با عنوان «ایدز گربه ها» یاد می شود، موجب تضعیف دستگاه لنفاوی گربه ها شده و درنهایت، به کل دستگاه ایمنی گربه ها حمله می کند. ویروس نقص ایمنی گربه سانان از سویه ویروس لوسمی گربه ها و ویروس نقص ایمنی انسانی یا ایدز است. هیچ درمانی برای ویروس نقص ایمنی گربه سانان وجود ندارد. البته گربه های آلوده می توانند تا سال ها پس از آلودگی نیز به زندگی شان ادامه دهند. گربه ها معمولا از راه گازگرفتن گربه ی آلوده به این ویروس آلوده می شوند.
ویروس هرپس گربه سانان (FVH-۱) موجب عفونت دستگاه تنفسی فوقانی در گربه ها می شود. عفونت این ویروس موجب بروز علائمی مانند عطسه کردن، تخلیه ی ترشحاتی از بینی و چشم و التهابات پلک در گربه ها می شود. ترشحات بینی، چشم و دهان گربه ی آلوده می تواند موجب انتقال این ویروس به گربه های دیگر شود. همچنین احتمال انتقال این ویروس از ظرف آب و غذای گربه ها نیز وجود دارد. هنوز برای این ویروس، درمانی وجود ندارد؛ اما می توان آن را به کمک داروهایی کنترل کرد. همچنین واکسن هایی برای پیشگیری از ابتلا به آن نیز وجود دارند.
چگونه از بیماری های مشترک گربه ها در امان بمانیم؟
با رعایت نکات بهداشتی عمومی می توانید از ابتلا به بیماری های گربه ها در امان بمانید. همیشه پس از دست زدن به گربه ها دستان تان را بشویید و برنامه های کنترل کک را به طور منظم دنبال کنید. با دقت مراقب خانه ی گربه تان باشید. به خاک آلوده به مدفوع گربه دست نزنید. رعایت این نکات، خطر ابتلا به بیماری های گربه را تا حد چشمگیری کاهش می دهد.
3 سال پیش
3 سال پیش