یک دیپلمات پیشین اظهارات نمایندگان چین و روسیه در نشست شورای حکام آژانس را حاکی از تمایل آنها به توافقی بین ایران و آژانس و حل مشکل از این طریق عنوان کرد و گفت: روسیه و چین در صورت ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت در چارچوب معادلات جهانی تصمیم گیری می کنند
کوروش احمدی در گفت وگو با خبرنگار سیاسی ایرنا، درباره رویکرد اتحادیه اروپا نسبت به ایران و دیدگاه آنها در قبال قطعنامه جدید شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی گفت: برای اروپا به عنوان قدرت ضعیف تر در مقایسه با آمریکا متعهد کردن این کشور به قوانین و توافقات بین المللی موجود مهم است. موقعیت و قدرت آمریکا و عملکردهای خودسرانه ترامپ بر نگرانی اروپا فزوده است و از این جهت می توان موضع اتحادیه اروپا را یک موضع میانه عنوان کرد.
وی ادامه داد: اروپا به دلیل فوق و نیز به دلیل نگرانی های امنیتی اروپا که در جوار خاورمیانه قرار دارد، خواستار حفظ برجام است و چون ایران به رغم عبور از بخش هایی از برجام که ماهیت جبرانی دارد، همچنان به برجام پایبند است، اروپا اساسا مایل نیست ایران از منافع برجام که یکی از آنها لغو تحریم های تسلیحاتی بعد از پنج سال است، محروم شود.
اروپا مایل است مانع برخورد بزرگ در شورای امنیت شود
این تحلیلگر ارشد مسائل سیاست خارجی با اشاره به دیگر مولفه های موثر بر مواضع اروپاییها گفت: فاکتورهای دیگری نیز بر مواضع اروپا تاثیر دارد. از جمله اینکه موضع آمریکا مبنی بر برگرداندن قطعنامه های ضد ایرانی سازمان ملل برای اروپا قابل قبول نیست چون صرف نظر از جهات تکنیکال، این اتفاق به معنی نابودی کامل برجام خواهد بود.
احمدی با بیان اینکه اروپا به هر حال تحت تاثیر تبلیغات سوء در مورد سیاست خاورمیانه ای ایران قرار دارد، تصریح کرد: اروپا از مخالفت شدید چین و روسیه با ادامه تحریم های تسلیحاتی علیه ایران آگاه است و مایل است مانع برخورد بزرگ در شورای امنیت شود. این مسائل باعث شده اروپا با لحاظ کردن عوامل متعدد فوق، به یک مصالحه یا یک حد وسط متمایل شده و در فکر یک راه حل بینابینی باشد، به نحوی که هر طرفی نصیبی داشته باشد.
بسته شدن پرونده پی ام دی از دستاوردهای مهم برجام است
وی با بیان اینکه ظاهرا یکی از راه های تحت بررسی، توافق در مورد خاتمه تحریم ها در ۱۸ اکتبر از یک سو و تعهد چین و روسیه به عدم فروش تسلیحات پیچیده به ایران برای مدتی از سوی دیگر است، خاطرنشان کرد: اگر چنین فرضی درست باشد، معنی آن این است که اروپا در میانه ایستاده و برای پیشبرد نظر خود باید دو سر طیف یعنی چین و روسیه از یک سو و آمریکا از سوی دیگر را به هم نزدیک کند.
این دیپلمات پیشین درباره احتمال بازگشایی مجدد پرونده موسوم به پی ام دی ابراز داشت: بسته شدن پرونده پی ام دی یکی از دستاوردهای مهم برجام است و حفظ آن مهم است. آژانس مدعی است درخواستش از ایران طی یک سال اخیر برای همکاری در مورد مطالب جدید ریشه در پرونده پی ام دی ندارد، بلکه ناشی از مسئولیت های آژانس دایر بر راستی آزمایی درست و کامل بودن اطلاعات دریافتی از ایران راجع به مواد هسته ای ذیل پادمان است.
احمدی افزود: دیدگاه ایران هم این است که اطلاعات جدیدی که آژانس بر آنها تکیه می کند و بر مبنای آنها خواستار بازدید از دو محل اعلام نشده به عنوان محل فعالیت های هسته ای است، اطلاعاتی است که از سوی اسرائیل ارائه شده و حاصل اقدامی غیرقانونی است و تکیه بر آنها رسمیت و مشروعیت دادن به جاسوسی و اقدامات تجاوزکارانه است.
به گفته این کارشناس ارشد مسائل بین الملل، وقتی که هنوز بازدیدی از محلی جدید صورت نگرفته و ادعایی از جانب آژانس مطرح نشده، به میان کشیدن بحث پی ام دی چیزی جز حدس و گمان نیست.
روسیه و چین در شورای امنیت براساس معادلات جهانی تصمیم می گیرند
وی درباره رویکرد چین و روسیه اظهارداشت: اظهارات نمایندگان چین و روسیه در نشست شورای حکام آژانس حاکی از تمایل آنها به نیل به توافق بین ایران و آژانس و حل مشکل از این طریق است. یعنی اگر کار به شورای امنیت بکشد، موضوع در شورا بیش از این که تکنیکی باشد سیاسی خواهد بود.
احمدی با بیان اینکه روسیه و چین در صورت ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت در چارچوب معادلات جهانی تصمیم خواهند گرفت که با آمریکا همراه شوند یا خیر، عنوان کرد: آنها تاکنون مشخص کرده اند که در شورای امنیت با آمریکا همراه نخواهند شد. به ویژه نامه بسیار قوی و قاطع مورخ ۸ ژوئن لاوروف به گوترش که در آن خواستار محکومیت جهانی موضع آمریکا در مورد ایران شد و آن را مضحک و غیرقابل قبول توصیف کرد.
ترامپ مایل به رسیدن به «معامله ترامپ» تا پیش از انتخابات است
وی با بیان اینکه چین هم در آژانس نشان داد که قصد ایستادگی در برابر آمریکا را دارد، گفت: اکنون سوال اساسی این است که آیا این دو در مورد وجه بارز مشکل کنونی بین ایران و آمریکا یعنی تمدید یا لغو تحریم تسلیحاتی خواهند ایستاد یا به یک مصالحه یا حد وسط تن خواهند داد. باید در نظر گرفت که پوتین خواستار برگزاری یک نشست سران اعضای دائمی شورای امنیت شده و فرانسه نیز با این پیشنهاد موافقت کرده است. در چنین نشستی و در قالب بده بستان راجع به طیفی از موضوعات هر اتفاقی ممکن است بیفتد.
این دیپلمات پیشین در پاسخ به این سوال که چقدر ترامپ برای دست پر رفتن به انتخابات حاضر به توافق با ایران و دادن امتیاز است؟ اظهار داشت: انتخابات بیشک در مرکز توجه ترامپ قرار دارد. او مایل است که تا قبل از انتخابات به اصطلاح «معامله ترامپ» محقق شود تا او بتواند در جریان مبارزات انتخاباتی مدعی شود که بهتر از اوباما توانسته از ایران امتیاز بگیرد.
ترامپ عملگرا است، نه ایدئولوژیک
احمدی با اشاره به رویکرد ترامپ نسبت به ایران تصریح کرد: من همیشه معتقد بوده ام ترامپ عملگرا است، ایدئولوژیک به قضایا نگاه نمی کند و می خواهد با تغییر مختصری در برجام، آن را تحت نام جدیدی به رای دهندگان آمریکایی بفروشد؛ برعکسِ نگاه ایدئولوژیک پمپئو که اکنون متاسفانه پرونده ایران را در کنترل خود درآورده است. کتاب بولتون این موضوع را بیش از پیش روشن کرد.
وی در خصوص اینکه ایران در این زمینه چه کار باید بکند، گفت: فعلا که در مورد اصل مذاکره مخالفت جدی وجود دارد. اما اگر زمانی در این مورد اجماع ایجاد شود، طبعا بهترین زمان ممکن برای مذاکره سریعترین زمان ممکن است.
این دیپلمات پیشین افزود: این گفته که اول تعادل در داخل و در اقتصاد بعد مذاکره یادآور قضیه مرغ و تخم مرغ است. اجرای برجام طی دو سال به رغم نقض کم و بیش آن توسط آمریکا به ایجاد تعادل اقتصادی در داخل کمک کرد. از این پس نیز اگر روزی قرار بر یافتن راه حلی باشد، این راه حل هر چه زودتر به دست آید بهتر است؛ خاصه آنکه به دلایل مختلف نمی توان روی نتیجه انتخابات آمریکا هم حساب کرد.
