به گزارش سایت خبری ساعد نیوز، اکسل واژه ای انگلیسی به معنای محور است که با عبور از مرکز یک چرخ یا دنده ضمن ثابت نگه داشتن آن، چرخش حول یک محور ثابت را نیز امکان پذیر می کند. اکسل خودرو در معنای ساده محلی برای نصب چرخ هاست اما مکانیزم هایی وجود دارد که با اضافه شدن آنها، پیچیدگی زیادی به این قطعه می بخشند. مکانیزم هایی نظیر فرمان، کاهش دور، انتقال قدرت و کاهش تاثیرات جاده بر خودرو که هر یک از آنها جزئیات زیادی با خود به همراه دارند.
در گذشته خودروها دارای محور محرک عقب بودند، یعنی چرخ های عقب وظیفه به حرکت درآوردن خودرو را بر عهده داشتند. در این شرایط گیربکس و میل گاردان به اکسل های عقب متصل می شدند. در خودروهای جدید یا خودروهای محور جلو یک مجموعه یکپارچه از گیربکس و دیفراسیل با دو عدد شفت کوتاه به هر چرخ متصل می شود. اکسل ها قطعه دیگری به نام پلوس نیز دارند. پلوس در واقع جزیی از مجموعه قطعات اکسل خودرو است که نیروی گردشی گیربکس و دیفرانسیل را به چرخ ها منتقل می کند و با چرخیدن آن چرخ ها نیز به چرخش در می آیند.
هر پلوس دارای تو اتصال سیبک CV است که در هنگام رانندگی در مسیرهای ناهموار به انتقال راحت تر نیرو کمک می کنند و موجب شتاب گیری آسان تر خودروی شما می شوند. افزون بر این، اکسل و پلوس وظیفه تحمل وزن خودرو، سرنشینان و بار آن را هم بر عهده دارند و از این رو، بسیار مقاوم و مستحکم ساخته می شوند. بنابراین می توان نتجیه گرفت که طول عمر این قطعه بسیار بالاست اما در هر حال عواملی وجود دارند که می توانند موجب خرابی یا شکستگی آنها شوند.
آشنایی با انواع اکسل خودرو
اکسل خودرو (میله فرمان) محوری است که به منظور نصب چرخ های خودرو مورد استفاده قرار می گیرد و زمانی که وظایف بیشتری از قبیل مکانیزم فرمان، انتقال قدرت، آزادی های حرکتی، کاهش دور چرخ ها و … هم بر عهده اکسل قرار گیرد با ساختمان پیچیده ای مواجه می شویم. اکسل به عنوان تیر عرضی در خودرو به شمار می آید و هر خودرو با توجه به نوع کاربری دارای حداقل ۲ اکسل به صورت جلو و عقب است که به صورت محرک یا غیرمحرک هستند. از انواع اکسل، می توان به موارد زیر اشاره کرد:
اکسل های صلب یا ثابت (Rigid Axles)
نوعی از اکسل که در آن اتصال محور دورانی چرخ های ۲ طرف به وسیله یک بدنه ثابت و صلب انجام می شود و جابجایی چرخ یک طرف سبب جابجایی چرخ های سمت دیگر می شود. این اکسل ها از استحکام و ظرفیت تحمل بار زیادی برخوردار بوده و مکانیز ساده ای دارند. اکسل های صلب اغلب در خودروهای تجاری مورد استفاده قرار می گیرند.
اکسل های صلب در ۴ نوع مختلف وجود دارند که عبارتند از:
اکسل جلو فرمان پذیر (Steered Rigid Front Axle)
اکسل عقب محرک (Driven Rigid Rear Axle)
اکسل جلو محرک (Rigid Front Driven Axle)
اکسل مرده (Dead Axle)
اکسل های تعلیق مستقل ( Independent Suspension Axles)
در این نوع اکسل ها برخلاف اکسل ثابت، حرکت و جابجایی چرخ های یک سمت بر روی حرکت چرخ های سمت دیگر تاثیر زیادی ندارد و دلیل این امر مستقل بودن اجزا و متعلقات این اکسل در ۲ سمت خودرو است. مکانیزم عملکرد این اکسل ها مانند فنر و میله های تعادل عمل کرده و از این رو به آن اکسل تعلیق مستقل گفته می شود.
قطعات چرخ و اکسل خودرو
سیستم اکسل و چرخ خودرو از قطعات و متعلقاتی زیادی تشکیل شده است. از جمله این قطعات، می توان به موارد زیر اشاره کرد:
چهارشاخ گاردان
صلیبی
فلانچ
دیفینتال یا هوزینگ
کرانویل و پینیون
دنده های کاریر چرخ
گاردان
کله گاوی
سیبک زیر اکسل
سیستم ترمز
دیسک ترمز
کیت های پالانی
لنت ترمز
پدال ترمز
بوش مندل
لوازم زیرپا
پیستون ترمز
بوستر ترمز
معرفی بوش اکسل خودرو
بوش اکسل خودرو در واقع قطعه لاستیکی بوده و با خاصیت الاستیکی خود به عنوان ضربه گیر و صداگیر در سیستم تعلیق خودرو استفاده می شود. این بوش ها در اکسل عقب خودرو قرار می گیرند و سبب ثابت نگه داشتن اکسل در جای خود می شوند و از حرکت شدید اکسل اتومبیل جلوگیری می کنند.
پلوس خودرو چیست؟
در سیستم اکسل ماشین یک سر به چرخ دنده های دیفرانسیل و یک سر به لاستیک متصل می شود و پلوس به عنوان جزئی از این سیستم محسوب می شود که دیفرانسیل پلوس را چرخانده و در اثر آن لاستیک به چرخش در می آید. خرابی پلوس خودرو هم یکی از شایع ترین خرابی ها به شمار می آید که پارگی گردگیرها، ضربه ناگهانی به خودرو، روشن کردن خودرو با هل دادن، بکسل کردن وسیله سنگین، ترمزهای نابجا و استفاده نادرست از ترمز دستی و … از جمله عواملی هستند که منجر به خرابی پلوس خودرو می شوند.
آشنایی با علائم خرابی اکسل عقب
همانطور که گفته شد، اکسل به عنوان محور نصب چرخ ها شناخته می شود و خرابی این سیستم در خودروهای مختلف بسیار متداول بوده است. بسیاری از رانندگان این سوال را در ذهن خود دارند که چگونه بفهمیم اکسل عقب خراب است؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که خرابی اکسل عقب خودرو همواره با نشانه هایی همراه است. در ادامه به رایج ترین علائم خرابی اکسل عقب اشاره می کنیم:
شنیدن صدای تق تق با ریتم سریع از سمت عقب
شکستگی محفظه نگهدارنده گریس و نشت آن
تنظیم نبودن فرمان در اثر ضربه شدید
لرزش فرمان و خودرو در هنگام رانندگی
پارگی و پوسیدگی بوش اکسل عقب خودرو
خرابی پلوس خودرو
بنابراین اگر علائمی که گفته شد را در خودرو مشاهده کردید، توصیه می کنیم به تعمیرگاه تخصصی خودرو مراجعه کنید تا در صورت تشخیص خرابی اکسل، نسبت به تعویض آن اقدام شود.
تعمیر اکسل خودروهای پرتردد کشور
همانطور که گفته شد، اکسل خودرو به عنوان سیستم نگهدارنده چرخ ها از اجزای مختلفی تشکیل شده است و گاهی اوقات خرابی برخی قطعات در این سیستم سبب اخلال در حرکت خودرو می شود. مشاهده علائم مختلف که در بخش های قبل بیان شد، نشان از وجود مشکل در سیستم اکسل عقب خودرو دارد.
این نکته را در نظر بگیرید با توجه به وظیفه مهم اکسل در سیستم تعلیق خودرو هنگام دست انداز و ناهمواری باید تعمیر یا تعویض قطعات اکسل به درستی انجام شود. بنابراین رانندگان محترم به منظور بررسی خرابی به وجود آمده در اکسل پراید، اکسل سمند، اکسل ۲۰۶ و سایر خودروهای پرتردد کشور باید به نمایندگی مجاز خودرو مورد نظر مراجعه کنند تا تعمیرکار حرفه ای و مجرب مشکل خودرو را بررسی کند. متخصص با تجربه با بررسی نشانه های خودرو به تعمیر یا تعویض اکسل عقب خودرو یا قطعات آن اقدام می کند. رانندگان دقت کنند تا از قطعات اصلی و اورجینال برای رفع مشکل استفاده شود.
