به گزارش سایت خبری ساعد نیوز به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، رییس مرکز تشخیص و پیشگیری از جرائم سایبری پلیس فتا اطلاعات جدیدی درباره کلاهبرداری و سوء استفاده از سامانه شاد ارائه کرد.
مدتی پیش رئیس پلیس فتای کرمان خبر داد که شیادان مجازی به سامانه «شاد» رسوخ کرده اند و از معلم و مدیر گرفته تا دانش آموز و والدین آن ها کلاهبرداری می کنند. بلافاصله چند روز بعد رئیس پلیس فتای آذربایجان غربی هم از رخداد مواردی مشابه برای کاربران شاد در این استان خبر داد و گفت: مجرمان، اکانت پشتیبانی شاد می سازند و با آن از مخاطبان این شبکه دزدی می کنند یا آن ها را مورد آزار و اذیت قرار می دهند.
بعد از اظهارنظر روسای پلیس فتای دو استان درباره ناامن بودن سامانه آموزشی «شاد» بود که مدیران، معلمان و دانش آموزان استان های دیگر از هک شدن اکانت خود در شاد و دسترسی به محتویات گوشی همراه شان خبر دادند.
ستاره علیان دانش آموز تهرانی که تا به حال ۲ بار از طریق شاد هک شده، می گوید: «از شماره عجیبی با من تماس گرفتند و گفتند که پشتیبان شاد هستند و یک کد برایم می فرستند که برایشان بخوانم. من هم خواندم و بعد از یک دقیقه قطع کردند. بلافاصله دسترسی من به شاد مسدود شد و بعد هم تماس گرفتند که اگر ۳ میلیون واریز نکنی، عکس های گوشی ات را برای پدر و مادرت می فرستیم و سپس در فضای مجازی منتشر می کنیم که من سریع به مادرم و مدیر مدرسه گفتم و، چون بی تفاوت از کنارش عبور کردیم، کار خاصی انجام ندادند.»
ستاره تنها کسی نیست که در سامانه شاد مورد سوءاستفاده قرار گرفته است، دانش آموزان، معلمان و مدیران دیگری نیز به این مسئله دچار شده اند. زهرا طاهریان، معلم ادبیات فارسی مدرسه تربیت اردستان برای توضیح داد: «یک بار بعد از گرفتن امتحان ترم، بلافاصله اکانت من هک شد و تمام برگه های امتحانی از بین رفت. واقعا موقعیت بدی بود؛ به مدیر مدرسه و پلیس هم اطلاع دادیم که بعدا فهمیدیم کار یکی از دانش آموزان بوده است. همین دانش آموز یک بار دیگر به کمک ۲ نفر دیگر اکانت مدیر مدرسه را هک کرده بودند.»
همکلاسی های هکر
انگیزه هکر ها در شبکه شاد متفاوت است، برخی ها برای کلاهبرداری وارد این سامانه شده و برخی دیگر برای آزار دادن مدیر، معلم و سایر دانش آموزان این کار را می کنند.
سرهنگ علی محمد رجبی، رئیس مرکز تشخیص و پیشگیری از جرائم سایبری پلیس فتا در گفتگویی گفت: «ابتدای راه اندازی شاد، شاهد تله گذاری یا «فیشینگ» بودیم که اطلاعات شخصی افراد را در اختیار می گرفتند تا سوءاستفاده مالی کنند، اما با سازوکار هایی که انجام شد، این روش کاهش پیدا کرد. اما حالا شاهد حساب های جعلی کاربری هستیم که با شیوه های جدید مثل ارسال کد به حساب های دیگر دسترسی پیدا کرده و وارد کلاس می شوند و از طریق آن دانش آموزان، معلمان و مدیران را مورد آزار و اذیت قرار می دهند که برخی از آن ها خود دانش آموزانی هستند که در شاد حضور دارند.»
رجبی افزود: «در برخی موارد هکر ها با اکانت های جعلی اقدام به ارسال محتوای نامناسب و غیراخلاقی برای دیگران می کنند و گاهی دیگر، دسترسی مدیر یا معلم مدرسه به کلاس را از بین می برند و کلاس های درس ایجاد شده را حذف می کنند و محتوای داخل آن را از بین می برند. تلاش ما این است که از طریق خود طراحان شاد این مشکلات را تا حدودی کاهش دهیم. البته که آموزش و پرورش هم باید نحوه رعایت موارد ایمنی در این سامانه را به کاربران آن متذکر شود.»
۲۰میلیون کاربر شاد به گوش باشند
هم اکنون ۲۰ میلیون کاربر در سامانه شاد عضو هستند که به گفته مقامات آموزش و پرورش به طور میانگین روزانه ۱۰ میلیون نفر از این شبکه استفاده می کنند.
مخاطبانی که میانگین سنی آن ها ۱۳ سال است و سوء استفاده از حساب های کاربری شان برای سارقان مجازی جذابیت دارد. حسین صادقی، سخنگوی اپلیکیشن شاد درباره امنیت این شبکه گفته است: هکر های اینترنتی از روش هایی برای ورود به اکانت کاربری شبکه شاد استفاده می کنند که لازم است دانش آموزان و معلمان نسبت به آن آگاهی داشته و درصورت مواجهه با آن، بهترین تصمیم را بگیرند. در روش نخست، هکر ها با عناوینی، چون پشتیبان شاد به کاربر پیام می دهند که حساب شما دچار اشکال شده و لازم است برای بررسی، شماره خود را وارد کرده و کد فعال سازی را برایشان ارسال کنید. هکر با دریافت کد فعال سازی، وارد گوشی تلفن همراه کاربر شده و به اطلاعات شخصی وی دسترسی پیدا می کند.
سخنگوی اپلیکیشن شاد به کاربران توصیه کرد: به هیچ عنوان پیامک ورود به شاد را در اختیار افراد دیگر قرار ندهند و اگر به هر دلیلی این اتفاق افتاد و دچار مشکل شدند به سرعت با شماره ۰۲۱۴۳۰۸۱ که پشتیبانی شاد است، تماس گرفته و مشکل را مطرح کنند تا همکاران ما برای رفع آن اقدام کنند. در روش دوم، هکر لینک ها و یا پیامک هایی با عنوان «به روزرسانی شاد» به کاربر ارسال می کند که در این روش، نسخه جعلی روی دستگاهِ کاربر نصب می شود و کلاهبردار به شماره تلفن ها، پیامک ها و دیگر اطلاعات شخصی وی دسترسی پیدا می کند. کاربران باید توجه داشته باشند که هر زمان آپدیت جدیدی منتشر می شود، نخستین جایی که کاربر با آن مواجه می شود در خود اپلیکیشن است. وقتی فرد وارد اپلیکیشن می شود این پیام را دریافت می کند که «شما می توانید نسخه جدید را نصب کنید»، این یک مسیر ایمن است.
سخنگوی اپلیکیشن شاد ادامه داد: اگر خود کاربر می خواهد نسبت به نصب اپلیکیشن و یا نسخه جدید آن اقدام کند، فقط به سایت shad.ir مراجعه کند. در روش سوم نیز هکر ها در قالب پیام هایی به شما وعده دریافت اینترنت رایگان یا تخفیف می دهند. باید هوشیار باشید که کلاهبرداران به دنبال دسترسی به اطلاعات حساب های بانکی کاربران هستند و از آنجایی که استفاده از شاد برای کاربران رایگان است، چنین پیامکی از سوی شاد برای کسی ارسال نخواهد شد.
صادقی همچنین هشدار داد که اکانت های رسمی پشتیبانی شاد با تیک آبی رنگ مشخص شده اند و نباید به هر اکانتی که روی آن نوشته شده «پشتیبان شاد» اعتماد و به درخواستشان توجه کنند؛ به ویژه اگر پیامک ورود به شاد را خواستند، به هیچ وجه نباید آن را در اختیار کس دیگری قرار دهند، چرا که این پیامک مخصوص خود کاربران است. اگر هم به اشتباه کد را ارسال کردید می توانید از قسمت «نشست های فعال»، دستگاه هایی که به شاد شما دسترسی دارند را مشاهده و به نشست های مشکوک خاتمه دهید.
صادقی با تأکید بر اینکه برای افزایش امنیت و حفظ حریم خصوصی از گذر واژه مناسب، مطمئن و دو مرحله ای استفاده و از ارائه آن به افراد غریبه خودداری کنید، گفت: تیم فنی شاد، با به کارگیری لایه های امنیتی و اتخاذ تدابیر امنیتی، تاکنون توانسته است جلوی حملات هکر ها را گرفته و مانع از انتشار اطلاعات و یا هرگونه دسترسی غیرمجاز به اطلاعات کاربران شود. چنانچه مدیران مدارس نیز مورد سوءاستفاده کلاهبرداران قرار گرفتند می توانند در تماس با «مرکز پشتیبانی شاد» به شماره تماس ۰۲۱۴۳۰۸۱، دسترسی سودجویان را قطع و کانال خود را بازیابی کنند.
سوءاستفاده از کاربران شاد فقط در قالب فعالیت هکر ها و سارقان مجازی خلاصه نمی شود. تبلیغات فراوانی هم در این سامانه منتشر می شود که والدین دانش آموزان نسبت به آن شکایت دارند. تبلیغات مربوط به لاغری و کنترل وزن یکی از نمونه هایی است که فکر و ذهن کودکان و نوجوانان را نشانه گرفته و سبک خاصی از زندگی را به آن ها القا می کند.