به گزارش سایت خبری ساعد نیوز به نقل از فرارو، روز گذشته تهران و دماوند دوباره لرزیدند. زمین لرزه ای به بزرگی ۴ ریشتر در عمق ۱۲ کیلومتری از سطح زمین در مرز استان های تهران و مازندران در ساعت ۱۳:۴۱ روز گذشته اتفاق افتاد. رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران تهران گفت منشأ زلزله امروز در دماوند، گسل مشا بوده است که فعالیت آن حدود سه هفته پیش نیز باعث زلزله ای به بزرگی ۵.۲ در تهران شد. به گفته رضا کرمی محمدی، زلزله خساراتی به بار نیاورده است، اما گسل مشا فعال شده و در حال حرکت است.
عده ای می گویند دیر و زود دارد و سوخت وسوز ندارد،، اما بالاخره اتفاق می افتد؛ همان زلزله بزرگی که به خاطرش بار ها کارشناسان هشدار داده اند استان تهران را تهدید می کند.
مهدی زارع، کارشناس زلزله، توضیحاتی را درباره زلزله های سه هفته اخیر ارائه کرد. از زارع پرسیدیم که آیا باید نگران این زلزله ها و پس لرزه هایش باشیم. زارع در پاسخ به خبرنگار «شرق» گفت: «این تکه گسل مشا که در سه هفته گذشته فعال شده، پیش تر هم فعالیت داشته. این تکه، هم در سال ۱۶۶۵ میلادی جابه جا شده و هم در زلزله ۱۸۳۰ میلادی. در سال ۱۶۶۵ یک زلزله به بزرگای ۶ تا ۷ ریشتر اتفاق افتاد و در سال ۱۸۳۰ بزرگایش هفت بود. یک زلزله هم در سال ۱۹۳۰ اتفاق افتاده که باز هم روی همین قطعه گسل مشا بود. سال ۱۹۳۰، اما بزرگایش ۵ بود و شبیه همان زلزله سه هفته پیش بود».
وی افزود: «پس این گسل پیش تر تکان داشته. ضمنا مطالعاتی که انجام شده نشان می دهد که گسل مشا حرکت هایی در ۱۰ هزارهزار سال گذشته داشته است. مطالعاتی که دکتر شهریار سلیمانی در تز دکترای خود انجام داده روی همین قطعه گسل مشا مشخص کرد که در ۱۰ هزار سال گذشته این قطعه حدود ۹ مرتبه جابه جا شده است و این ۹ بار جابه جایی معنایش این است که درواقع ما با پدیده ای مواجه هستیم که این گسل هر هزاروصدسال یک بار یک زلزله مهم دارد».
زارع با اشاره به موقعیت مهم تهران گفت: «اگر مسئله ما شهر تهران باشد، برمی گردد به قطعه مجاور این قطعه، (البته اگر این قطعه هم زلزله ای به بزرگای ۷ داشته باشد، باز هم احتمال خرابی در تهران داریم)، اما قطعه مسئله ساز تهران، قطعه مرکزی گسل مشاست؛ یعنی قطعه معروفی که از روستای کلان و روستای لواسان بزرگ شروع می شود و به سمت شمال فشم و میگون می رسد و عبور می کند.
این قطعه از نزدیکی شمال تهران؛ یعنی ۱۵ کیلومتری مناطق شمالی تهران عبور کرده و همان قطعه ای است که درباره اش سؤال زیادی داریم، چراکه اکثر جا هایی که این قطعه از آن عبور می کند، از مناطق مرتفعی است که تا به حال زلزله بزرگی نداشته یا مطالعه کافی رویش انجام نشده. فقط برخی از محققان معتقد هستند زلزله سال ۹۵۸ ری طالقان مربوط به این گسل است. درواقع اگر این طور باشد، این گسل نزدیک به هزاروصد سال است که هیچ تکانی نخورده».
وی تصریح کرد: «احتمالا این قطعه مرکزی یک قفل شدگی دارد و هیچ خبری از آن نیست و این بی خبری بیشتر جای نگرانی دارد تا خوشحالی، چون اگر هیچ خبری نباشد و تشخیص بدهیم که فعال هم نیست، خب نگرانی ندارد، اما وقتی که شواهد فعالیت دارد و آثار زلزله ندارد و مدت طولانی سکوت کرده، می شود نگران گسیختگی آن بود.
حالا تمام این زلزله های سه هفته گذشته در مجاورت این قطعه خاموش گسل مشا رخ داده اند؛ یعنی قطعه شرقی و قطعه مرکزی همچنان ساکت است و این همان نکته ای است که من رویش تأکید کردم که بالاخره دولت باید مسئولیت این موضوع پایه و بنیادی را قبول کند. تعیین این مسائل و تشخیص آن که چه اتفاقی در حال وقوع است، چیزی نیست که بشود با اسپانسر یا حامی مالی یا برون سپاری به بخش خصوصی انجام داد.
یک کار کاملا بنیادی و از جنس تحقیقات پایه است و دولت ها باید هزینه اش را پرداخت کنند». زارع در پایان خاطرنشان کرد: «بنابراین آنچه به عنوان ریسک زلزله و اثر این لرزه خیزی بر شرق تهران مدنظر است، این است که دوروبر قطعه شرقی و مرکزی گسل مشا، در فاصله کمتر از ۱۰ کیلومتر حدود ۵۰۰ هزار نفر جمعیت زندگی می کنند. توجه کنید که در کل پهنه کانونی زلزله بم حدود صد هزار نفر زندگی می کردند و ما با یک زلزله ۵/۶ ریشتری در سال ۱۳۸۲ یک سوم این جمعیت را از دست دادیم.
حالا اگر این فاصله گسل مرکزی و مشا را روی فاصله ۱۵ تا ۲۰ کیلومتری محاسبه کنیم، آن وقت روی جمعیت قابل ملاحظه ای؛ یعنی حدود هفت میلیون نفر جمعیت تأثیر دارد و اگر این باند را باز بزرگ تر ببینیم و فاصله حدود ۴۰ کیلومتری را در نظر بگیریم، کل جمعیت مردم استان های تهران و البرز را که حدود ۵/۱۷ میلیون نفر هستند درگیر می کند؛ از نظر ریسک و اثری که این گسل ها روی اجتماع دارند، بسیار خطرناک است و بیشترین توجه را باید به آن داشته باشیم، چراکه یک پنجم جمعیت ایران در خطر هستند. خود این زلزله های سه هفته گذشته به طور طبیعی و خودکار نکته و اتفاق خاصی ندارند، اما، چون نزدیک یک پهنه جمعیتی قابل ملاحظه هستند، برای ما مسئله سازند».
تهران در آماده باش
همچنین رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران گفت که منشأ زلزله ۴ ریشتری دیروز در دماوند گسل مشا بوده است. رضا کرمی محمدی، گفت: زلزله ۴ ریشتری که روز گذشته در دماوند رخ داد، تهران را هم تحت تأثیر خود قرار داده و طبق گزارش های ما در نقاط مختلفی از تهران احساس شده است، اما شدت آن و همچنین عمق آن که در فاصله ۱۲ کیلومتری از سطح زمین بوده، طوری نیست که منجر به نگرانی جدی شود، البته باید همواره در برابر زلزله آماده بود. وی منشأ این زلزله را گسل مشا؛ یعنی منشأ همان زلزله ۵.۲ ریشتری اعلام کرد و گفت: پس از زلزله ۵.۲ ریشتری، چندین لرزه دیگر نیز در محدوده همین گسل مشا رخ داده بود و این لرزه هم در ادامه همان است.
این نشان می دهد که گسل مشا در حال حرکت است، اما شدت این لرزه طوری نبوده که بخواهیم تمامی دستگاه ها را به صورت ویژه به آماده باش دربیاوریم. کرمی محمدی درباره خسارات زلزله نیز گفت: این لرزه در تهران خسارتی نداشته و ما گزارشی در این خصوص دریافت نکرده ایم، چراکه اساسا لرزه ۴ ریشتری چندان قدرت تخریب و خرابی هم ندارد.
سرپرست فرمانداری شهرستان دماوند در پی وقوع زلزله ۴ ریشتری در دماوند و گسل مشا از شهروندان دماوندی خواست احتیاط کنند و در فضای باز باشند. مهدی حیدری، با تأکید بر اینکه مشخص نیست زلزله ۴ ریشتری دیروز پس لرزه بوده یا پیش لرزه، از همه شهروندان شهرستان دماوند خواست تا احتیاط کنند و در چندساعت آینده در فضای باز باشند. وی افزود: بار دیگر شاهد لرزه در گسل مشا بودیم. بر همین اساس تمامی دستگاه های امدادی و خدماتی در سطح شهرستان دماوند در آماده باش کامل قرار گرفته اند و شهروندان باید آرامش خود را حفظ کنند و موارد ایمنی و احتیاطی را در هنگام وقوع زلزله در دستور کار خود قرار دهند.
