به گزارش سایت خبری ساعد نیوز به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، چگونگی تأمین هزینه های انتخاباتی و منابع مالی داوطلبان و نحوه هزینه کرد آن در قالب پرونده ای با عنوان «معمّای پول و پارلمان» پیگیری می شود.
در نخستین گزارش از این پرونده با ۸ نفر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی در این باره به گفتگو نشستیم تا ببینیم برای تبلیغات انتخاباتی چقدر هزینه کرده اند. در شماره دوم نیز به متوسط حقوق و دریافتی یک نماینده مجلس دهم پرداختیم تا مشخص شود یک نماینده در ۴ سال دوره نمایندگی چه میزان دریافتی دارد که برخی از کاندیدا ها تا میلیارد ها تومان برای کسب کرسی های پارلمان هزینه می کنند؟
گفتگو با علی بهادری یکی از حقوقدانان برجسته کشورمان و استاد دانشگاه امام صادق (ع) در این باره شماره سوم این پرونده بود که در این مصاحبه از خلأ های قانونی در این زمینه صحبت شد. همچنین در این پرونده درباره تعلل مجلس در تصویب قوانینی برای شفاف شدن میزان هزینه ها و نحوه هزینه کرد آن ها در انتخابات گزارشی تهیه کردیم.
در این گزارش نیز با ۵ نماینده دیگر مجلس به گفتگو نشستیم تا در مورد میزان هزینه های انتخاباتی خود و نحوه هزینه کرد آن صحبت کنند.
کسی که با هزینه گزاف نماینده می شود، در مجلس خطا می کند
حجت الاسلام حسن نوروزی نماینده مردم رباط کریم در مجلس شورای اسلامی از جمله نمایندگانی است که در مورد هزینه های انتخاباتی خود می گوید: از آنجا که رباط کریم در سه ونیم سال گذشته بیش از یک میلیون جمعیت داشت و انتخابات در این حوزه انتخابیه به دور دوم کشیده شد، لذا بنده حدود ۸۰ میلیون تومان برای تبلیغات انتخاباتی هزینه کردم که این هزینه ها شامل چاپ پوستر، حق الزحمه کسانی که پوستر ها را می چسباندند، هزینه چای و یا شامی که در ستاد آن هم تنها برای ۵ تا ۱۰ نفر داده می شد و... شده است.
وی با بیان اینکه بعضی از کاندیدا ها برای ورود به مجلس هزینه های میلیاردی داشتند، تصریح می کند: هر کسی که دیدیم با هزینه گزاف وارد مجلس شد، در مجلس خطا کرد. اصولا کسانی که هزینه های گزاف می کنند، رأی می خرند و دسته های تراول درمی آورند، برای نمایندگی مردم به مجلس نمی آیند بلکه این افراد خائن به مجلس، نظام و مملکت هستند و به نظرم شورای نگهبان باید این افراد را رد صلاحیت کند. حتی اگر کسی شب انتخابات خیانت کرد و شام ده یا بیست هزار نفری داد، پول و تراول پخش کرد و بداخلاقی و تهدید و سیاه نمایی کرد، همانجا باید رد صلاحیت شود.
این نماینده مجلس که سابقه نمایندگی در دوره هشتم مجلس را نیز دارد، اینچنین ادامه می دهد: بنده رقبایی داشتم که هزینه های میلیاردی می کردند و خوشبختانه شورای نگهبان هنوز که هنوز است، هم به دلیل هزینه هایشان در انتخابات و هم به دلیل خطا هایی که بعد ها در مجلس مرتکب شدند، آن ها را ردصلاحیت می کند.
وی با بیان اینکه نماینده ای که برای ورود به مجلس میلیاردی هزینه کرد، در یک روز ۱۲۰ و چند میلیارد تومان برای چند نفر از اقوام خود وام گرفت، اظهار داشت: وقتی به برخی بانک ها می رفتم، خیلی از مدیران آنجا به بنده می گفتند که ما از دست فلانی و فلانی (نمایندگانی که با هزینه بالا به مجلس آمده بودند) در عذاب بودیم. این افراد باند بازی، پارتی بازی و توصیه برای پیمانکاری برخی شرکت ها داشتند تا به افراد خاصی بدهند.
نوروزی با تاکید بر اینکه نماینده هایی که پول های میلیاردی دیگران به مجلس می آیند، وامدار و نماینده حامیانشان در مجلس هستند، می گوید: خطا های این افراد نابخشودنی است. این افراد شرف ملی ندارند و برای خیانت به مردم و کشور به مجلس می آیند لذا بر روی این افراد نامی جز خائن و خیانت کار نمی توان گذاشت.
برای دوره دهم ۱۵۰ میلیون تومان هزینه کردم!
هادی قوامی نماینده مردم اسفراین در دوره های هشتم، نهم و دهم مجلس شورای اسلامی است.
وی درباره هزینه های انتخاباتی کاندیدا ها می گوید: من به دیگران کاری ندارم، ولی هزینه انتخاباتی بنده زیاد نبود. چون در شهر ما هزینه های انتخاباتی بالا نیست. البته ممکن است آنجا هم آرام آرام شبیه جا های دیگر شود.
وی با بیان اینکه هزینه انتخابات در دوره های مختلف متفاوت است، خاطرنشان می کند: برای دوره دهم حدود ۱۵۰ میلیون تومان هزینه کرده ام که این مبلغ را خودم داشتم و پرداخت کردم. از این مبلغ هم حدود ۲۰ تا ۳۰ میلیون هزینه چاپ پوستر شد و مابقی صرف اجاره ستاد، هزینه رفت و آمد ها به مناطق مختلف، پذیرایی مختصر در حد کیک و ساندیس یا چای و شیرینی در جلسات و نشست های انتخاباتی، فیلمبرداری مراسم و تهیه سی دی تبلیغاتی شده است.
این نماینده مجلس ادامه می دهد: البته این هزینه های در دوره های مختلف با توجه به شرایط تورمی فرق می کند. مثلا در مجلس هشتم یعنی سال ۸۶ حدود ۱۰ یا ۱۵ میلیون هزینه شد. البته در دوره آینده باید هزینه ها کنترل شود. گسترش فضای مجازی به روند تبلیغات و کاهش هزینه ها کمک می کند. مثلا در دوره های قبل نمایندگان پیشین برای ارائه گزارش عملکرد خود مجبور بودند، جزواتی را منتشر کنند و به اطلاع مردم حوزه انتخابیه خود برسانند، اما اکنون می توان در کانال ها و صفحات شخصی عملکرد روزانه خود را به اطلاع مردم رساند و این مساله در کاهش هزینه ها اثرگذار است.
قوامی با تاکید بر اینکه با کاندیدا هایی برخورد داشتم که برای ورود به مجلس هزینه میلیاردی داشتند، تصریح می کند: این گونه هزینه ها در مقایسه با حقوق مجلس هیچ توجیه اقتصادی دارد. اگر کسی بخواهد میلیاردی خرج کند، طبیعتا وامدار دیگران می شود و این وامدار شدن حتما وی را از وظیفه نمایندگی جدا می کند. چون حامیان این افراد در نهایت طلبکار می شوند و انتظار دارند که در جهت منافع آن ها قدم بردارد؛ بنابراین آن شخص دیگر نماینده مردم نیست بلکه نماینده اسپانسر های خود خواهد بود و در جهت منافع آن ها لابی کرده و امتیازاتی را در اختیار آن ها قرار می دهد که این موضوع بسیار خطرناک است.
وی برهمین اساس تاکید کرد که مردم در انتخاب نمایندگان خود دقت کنند و بدانند وقتی کاندیدایی هزینه های خارج از عرف انجام می دهد، به دنبال منافعی در کسوت نمایندگی مجلس خواهد بود.
هزینه ۳۰۰ میلیونی خانه کارگر برای ۱۰۰ کاندیدا در کشور
علیرضا محجوب نماینده تهران در مجلس دیگر نماینده ای در مجلس دهم است که حاضر شد درباره هزینه های انتخاباتی خود صحبت کند. وی که دبیرکل خانه کارگر است، می گوید: روال خانه کارگر این است که از هر کارگری که در سراسر کشور کاندیدا می شود حتی اگر عضو خانه کارگر هم نباشد و از ما برای تبلیغات کمک بخواهد، به وی کمک می کنیم. ما برای انتخابات مجلس دهم در کل کشور ۳۰۰ میلیون هزینه و از حدود ۱۰۰ کاندیدا حمایت کردیم. در تهران هم برای خودم و خانم جلودارزاده که شانس بیشتری در انتخابات داشتیم، هرکدام ۶۰ میلیون تومان هزینه کردیم.
وی خاطرنشان می کند: در مورد حضور در لیست امید اعلام کردیم "قائل به کمک تبلیغاتی نیستیم"، اما اگر بخواهید برایتان پوستر چاپ می کنیم. چون ما چاپخانه داریم.
این نماینده مجلس که سابقه ۴ دوره نمایندگی مردم تهران در مجلس را دارد، در خصوص روال هزینه کرد خانه کارگر برای کاندیدا ها می گوید: ما در خانه کارگر برای کاندیدا هایی که شانس بیشتری دارند، مبلغ بیشتری خرج می کنیم و برای بقیه یکسان خرج می کنیم. اگر کسی ادعا کرد که شانس بالایی در انتخابات دارم، تحقیق می کنیم و بیشتر خرج می کنیم. البته برای هزینه کرد ها سقف داریم و تنها به چاپ پوستر هم بسنده نمی کنیم. البته به پوستر های رنگی و عکس هم متوسل نمی شویم و پوستر های ما معمولا دورنگ و خطی است.
محجوب می افزاید: بنابراین در مجلس دهم برای ۱۰۰ نفر ۳۰۰ میلیون هزینه کردیم که ۱۲۰ میلیون خرج من و خانم جبودارزاده شد و مابقی خرج بقیه کاندیدا های خانه کارگر در تهران و بقیه شهرستان ها شد. در تهران حدود ۲۰ و چند نفر کاندیدای کارگری بودند که برای آن ها هزینه کردیم.
شرایط امتیازگیری در مجلس برای نمایندگان فراهم است
محمدرضا صباغیان نماینده مهریز، ابرکوه و بافق در مجلس است که در مورد هزینه های انتخاباتی خود می گوید: تمام هزینه های انتخابات خود را طی نامه رسمی با شماره و امضا اعلان عمومی کردم و در اینترنت در دسترس است. این هزینه ها برای مجلس دهم که دو مرحله ای بود، در مرحله اول حدود ۱۵ میلیون و در مرحله دوم حدود ۱۵۰ میلیون تومان بود که تمام آن را شخصا پرداخت کردم.
وی با تاکید بر اینکه وامدار کسی بودن برخلاف رسالت نمایندگی مردم و موکلین است و در صورت وامدار شدن، نماینده نمی تواند وظیفه وکالت و نمایندگی خود را آزادانه انجام دهد، تصریح می کند: بنده در چند دوره انتخابات که شرکت کردم، از هیچ شخص، حزب و گروهی هیچ وجهی برای تبلیغات نگرفتم و تمام هزینه های انتخابات را از اموال و دارایی شخصی پرداخت کردم.
این نماینده مجلس با اشاره به اموال و هزینه هایی که در سه دوره مجلس هشتم، نهم و دهم برای تبلیغات هزینه کرده است، می گوید: در سال ۸۶ یک قطعه زمینه کشاورزی پسته در روستای فاضلیه بافق به مساحت ۳۳۰ مترمربع داشتم که از مرحوم پدرم به بنده رسیده بود، به مبلغ ۷ میلیون تومان فروختم و خرج انتخابات کردم که الان ارزش آن زمین بیش از ۵۰ میلیون تومان است. البته به غیر از فروش این زمین، ۳ میلیون تومان دیگر هم در آن دوره هزینه کردم که مجموعا ۱۰ میلیون شد.
صباغیان ادامه می دهد: در سال های ۹۰ و ۹۴ هم برای هزینه های انتخابات، دو قطعه زمینه یکی به مساحت ۲۰۰ مترمربع از همسرم در محله مظفریه بافق به مبلغ ۲۰ میلیون تومان و قطعه زمین دیگری به مساحت ۳۱۹ متر که جنب منزل کنونی بنده است، به مبلغ ۵۳ میلیون تومان فروختم و هزینه انتخابات کردم. ضمنا ۱۰۰ میلیون تومان دیگر هم برای هزینه ها وام گرفتم که در حال حاضر اقساط آن را می پردازم.
وی درباره برخی هزینه های میلیاردی کاندیدا ها تاکید می کند: مطمئنا همه کاندیدا ها برای ورود به مجلس هزینه می کنند. در مورد ارقام هم همه حرفی زده می شود. اما من نمیتوانم قضاوت کنم که چه کسی رای خریده یا میلیاردی هزینه کرده است. اما در مجموع هر هزینه ای از حد خود خارج شود، ایراد دارد و پشتش یک نقطه ضعفی است. اصلا مشکل اساسی مجلس این است که برخی نمایندگان خرج های نامعقول می کنند و بعد در قبال اجرای قوانین و نظارت خلع سلاح می شوند. چون نماینده ای که مدیون و بدهکار کسی باشد، نمیتواند حرفی بزند.
"خیلی از نمایندگان قبل از ورود به مجلس با این هزینه های انتخاباتی، وامدار افراد می شوند و برخی دیگر بعد از اینکه وارد مجلس شدند، دچار می شوند چراکه شرایط در مجلس برایشان فراهم است و امتیازات شخصی، فامیلی، گروهی و حزبی از برخی افراد و دستگاه ها به آن ها داده می شود لذا وامدار افراد و دستگاه ها می شوند. به عنوان مثال برخی بانک ها وام هایی به نمایندگان می دهند که هم می توانند خودشان استفاده کنند هم به افراد دیگر بدهند. مسلما این موضوع یک ضعف برای نماینده می شود، چون دیگر نمی توانند علیه سیستم بانک حرف بزند. نماینده باید از بانک بپرسد که به چه کسانی وام دادی و چقدر دادی؟ نه اینکه کسی را برای گرفتن وام معرفی کنیم. وقتی کسی را برای وام، استخدام، مجوز و ... معرفی کنیم، نمی توانیم حرفی بزنیم. این نکات ریزی است که رعایت نمی شود و ضعف مجلس از همینجاست".
رقیبم برای ورود به مجلس دو میلیارد تومان هزینه کرد
رحیم زارع نماینده مردم آباده در مجلس شورای اسلامی که دو دوره سابقه نمایندگی در مجلس را دارد، در مورد هزینه های انتخابات می گوید: بنده در این دوره از مجلس حدود ۱۰۸ تا ۱۱۲ میلیون تومان هزینه کردم که عمده آن هزینه چاپ پوستر بود. برای هزینه انتخابات هم تا این لحظه مدیون هیچ فرد و گروهی نیستم البته مبالغی به عنوان قرض از دوستان گرفتم که به آن ها برگرداندم و خداروشکر هیچ بدهی انتخاباتی ندارم.
وی در مورد برخی کاندیدا ها که هزینه های میلیاردی برای ورود به مجلس دارند، تصریح می کند: در حوزه انتخابیه ما برخی افراد بودند که دو میلیارد تومان برای انتخابات هزینه کردند البته رأی هم نیاوردند. الحمدالله ملاک مردم برای انتخابات صلاحید کاندیدا است نه اینکه به کسی رای دهند که پول بیشتری خرج کرده است. کسانی که از کاندیدایی پول می گیرند، قطعا از نفر بعدی هم می گیرند و رأی هم نمی دهند.
این نماینده مجلس با بیان اینکه یک نماینده مجلس در چهار سال نهایت ۴۸۰ میلیون حقوق می گیرد، تاکید می کند: مشخص نیست افرادی که چند میلیارد برای ورود به مجلس هزینه می کنند، در مجلس به دنبال چه هستند که اینگونه هزینه می کنند. کاندیدایی داریم که در ایام انتخابات بسته غذایی برای مردم می آورد. کسی که دو میلیارد برای مجلس خرج می کند، دنبال این است که چند برابر آن را دربیاورد. کسی که با ثروت دیگران نماینده می شود، قطعا نماینده خوبی نخواهد شد و به درد مردم هم نمی خورد.
زارع همچنین ادامه می دهد: من از یک خانواده روستایی و مددجوی کمیته امداد بودم و سختی مردم را می دانم. بنده با اینکه دو دوره نماینده مجلس هستم و استاد دانشگاه بودم، اما با افتخار اعلام می کنم که نه خانه ای دارم و نه ماشینی. ماشینی هم که مجلس به بنده داد، فروختم و مبلغی هم خودم روی آن گذاشتم و در حوزه انتخابیه دو کار در دو حوزه انجام دادم. در دوره بعد هم به امید خدا می آیم، اما به آب و آتش نمی زنم که با پول رأی بیاورم. عملکرد من در دو دوره نمایندگی مشخص است و مردم باید همان را قضاوت کنند. زندگی خودم و خانواده و بستگانم به لحاظ مالی شفاف است و دستگاه های ناظر کاملا می توانند قضاوت کنند.
