ساعدنیوز
ساعدنیوز

معنای حجاب اختیاری در نگاه شهید بهشتی

  پنجشنبه، 08 تیر 1402 ID  کد خبر 346148
معنای حجاب اختیاری در نگاه شهید بهشتی
ساعدنیوز : شهید بهشتی با نگاهی روشنفکرانه به مساله حجاب انتخاب پوشش فرزندانشان را به عهده خود آنها گذاشته بودند و تنها توصیه ایشان رعایت حد و حدود مجاز شرعی مطابق با دستورات الهی بود.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی ساعدنیوز به نقل از فارس، این روزها که با مساله مهمی به نام حجاب و بحث اجباری یا اختیاری بودن آن مواجه هستیم، بسیاری از مردم با سطح اعتقادی مختلف بسیار کنجکاوانه درجست و جوی نظرات افراد فرهیخته و صاحب نظری همچون شهید بهشتی هستند. حتی آن‌هایی که حجاب اختیاری را مطالبه می‌کنند نیز لابه لای صحبت‌های این افراد، دنبال روزنه‌ای برای تحقق مطالبه خود می‌گردند، بنابراین لازم دیدیم به بهانه سالروز شهادت آیت الله بهشتی، به سراغ «ملوک السادات»؛ فرزند ارشد این شهید بزرگوار برویم و بحث حجاب را از دیدگاه روحانی برجسته و روشنفکر دوران انقلاب مورد بررسی قرار دهیم.

ملوک السادات بهشتی دختر ارشد دکتر بهشتی

منش منعطفانه اما اثرگذار شهیدبهشتی در بحث حجاب

سبک زندگی دکتربهشتی پر از درس‌هایی لطیف و آموزنده است که قطعا هر شنونده‌ای را به وجد می‌آورد. به طورمثال ایشان در امور مختلف زندگی، آزادی عمل بسیاری به فرزندان‌شان می‌داده‌اند و حتی در بحث حجاب نیز اجباری برای آن‌ها قائل نمی‌شده‌اند اما این حجاب اختیاری به معنای شکستن حد و حدود شرعی نبوده و انتخاب نوع پوشش باید در چارچوب دستورات الهی صورت می‌گرفته است. ملوک السادات بهشتی در این باره توضیح می‌دهد: «ایشان هیچ وقت در مورد مسائل مختلف از جمله حجاب، قاطعانه نظر خودشان را به ما تحمیل نمی‌کردند. البته در بحث داشتن حجاب در خانواده هیچ تردیدی نبود اما برای انتخاب نوع حجاب، ساعت‌ها برای بحث و صحبت وقت می‌گذاشتند تا با استدلال قوی داشتن حجاب را روشن کنند و خودمان بهترین تصمیم را بگیریم. مثلا زمانی که در 10 سالگی به همراه پدر راهی آلمان شدیم، برایم سوال بود که آنجا چه نوع حجابی باید داشته باشم که نهایتا با صحبت‌های ایشان، پوشش مانتو و شلوار با روسری انتخاب شد و هم بنده و هم مادرم طی 5 سال حضور در آلمان با همین پوشش بودیم.»

او ادامه می‌دهد: «بعد از بازگشت به ایران نیز از ایشان سوال کردم که باید پوشش چادر داشته باشم یا نه و ایشان با آنکه روحانی بودند و خانواده روحانیون نیز همگی چادر به سرداشتند، اما تصمیم نهایی را به خودم سپردند. ایشان گفتند که حجابت در اروپا کامل بود و هیچ ایرادی نداشت اما این را درنظر داشته باش که چادر، حجاب عرف جامعه اسلامی ماست. به واقع، نظرات پدر هم روشنفکرانه بود و هم منطقی که بنده نیز نهایتا به انتخاب خود، پوشش چادر را انتخاب کردم؛ بنابراین معنای حجاب اختیاری در خانواده ما به معنای حق انتخاب البته به شرط رعایت حدود شرعی و الهی بود.»

حجاب، عزت زن است نه‌ بندی بر پاهای او

پس از جنجال‌هایی که بر سر حجاب شکل گرفت، بسیاری مدعی شدند که حجاب، یک دستور الهی نیست و در قرآن نیامده اما ملوک السادات بهشتی در توضیح این مساله به سخنان دکتر بهشتی در کتاب «موقعیت زن از نظر اسلام» استناد کرده و می‌گوید: «طبق متن این کتاب، قرآن کریم به پیامبر گفته، به زنان خود و زنان مسلمان بگو وقتی از خانه خارج می‌شوند، پارچه‌ای روی سر و جلوتر بکشند تا موهایشان پیدا نباشد و آرایش نکنند تا به عنوان زن باشخصیت خانواده دار شناخته شوند و افراد هوس‌آلود دنبالشان نیفتند. به واقع حجاب نص صریح قرآن است و به گفته دکتر بهشتی، زنان باید ازلحاظ پوشش و نوع برخورد طوری در جامعه ظاهر شوند که با حضور در محیط‌های مختلف، مردان به آن‌ها چشم طمع نداشته باشند. اسلام به زن می‌گوید پوشیده بیرون بیاید تا بتواند در کمال قدرت زندگی کرده و به فعالیت بپردازد. پوشیده یعنی طوری که فقط دست و صورت منهای موها باز باشد تا فعالیت اجتماعی‌اش مختل نشود.»

اما اصلا چرا اسلام توصیه به حجاب زنان دارد؟ شاید پاسخ این سوال برای قشر مذهبی جامعه روشن باشد اما هستند کسانی که هنوز پاسخی برای این سوال ندارند و یا برخی پاسخ‌ها را کلیشه‌ای می‌دانند. اما دختر شهید بهشتی با استناد به سخنان پدر درصفحه 151 کتاب مذکور می‌گوید: «به گفته دکتربهشتی، حجابی که اسلام برای زنان مقرر کرده از جهت احترام به شخصیت زنان و نگهبانی از کرامت و عزت آن هاست. باید بپذیریم زنی که بی‌حجاب بیرون می‌آید، خواه ناخواه نگاه شهوت‌آلود و حرام مرد را به خود جذب می‌کند و ما نمی‌توانیم بگوییم زنان بی‌حجاب بیرون بیایند و مردان نگاه نکنند، زیرا این جاذبه میان زن و مرد، طبیعتی حقیقی است؛ بنابراین زنان باید در همان حدی که اسلام گفته، پوشیده بیرون بیایند و بدانند که مساله حجاب، احترام به زن و حفظ حیثیت خانوادگی اوست. کسانی که این را تحریف می‌کنند و حجاب رابندی بر پای زن و بر ضد آزادی او معرفی می‌کنند، یا به راستی هوس پیشانی نا آگاه و یا هواپرستانی آگاهند که آگاهانه می‌کوشند رابطه زن و مرد در خدمت هوا و هوس باشد!»

کتابی از آیت الله بهشتی پیرامون جایگاه و حقوق زن در اسلام و شفاف سازی در بحث حجاب

زنانگی خود را چاشنی کارایی و مهارت‌هایتان نکنید!

البته از نگاه اسلام، حجاب صرفا به پوشش ظاهری خلاصه نمی‌شود و ابعاد دیگری هم دارد. احتمالا در محیط‌های مختلف کاری با فساد برخی کارکنان مواجه شده‌اید و می‌دانید که رفتار نادرست هریک از کارکنان چقدر می‌تواند سلامت محیط کار را به خطر بیندازد. این موضوعی است که شهید بهشتی سال‌ها پیش در موردش صحبت کرده. ملوک السادات بهشتی در این باره و با استناد به صفحه 130 کتاب موقعیت زن از نظر اسلام توضیح می‌دهد: «شهید بهشتی توصیه کرده‌اند که خانم‌ها در محیط کار طوری با آقایان صحبت کنند که صدایشان رنگ جدی داشته و خدایی نکرده حال دلبرایی نداشته باشد. ایشان همچنین مستقیما می‌گویند که وقتی زنان می‌توانند با پوشش مانتو و شلوار و روسری در محل کار فعال باشند، چرا می‌خواهند نیمه برهنه، آرایش کرده و با طنازی در محل کارشان حضور داشته باشند؟ آیا کار برایشان مهتر است یا طنازی و چشم نوازی؟ البته ایشان توصیه‌ای پدرانه هم برای زنان دارند و خطاب به آن‌ها می‌گویند که هشیار باشید و بدانید که پوشش شما نشانه آن است که دیگر حاضر نیستید جاذبه‌های زنانگی خود را چاشنی کارایی و مهارت‌هایتان کنید تا مردان را خوش آید.»

گول قیم‌های به ظاهر دلسوز را نخورید

شاید برایتان جالب باشد اگر بدانید بخشی از صحبت‌های شهید بهشتی در بحث حجاب، آنچنان وصف حال این روزهای جامعه است که انگار ایشان، این روزها را می‌دیده‌اند و توصیه های‌شان را برای نسل امروز کنار گذاشته اند. به گفته دختر شهید بهشتی، در بخشی از کتاب «موقعیت زن از نظر اسلام» آمده: «اگر می‌خواهید کرامت، عزت، والایی و ارزشتان در همان ارزش‌های متعالی انسان باشد و در کارتان، کارایی تان، هنرتان، تقوایتان و همچنین در بینش و آگاهی تان، در مهر و انسان دوستی و خدادوستی شما، پس دیگر اجازه ندهید کسانی قیم مأبانه برای شما دل بسوزانند که چرا آزاد نیستید! یعنی چرا نمی‌توانید بدون پوشش، خود را معرض دید قیم‌های به ظاهر دلسوز قرار دهید. به آن‌ها بگویید آزادی راستین من و تو در آن است که روابطمان در جامعه از هر نوع شائبه و بهره برداری‌های جنسی به دور باشد و پوشش عامل موثری است در این جهت.»

شهیدبهشتی با تک تک اعضای خانواده ارتباطی صمیمی داشتند و همین باعث تربیت هرچه بهتر فرزندان می‌شد.

کج سلیقگی‌ها و کج فهمی‌ها در تقابل با حجاب

قطعا چرایی مواجهه با مسائل امروزی در بحث حجاب، دلایلی متعددی دارد و پرداختن به آن ها، نقطه نظرات کارشناسان مختلف را می‌طلبد اما از نگاه دختر شهیدبهشتی که خود از اساتید دانشگاه است، کج سلیقگی برخی از قانون گذاران و البته کج فهمی برخی جوانان در این مساله تاثیرگذار است. با آنچه از صحبت‌های شهیدبهشتی به یادگار مانده، ایشان در سخنرانی‌های بعد از انقلاب خود تاکید داشته‌اند که پوشش مانتو و شلوار و روسری برای خانم‌ها در محیط کار که تحرک بیشتری دارند، اشکالی ندارد. توصیه‌ای که موردتوجه قرار نگرفت و در همان دهه ابتدایی انقلاب، زمینه‌های تقابل با حجاب را مهیا کرد.

ملوک السادات بهشتی در این باره توضیح می‌دهد: «اگر به خاطر داشته باشید، در آن دوران، چادر در بسیاری از اماکن عمومی و فرهنگی از جمله دانشگاه‌ها و اداره‌ها اجباری شد و همین کج سلیقگی در ارزش نهادن به حجاب، اتفاقات بدتری را رقم زد. مثلا بسیاری از کارمندان و دانشجویان فقط در هنگام ورود به اماکن مورد نظر چادر به سر می‌کردند و با خروج از آن اماکن چادر را برمی داشتند که این، توهین به حجاب برتر بود و مهمتر اینکه باعث شد جایگاه حجاب به خطر افتاده و تا به امروز نیز تعمیم پیداکند. چه بساکه الان جوانان ما درک درستی از حجاب ندارند و به جای آنکه حجاب را یک دستور الهی بدانند، فکر می‌کنند حجاب نمادی از حکومت است و با همین نگاه، افراد محجبه را بازخواست می‌کنند.» او ادامه می‌دهد: «باتوجه به آنچه گفته شد، به نظر می‌رسد برخی از جوانان ما درخصوص حجاب دچار کج فهمی شده‌اند اما باز هم می‌گوییم که حجاب، نص صریح قرآن است و کسی نمی‌تواند منکر آن شود. چه بساکه خدشه به حجاب می‌تواند گسترش فساد و ایجاد مشکلاتی عدیده در خانواده‌ها را به همراه داشته باشد.»

نوع پوشش خانواده شهیدبهشتی در آلمان با حجاب کامل و مناسب جهت حضور در اجتماع

باید با جوان‌ها حرف بزنیم

دختر ارشد شهید بهشتی که در آغوش پدری اهل گفتمان با فرزندان بزرگ شده، در بخش پایانی صحبت هایش، آموزش و حرف زدن با نسل جوان را از اصلی‌ترین نیاز امروز جامعه در بحث حجاب دانسته و می‌گوید: «ما برای تبلیغ حجاب باید به استفاده از ظرفیت فضای مجازی روی آوریم و کارهای خوب و جذاب انجام دهیم. متاسفانه الان کلیپ‌هایی در فضای مجازی با موضوع حجاب می‌بینیم که برای خود من هم جذابیت ندارد، چه برسد به فرزندان ما. همچنین ما در این زمینه به معلمانی خوش بیان و خوش سلیقه نیاز داریم تا بتوانند حجاب را به درستی و نه با زبان تحکم و اجبار بیان کنند و از مزایا و مضرات آن بگویند. به واقع با راهکارهایی امروزی و متناسب با نیاز جوانان است که می‌توان در زمینه حجاب به توفیقاتی دست یافت.»


2 دیدگاه


  دیدگاه ها
رضا
1 سال پیش

روحت شاد یادش گرامی باد
پربحث های هفته   
صحبت های عادل فردوسی پور در مورد قطعی برق:درسته که مردم باید رعایت کنند و کمتر مصرف کنند ولی به خدا هیچ جای دنیا سال 2025 مردم اینجوری زجر نمیکشند از این اتفاقات و... (54 نظر) (ویدئو) نعیمه نظام‌دوست: آقای علیخانی میای پایین یا من میاما/ احسان علیخانی: تو صورت خانوم سعادت نگاه کن یکم خجالت بکش😁/ خنده‌های از ته دل نعیمه رو از دست ندید (51 نظر) نعیمه نظام دوست: پول اجاره خانه ام را نداشتم که پرداخت کنم و مجبور شدم از این طرف و آن طرف برای پرداخت اجاره خانه ام قرض بگیرم! (42 نظر) الهام چرخنده:وقتی حضرت آقا می فرمایند اغلب هنرمندان ما خوبند حجت تمام است/ من که آبرو ندارم خودم را سنجاق کرده ام به اهل بیت (36 نظر) علی پروین خطاب به علی دایی: بیا مصاحبه کن/ دایی: من صدا و سیما را دوست ندارم! (34 نظر) سکانس خنده دار نعیمه نظام دوست: یه مشت تُرشیده دور هم جمع شدیم+ویدیو/برنامه رفت رو هوا از خنده... (30 نظر) (عکس) عذرخواهی همسر قالیباف از پزشکیان بعد از گریه رئیس جمهور به خاطر عشق پاک قدیمی به همسرش ... (29 نظر) نماینده مجلس: یک دانشجوی پسر به من گفت شما وضعیت اقتصادی من را کمی خوب کن من چادر سر می‌کنم (28 نظر) (ویدئو) بازگشت باشکوه و پرسروصدای مهران مدیری به تلوزیون/ هم‌خوانی گوش‌نواز وشنیدنی آهنگ یلدایی با علی زندوکیلی به سبک سنتی (26 نظر) خلاقیت مشاغل: ترفند خنده‌دار و هوشمندانه اوستای سیمانکار برای گرم نگهداشتن بدنش هنگام کار کردن در هوای سرد با حلبی روغن+ ویدیو/ همه با هم هنر نزد ایرانیان است و بس😂 (25 نظر) شهربانو منصوریان: یکی از شب های یلدا پدرم پرتقال خریده بود اما به همه نرسید ما هم یک پَر از پرتقال مان را به آن‌ها دادیم تا همه خورده باشند! (25 نظر) از ایران تا قطر؛ مقایسه رشد اقتصادی کشورهای منطقه در 50 سال گذشته (21 نظر) یارانه هر لیتر بنزین در ایران؛ 40 هزار تومان/ فعلا قرار نیست بنزین گران شود (19 نظر) (ویدئو) حیات وحش ؛ مستند حیات وحش حیوانات / عقرب سیاه، موش، قورباغه (19 نظر) ساغر عزیزی بازیگر سریال سوجان: برخی بر این باروند که من واقعاً فرح دیبا هستم ولی من اصلاً با سیاست کاری ندارم (18 نظر)
پربازدیدترین ویدئوهای روز   
تیتر امروز   
ترکیه و هیئت تحریرالشام: بازی خطرناک اردوغان در سوریه و تهدیدات آن برای منطقه
سرلشکر سلامی: هیچ قدرتی در عالم، یارای غلبه بر سپاه را ندارد
گازگرفتگی 113 نفر در تهران طی هفته گذشته
دستگیری نتانیاهو در محل جنایات هیتلر در لهستان
ترامپ: با کسی سر جنگ نداریم / با پوتین دیدار می کنم
حمله فرهیختگان به موسویان بعد از پیشنهاد توافق با ترامپ: شما به مذاکره اعتیاد دارید!
ایران خودرو این محصول جذابش را بدون نوبت و قرعه کشی می فروشد
از شایعه تا واقعیت / ماده کشنده در قوطی‌های کنسرو؛ مصرف کنسروها را به حداقل برسانید
مشاور امنیت ملی آمریکا: خطر تغییر موضع ایران و رفتن به سمت سلاح اتمی، جدی است
جلایی پور: مقامات عالی نظام در سخنان‌شان به ترمزبریده‌های خالص‌گرا انذار دهند
قانون حجاب و عفاف استخوانی در گلوی قالیباف؟
روزنامه کیهان: ایران 13 سال بشار اسد را حفظ کرد، اما او یک هفته به ایران پشت کرد و سقوط کرد
بعد از سقوط سوریه نوبت یمن است؟ / انصارالله هدف بعدی اسرائیل!
سهم دقیق کنکور و سوابق تحصیلی در کنکور 1404؛ راهنمای کامل برای داوطلبان
از ارزهای دیجیتال چه خبر؟ | قیمت بیت کوین، اتریوم و ارزهای پرطرفدار امروز دوشنبه 3 دی 1403 + جدول
منتخب روز   
(عکس) نگاهی به خودروی 6 چرخ غول‌آسای محمدرضا گلزار با رنگ سفارشی نئون متالیک؛ آفرود سوار حرفه‌ای با استایل بی‌نظیر! قاب ایران قدیم/ 4 عکس‌ خاطره انگیز از روز برفی کاخ ناصرالدین شاه قاجار تا سرسره بازی روی برف جوانان دهه پنجاهی با شلوار خمره ای در آبعلی؛ سال 1371 (ویدئو) رضا رشیدپور و اجرای غافلگیرکننده آهنگ نوستالژیک در شب یلدای به‌یادماندنی! از شایعه تا واقعیت / ماده کشنده در قوطی‌های کنسرو؛ مصرف کنسروها را به حداقل برسانید انگشتر فیروزه‌ای رهبر معظم انقلاب، یادگاری ماندگار برای پسر شهید سیدحسن نصرالله+ویدیو (ویدئو) محاله این ویدئو از علی ضیا و مادرش رو ببینی و اشک تو چشمات جمع نشه/ امروز، همه آرزوم این بود که مامانمو ببینم آلبوم امروز/ حضور بازیگران در جشن یلدای مدرسه دخترانشان با استایل یلدایی/ یکتا ناصر، آرزو افشار و همسر مهران غفوریان شباهت حیرت‌انگیز و باورنکردنی بهنوش بختیاری و خواهرش در استایل قاجاری یلدایی/ به نظرتون کدوم بهنوشه؛ کدوم بهناز؟🤔 صحبتهای جالب و اشکبار مهران مدیری درباره عشق عمیق مادرانه/ خودش چه بغضی هم کرد! استوری احساسی احسان علیخانی به مناسبت روز مادر/ خدا به حضرت مادر نه نمیگه+ عکس جدول زمانبندی قطعی برق امروز دوشنبه 3 دی تهران، تبریز، مشهد، اصفهان و... منتشر شد + لینک پایتخت 7 مهمان ویژه نوروز رمضانی 1404/ رکوردزنی پایتخت بدون بهتاش و ارسطو با روح بابا پنجعلی