به گزارش سرویس گردشگری ساعد نیوز، تبریز همیشه در تاریخ نقش داشته به طوری که وقتی صحبت از اولینها به میان میآید، بیشترین اولینهای تاریخ را در خود جای داده است. شاید جالب باشد بدانید اولین خیابانی که در ایران دارای برق شد نیز در تبریز قرار دارد. به طور کلی تبریز را به عنوان «شهر اولینها» میشناسند و به نوعی میتوان گفت برخی از پیشرفتهای امروز در دنیای مدرن، از تبریز شروع شده است.
جاذبه های تاریخی تبریز
1- مسجد کبود | مسجدی به قدمت تاریخ
مسجد کبود یکی از جاذبه های تاریخی تبریز است که قدمت آن به 600 سال پیش باز میگردد. این مسجد که نمونه زیبایی از معماری اسلامی محسوب میشود. تزیینات برجسته کاشی کاری فیروزهای و معرق کاریهای مختلفی که در سردر آن به چشم میخورد، نظر هر گردشگری را به خود جلب میکند. همین کاشیهای فیروزهای زیبا باعث شده که نام مسجد کبود را برای این اثر زیبا انتخاب کردهاند.
در حال حاضر مسجد کبود تنها اثر تاریخی مانده از دوران فرمانروایی قرهقویونلوها است، چرا که بسیاری از آنها در زلزلهای که 300 سال پیش در تبریز رخ داد ویران شدند. با اینکه هنوز آسیبهای این زلزله بر پیکر این مسجد نمایان است، مسجد کبود یکی از زیباترین و جذاب ترین دیدنی های تبریز به شمار میرود، چرا که تاریخ، هنر و مذهب را یکجا در خود جای میدهد. مسجد کبود در خیابان امام خمینی تبریز و با فاصله کمی از میدان ساعت قرار گرفته و همه روزه بین ساعت 8 صبح تا 17:30 برای بازدید عموم باز است.
آدرس: تبریز، خیابان امام خمینی روبروی کوچه صدر جنب پارک خاقانی
2- بازار بزرگ تبریز | از بزرگترین بازارهای سرپوشیده جهان
گشت و گذار در تبریز بدون قدم زدن در این بازار قدیمی سرپوشیده با طاقهای بلند و سازههای آجری به هم پیوسته، تکمیل نخواهد شد. بازار بزرگ تبریز با وسعتی بالغ بر یک کیلومتر، در فهرست بزرگ ترین بازارهای سرپوشیده جهان قرار دارد که در میراث جهانی یونسکو هم به ثبت رسیده و بهترین مکان برای خرید سوغاتی تبریز است. رونق این بازار بزرگ در دوره صفویان بیش از پیش شد، چرا که به عنوان یک بازار مرکزی در مسیر جاده ابریشم قرار داشت. همانند مسجد کبود، بازار بزرگ تبریز نیز در اثر زلزله سهمگین سال 1193 قمری آسیبهای جدی دید، اما مرمت و بازسازی بازار خیلی زود آغاز شد و امروزه همچنان چهره سنتی و قدیمی بازار در آن به چشم میخورد.
بازار بزرگ تبریز در روزهای غیرتعطیل از 8 تا 17 باز است. اگر تمایل دارید از این بازار و سراهای مختلف آن به طور کامل دیدن کنید احتمالا نیاز است یک روز کامل را به آن اختصاص دهید.
3- مقبره الشعرا تبریز | محلی برای عارفان و شاعران
یکی دیگر از دیدنی های تبریز که باید در سفر به این شهر به آن سر بزنید، مقبره الشعرا است. به خصوص اگر به شعر و ادبیات و آشنایی بیشتر با شاعران و ادیبان ایرانی علاقمند هستید، این مکان برایتان جذابتر خواهد بود. قدمت این مکان به 800 سال پیش باز میگردد، اما همانند سایر جاذبه های تاریخی تبریز ، در اثر حوادث طبیعی و زلزله آسیب جدی دید به طوری که تا چندین سال متروکه باقی ماند. بنابراین آنچه امروزه از این گورستان تاریخی خواهید دید، چهرهای جدیدتر و نسبتا مدرنتری از این مکان است که در سال 1350 بازسازی شد.
در حال حاضر بیش از 400 تن از افراد نامی و برجسته هنر و ادبیات در این مکان دفن شدهاند که میتوان از معروفترین آنها به استاد شهریار اشاره کرد. این جاذبه محبوب گردشگری در محله ششگلان تبریز واقع شده و از ساعت 8:30 صبح الی 18 امکان بازدید از آن وجود دارد. وقایع مختلف و تعطیلات میتواند روی ساعات بازدید تاثیرگذار باشند، بنابراین بهتر است پیش از مراجعه نسبت به باز بودن آن اطمینان حاصل کنید.
آدرس: تبریز، خیابان ثقه الاسلام
4- مسجد جامع تبریز | ترکیبی از معماری قدیم و جدید
برخی از مناطق دیدنی تبریز از زلزلههای این شهر جان سالم به در بردهاند که از جمله آنها میتوان به مسجد جامع این شهر اشاره کرد. مسجد جامع تبریز از دوران سلجوقیان بر جای مانده و با بازسازیهایی انجام شده، ترکیبی از معماری قدیم و جدید را میتوان در آن مشاهده کرد
مسجد جامع تبریز در کنار بازار این شهر قرار گرفته، بنابراین بازدید از آن حین گشتن در بازار بزرگ تبریز به راحتی امکانپذیر میشود. از جمله مواردی که این مسجد را خاص میکند، ستونهای هشت گوش آجری و گچبریهای ظریف و هنرمندانه آن است. قدمت مسجد جامع تبریز به سلسله سلجوقیان بازمیگردد.
آدرس: تبریز، خیابان شهید مطهری، انتهای بازار تبریز
5- ارگ علیشاه | ارگ تبریز
ارگ علیشاه که آن را با نام ارگ تبریز نیز میشناسند، یکی دیگر از مراکز دیدنی تبریز است که حوادث زیادی را تجربه کرده است. قدمت این ارگ نیز به 700 سال پیش بازمیگردد و یکی از بلندترین و قدیمیترین دیوارهای تاریخی در ایران محسوب میشود.
میتوان تَرَکهایی که در طول تاریخ همانند زخمی بر بدنه این ارگ قدیمی وارد شده را مشاهده کرد و تاریخ آن را متصور شد. کاربردهای ارگ علیشاه تبریز از زمان ساخت تا به امروز بسیار متفاوت بوده است. از مسجد گرفته تا انبار غلات و سنگر نظامی، ارگ علیشاه به خوبی توانسته وظایفی که به آن محول شده را به سرانجام برساند.
اگرچه شاید به نظر برسد ارگ علیشاه فقط یک دیوار قدیمی است، اما اگر به تاریخ و وقایع رخ داده در آن علاقهمند باشید، هرگز نباید بازدید از این اثر تاریخی شهر تبریز را از دست بدهید. در هر ساعت از شبانهروز میتوانید به صورت رایگان از این دیوار قدیمی دیدن کنید، فقط باید برای بازدید از ارگ تبریز به مرکز شهر بروید.
آدرس: تبریز، ضلع جنوبی تقاطع امام خمینی و خیابان فردوسی، نزدیکی محدوده میدان ساعت
6- خانه مشروطه تبریز | محل شروع جنبش مشروطه
این خانه و موزه قدیمی به مساحت 1300 مترمربع، به سبک معماری قاجاریه ساخته شده است. خانه مشروطه تبریز به خودی خود زیبایی مسحور کنندهای دارد که شامل حیاط سرسبز و حوضچه زیبای آن و ساختمانی دو طبقه میشود که پیش از ورود به محوطه موزه نظر همگان را به خود جلب میکند. از زیباییهای داخل این خانه قدیمی میتوان به پنجرههای مشبک و رنگی آن اشاره کرد که با عبور نورهای رنگی از خود، صحنهای متحیرکننده در فضای داخلی ساختمان ایجاد میکند. اما در داخل این موزه چه خبر است؟
این خانه که در ابتدا محل اقامت یکی از بازرگانان خوشنام تبریزی به نام حاج مهدی کوزهکنانی بود، سپس به محل تجمع چهرههای مشروطه خواه آذربایجان از جمله ستارخان و باقرخان تبدیل شد. از سال 1375 از این موزه برای به نمایش گذاشتن اسنادی از انقلاب مشروطه، مجسمهها و تندیسهایی از چهرههای مطرح مشروطه خواه در این دوره استفاده میشود. با بازدید از خانه مشروطه تبریز هم از یک خانه تاریخی با معماری خاص و چشمگیر دیدن خواهید کرد، هم با تاریخچه مشروطه خواهان و داستانهای مرتبط با این دوره از تاریخ آشنا خواهید شد.
آدرس: تبریز، خیابان شهید مطهری، روبروی مسجد جامع، خانه مشروطه
7- خانه پروین اعتصامی | شاعر بلندآوازه ایران
خانه پروین اعتصامی یکی از محبوب ترین دیدنی های تبریز است. نام پروین اعتصامی به عنوان بانوی ماندگار شعر فارسی در تاریخ ادبیات معاصر ایران به چشم میخورد. همین موجب شده خانهای که این شاعر برجسته و خوشنام در آن چشم به جهان گشوده، امروزه به یکی از جاذبه های تبریز تبدیل شود. آن دسته از افرادی که به شعر و ادبیات فارسی علاقهمند هستند، محال است گشتن در خانه هزار و سیصد مترمربعی پروین اعتصامی را در سفر به تبریز از دست بدهند.
خانه پروین اعتصامی در منطقه ششگلان شهر تبریز واقع شده و بازدید از آن بین ساعات 9 صبح تا 5 عصر ممکن است. هرچند این ساعات ممکن است در تعطیلات و روزهای خاص تغییر کند، بنابراین پیش از بازدید حتما از باز بودن این موزه دیدنی اطمینان حاصل کنید.
آدرس: تبریز، خیابان عباسی، جنب مسجد میرآقا، کوچه ساوجبلاغی، پلاک 6
8- موزه آذربایجان | دومین موزه باستانی کشور
موزه آذربایجان از جمله جاهای دیدنی تبریز برای علاقهمندان به گنجینههای باستانی است. این موزه که دومین موزه باستان شناسی کشور پس از موزه ملی ایران به شمار میرود، آثار تاریخی و هنری متعددی از دوران پیش از اسلام و دوران اسلامی را در خود دارد. نزدیکی موزه به مسجد کبود موجب شده بتوان بازدید از این دو جاذبه را به راحتی در یک روز برنامهریزی کرد.
در این موزه که از سال 1341 بازگشایی شده بخشی از تاریخ باستانی ایران را میتوانید در اشیاء عتیقه و سکههای قدیمی به نمایش درآمده، مشاهده کنید. در موزه آذربایجان سیر تاریخی شکل گیری و گسترش شهر تبریز نیز به صورت مجازی بازسازی شده است.
آدرس: تبریز، خیابان امام، جنب مسجد کبود
9- کلیسای استفانوس مقدس | از مراکز مشهور دینی و فرهنگی ارمنیان
کلیسا استفانوس تبریز، دومین کلیسای مهم ارمنیها به حساب میآید. احاطه شدن کلیسا استفانوس در میان کوهها و جنگلها، بر زیبایی و خوش آب و هوایی این منطقه میافزاید. این کلیسا جدا از محل عبادت ارامنه، بلکه مکانی برای گردهماییهای هنرمندان، دانشمندان و مورخان به شمار میرود. صومعه سنت استپانوس از سه بخش اصلی نمازخانه، برج ناقوس و اجاق دانیال تشکیل شده است.
این کلیسا همه روز از ساعت 9 صبح الی 19 صبح (بستگی به فصول مختلف سال) پذیرای گردشگران است.
10- موزه استاد شهریار | خالق منظومه حیدربابا
محمد حسین شهریار ملقب به استاد شهریار، یکی از شاعران خوشنام معاصر ایرانی است که از معروفترین آثار او، میتوان به حیدربابایه سلام اشاره کرد. شهریار در سال 1285 متولد شد که پدر او یکی از فضلا و خوش نویسان تبریز بود که در جریان اتفاقات مشروطه، او را به روستای خشکناب برد. استاد شهریار تحصیل خود را در مدرسه دارالفنون سپری کرد و تنها 7ماه مانده به اتمام تحصیل، عاشق دختری شد که به دلیل شنیدن پاسخ رد، به صورت جدیتری، شعر و شاعری را دنبال کرد.
11- موزه قاجار | محل زندگی یکی از دولتمردان قاجار
موزه قاجار، یکی از خانه های قدیمی با معماری و طراحی منحصر به فرد است که پیشتر به عمارت امیرنظام گروسی شهرت داشت. این مرد به عنوان یکی از مردان باتدبیر زمان ناصرالدین شاه، از جایگاه بالایی نیز در میان مردم تبریز برخوردار بود. معماری موزه قاجار همانند سایر خانه های قدیمی ایرانی، دارای طراحی و معماری خاصی است و به دو بخش اندرونی و بیرونی تقسیم میشود. به هنگام بازدید از این موزه میتوانید به تالار سنگ، تالار اسلحه، تالار معماری، تالار سکه و سایر بخشهای موزه هم سری بزنید.
12- برج ساعت | نخستین موزه تبریز
برج ساعت که در مرکزی ترین نقطه تبریز قرار دارد که به عنوان نخستین موزه تبریز شناخته میشود. این برج در سال 1314 به دست معماران آلمانی بنا شد و در سال 1318 به بهره برداری رسید. در هر چهار گوشه این برج، یک صفحه ساعتی وجود دارد که زمان را هر 15 دقیقه به مردم تبریز اعلام میکند. به هنگام بازدید از برج ساعت میتوانید از اشیا قدیمی نظیر فرش، خودروهای لوکس و گران که در این برج نگهداری میشوند، بازدید داشته باشید.
13- موزه عصر آهن | متفاوت ترین موزه تبریز
موزه عصر آهن که در سال 1376 طی عملیات خاک برداری کشف شد، متفاوت ترین موزه تبریز محسوب میشود. اشیا کشف شده در این مکان خبر از قدمت تاریخی، ایلخانی و تیموری، گور دسته جمعی میدهند. افراد مدفون شده در گورها بیشتر مربوط به کودکان است و نکته جالب اینجاست که این افراد با تعلقات خود دفن میشدند. به طور مثال کودکان را با اسباب بازی، زنان با جواهر و مردان با ابزارهای جنگی دفن می کردند و شما به راحتی میتوانید طبقه اجتماعی این افراد را تشخیص دهید.
14- قبرستان پینه شلوار | تاریخی ترین قبرستان تبریز
در منطقهای خوش آب و هوا و میان کوهپایههای سهند، قبرستانی تاریخی با قدمت پیش از اسلام وجود دارد که بیشتر شهرت آن به اشکال عجیب و غریبی که دارد، برمیگردد. به گفته محلیان، برخی از عرفا و امرای قرن 7-9 در این مکان به خاک سپرده شدند. جالب است بدانید این قبرستان بارها مورد تجاوز و دزدی قرار گرفته که شاید تعداد کمی از این اشکال قبور را بتوانید مشاهده کنید.
جاذبه های گردشگری تبریز
1- پارک ائل گلی | از جاذبه های رایگان تبریز
از جمله جاذبه های تبریز که نباید بازدید از آن را از دست بدهید، پارک زیبای ائل گلی یا شاه گلی است. این پارک زیبا و قدیمی یکی از محبوبترین تفریحات تبریز در بین گردشگران و مردم محلی این شهر محسوب میشود، چرا که مکانی آرام برای قدم زدن و گذراندن یک عصر دلنشین است. از آنجا که ورود به این پارک هیچ هزینهای ندارد، ائل گلی را یکی از جاذبه های رایگان تبریز میدانند. در این پارک دریاچهای به ابعاد 200 در 200 متر با عمق 3 الی 9 متر وجود دارد و قایقسواری از تفریحات آن به شمار میرود.
عمارت ائل گلی که یک بنای هشت ضلعی در دو طبقه است، امروزه به عنوان رستوران مورد استفاده قرار میگیرد. بنابراین میتوانید پس از گشتن در این مکان تفریحی زیبا، در رستوران پارک یا یکی از رستوران های اطراف پارک ائل گلی طعم غذاهای محلی تبریز را بچشید.
آدرس: تبریز، آزادراه کنارگذر جنوبی تبریز، ایستگاه مترو ائل گلی
2- روستای کندوان تبریز | مشابه گورمه ترکیه
جاذبه های تبریز فقط به موزهها و ساختارهای تاریخی ختم نمیشود، بلکه میتوانید یکی از جاذبه های طبیعی خاص و زیبای ایران را نیز در فاصله کمی از شهر تبریز ببینید. روستای کندوان که در فاصله 48 کیلومتری شهر تبریز واقع شده از جمله مکانهایی است که نباید در سفرتان به تبریز از دست بدهید.
این روستای سنگی در اثر فعالیتهای آتشفشانی کوه سهند طی سالیان سال شکل گرفته است. امروزه این کوه آتشفشان خاموش است بنابراین خطری برای ساکنین این منطقه ندارد. از جاذبههای این روستای قدیمی میتوان به وجود خانههای روستایی در دل کوه و صخرهها اشاره کرد که هنوز زندگی در آنها جریان دارد. با وارد شدن به این روستا، خودتان را در دنیایی متفاوت و رویایی خواهید یافت.
آدرس: آذربایجان شرقی، شهرستان اسکو، بخش مرکزی، دهستان سهند، روستای کندوان
3- کوه عینالی | تفرجگاهی زیبا
اگر به دنبال لوکیشنی بکر برای عکاسی هستید، سری به کوه عینالی بزنید. این کوه یکی از تفرجگاه های مهم تبریز به حساب میآید که از امکانات تفریحی نظیر تله کابین، دریاچه مصنوعی، زیپ لاین، رودخانه آجی چا و منطقهای برای تمرین صخرهنوردی اشاره کرد. در بالای کوه عینالی، مقبرهای منسوب به عون ابن علی وجود دارد که قدمت آن به دوره ایلخانان برمیگردد.
4- جنگل ارسباران تبریز | بهشتی سبز در تبریز
منطقه ارسباران محدودهای وسیع از شهرستان کلیبر تا سیه رود است که از راه جاده جلفا میتوان به این بهشت سبز در استان آذربایجان شرقی رسید. در میان جنگل ارسباران سبز نیز میتوانید از سایر جاهای دیدنی تبریز نظیر قلعه بابک، پارک جنگلی مکیدی، منطقه حفاظت شده آینالو و انواع گیاهان و گونههای جانوری بازدید داشته باشید. از اواخر اردیبهشت تا اواخر شهریور که جنگل در زیباترین حالت خود قرار دارد، را میتوان بهترین زمان سفر به جنگل ارسباران معرفی کرد.
5- پارک مینیاتوری
ولین پارک موضوعی در ایران به شمار میرود که طرح های مینیاتوری بسیاری از اماکن تاریخی تبریز را میتوانید در این پارک مشاهده کنید. پارک گلستان یکی دیگر از زیباترین و قدیمی ترین پارک های تبریز به حساب میآید که مساحتی بالغ بر 52 هکتار دارد. از جذابیت های پارک گلستان میتوان به درختان تنومند و کهنسال، آبنماها و فوارهها و طبیعت زیبای آن اشاره کرد.
6- کوه های رنگی آلاداغ لار
یکی دیگر از جاذبه های تبریز که باید از آن دیدن کنید، کوههای رنگی فوق العاده زیبا به نام کوه های رنگی الاداغ لار است. این کوه ها در 25 کیلومتری شمال شرق تبریز واقع شده و از ماهنشان استان زنجان تا میانه و از تبریز تا اهر امتداد دارد. کوه های رنگین کمانی تبریز، یک ژئوتوریست است که تماشای خاک های رنگی آن شما را شگفت زده خواهد کرد.