معرفی کتاب بزرگترین اشتباه انیشتین اثر دیوید بودانیس 

درباره‌ی کتاب بزرگترین اشتباه انیشتین

به طور گسترده، دانشگاهیان عقیده دارند که آلبرت انیشتین بزرگترین نابغه تاریخ بوده است. او بطور کامل درک انسان از کیهان را با نظریه نسبیت عام دگرگون کرد و عصر اتمی را به همراه آورد. با این حال، بیشتر دانشمندان فعال آن روزگار در دهه‌های پایانی عمر انیشتین به کارهایش پشت می‌کردند و حتی نزدیک‌ترین دوستانش نظرهایی مخالف با او داشتند.

در زندگینامۀ حاضر، بزرگترین اشتباه انیشتین به یکی از خصوصیت‌های شخصیتی وی مربوط می‌شود؛ همان خصوصیت‌هایی که ریشه در موفقیت‌های ابتدایی او در زمینۀ علمی داشت و در وهله نخست بهترین موهبت‌های زندگی‌اش محسوب می‌شد. قدرت خیال‌پردازی و اعتمادبه‌نفس این دانشمند به خوبی درخدمتش بودند تا ساختار کیهان را آشکار کند، اما وقتی نوبت به مفاهیم نورسیده در حوزه مکانیک کوانتومی رسید، همین ویژگی‌ها موجب شد تا وی از جستجوی حقیقت غایی جا بماند.

مسائلی مانند چگونه نبوغ به اوج خود می‌رسد و چگونه کم کم از بین می‌رود؛ چگونه با شکست و پیری روبه‌‌رو می‌شوید؛ چگونه عادت اعتماد کردن را از دست می‌دهید و آیا می‌توانید دوباره آن را به دست بیاورید یا نه، همگی از موضوعات این کتاب هستند. خود ایده‌های انیشتین، چه درست و چه غلط، و مراحل آن‌ها رسیدن به آن ایده‌ها هم همینطور. از این نظر، کتاب بزرگترین اشتباه انیشتین (Einstein's greatest mistake: a biography) یک زندگینامۀ دوگانه است که هم داستان یک نابغۀ جایزالخطا را روایت می‌کند و هم داستان این که اشتباهاتش چگونه آغاز شده، گسترش پیدا کردند و چنان عمیق آویزۀ ذهنش شدند که حتی مردی به دانایی انیشتین هم قادر نبود خود را از دست‌شان برهاند.

فرار از نبوغ و غرور، پیروزی و شکست، می‌تواند گریزناپذیر باشد. شاید معادلۀ سال 1915 انیشتین و نظریه‌ای که آن را تقویت می‌کرد، بزرگ‌ترین شاهکار زندگی او بود و با این وجود، بذر حیرت‌آورترین شکست او را هم کاشت. برای این که واقعاً دریابید دستاورد انیشتین در سال 1915 چه بود و چگونه راه را بیراهه رفت، لازم است در زمان حتی از این هم عقب‌تر بروید، به سال‌های اولیۀ زندگی انیشتین، و رمز و رازهایی که حتی در آن زمان هم کنجکاوی‌اش را برمی‌انگیخت.

دیوید بودانیس (David Bodanis)، در این کتاب روند رشد فکری انیشتین را در طول حیات حرفه‌ای و شخصی وی ردگیری می‌کند و نشان می‌دهد که ایمان راسخ انیشتین به نیروهای اندیشه‌وری خود چگونه هم بزرگترین نقطه قوتش بود و هم مایه شکست. در این کتاب مصور خواهید فهمید که بشر تا چه اندازه امروز به تلاش‌های انیشتین در زمینۀ فیزیک مدیون است و اینکه اگر همین خطاهای کاملاً انسانی از وی سر نمی‌زد چه دستاوردهای باورنکردنی‌تری نصیب بشر می‌شد.

بخشی از کتاب بزرگترین اشتباه انیشتین

دوستان دانشگاهی خیال می‌کنند برای همیشه با هم خواهند ماند، اما به‌ ندرت چنین می‌شود. در سال 1900، چهار سال دورۀ تحصیل انیشتین، گروسمان و ماریچ در مؤسسۀ فناوری زوریخ به اتمام رسید. بسو که چند سال بزرگ‌تر از آن‌ها بود، قبلاً به ایتالیا برگشته بود تا در مهندسی برق کار کند. اگرچه انیشتین سعی کرد او را از این کار منصرف کند. (او در آن سال در نامه‌ای به ماریچ نوشت "حیفِ هوش و ذکاوت واقعاً برجسته‌اش")، او به تصمیم بسو احترام می‌گذاشت که اجازه نمی‌داد از نظر مالی وبال گردن خانواده‌اش شود.

گروسمان قصد داشت در دبیرستان تدریس کند، اگرچه شدیداً به تحقیق علاقه داشت اما عاقبت برای تحصیلات تکمیلی در قلمروی ریاضیات محض ثبت‌نام کرد و همین انیشتین را که بیشتر اهل عمل بود گیج می‌کرد. ماریچ در دوراهی انتخابِ بین ماندن در سوئیس برای تحصیلات بیشتر (و نامزدش) و برگشتن نزد خانواده‌اش در نزدیکی بلگراد که باید از آنان دیدن می‌کرد گیر کرده بود.

انیشتین هم در دو راهی گیر کرده بود. او خیلی دلش می‌خواست شغلی را به‌ عنوان دانشمند تحقیقاتی دنبال کند، اما چنان سخنران فیزیک اصلی‌اش، یعنی پروفسور وبر را از طریق نافرمانی و غیبت از کلاس‌ها ناراحت کرده بود که وبر حالا نمی‌پذیرفت برای اساتید دیگر یا مدیران مدارس توصیه‌نامه بنویسد.

در واقع، این راه معمولِ دانشجویان برای به دست آوردن چنین مشاغلی پس از فارغ‌التحصیلی بود. انیشتین خودش با اعتماد به‌ نفسی قابل توجه، سعی کرد به یکی از آموزگاران سابق خود، پروفسور هورویتس، نامه بنویسد و برایش توضیح دهد که اگرچه در حقیقت او زحمت شرکت در بیشتر کلاس‌های هورویتس را به خودش نداده بود، اما این نامه را "با تقاضایی فروتنانه" می‌نوشت تا ببیند آیا امکان دارد شغلی به عنوان دستیار هورویتس به او داده شود یا نه.

فهرست مطالب کتاب

• سخن مترجم

• پیش‌گفتار

• بخش اول: خاستگاه نبوغ

• فصل اول: دوران کودکی در دورۀ ویکتوریا

• فصل دوم: رسیدن به بلوغ

• فصل سوم: سال فوق‌العاده

• فصل چهارم: تازه اول کار

• بخش دوم: "شادترین فکر زندگی من"

• میان‌پردۀ اول: داستان عاشقانۀ چندبعدی

• فصل پنجم: نظری اجمالی به یک راه‌حل

• فصل ششم: وقت فکر کردن

• فصل هفتم: تیز کردن ابزار

• فصل هشتم: بزرگ‌ترین ایده

• بخش سوم: شکوه

• فصل نهم: درست یا نادرست؟

• فصل دهم: کسوف کامل

• میان‌پردۀ 2: آینده و گذشته

• فصل یازدهم: تَرَک‌هایی در زیربنا

• بخش چهارم: گمانه‌زنی

• فصل دوازدهم: تنش‌های فزاینده

• میان‌پردۀ 3: شمع‌هایی در آسمان

• فصل سیزدهم: ملکۀ قلب‌ها سیاه است

• فصل چهاردهم: سرانجام، آسودگی

• بخش پنجم: بزرگ‌ترین اشتباه

• فصل پانزدهم: له کردن تازه‌به‌دوران‌رسیده

• فصل شانزدهم: عدم‌قطعیت در عصر مدرن

• فصل هفدهم: بحث‌وجدل با دانمارکی

• میان‌پردۀ 4: موسیقی و ناگزیری

• بخش ششم: پرده‌های نهایی

• فصل هجدهم: پراکندگی‌ها

• فصل نوزدهم: انزوا در پرینستون

• فصل بیستم: پایان

• سخن آخر

• سپاسگزاری

• پیوست‌ها

• راهنمایی عمومی در مورد نسبیت

• چرا زمان خم می‌شود: مورد کینگ‌کُنگ

• پیدا کردن راه‌ از میان فضا و زمان

• معادلۀ جهان

• ساخت دنیا

• آنچه انیشتین دید

شناسنامه کتاب بزرگترین اشتباه انیشتین

• نویسنده: دیوید بودانیس

• مترجم: محسن سعدی خسروشاهی

• زبان: فارسی

• ناشر چاپی: انتشارات راوشید

• تعداد صفحات: 262

• موضوع کتاب: کتاب‌های زندگی نامه

• نسخه الکترونیکی: دارد

• نسخه صوتی: ندارد