به گزارش سایت خبری ساعد نیوز و به نقل از هنر زندگی، تک فرزندی انتخابیست که این روزها برای بسیاری از زوجین به صورت یک اجبار تحمیل می شود. از علل تک فرزندی بالا رفتن سن ازدواج و بچه دار شدن، شاغل بودن مادر، ترس از مسئولیت پذیری، شرایط اقتصادی حاکم بر خانواده ها و کوچک شدن محیط خانه در سال های اخیر است. حال آن که تک فرزندی علاوه بر مزایا، مشکلات خاص خود را پدید می آورد. در این مقاله به بررسی تک فرزندی و تأثیرات آن می پردازیم.
تک فرزندی خوب است یا بد؟
زندگی های امروزه با توجه به پیشرفت تکنولوژی و زیاد شدن مشغله های خانواده ها بسیار متفاوت با گذشته می باشد و زوج ها را به سمت داشتن یک فرزند سوق می دهد. این در حالی است که اکثر والدین بر این باورند که تک فرزندها در طول زندگی خود احساس تنهایی خواهند داشت. از طرفی نداشتن خواهر و برادر باعث می شود روحیه رقابت طلبی که لازمه موفقیت درآینده است در آن ها شکل نگیرد. در مقابل در مرکز توجه والدین بودن باعث ایجاد احساس امنیت در کودک می شود.
توجه والدین به تک فرزندها
معمولا تک فرزند ها نسبت به سایر کودکان از جانب والدین تحت توجه بیشتری قرار می گیرند. البته خانواده هایی هم هستند که پدر و مادر به دلیل مشغله های کاری زیاد توجه زیادی به تک فرزند ها ندارند. تک فرزند ها به دلیل نداشتن برادر یا خواهر احساس حسادت نمی کنند و مجبور به تلاش برای جلب توجه والدین خود نیستند. در مرکز توجه بودن سبب می شود تا تک فرزند ها در آینده برای به دست آوردن موقعیت های اجتماعی، شغلی، عشق و... تلاش زیادی نکنند و در زندگی با ناکامی های زیادی مواجه شوند. از سوی دیگر توجه زیاد به تک فرزند ها سبب می گردد تا احساس امنیت و اعتماد به نفس در آنان بالا برود.
تک فرزندی و مهارت های ارتباطی
تک فرزند بودن به این معنی نیست که این کودکان نمی توانند با دیگران ارتباط برقرار کنند. اغلب تک فرزندان در برقراری ارتباط با هم سن و سالان خود دچار مشکل هستند و نمی توانند ارتباط مؤثر و موفقی با هم دوره ای های خود داشته باشند. اما به هر حال تمام تک فرزند ها اینطور نیستند.
باز بودن خانواده و زیاد بودن ارتباط تک فرزند ها با سایرین به خصوص هم سن و سالانشان در این میان نقش مهمی را ایفا می کند. تک فرزندانی که دوستانشان را به منزلشان دعوت می کنند و به منزل آن ها می روند یا با دختر عموها، پسر خاله ها و دیگر همسن ها در ارتباط هستند در برقراری ارتباط با سایر هم سن و سالانشان کمتر دچار مشکل می شوند.
اما تک فرزند هایی که بیشتر وقت خود را در خانه می گذارنند و والدینشان تمایل به برقراری ارتباط با سایرین را ندارد، معمولا لوس، مغرور و گوشه گیر خواهند بود. قطعا دوستان جایگزین خواهر و برادر نمی شوند اما به هر حال می توانند همراه تک فرزند شما ساعات خوشی را بسازند و به تقویت مهارت های ارتباطی او کمک کنند.
تک فرزندی چه تأثیری بر روحیه رقابتی دارد؟
تک فرزندها، خواهر یا برادری ندارند تا با او رقابت کنند. بازی ها یا دعواهای کودکانه با همشیر را تجربه نمی کنند. یادگیری مهارت های کنار آمدن با احساس حسادت اهمیت ویژه ای دارد. نداشتن چنین تجربه هایی باعث می شود فرصت کمتری برای پرورش توانایی های کنترل و مدیریت در کارهای خود را داشته باشند. از طرفی داشتن روحیه رقابت برای برخورد با مسائل اجتماعی در آینده الزامی است. داشتن خواهر و برادر به درک مفهوم رقابت و پافشاری برای رسیدن به هدف به کودکان کمک می کند.
آیا تک فرزندها تحت حمایت بیش تری هستند؟
معمولا تک فرزند ها حمایت بیش تری از طرف والدین خود دریافت می کنند که می تواند باعث شود تحمل کودک در برابر مشکلات پایین بیاید. این سبک فرزندپروری باعث می شود فردی آسیب پذیر و متکی به دیگران شود معمولا این افراد با ورود به جامعه از دیگران هم انتطار دارند که او را مورد حمایت قرار دهند. در واقع نوع تربیت خانواده می تواند منجر به پرورش یک شخصیت وابسته شود. از طرفی تک فرزندها از حمایت خواهر و برادرها که بزرگترین سرمایه حمایتی برای روزهای سخت آینده هستند محروم می شوند.
خلق و خوی تک فرزندان
طبق مطالعات انجام شده در روانشناسی کودک، تک فرزندها معمولا افرادی مرتب و منظم، با وجدان و وظیفه شناس هستند. این کودکان اغلب اعتماد به نفس بیشتری دارند، پر توقع، کمال گرا و غیر قابل انعطاف هستند. این کودکان فرصت کمتری برای همدلی کردن و گذاشتن خود جای بقیه دارند. تک فرزندها بیش تر از والدین خود تقلید می کنند.
تک فرزندها زودتر از همسالان غیر تک فرزند وارد دنیای بزرگسالان می شوند؛ در نتیجه رفتارها و تجربه رفتارهای خاص گروه سنی خود را تجربه نمی کنند و بیشتر شبیه بزرگ ترها رفتار می کنند. تحمل ناامیدی ها و فشارهای روحی در تک فرزندان کمتر است. آن ها به برقراری روابطی علاقه مندند که دربرگیرنده منافع آنان باشد. خصوصیات فرزندان اول نیز شباهت بسیاری به تک فرزندان دارد، اما با ورود فرزند دوم تغییراتی در خلق و خوی این کودکان ایجاد می شود.
تک فرزندی و منزوی شدن
این کودکان دوست یا همدمی در خانه ندارند که با او بازی کنند؛ در نتیجه بیشتر اوقات احساس تنهایی می کنند از طرفی اگر مهارت لازم برای ارتباط با همسالان در تک فرزند شکل نگرفته باشد منجر به انزوا و درون گرایی در آن ها می شود. دوام احساس تنهایی در این کودکان بر بزرگسالی آن ها نیز تأثیر خواهد داشت. شخصیت اسکیزوئید و افسرده خویی از جمله اختلالات احتمالی در بزرگسالی است.
شخصیت اسکیزوئید
افراد اسکیزوئید تمایل زیادی برای تنها بودن دارند و ممکن است انزوا طلبی آن ها کاملا مشهود است. این افراد علاقه ای به برقراری ارتباط اجتماعی و عاطفی با دیگران ندارند و اغلب مشاغل فردی را انتخاب می کنند. احتمال ابتلای تک فرزندان به این اختلال شخصیت بیشتر از افراد دیگر است با این وجود نمی توان گفت تمام تک فرزندان چنین شخصیتی دارند.
افسرده خویی
در این نوع اختلال نوعی از افسردگی خفیف به صورت مزمن و در اکثر ساعات شبانه روز، در فرد وجود دارد. والدینی که تک فرزند خود را مدت زیادی تنها می گذارند، چنین اختلالی را در آن ها پرورش می دهند.
دریافت مشاوره کودک توسط والدین برای فراهم کردن محیطی مناسب می تواند از به وجود آمدن مشکلات در آینده فرزندانشان جلوگیری نماید.