خلاصه داستان اروند
«اروند» داستان یونس جانباز اعصاب و روان دفاع مقدس را روایت می کند که بیست و هفت سال پس از پایان جنگ هنوز هم با خاطره هم رزمانش روزگار می گذراند و ناگهان در همراهی با یک گروه تفحص اتفاقات تازه ای در جریان سیال ذهنش وارد می شود.
نکاتی درباره فیلم اروند
دفاع مقدس ما با وجود گنجینه ای از سوژه ها و داستان ها و موضوعات مختلفی که در دل خود دارد، اما هنوز به اندازه حداقلی هم از آن بهره برداری هنری و فرهنگی نشده است. این ادعا آن جا ثابت می شود که تابستان سال 1394 زمانی که پیکر پاک 175 شهید غواص به کشور بازگشت و ولوله ای در دل مردم مومن ایران به راه انداخت، دست سینمای ما خالی بود و صدا و سیما فیلمی با این موضوع برای پخش نداشت! اگرچه دیرهنگام، اما بالاخره پس از ماه ها، کارگردان جوانی به نام پوریا آذربایجانی ادای دینی کرده و فیلم «اروند» را با موضوع شهدای غواص عملیات کربلای 4 در تاریخ سینمای ایران به ثبت رسانده است.
اروند را در حد خودش باید ستود. ستودن آن به دو دلیل است. یکی اینکه اولین فیلم با موضوع شهدای غواص است و می تواند باب فیلمسازی در این موضوع و با سوژه های بدیع تر را نوید دهد. دوم اینکه کارگردان جوان و کمتر شناخته شده ی سینمای ایران توانسته اثر قابل قبولی از خود به جای بگذارد و دومین ساخته سینمایی خود را با کیفیت نسبتاً خوب و اثرگذاری عرضه کند.
اروند در عین حالی که داستان آرامی دارد، اما کشش و هیجان خوبی هم دارد. مخاطب قرار نیست با یک فیلم جنگی مواجه شود و یا عملیات کربلای 4 برایش به تصویر کشیده شود. بلکه حکایت عاشقی را روایت می کند که 30 سال از دوستانش دور مانده و حالا هوایی می شود تا به منطقه عملیات برگردد و دوستانش را پیدا کند. دوستانی که به زعم او، مرواریدهای اروند هستند.
یونس جانباز اعصاب و روان است و در اواخر فیلم می بینیم که چگونه بر اثر شلیک های زیر آب دچار موج انفجار می شود و از خیل هم رزمانش جا می ماند. او که در آسایشگاه جانبازان اعصاب و روان نگه داری می شود، اصرار دارد همراه با گروه تفحص به منطقه جنگی عملیات کربلای 4 برود و مرتضی و حسین را پیدا کند. شیدایی یونس در سفرش به ام الرصاص به خوبی نشان داده می شود و مدام به خاطراتش از دوستانش فلش بک می زند.
اروند اگرچه نمی خواهد مخاطب را به چالش فکری و ایجاد دغدغه و خودخوری بیندازد که مثلاً «بعد از شهدا ما چه کرده ایم»، اما در دو سکانس، آن هم به صورت کلیشه ای و سر راست دیروز شهدا و امروز مردم را مقایسه می کند. یکی آن جا که یونس سوار ماشین است و با خانواده اش به خانه بر می گردد و پشت چراغ قرمز و زیر بارش باران، دو جوان در ماشین کناری در حال سیگار کشیدن هستند و صدای موزیک ماشین شان بلند است. این جا برای لحظه ای به صورت ناخودآگاه مخاطب جوانان دیروز و امروز در ذهنش تداعی می شود. سکانس بعدی هم وقتی است که یونس و فرمانده اش، حاجی مصطفوی وارد خاک عراق شده اند و در اتاقی در ام الرصاص آماده خوابیدن می شوند. یونس از حاجی مصطفوی می پرسد:
_ اگه اون روز، عاقبت امروز رو می دیدی، حاضر بودی بجنگی؟ اصلاً الان چی؟ حاضری دوباره بجنگی؟
_ تو چی؟ حاضری بجنگی؟
_ حاجی من 70 درصدم. هنوز 30 درصدم باقی مونده...
به جز این دو سکانس، که این دو هم کلیشه هستند، کارگردان نمی خواهد تلنگر به بیننده اش بزند و فکر او را آزار بدهد.
آذربایجانی هر چقدر در خلق صحنه ها موفق است، در بازی گرفتن از بازیگران توفیق چندانی نداشته است. بر خلاف نظراتی که درباره بازی خوب سعید آقاخانی اظهار شده، به نظرم انتخاب او برای این نقش خیلی هم مناسب نبوده است. هر چند آقاخانی تمام تلاشش را کرده است، اما در انتقال حس واقعی به بیننده ضعیف است.
در عوض، خلق صحنه ها بسیار خوب در آمده است. هم صحنه های زیر آب و هم فلش بک هایی که یونس به گذشته می زند و دوستانش را به یاد می آورد. صحنه طلایی فیلم هم که بستن دست ها و زنده به گور کردن غواصان است، اثرگذار شده است. هرچند ظاهراً بنای کارگردان این نبوده که محور فیلمش این صحنه باشد. در واقع باید گفت که این فیلم برای پرداختن توصیفی به چنین صحنه تراژیک و تاریخی، کوچک است. لذا کارگردان خیلی گذرا این صحنه را گرفته و نخواسته وارد عمق ماجرا شود. اما همین قدر هم اثرگذار شده و روضه ی فاش برای بیننده می خواند...
اما نمایشِ دو مورد در فیلم بدون توجیه به نظر می رسد و معلوم نیست چرا بر آن ها تاکید شده است. یکی وارد کردن بی مورد و بی نتیجه دوست دختر داشتن رزمنده جوان و بعد تکرار آن درباره سربازی که در منطقه پست می دهد و اتفاقاً هم نام همان رزمنده جوان است. و دیگری سیگار کشیدن چند تن از شخصیت ها. پسر اتیسمی یونس سیگار می کشد و مادرش از یونس می خواهد در این باره با او صحبت کند. حاجی مصطفوی در جنگ و لحظاتی قبل از عملیات سیگار می کشد و همچنان بعد از 30 سال سیگاری است. بدتر از این دو، سیگار کشیدن ستار، پسر شهید ایاز است که نه به چهره اش می آید و نه به شخصیتش! و معلوم نیست چه اصراری به تکرار سیگار کشیدن ها در فیلم بوده است.
اروند اگرچه شاهکار نیست، اما یک فیلم اثرگذار و دیدنی است. در سینمای فعلی ایران، تماشای اروند و امثال اروند غنیمتی برای جریان انقلابی است که البته نیازمند حمایت است.
بازیگران فیلم ژن خوک
سعید آقاخانی طناز طباطبایی پانته آ پناهی ها مهرداد صدیقیان امید روحانی حسین سلیمانی کاظم سیاحی
دیگر عوامل ژن خوک
مهدی داوری مرتضی غفوری امیر ادیب پرور محمود خرسند مهدی موسوی کارن همایونفر کامران خلج محمدرضاشرف الدین امیرسحرخیز جمشیدخندان سهراب دادگستر موناسرتوه میثم میرزایی محمدصادق شایسته پیمان جعفری علی باذل، مهدی معزی
مشخصات فیلم ژن خوک
ژانر :جنگی
زبان : فارسی