معرفی فیلم آتابای

چهارشنبه، 29 تیر 1401 زمان مطالعه 6 دقیقه

در این مطلب به بررسی و معرفی فیلم آتابای خواهیم پرداخت.با ما همراه باشید.

خلاصه فیلم آتابای

داستان فیلم دربارهٔ مردی میان سال به نام کاظم است که در روستای پیرکندی شهرستان خوی زندگی می کند. او که دانشجوی معماری دانشکدهٔ هنرهای زیبای دانشگاه تهران بوده، پس از یک شکست عاطفی از دانشگاه انصراف داده و به زادگاه خودش برگشته است. خواهرش در جوانی خودسوزی کرده است و پس از آن مسئولیت سرپرستی و تربیت پسر خواهرش با اوست. حالا آیدین به سن نوجوانی رسیده و او خود را در تربیت او ناتوان می بیند و با این حال به شدت به او علاقمند است. از سوی دیگر رابطهٔ او با دوست قدیمی اش به نام یحیی دچار چالش شده است. در این میان، حضور دو خواهر که آتابای کار ساخت ویلا برای پدر آن ها را به عهده دارد، شرایط تازه ای را رقم می زند و او به سیما دختر بزرگ خانواده علاقه مند می شود اما در بیان این علاقه به او تردید دارد.

نقد فیلم آتابای

نیکی کریمی در پنجمین تجربه کارگردانی یک اثر سینمایی خود وارد یک فضای کاملا جدید نسبت به آثار قبلی خود شده و با همکاری هادی حجازی فر و ایده داستانی خودش، یک ملودرام پیچیده را به تصویر کشیده است. فیلم کریمی همچنین از این حیث که بیش از نود درصد آن به زبان آذری (و با زیرنویس فارسی) ارائه می شود نیز قابل توجه است؛ موضوعی که پیش از این کمتر در سینمای کشورمان رخ داده است. با این حال سوالی که باید در اینجا پرسید اینست که آیا آتابای یک پله رو به جلو است و یا یک پله رو به عقب؟

کاظم که به اسم آتابای در روستای خود (در اطراف شهر خوی) معروف است، از معدود افرادی در روستا است که به قول اهالی این قریه، یک آدم حسابی شده. او از ژاپن برگشته و با تشکیل تورهایی و آوردن یک سری توریست داخلی و خارجی به این روستا، کاری کرده که اهالی منطقه سر و سامان بگیرند و از همین رو در میان همه محبوب است. کاظم اما زندگی تلخ و تیره ای در گذشته خود دارد که رفته رفته رازهای آن برملا می شوند. خواهر او یعنی فرخ لقا در گذشته ای نسبتا دور (۱۵ سال پیش) خودسوزی کرده و باغ خانوادگی که این اتفاق شوم در آن افتاده، حالا توسط شوهر این مرحومه به فروش رفته است و یک مرد پولدار با دو دختر خود آنجا را خریداری کرده است…تزریق جزییات داستانی در فیلم آتابای سبک خاص خود را دارد و با اینکه در ابتدای امر کمی تا قسمتی سردرگمی با خود به همراه می آورد، اما بعد از گذشت یک سوم ابتدایی فیلم، مخاطب را با شخصیت های خود همراه می کند. لایه های پنهانی که در داستان وجود دارند، یکی یکی باز می شوند و هر بار که مخاطب حس می کند داستان را تمام و کمال فهمیده، راز دیگری برای او برملا می شود و کشش فیلم بیشتر می شود. این موضوع البته به منزله هیجان انگیز بودن فیلم نیست، بلکه فیلمساز صرفا می تواند تا لحظات پایانی فیلم حرف هایی برای گفتن داشته باشد؛ البته باید مجددا تاکید شود که «تا لحظات پایانی فیلم» چرا که در یک سوم پایانی فیلم، آتابای نمی داند باید چه کند تا موثر تمام شود.مشکل بزرگی که فیلم جدید نیکی کریمی دارد در همین نقطه رو به پایانی آن نهفته است؛ جایی که فیلم شروع به کشدار شدن می شود و صرفا به خاطر بازی خوب بازیگران آن می توان آن را تحمل کرد. هادی حجازی فر که خودش فیلمنامه را به نگارش درآورده، شخصیت جالب توجهی را خلق کرده و از پس به تصویر کشیدن این کاراکتر نیز به خوبی برآمده است اما او هم دقیقا نمی داند سرنوشت کاظم (یا همان آتابای) را باید به کجا ببرد. داستانی که او به رشته تحریر در آورده در لحظات پایانی لنگ می زند و مانند یک کاغذ در تندباد حادثه، دائم به اینور و آنور می چرخد و نهایتا به جای آنکه در یک جای نرم و مسطح فرود بیاید، گم می شود.به جز کاظم، شخصیت های دیگری نیز در فیلم حضور دارند که آیدین (با بازی جوان آتیه دار سینما یعنی دانیال نوروش) یکی از آنهاست. نوروش می تواند شخصیت مکملی را برای کاظم بیافریند و در کنار او خوش بدرخشد. کاظم و آیدین در فیلم رابطه پدر و پسر مانندی دارند که باورپذیر بودن آن به خاطر شیمی فوق العاده بین دو بازیگر کار راحتی است و می توان از این دو تن به عنوان برگ های برنده و اصلی فیلم نام برد. جواد عزتی که نقش کوتاهی در فیلم دارد هم بازی قابل قبولی از خود ارائه می کند هرچند حضورش در فیلم تبدیل به یک حضور منفعلانه می شود و فیلمنامه می توانست بیشتر از این شخصیت بهره بکشد. فیلمساز ترجیح داده که تمرکز خود را روی روایت زندگی آتابای و قصه عاشقانه او بگذارد و دیگر شخصیت ها را در خدمت این ادیسه رمانس در بیاورد.آتابای در بخش موسیقی نیز سنگ تمام گذاشته و با حضور حسین علیزاده در این قسمت، می توان مطمئن بود که گوش نوازی فیلم در حد اعلا خواهد بود؛ این موضوع در بخش بصری نیز خوشبختانه به چشم می خورد و فیلمبرداری سامان لطفیان از مناطق روستایی خوی جالب توجه از آب درآمده؛ هرچند اگر حضورا از این مناطق بازدید کرده باشید، قطعا با من هم عقیده خواهید بود که در برخی موارد نیز فیلمبردار کم کاری کرده است. با این وجود باید گفت که انتخاب برخی قاب های تصاویر با توجه به شخصیت پیچیده و خاکستری که آتابای دارد، بسیار هوشمندانه صورت گرفته و اوج آن را می توان در صحنه دویدن کاظم در میان شاخه ها معرفی کرد که دستمایه ساخت اولین پوستر رسمی فیلم نیز شده بود.آتابای تا لحظات پایانی خود درست پیش می رود و از یک جایی به بعد دچار یک لغزندگی خاص در جاده روایتش می شود که کنترل فرمان آن هرچه قدر هم به اینور و آنور می رود بازهم نمی تواند دوباره به صورت صحیح و درست به روی جاده برگردد و با همان کیفیت و سرعت خوب و قابل ملاحظه گذشته اش براند. نیکی کریمی توانسته در این فیلم، کارنامه هنری خود را در مقام کارگردان خوش بدرخشاند اما هنوز با تبدیل شدن به یک کارگردان بی نقص و ارائه یک فیلم ماندگار، فاصله دارد.

کارگردان فیلم آتابای

نیکی کریمی : نیکی کریمی (زادهٔ ۱۹ آبان ۱۳۵۰) بازیگر و فیلم ساز ایرانی است. او یکی از تأثیرگذارترین هنرمندان سینما پس از انقلاب ایران است که در فیلم های مهمی نقش آفرینی کرده و با کسب جوایز متعدد از جشنواره های گوناگون بین المللی از موفق ترین هنرمندان سینمای ایران از لحاظ تعداد جوایز جهانی نیز به شمار می رود.

بازیگران فیلم آتابای

جواد عزتی در نقش یحیا, سحر دولتشاهی در نقش سیما , هادی حجازی فر در نقش کاظم (آتابای) , دانیال نوروش در نقش آیدین, یوسفعلی دریادل در نقش پدر کاظم, مه لقا می نوش در نقش سیمین, معصومه ربانی نیا در نقش جیران

دیگر عوامل فیلم آتابای

مجری طرح : سعید پاکستانی ،مدیر تولید : حسن مصطفوی ،مدیر فیلمبرداری : سامان لطفیان ،طراح چهره پردازی : ایمان امیدواری ،دستیار کارگردان و برنامه ریز : ایمان توکلی ،طراح صحنه و لباس : اصغر نژاد ایمانی ،مدیر صدابرداری : کامران کیان ارثی ،تدوین : حسین جمشیدی گوهری ،‏ جانشین مدیرتولید : محمدرضا دلنوازی ،تدارکات : مهران مداحیان ،منشی صحنه : غزل رشیدی