خلاصه داستان فیلم اینجا کسی نمی میرد
اشکان (هومن سیدی) به عنوان سرباز مسئول نگهبانی دادن در یک پست مرزی نزدیک عراق می شود. هیچ کس در آن منطقه زندگی نمی کند. اما اشکان روزی یک دختر روستایی را از دور دست می بیند.
نکاتی درباره فیلم اینجا کسی نمی میرد
فیلم نامه ای که متکی بر اصل افشای تدریجی است، باید قراردادهای این الگو را رعایت کند. این قراردادها هم از آسمان برای فیلم نامه نویسان نازل نشده، بلکه عده ای با مطالعات روان شناسی، اصل را بر باورپذیری مخاطب قرار داده اند. پس اگر قرار است فیلمی – در چارچوب رئالیسم- برای مخاطب به نمایش درآید، باید باورپذیر باشد. افشای تدریجی همان طور که از نامش برمی آید، اولین گامش تقسیم کردن ایده های داستانی در متن است تا به تدریج – و نه ناگهان- ماجرای داستان عیان شود. در فیلم «اینجا کسی نمی میرد» این اتفاق نمی افتد. در ابتدا سربازی به نام اشکان معرفی می شود که هیچ اثری از بیماری روحی در آن دیده نمی شود و تقریبا حدود ٣٠ دقیقه شاهد رفتارهای یک سرباز کاملا سالم و سرحال هستیم و سپس ناگهان مسئله اوهام و خیال پردازی و بیماری اشکان مطرح می شود و در این ٣٠ دقیقه نخست فیلم (فیلمی که کمتر از ٩٠ دقیقه است)، شاهد نماهایی شیک هستیم که هیچ ارتباطی با خط داستانی ندارد. مثلا بی دلیل باید سیگارکشیدن اشکان را تماشا کنیم که در یک قاب بسته چند دقیقه به طول می انجامد. یا پرسه زنی های بی دلیل او و گفت وگوهای پیش پاافتاده اش با قاسم که هیچ دردی از فیلم دوا نمی کند. دلیل این صحنه ها چیست؟ شاید فیلم ساز قصد داشته تا در این ٣٠ دقیقه به موضوع تنهایی اشکان اشاره و پافشاری کند، اما به نظر می رسد در همان نماهای اولیه که با کمک تراولینگ، مکان معرفی می شود، می توان به مضمون تنهایی پی برد. همچنین در این ٣٠ دقیقه باید بدون هیچ دلیل دراماتیکی، حضور روژین را بپذیریم که او هر از گاهی به اشکان سر می زند. پس از اینکه بعد از حدود یک ساعت قصه شروع می شود، شاید بتوان حضور روژین را خیالی در ذهن اشکان تلقی و حتی قبول کرد روژین می تواند معشوقه ای خیالی باشد، اما این جملات هم خیال پردازی های منتقدانه است برای اینکه با یک کارگردان جوان «فیلم اولی» کمی نرم تر سخن بگوید؛ وگرنه چگونه و با چه دلیل قانع کننده ای می توان روژین خیالی را جایگزین معشوقه ای دانست که در فرامتن– و نه متن- به سر می برد؟ درواقع کاراکتر اشکان، فاقد شخصیت پردازی است. نه بیماری اش مشخص است و نه ارجاعاتی در فیلم به این بیماری داده می شود. فقط نماهایی از لانگ شات تا کلوزآپ اشکان را در طول فیلم می بینیم که روی صندلی چرخ دار و در مکانی خوفناک نشسته است. نه می دانیم نقطه عزیمت این ناهنجاری شخصیتی چیست و نه چیزی از تعلق خاطر اشکان می دانیم که احتمالا شخصی را با یک زن محلی در ذهن بیمارش جایگزین کرده است. سوژه فیلم هم اگرچه سوژه ای پذیرفتنی است، اما بی تأثیر از فیلم «جزیره شاتر» (مارتین اسکورسیزی) نیست. در آنجا هم پلیسی (تدی دنیلز) وارد ناکجاآبادی می شود تا مسئله ای را حل کند (همان طور که اشکان باید از مرز کشورش دفاع کند) و در این مسیر، مخاطب نسبت به حال روحی «تدی دنیلز» دچار ابهام می شود. تنها تفاوت سوژه این فیلم با «جزیره شاتر»، ستینگ فیلم است که در اینجا مکان/ زمان مطابق با چارچوب رئالیسم، نمی تواند از مسیر خطی خود خارج شود. «اینجا کسی نمی میرد» صحنه های اضافی کم ندارد؛ از پرسه زنی های نیمه نخست فیلم گرفته تا رفت وآمد های بی دلیل قاسم و مهم تر از آن، گفت وگوهای اشکان و روژین. اگر این صحنه ها حذف می شد، فیلم می توانست به یک اثر کوتاه خوب تبدیل شود اما چنین نیست. در کارگردانی فیلم هم اتفاق مهمی رخ نمی دهد. اولین چیزی که در نوع کارگردانی به ذهن می رسد، این است که باید با تمهیداتی، خیال پردازی های اشکان از واقعیت ها جدا شود. این تمهیدات می تواند در نوع قاب بندی، نوع فیلم برداری، رنگ و نور و... لحاظ شود، اما این اتفاق رخ نمی دهد. اگر سناریو بی منطق پیش می رود، اما حداقل پیش می رود، ولی کارگردانی اصلا گامی روبه جلو ندارد و کاملا خنثی عمل می کند و فقط از بازیگرانش قاب های شیک تلویزیونی می گیرد – و نه سینمایی- قاب ها به هیچ عنوان برای پرده سینما طراحی نشده است؛ از حرکت های دوربین روی دست گرفته که به جای تأثیرگذاری، حواس مخاطب را به هم می ریزد، تا دیزالوهای انتهایی فیلم که ظاهرا برای دیده نشدن گرفته شده اند وگرنه این یک بحث کاملا تئوریک و علمی است – و بر مفهوم زیبایی شناسی استوار است- که این حرکت های سریع دوربین حواس و چشم تماشاگر را آزار می دهد و صراحتا نیز استیصال میزانسن را بیان می کند و نکته دیگر درباره کارگردانی این است که پلان ها – به ویژه در نیمه نخست فیلم- به لحاظ تداوم بصری، کاملا مستقل از هم عمل می کنند و اگر صدا را از تصاویر حذف کنیم، در تدوین متوجه پرش (جامپ) خواهیم شد و به همین دلیل هم است که در بسیاری از پلان ها، موسیقی چند ثانیه قبل از پلان بعدی پخش می شود تا به هر طریقی که شده، تداوم در تدوین رعایت شود و موسیقی «مهدی پناهی» هم چنگی به دل نمی زند. نه فضا می سازد و نه در تناسب با متن عمل می کند و نباید انکار کرد بسیار به موسیقی «قدم زدن بر مه» اثر «اینگرام مارشال» شباهت دارد که اتفاقا این موسیقی نیز به عنوان قطعه ابتدایی در فیلم «جزیره شاتر» استفاده شده است. و نکته آخر؛ درباره بازی روژین (بهار کاتوزی) است که پیشنهاد می کنم همان نویسندگی را پیش بگیرد که با تلاش قطعا موفق خواهد شد، اما در بازیگری...!«اینجا کسی نمی میرد» فیلم «سینما» نیست و تا «سینما»شدن راه های زیادی در پیش دارد.
بازیگران فیلم اینجا کسی نمی میرد
بهار کاتوزی، هومن سیدی، رضا بهبودی، مهدی حسینی نیا
مشخصات فیلم اینجا کسی نمی میرد
- ژانر :اجتماعی
- زبان : فارسی
- امتیاز IMDb: امتیاز 5.7 از 10