خلاصه داستان فیلم سیزده ۵۹
این فیلم در رابطه با یک جانباز است که حدود بیست سال است در کما می باشد و بعد از این مدت طولانی قرار است به هوش بیاید...
نکاتی درباره فیلم سیزده ۵۹
سامان سالور با ساخت چند فیلم کوتاه، جهان بینی متفاوت و تمایلش به سینمای غیرمتعارف و هنری را معرفی کرد. در چند کیلو خرما برای مراسم تدفین نشان داد که بیشتر به تجربه گرایی فرمی علاقه دارد و باکی ندارد از اینکه در مسیری خلاف جهت سینمای مرسوم و جریان اصلی قدم بردارد.
سینمای جسورانه و متفاوت سالور در قدم های ابتدایی اش خبر از ظهور یک فیلم ساز خلاق می داد. بااین همه، سالور هم بعد از چند فیلم متفاوت، با سیزده 59 به سینمای جریان اصلی نزدیک می شود و تجربه گرایی و سینمای فرمالیستی اش را به سینمای اجتماعی تبدیل می کند.
اما سیزده 59، یک فیلم اجتماعی ساده نیست. سالور با در هم آمیختن سینمای دفاع مقدس و سینمای اجتماعی، در این اثر، برداشتی متفاوت از زندگی اجتماعی آدم های دور و برش ارائه می دهد. از سوی دیگر، سیزده 59، پلی است میان دو جریانی که سالور در کارنامه اش دارد. گرچه سیزده 59 از جهان بینی منحصربه فرد سالور در آثار اولیه اش دور است، اما همچنان ریشه های تفکر متفاوت سینمایی سالور را در خود دارد. آثاری که سالور بعدازاین فیلم می سازد، بیش از قبل به سینمای اجتماعی نزدیک می شود و از سینمای تجربی و هنری آشنای او دور می شود. همین سیر تغییر است که در سه کام حبس، به سینمای اجتماعی محض می رسد و آسیب شناسی اجتماعی جای تفکر هنری و تجربی سالور را می گیرد.سیزده 59 روایت رزمنده ای به نام جلال (پرویز پرستویی) است که سال 59 در جنگ مجروح می شود و به کما می رود. سی سال بعد، در حالیکه هیچ کس امیدی به بیدار شدن سید جلال و بهبود او ندارد، ناگهان سید جلال چشم هایش را باز می کند و وارد دنیای جدیدی می شود. در ابتدا با توصیه پزشک، خانواده و دوستان جلال سعی می کنند در بیمارستان فضایی مشابه سال 59 بیافرینند تا از رویارویی جلال با حقیقت سی سال ازدست رفته زندگی اش جلوگیری کنند. اما وقتی جلال در قاشق تصویر درهم شکسته صورت خود را می بیند، از بیمارستان فرار می کند. سید جلال، درست از میانه جنگ به سی سال بعد پرتاب شده است و در خیابان ها و بزرگراه های تهران مدرن به دنبال ردی از گذشته سرگردان می شود.سیزده 59 با یک سکانس خیره کننده آغاز می شود. فیلم بیننده را یک راست به میان میدان نبرد می برد و با ترسیم جزئیاتی از خشونت و سرعت سرسام آور جنگ، سکانس افتتاحیه نجات سرباز رایان را یادآوری می کند. دقت سالور در پرداخت میزانسن این سکانس و هنرنمایی اش در چینش دکوپاژ، با بهره گیری مناسب از جلوه های ویژه تصویری و صوتی، یکی از بهترین سکانس های جنگی سینمای ایران را می آفریند. این سکانس به اندازه کافی اکشن است و آن قدر باورپذیر از آب درآمده است که بیننده را از ابتدا مدهوش کند و او را مشتاق دنبال کردن ادامه روایت نگه دارد.سکانس افتتاحیه در کنار خط روایی که سید جلال را در زندگی پرسرعت مدرن سرگردان می کند، حس و حال آخرالزمانی عجیبی به فیلم می بخشد. سید جلال در اولین روزهای آغاز جنگ و انقلاب اسلامی به کما رفته است و سی سال بعد، بر خواسته است. حالا سید جلال مثل کودکی می ماند که درباره یک مدینه فاضله شنیده است و در مواجه واقعی با آن هیچ نشانی از افسانه ای که شنیده است نمی یابد. این تنها تغییرات این جامعه نیست که جلال را وحشت زده می کند. آنچه او را نسبت به این جامعه بدبین می کند، سقوط اخلاقی است که در لایه های مختلف آن تنیده شده است. جلال در سرگشتگی و جستجوی اش برای یافتن ردی از گذشته، با حقیقت سانسور نشده و بی بزک جامعه ای روبرو می شود که او برای اصلاحش جانش را کف دستش گذاشت. جستجوی جلال برای برقراری ارتباط با گذشته هم نمادی است از بحران های هویتی آدم های جامعه، از تلاششان برای رسیدن به نشانه ای آشنا، از ریشه های پوسیده و از خاک بیرون مانده.از همین رهگذر سیزده 59 یکی از متفاوت ترین فیلم های اجتماعی و دفاع مقدس سینمای ایران است. نگاه سالور به رزمندگان، دور از همه کلیشه های مرسوم سینمای ایران است. گرچه سالور با توجه به ساختار کلاسیک فیلم نامه اش، سیر قهرمان پروری را در مورد شخصیت جلال طی می کند، اما بنیان های روانی او را بی توجه به تصویر بی نقص سینما از رزمندگان به تصویر درمی آورد.در سیزده 59 جلال آدمی است که به دنبال پاسخ است، پاسخ برای این پرسش که سی سال گذشته چه اتفاقی افتاده است و اضمحلال این جامعه پیش رو چه سنخیتی با آرمان های سی سال گذشته دارد؟ از این حیث است که قهرمان سیزده 59 برای بیننده آشنا است و می تواند با او هم ذات پنداری کند. بیننده ای که سی سال گذشته را به سرعت جامعه در حال تغییر تن درداده است با سیزده 59 و قهرمانش مجبور می شود متوقف شود و به دور و برش نگاهی بیندازد. مجبور می شود بار دیگر جامعه و ارزش هایش را ارزیابی کند.سیر روایی فیلم نامه سیزده 59 به درستی چیده است. مقدمه ای که بیننده را برای ورود به جهان داستانی فیلم آماده می کند، با کشش مناسب پرداخت شده است. نقطه اوج و پایان هم به خوبی در ادامه مسیر روایت قرار می گیرند. آنچه ضعف اصلی فیلم نامه سیزده 59 را می سازد و به ساختار آن نفوذ پیدا می کند، روابط علت معلولی است. کنش ها و واکنش ها لزوماً در ارتباط با یکدیگر قرار نمی گیرند و خط روایی بااینکه موقعیت بکری خلق می کند اما منطق لازم برای همخوانی با قصه ای رئال را ندارد.سالور به جای آنکه به کنش ها و واکنش ها بپردازد و علیتی بسازد که مخاطب در ارتباط با آن ارتباط بهتری باشخصیت ها و انتخاب هایشان برقرار کند، به شعارزدگی می افتد. بسیاری از دیالوگ هایی که در طول قصه می شنویم، بیش از آنکه دراماتیک باشد از شعارهایی می آید که فیلم ساز سعی دارد به زور به مخاطب بقبولاند. این شعارزدگی در تناقض باروح اصلی اثر و قهرمان آن قرار می گیرد.بااین همه و باوجود منطق روایی که بارها بیننده را به زیر سؤال بردن چرایی اتفاقات وامی دارد، ایده مرکزی روایت سیزده 59 به شدت ناب است. فضایی که سالور از پس این ایده می آفریند، موقعیت منحصربه فردی در اختیارش می گذارد تا بنیان های جامعه اش را به انتقاد بکشد. سالور در سیزده 59 به یک آسیب شناسی اجتماعی نمی پردازد، بلکه از زاویه دید یک تماشاچی بی طرف، جامعه را به تصویر می کشد و مخاطبش را وادار می کند به این تصویر دقت کند و زشتی آن را دریابد.سیزده 59 فیلم مهمی در کارنامه کاری سامان سالور است. فیلمی که از یک ایده جذاب و متفاوت می آید و با مختصات ویژه اش در قصه گویی و انتخاب بازیگران، با مخاطب عام هم ارتباط برقرار می کند. سیزده 59 هم ازلحاظ سینمای اجتماعی و هم سینمای دفاع مقدس، فیلم جدی و قابل بحثی است که حرف های زیادی برای گفتن دارد.
کارگردان فیلم سیزده ۵۹
سامان سالور متولد سال ۱۳۵۵در شهربروجرد، کارگردان و فیلمنامه نویس ایرانی است. او فارغ التحصیل رشته کارگردانی سینما از دانشگاه سوره است.نخستین فیلم بلند او ساکنین سرزمین سکوت برنده جایزه ویژه هیئت داوران جشنواره بین المللی فیلم صوفیه شد.او با فیلم ترانه تنهایی تهران به عنوان تنها نماینده سینمای ایران در بخش ۱۵ روز با کارگردانان به جشنواره فیلم کن ۲۰۰۸ راه پیدا یافت.فیلم های سینمایی تمشک، سیزده 59 و آمین خواهیم گفت از دیگر ساخته های سالور هستند.
بازیگران فیلم سیزده ۵۹
پرویز پرستویی ،جمشید مشایخی ،صابر ابر ،دریا آشوری ،فرهاد اصلانی ،شاهرخ فروتنیان ،مهران احمدی ،ابوالفضل شاه کرم ،افسانه چهره آزاد،سعید ابراهیمی فر،حسین سلیمانی ،شیرین زنگنه
سایر عوامل فیلم سیزده ۵۹
تهيه كننده؛ جواد نوروزبيگی، برنامه ريز و دستيار اول كارگردان: مهران احمدی، صدابردار: محمد شاهوردی، طراح گريم: بابك اسكندری، طراح صحنه و لباس: حسن روح پروری، مدير توليد: فرشته مهديزاده، دستيار توليد: نادر مهدی پور، منشی صحنه: ليلی مرادی، عكاس: آرزو اتحاد و روابط عمومی: ويدا طالب رضا.
مشخصات فیلم سیزده ۵۹
- ژانر :درام،جنگی
- زبان : فارسی
- امتیاز IMDb: امتیاز 5.3 از 10