برگزاری جشن و فستیوال بخش جدایی ناپذیر از فرهنگ ارمنستان است. مردم این سرزمین عاشق جشن گرفتن هستند و هر بهانه ی کوچکی را تبدیل به فستیوالی بزرگ می کنند. برای محافظت از عشق در برابر نیروهای شیطانی به هم آب می پاشند، برای نشان دادن اصالت و فرهنگ خود غذاهای محلی می پزند و با پرتاب بالن صنعت پیشرفته خود را به رخ می کشند. در این مطلب با پرطرفدارین فستیوال های ارمنستان و داستان های جالب آن ها آشنا می شویم.
جشن ناواسارد
اولین روز سال جدید در کشور ارمنستان برابر با ۱۱ اوت بوده و به همین دلیل نیز مردمان این روز را جشن می گیرند. البته افسانه ای نیز در این باره بیان شده که گفته اند در چنین روزی خدایان به سرزمین آمده و پس از شنا کردن در رودخانه مقدس از بالای یک تپه مردم را تماشا خواهند کرد. علاوه بر این مورد نظریه دیگری نیز بیان شده که در چنین زمانی کشتی نوح در سرزمین آرارات فرود می آید. البته باید بیان کنیم که پس از عوض شدن تقویم این جشن در بین مردم تغییر کرده و در روز کریسمس آن را برگزار می کنند، اما با توجه به این موضوع که جشن ناواسارد به عنوان یک سنت قدیمی از آن یاد می شود مردم هر ساله این روز را به جشن و پایکوبی می پردازند.
جشن وارداوار
کلمه وارداوار دو معنی دارد؛ شعله ور شدن گل رز و خیس شدن با آب.
این افسانه از زمان های گذشته این گونه بیان شده است که آستقیک دومین ایزد بانوی ارمنیان که ایزد عشق، آب، غم و سهولت بوده است، عشق را در سراسر کشور ارمنستان با پاشیدن آب به رنگ رز و هدیه دادن گل سرخ، پخش کرده است و همچنین گفته می شود واهاگن که ایزد جنگ بوده است از این عشق نگهداری و محافظت کرد و همیشه با شیطان در حال جنگ برای حفظ این عشق بوده است.
این نکته نیز قابل ذکر است که اگر در زمان برگزاری این جشن در ارمنستان بودین از اول صبح همه به روی هم آب می پاشند.
اگر در این روز در ارمنستان حضور داشتید باید هر کجایی که رفتید منتظر آب پاشی بر روی خود باشید و از اینکه کسی به شما آب پاشید، ناراحت نشوید، زیرا این یکی از سنت های دیرینه و قدیمی ارامنه می باشد به خوبی حفظ شده و نسل به نسل در این کشور در حال اجرا و برگزاری می باشد. این جشن در فصل تابستان و معمولا در اواخر تیر و یا اوایل مرداد ماه فصل تابستان برگزار می گردد چون هوادر این ماه ها گرم بوده و با آب پاشی و به جا آوردن این عید سنتی بسیار خوشایند می باشد و مردم روزبسیار مهیج و خوبی را در کنار هم تجربه می کنند زیرا در این روز به هر طرف و هر نقطه از ایروان و کشور ارمنستان که بروید مردم شاد و مهربانی را خواهید دید که در حال برگزاری این جشن دیرینه خود می باشند.
روز جهانی جاز در ارمنستان
فستیوال جاز یک فستیوال بین المللی است که هر ساله در روز ۳۰ اپریل علاوه بر ارمنستان در کشورهای مختلف دنیا برگزار می شود. جاز یک سبک از موسیقی به شمار می رود که از نیواورلئان آمده و در اصل ریشه ای آمریکایی – آفریقایی دارد. این سبک از موسیقی طرفداران بسیاری در دنیا دارد.
۳۰ اپریل روز جاز نام گذاری شده و به همین مناسبت در این روز فستیوالی بزرگ در شهر ایروان ارمنستان به راه می افتد. روز جاز از پرطرفدارترین فستیوال های ارمنستان است و در آن هنرمندان بزرگ و دوستداران این موسیقی فارق از هر زبان و فرهنگی گردهم آمده و کل روز را به جشن و پایکوبی مشغول هستند. این جشن پرهیجان و جذاب در کاسکاد ایروان که با نام هزار پله هم شناخته می شود برگزار شده و علاوه بر موسیقی می توانید از سرو غذاهای لذیذ ارمنی به همراه انواع نوشیدنی های محلی لذت ببرید.
جشن عید پاک
به عنوان اولین کشور مسیحی جشن عید پاک یکی از مهم ترین آیین های مردم این سرزمین است و در واقع بزرگترین جشن مسیحیان محسوب می شود چون مسیحیان معتقد هستند در این روز عیسی مسیح بعد از به صلیب کشیده شدن دوباره زنده می شود، به همین دلیل این روز به “معاد مسیح” نیز معروف است. از آداب این روز می توان به رنگ کردن تخم مرغ و تزئینات خرگوش های شکلاتی اشاره کرد چرا که گفته می شود خرگوش ها تخم های رنگی را در باغ پنهان می کردند تا کودکان آن ها را پیدا کنند و بخورند؛ این جشن در بهار بعد از اولین قرص کامل ماه برگزار می شود و تاریخ آن معمولا بین اواخر مارس و اوایل آوریل متغیر است و یکی از پنج تعطیلات اصلی در کلیسای ارامنه است.
جشن دلمه
دلمه یا دولما از غذاهای اصلی و مهم ارمنستان به شمار می آید و مردم در فصول مختلف سال در وعده های غذایی خود این غذا را قرار می دهند، حتی رستوران هایی تنها به پختن دلمه های خوشمزه شهرت پیدا کرده کرده اند، یکی از رستوران های معروف ایروان به نام دولماما نیز نام خود را از این غذا گرفته است. این فستیوال در روستایی به نام هنابرد در استان آرارات برگزار می شود و آشپزهای ارمنی از سراسر کشور دور هم جمع می شوند و دلمه های متنوعی می پزند، البته دلمه اصلی ارمنستان که از غذاهای سنتی آن ها محسوب می شود گوشت چرخ کرده و مخلفاتیست که داخل برگ درخت مو گذاشته می شود؛ پس اگر در اواخر ماه می به این کشور سفر کردید این فستیوال خوشمزه را از دست ندهید چون فستیوال دقیقا در 20ام این ماه برگزار می شود و در آن روز بازدیدکنندگان می توانند انواع دلمه های خوشمزه را یک جا تست کنند البته جشن تنها با خوردن دلمه برگزار نمی شود مراسمی مانند رقص و پایکوبی و آوازهای محلی نیز دارد، بعضی از مردم نیز در این روز صنایع دستی مختلفی با خود همراه دارند که برای فروش به نمایش می گذارند؛ به علاوه در نزدیکی این روستا شهر باستانی دوین نیز قرار دارد که در آن آثار به جای مانده از شهرسازی زمان قدیم ارمنستان دیده می شود.
جشن زاخگازارت
این جشن یک هفته قبل از عید پاک و به یادبود و بزرگداشت ورود حضرت عیسی مسیح به اورشلیم برگزار می گردد.
در روز جشن تمامی کلیساهای ارمنی با شاخه های بید تزئین می شوند و شاخه های زیتون چیده شده که در زمان ورود عیسی مسیح به زیر پای او برای خوش آمد گویی ریخته شده بوده را طی مراسم مذهبی خاصی قرار می دهند و سپس این شاخته های متبرک شده را در بین مردم و حضار شرکت کننده در جشن پخش می کنند. برخی نیز برای خود و کودکانشان از این شاخته ها دسته برای به روی سر گذاشتن درست کرده و بر سر می گذارند.
جشن توت
پارک منطقه ای گوریس روز ۷ ژوئیه هر سال جشنواره شاه توت را برگزار می کند که یکی از فستیوال های ارمنستان است. این جشنواره با هدف تبدیل شدن گوریس به مقصد توریستی، جذاب و تقویت زندگی اجتماعی و اقتصادی منطقه برگذار می شود. استان سیون با کشور ما ایران مرز مشترک دارد. در هر کدام از مناطق این استان نوع خاص و متنوعی از شاه توت رشد می کند که از آن ها در آشپزی و مربا نیز استفاده می شود. این جشن همراه با موسیقی سنتی ارمنی و رقص ساکنان محلی است. گردشگران و بازدیدکنندگان می توانند توت ها که در ظروف مختلف ارمنی و سنتی چیده شده اند را ببینند. این جشنواره که در اولین شنبه ماه جولای برگزار می شود، به صورت رایگان پذیرای مهمانان خود می باشد. مهمانانی که علاقه به خرید سوغات و هدیه دارند، می توانند با هزینه ای جداگانه از این فستیوال خرید نمایند.
جشن رنگ
شاید به خوبی از نام آن متوجه شوید که چه اتفاقی در طی این جشنواره خواهد افتاد. در چنین روزی مردم رنگ های کاملاً بی خطری را تهیه کرده و بر یکدیگر می پاشند، اما این جشنواره نیز دارای یک روال می باشد و باید مردم در یکی از روزهای ماه جولای از صبح در یک مجتمع به نام همیلا جمع شده و در ابتدا کمی نرمش انجام داده و هنگام طی کردن مسافت حدود ۵ کیلومتر، در طی مسیر یکدیگر را غرق در رنگ می کنند، اما در نهایت به سه مرد یا سه زن که زودتر از سایرین به خط پایان رسیده باشد هدیه تعلق خواهد گرفت.
جشن پشم چینی گوسفندان
پشم چینی گوسفندان از دیگر فستیوال های ارمنستان است که در روستای گردشگری خات واقع در استان سایونیک هر ساله در ماه ژوئن برگزار می شود. این استان بسیار زیبا در ۲۰۰ کیلومتری شهر ایروان قرار گرفته است.
پشم چینی گوسفندان یا SHEEP SHEARING FESTIVAL سال هاست که با هدف ترویج گردشگری در استان سایونیک و برای معرفی فرهنگ و آداب و رسوم اصیل ارمنستان همراه با برنامه های شاد و متنوع برگزار می شود. هر ساله گردشگران بسیاری از سراسر دنیا برای شرکت در این مراسم زیبا و جذاب به روستای خات سفر می کنند.
در این فستیوال طی یک مراسم ماهرترین پشم چینان مهارت خود را به نمایش گذاشته و با یکدیگر به رقابت می پردازند. علاوه بر این اجرای موسیقی زنده، برگزاری مسابقات بین کودکان و پخت و سرو غذاهای محلی از حاشیه های فستیوال هستند که روزی شاد و پر از هیجان را برای شرکت کنندگان رقم می زنند.
جشن عسل
از دیگر جشنواره های مردم ارمنستان می توان به فستیوال عسل اشاره کرد که آن را در دل طبیعت به پا می کنند و در طی برگزاری مراسم نیز موسیقی شاد پخش خواهد شد. می توان از آن به عنوان یکی از جشنواره های شیرین نام برد که اگر طرفدار مزه های شیرین هستید لذت کافی برای شما وجود دارد. زمان برگزاری آن نیز در دهمین روز ماه آگوست می باشد و در استان تاووش در شمال شرقی ارمنستان برگزار خواهد شد که در طی آن مردم ارمنستان عسل های کاملاً طبیعی و خوشمزه و شهد برخی میوه های شیرین مانند توت و انگور را عرضه خواهند کرد. اگر قصد داشتید برای فستیوال عسل به استان تاووش سفر کنید به شما پیشنهاد می دهیم که دیدن از صومعه غارتسین که در شهر دلیجان قرار گرفته و صومعه گوشاوانک را فراموش نکنید که از نقاط دیدنی ارمنستان در این شهر محسوب می شود.
جشن انگور
در زبان ارمنی این جشن به اسم خاقوق اُرهنِک نیز شناخته شده می باشد. این نکته نیز در رابطه با نام این جشن قابل ذکر است که در زبان ارمنی khaghogh به معنای انگور و orhnek به معنای تبرک است و روی هم رفته به معنی جشن تبرک انگور می باشد. در روز این جشن انگور های توسط کلیسا ها و حتی مردم عادی تهیه شده و به کلسیا برای متبرک شدن اهدا می گردد و این انگورها بوسیله بالاترین مقام های هر کلیسا متبرک شده و سپس در ظروف مخصوصی گذاشته شده و در بین مردم و حضار شرکت کننده در جشن پخش می شود.
جشن تاراز
یکی از محبوب ترین و مشهو ترین جشن هایی است که هرساله در کشور ارمنستان در حال برگزاری می باشد . دارای شرکت کنندگان و بازدید کنندگان بسیاری نیز می باشد. در این جشنواره مردم لباس هایی محلی به تن می کنند و با موسیقی محلی و سنتی ارمنستان در کنار یکدیگر به جشن و شادی می پردازند. در این مراسم میتوانید از انواع لباس های محلی دست دوز شده را از نزدیک ببینید و با هر فردی که لباس مورد علاقه شما را بر تن دارد نیز عکس یادگاری بگیرید.
جشن شراب
ارمنستان بعنوان یکی از کشور هایی می باشد که در ضمینه تولید شراب ها خوشمزه تخصص دارد و کارخانه های بسیاری در ضمینه در ارمنستان فعالیت می کنند. این جشنواره علاوه بر اینکه این امکان را ایجاد میکند که شما نوشیدنی های سنتی ارمنستان را امتحان کنید بلکه میتوانید با اداب و فرهنگ ارمنستان نیز به راحتی آشنا شوید. در این جشنواره با قسمتی از روشها سنتی تولید انگور نیز که در کنار رقص و آواز میباشد نیز می توانید آشنا شوید.
جشن بین المللی زرد آلوی طلایی
این جشنواره از سال 2004 در شهر ایروان کشور ارمنستان به صورت روتین و هر ساله در حال برگزاری می بشد. ضمینه فیلم هایی که در این مراسن پخش می شوند عبارتند از مسائل اجتماعی، زندگی روزمره مردم و …
در این جشنواره هنرمندان و فیلم سازان بسیاری برای ارائه کار های خود شرکت می کنند و دانش های کسب شده خود را نیز با دیگر همکاران و بازدید کنندگان به اشتراک می گذراند. هدف اصلی ایجاد این جشنواره تشویق و ایجاد خلاقیت درفیلم سازان و ایجاد گردهمایی و ارتباطات گسترده در میان علاقه مندان در این حرفه می باشد.
جشن بین المللی بالون
یکی دیگر از جذاب ترین فستیوال هایی که در شهر ایروان و در میدان جمهوری این شهر و کشور ارمنستان هر ساله در حال برگزاری می باشد فستیوال بین المللی بالون می باشد.
هر بالن در این فستیوال نشامگر پرچمی از یکی از کشور ها می باشد و هدف از برگزاری این فستیوال مشارکت در رشد گردشگری و صنعت هوایی کوچک ارمنستان می باشد.
جشن گاتا
گاتا نوعی نان محلی است که یکی از اصلی ترین مواد غذایی در سفره های ارمنی است و بیش تر از هرچیزی در آن آرد، شکر و کره دیده می شود البته این پایه تهیه نان است و به آن مواد دیگری نیز اضافه می شود و انواع مختلف دارد؛ جشنواره در روستای خاچیک برگزار می شود و مردم با انواع گاتاهای خوشمره، غذاهای محلی و نوشیدنی به استقبال گردشگران می آیند؛ هر ساله گاتایی بزرگ نیز در مرکز این شهر پخته می شود، این جشنواره اغلب در 21امین روز از ماه سپتامبر همراه با ساز و آواز برگزار می شود؛ در خاچیک علاوه بر جشنواره گاتا می توانید از کلیساهای ختاککراتس و خارکف نیز دیدن کنید به علاوه موزه خانه Paruyr Sevak’s یکی از شاعران ارمنی نیز در این منطقه واقع شده است.
همانطور که ملاحظه کردید به توضیح فستیوال های معروف در ارمنستان پرداختیم و به این نکته نیز اشاره کردیم که شما در هر فصلی که به کشور ارمنستان سفر کنید با یکی از فستیوال های معروف آن مواجه خواهید شد.