دودنی بافی، یکی از هنرهای تاریخی است که بیش تر مردم بلوچستان، از آن، در تزئین خانه هایشان و گاهی هم به عنوان دفع چشم زخم از مال و جان، استفاده می کردند. اما متأسفانه، گَردی از نامهربانی بر این هنر قدیمی، نشسته و در حال فراموشی است. دودنی بافی در اصل، تورهای تزئینی است که با گیاه علفی یا برگ های ساده منقسم و گُل های زرد متمایل به سفید، که در اکثر نقاط استان رویش دارد، درست می شود.
دودنی بافی
در دودنی بافی این کار هنری زیبا، زنان و دختران با کاربرد وسایل و موادی ارزان قیمت و همیشه در دسترس اقدام به ساخت یک کار هنری دستی که هم جنبه ی تزیینی دارد و هم برای چشم زخم بکار می رود می کنند. برای ساخت این بافته ی زیبا و دیدنی با استفاده از دو چوب یا نی که بصورت ضربدری یا افقی – عمودی روی هم قرار می گیرند و پیچیدن کامو هایی با رنگ های شاد و متنوع یک لوزی یا مربع با رنگ هایی زیبا بدست می آورند که برای جذابتر شدن و جلوه گری بیشتر نخ هایی را که به یک اندازه است و با دانه های گرد اسپند پر شده اند با فاصله هایی مساوی و به تعداد زیاد و فشرده از پایین کار آویزان می کنند که مربع یا مستطیل رنگی ما را چشم نواز تر می کنند. در روستاها و عشایر این بافته بعنوان یک کاردستی برای درس هنر مورد استفاده قرار می گیرد. و خوشبختانه امروزه دیده می شود. از این بافته حتی در جوامع شهری نیز به وفور استفاده می شود.
بافت دودنی
این تورهای تزئینی با گیاه علفی با برگ های ساده منقسم و گلهای زرد متمایل به سفید که در بسیاری از نقاط استان رویش دارد درست می شود که یک گیاه خودرو است و نیاز به هیچ دانه ای برای کاشتن ندارد و در فصل تابستان در بیشتر نقاط استان رویش می کند. اساس این هنر از میوه این گیاه که نوعی خورجین کپسول مانند است و در ماه های اول سال به نهایت رشد خود می رسد بافته می شود. برای ساخت این محصولات همراه دیگر زنان و خانواده به زمین های کشاورزی رفته و بوته های این گیاه را جمع می کنند و همرا ه خود به خانه آورده می شود، سپس به صورت گروهی یا فردی دانه های دودنی(اسپند) را از ساقه هایشان جداکرده و بعد با ابزار بسیار ساده مثل نخ و سوزن مثل دانه های تسبیح به نخ می کشند. بعد از اینکه همه دودنی ها نخ شد، در شکل های مختلف لوزی، مربع و گرد، آن ها را روی دیوار و یا سقف خانه ها نصب می کنند.
دودنی بافی به عنوان درآمد
از آنجایی که این گیاه خودرو است و به راحتی میتوان به آن دسترسی پیدا کرد می تواند منبع درآمدی برای بانوان باشد و با آن اشتغال زایی کرد، اما امروزه متأسفانه این صنایع دستی زیبا به فراموشی سپرده شده است و یا کمتر دیده می شوند. این صنایع دستی در عین سادگی زیبایی خاصی دارد که برای مردم سایر استان ها و گردشگرانی که به این استان سفر می کنند، بسیار جالب و دیدنی است و به عنوان سوغات آن را می خرند و می برند.
سخن آخر
گاهی از دانه های ریز این گیاه برای سردرد، چشم زخم دود می کنند که باعث رفع آلودگی و معطر شدن هوا هم می شود.
معرفی هنر جواهردوزی
