درباره فریبرز رئیس دانا
فریبرز رئیس دانا (زاده ۲۹ دی ۱۳۲۳ در تهران – درگذشته ۲۶ اسفند ۱۳۹۸ در تهران) نویسنده، اقتصاددان سوسیالیست و سندیکالیست، استاد دانشگاه در رشته اقتصاد، کنشگر حقوق بشر، زندانی سیاسی و عضو کانون نویسندگان ایران بود. رئیس دانا اقتصاددانی چپ گرا و دانش آموختهٔ مدرسه اقتصاد لندن بود. او علاوه بر کار تخصصی در زمینهٔ پژوهش و تدریس رشتهٔ اقتصاد، به کارهای سیاسی، اجتماعی، ادبی و مطبوعاتی نیز می پرداخت. او در جنبش روشنفکری ایران به دموکراسی، عدالت اجتماعی و سوسیالیسم علاقه مند بود. رئیس دانا نویسنده بیش از پانزده کتاب دربارهٔ مسائل اقتصادی و سیاسی مانند آزادی و سوسیالیسم، اقتصاد سیاسی توسعه و منش روشنفکری بود.
درباره کتاب رهایی بشر: عدالت، آزادی و دولت
فریبرز رئیس دانا از جان های عزیز و مبارکی بود که در زمانه ی منحوس پاندومی کرونا ازدست شد. نویسنده ی ادیب و اقتصاددان و نظریه پردازی که بی وقفه در راه آزادی، عدالت، برابری و آگاهی می کوشید، می نوشت، سخنرانی می کرد و درس می داد. این متفکر مارکسیست چنان آزادی و عزت انسان و به خاصه طبقه های فرودست را با تمام وجودش می خواست که لحظه ای دست از مبارزه از طریق آگاهی بخشی دست برنداشت. کتاب «رهایی بشر: عدالت، آزادی و دولت» یکی از همان تلاش های سترگ و به ثمر نشسته ی او بر محور همین آگاهی بخشی است که پس از درگذشتش به صورت کامل منتشر شده است. رئیس دانا این کتاب را در جهت به هم ریختن همه ی آن روایت های دشمنان آزادی، همان نئولیبرال های داخلی و خارجی نوشته که همواره با اهرم های رسانه ای عظیم شان هرچه دروغ خواسته اند به خورد همگان داده اند و سوسیالیسم را دشمن آزادی و دموکراسی معرفی کرده اند. رهایی بشر با طرح و برنامه ای جامع و نظام مند، با زبانی شیوا و همه فهم، پله پله مخاطب را با خودش پیش می برد و ضمن نشان دادن همه ی دروغ های تاریخی بندگان سرمایه داری، دستاوردهای سوسیالیسم را در هر فرمی که تاکنون وجود داشته پیش رو می گذارد. رهایی بشر رساله ای عظیم است که همه ی ما به آن نیاز داشتیم، برای فهم جای گاه مان در تاریخ، هرآنچه امروز هستیم و چشم اندازی که پس از این باید ببینیم و در پی تحققش باشیم. فریبرز رئیس دانا اقتصاددان، تئوریسین و نویسنده ای مطرح بود که با تلاش مستمر در راه ایجاد عدالت، آزادی، مساوات و بیداری فعالیت می کرد. فعالیت های او شامل سخنرانی، تدریس و نوشتن بود. او که متفکری مارکسیست بود خواهان آزادی و عزت به ویژه برای طبقات محروم جامعه بود و به همین جهت تا آخرین روزهای زندگی اش از مبارزه از طریق آگاهی بخشی دست برنداشت. کتاب حاضر نمونه ی یکی از کوشش های عظیم رئیس دانا در مسیر آگاهی بخشی ست که پس از فوتش به شکل تکمیل شده انتشار یافت. وی این کتاب را برای دشمنانی نوشته است که با روایت های دروغ خود به وسیله ی ابزارهای رسانه ای عظیم شان مردم را گمراه کرده اند و سوسیالیسم را دشمن آزادی و دموکراسی معرفی می کنند. رئیس دانا برنامه ای مفصل و نظام مند را در کتاب رهایی بشر طرح کرده و با زبانی روان و رسا ما را با خود همراه می کند و دروغ های تاریخی بندگان سرمایه داری را نمایان می کند. وی دستاوردهای سوسیالیسم را به همان شکلی که حقیقتاً وجود دارد پیش رو می گذارد. این کتاب را می توان رساله ای عظیم نامید که همه ی ما فارغ از هر تفکری به آن نیاز داشتیم تا جایگاه امروزمان را در تاریخ درک کنیم و فهمی از چشم انداز آینده داشته و در پیِ تحقق آن باشیم. کتاب رهایی بشر در فصل اول نظریه های افرادی چون جان استوارت، هگل و ژان ژاک روسو را ارائه می دهد و در فصل های دو و سه به مارکس، مارکسیسم، دولت و آزادی می پردازد. رئیس دانا در فصل های چهار و پنج این کتاب به شرح و نقد مکاتب مختلفی چون مارکسیسم، نولیبرالیسم، آنارشیسم و لیبرالیسم و... پرداخته و در فصل های ششم و هفتم مفهوم عدالت و آزادی را در دیدگاه های اخلاقی و دنیای سرمایه داری بررسی می کند. فصل هشت و نه کتاب نیز موضوعاتی چون چپ مارکسیستی و چالش های آن و دیدگاه های رادیکال معاصر را شرح داده است.
در بخشی از کتاب رهایی بشر می خوانیم
چپ نو در واقع ناشی از ناامیدی فضای روشنفکری غرب به ویژه در آمریکا بود و از میانۀ دهۀ شصت به ویژه پس از شکست یا مستهلک شدن جنبش 1968 اروپا پا به میدان گذاشت. چپ نو عبارت بود از اندیشۀ رادیکال و ناراضیان جدی از بنیان کارکرد نظام سرمایه داری در عرصه های اقتصاد، فرهنگ، جامعه و تکنولوژی که خود را به گونه ای که لزوماً از گونۀ مارکسیستی هم نبود، همدل و هم زبان می دانستند و به نوعی اتحاد فکری دست یافته بودند. چپ نو شامل نومارکسیست ها هم می شد که در پی استفاده از روش تحلیل مارکس در حوزه های زندگی اجتماعی بودند. اما جریان های رادیکال مانند اعضای مکتب فرانکفورت، سارتر و شاگردان رادیکال او، بخشی از آنارشیست ها و ناسیونالیست های غیرافراطی ضدامپریالیستی را نیز شامل می شد. سرنوشت چپ خود داستانی طولانی دارد. اما این جریان بسته به اوضاع و احوال اجتماعی و جغرافیایی نسبت به مسائل خاص حساسیت نشان داده اولویت خود را تغییر داده است. شکست جنبش 1968، جنگ ویتنام، تجاوز اسرائیل و کشتار مردم و اشغال سرزمین های فلسطینی، انقلاب ها، کودتاها، قیام ها و تحولات سیاسی در کشورهای مختلف بعد از جنگ جهانی دوم، از جمله نهضت ملی کردن نفت و کودتای 28 مرداد در ایران، فروپاشی اتحاد شوروی، ظهور گونه ها و نگرش های متفاوت پست مدرنیستی در فلسفه و هنر و علوم اجتماعی، خواست گسترش و تعمیق دموکراسی در جهان، مبارزات ضدامپریالیستی جهان سوم و موارد مشابه مدت ها است مورد بحث بوده است و کنش و نتایج آن در دستور کار چپ نو و نومارکسیسم قرار گرفته است. نومارکسیست ها غنای اصلی و استخوان بندی محوری چپ نو را سازمان دادند.
فهرست مطالب کتاب رهایی بشر
- دیباچه
- فصل اول: نظریه های نخستین نو
- 1- فایده گرایی و پیش فرض های نخستین
- 2- دو رویکرد رادیکال: ژان ژاک روسو و آنارشیست های نخستین
- 3- تفکیک قوا و مهار دولت
- 4- جان استوارت میل: تدوینگر لیبرالیسم نخستین
- 5- نقد پایه ای لیبرالیسم میل
- 6 - هگل
- 7- آزادی خواهان نخستین در آمریکا
- فصل دوم: مارکس، مارکسیسم و آزادی
- 1- نقدهای نخستین مارکس
- 2- آزادی و جبر
- 3- آزادی، دولت و رشد سرمایه داری
- 4- ماهیت جنبش ها برای آزادی
- 5- نخستین واپس نشینی منفی
- 6 - مارکس و آزادی
- فصل سوم: مارکس، دولت و آزادی
- 1- آشنایی عمومی
- 2- دولت و دموکراسی
- 3- ورود به بحث کار و طبقات
- 4 - دموکراسی و مارکسیسم
- 5- بحث های نخستین دربارۀ دولت
- 6- استبداد شرقی (دسپوتیسم)
- فصل چهارم: نولیبرالیسم
- 1- تکامل آغازین لیبرالیسم
- 2- تغییر در لیبرالیسم
- 3- استحاله در لیبرالیسم
- 4- نولیبرالیسم سمت وسوی کلی
- 5- نولیبرالیسم: نطفه های اقتصادی
- 6- سرمایه داری نولیبرالیستی و بحران
- 7- نولیبرالیسم و دولت
- فصل پنجم: نظریه های انتقادی دولت
- 1- تقابل عمومی
- 2- نقد مارکسیستی
- 3- آنارشیسم و لیبرالیسم
- 4- ضرورت های کاربردی دولت
- 5- بحث استقلال دولت
- فصل ششم: عدالت و آزادی در دیدگاه های اخلاقی
- 1- رویکردهایی به حق، عدالت و آزادی
- 2- رویکرد یک نواندیش دینی
- 3- عدالت و بازار
- 4- نظریه های عدالت رالز
- 5 _ نقد مفهوم شناسانۀ نظر رالز
- 6- تحلیل انتقادی نظر رالز
- فصل هفتم: عدالت، آزادی در سرمایه داری واقعاً موجود
- 1- آزادی و سرمایه داری
- 2- نگاه به اوضاع معاصر
- 3- بررسی یک تجربه: آن آفت سیاسی آن پتیارۀ سیاسی
- 4- دموکراسی بورژوایی و دموکراسی سوسیالیستی
- 5- اشاره ای به دشمنی های لیبرال و نولیبرال
- 6- دشمنی نوامپریالیستی داعش در اسرائیل
- 7- در اقتدار وقایع داعش به تجربۀ دیگری می پردازم
- 8- عالی ترین مراجع راست افراطی
- 1-8- فن هایِک
- فصل هشتم: چپ مارکسیستی و چالش های آن
- 1- لوکاچ
- 2 _ کنشگری: نگاهی به تجربه ایران
- 3- برداشت هایی دیگر
- 4- چند نظریۀ دیگر
- فصل نهم: دیدگاه های رادیکال معاصر
- 1- چپ نو
- 2- نقد پست مدرنیسم
- 3- نقد مفهومی سرمایۀ اجتماعی
- 1-3- مقدمه و پیشینۀ بحث
- 2-3- تعریف و شناخت
- 4- 3- نقد و بررسی
- 5- 3- انباشت سرمایۀ اجتماعی و سود آن
- 6- 3- خلاصه و نتیجۀ بحث
- 4- فمینیسم و حقوق زنان
- 5- محیط زیست
- 6- نومارکسیسم و مارکسیسم معاصر
- نمایۀ اعلام
- نمایۀ مفاهیم
- نمایۀ مکان ها
- نمایۀ کتاب ها
شناسنامه کتاب رهایی بشر: عدالت، آزادی و دولت
-
نویسنده: فریبرز رئیس دانا
- زبان: فارسی
- ناشر چاپی: نشر نگاه
- تعداد صفحات: 562
- موضوع کتاب:کتاب علوم سیاسی
- نسخه الکترونیکی:دارد
- نسخه صوتی : ندارد
بنابراین کتاب پیش رو به علاقه مندان به فلسفه سیاسی و علم سیاست پیشنهاد می شود. امیدوارم از محتوای معرفی کتاب نهایت لذت را برده باشید و برای کسانی که کتاب دوست هستند، میتوانید ارسال نمایید و برای مشاهده ی مطالب پر محتوای دیگر میتوانید به بخش فرهنگ و هنر ساعدنیوز مراجعه نمایید. همچنین شما نیز بهترین کتابی که تا حال مطالعه کرده اید، برای ما معرفی نمایید. از همراهی شما بسیار سپاسگزارم.
معرفی کتاب بلوغ به زبان ساده برای نوجوانان اثر ماندانا سلحشور
