معرفی کتاب زمان دست دوم اثر سوتلانا آلکسیویچ

درباره سوتلانا آلکسیویچ

سوتلانا الکساندرونا الکسیویچ (روسی: Светлана Александровна Алексиевич؛ اوکراینی: Світлана Олександрівна Алексієвич; ۳۱ مهٔ ۱۹۴۸ در ستانیسلاو ) نویسنده و روزنامه نگار اهل بلاروس است. وی در سال ۲۰۱۵ برندهٔ جایزه نوبل ادبیات شد. آکادمی سوئد وی را به دلیل روایات چندصدایی، که مظهر محنت و شجاعت در روزگار معاصر ماست، شایستهٔ جایزهٔ نوبل ادبیات دانستند. بدین ترتیب، آکادمی سلطنتی نوبل سوئد سوتلانا الکسیویچ را برندهٔ نوبل ادبیات ۲۰۱۵ میلادی اعلام کرد. وی نخستین نویسندهٔ بلاروس است که موفق به دریافت این جایزه شده است. وی همچنین در سال ۲۰۱۳ برندهٔ جوایزی همچون جایزه صلح کتاب فروشان آلمان و جایزه مدیسی شده است. منتقدان، آثار ادبی او را سرشار از بازتاب روحیهٔ شهروندان روسیه پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی می دانند.

درباره کتاب زمان دست دوم

مان دست دوم"، که یک تاریخ شفاهی از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و ظهور روسیه جدید را ارائه می دهد. "زمان دست دوم" با گردهم آوری ده ها نگرش متمایز به سبک مستند، فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و نمودار نزولی فرهنگ شوروی را ترسیم کرده و درباره آنچه که از خاکستر کمونیسم بر خواهد خواست، سخن گفته است. در این کتاب، وقایع زمان کمونیسم تشریح می شوند. الکسیویچ زندگی شهروندان روسی را در سی سال گذشته بازگو می کند و به ما نشان می دهند که زندگی در زمان سقوط اتحاد جماهیر شوروی چگونه بود و زندگی در روسیه جدید که پس از آن به وجود آمد چگونه شد. از طریق مصاحبه های خود در سالهای 1991 تا 2012، ما را با واقعیت پشت پرده و تبلیغات دروغین رسانه ای آشنا می کند، و به یک پرتره جامع را، از روسیه و روس های معاصر که هنوز هم خاطرات ظلم، ترور، قحطی، قتل عام ها را به یاد دارند اما با غرور و افتخار به کشورشان امیدوار هستند، به ما نشان می دهد. الکسیویچ همانند دیگر کتابهای خود، به زنها و مردانی که داستانهایشان در روایتهای رسمی دولتها گم شده است، اجازه سخن می دهد و یک تاریخچه جایگزین قدرتمند را از داستانهای شخصی و خصوصی افراد ایجاد می کند. تاریخ اتحاد جماهیر شوروی و سقوط آن در سال 1991 یکی از مهم ترین رویدادهای تاریخی و سیاسی در سطح بین الملل محسوب می شد که تأثیرات بسیاری بر روی ملت شوروی و دیگر کشورها داشت. سوتلانا آلکسیویچ روزنامه نگار برنده ی جایزه ی نوبل در کتاب زمان دست دوم (Secondhand Time: The Last of the Soviets) با تعداد زیادی از مردم عادی شوروی سابق گفت وگو کرده و صدای آنان را همانند یک پازل گردآوری کرده است تا بتواند برخلاف دیگر روایات رسمی، داستان های شخصی و واقعی مردم را نیز به گوش جهانیان برساند. او با صدها نفر از قشرهای مختلف، سنین و نژادهای متفاوت مصاحبه می کند، از استادان دانشگاهی که پس از سقوط اتحاد جماهیر شوروی ته سیگار جمع می کردند تا قهرمان جنگی که دیگر مورد احترام دیگران نبود؛ از کاسبان و دلالان نوکیسه تا اعضای سابق حزب. این کتاب روایتگر آدم هایی است که زندگی شان به یک باره دگرگون می شود. کتاب زمان دست دوم در مورد کمونیسم و سقوط شوروی صحبت می کند. مردم روسیه در این کتاب بار دیگر 30 سال گذشته ی خود را مرور می کنند و به شما می گویند که زندگی در زمان سقوط اتحاد جماهیر شوروی به چه شکل بوده است و حال زندگی در روسیه جدید چه خصوصیاتی دارد. «صداهایی از آرمان شهر» عنوان پنج گانه ای است اثرِ سوتلانا آلکسیویچ. این پنج گانه به ترتیب شامل جنگ چهره ی زنانه ندارد (1983)، آخرین شاهدان (1985)، پسران رویین (1989)، نیایش چرنوبیل (1997) و زمان دست دوم (2013) است. عنوان این پنج گانه با محتوای آثار هم خوانی حداکثری داشته و تا حدود زیادی منطقی است. دو مفهوم کلیدی که در همه ی این پنج اثر به آن ها پرداخته شده «صداها» و «آرمان شهر» هستند. این دو مفهوم به ویژه در کتاب زمان دست دوم نمود بارزی دارند. صداهایی متفاوت با یکدیگر، از گوشه گوشه ی این سرزمین پهناور، «آرمان شهر روسی» را برای شما تصویر می کنند؛ آرمان شهری که ملل روسی زبان در طول صد سال گذشته، در طی و حدفاصل حکومت دو ولادیمیر، لنین و پوتین همواره به دنبال آن بوده اند و هرگز هم بدان نرسیده اند. آلکسیویچ همان روش مصاحبه ی مستقیم با شهروندان عادی و انتقال بی کم وکاستِ آن را که در چهار کتاب قبلی به کار گرفته بود برای تنظیم و نگارش حُسن ختام پنج گانه اش، زمان دست دوم نیز استفاده کرده است. مصاحبه های مربوط به این کتاب طی سال های 2012 - 1991 گرفته شده اند، پس از فروپاشی نظام شوروی. مردم طی دهه ها یاد گرفته بودند اگر زندگی خود و خانواده شان را دوست دارند، ساکت بمانند. حتی اگر شدیدترین بلاها و دردها به آن ها تحمیل شده باشد، دندان به جگر بگیرند و به احدی چیزی از سرگذشت شان نگویند. خودسانسوری، ترس از ابراز عقیده و وحشت از حکومت و نهادهای وابسته در وجودشان نهادینه شده بود. اما پس از فروپاشی نظام شوروی، دست کم برای مدت کوتاهی، شمشیری که بر سر تک تک شهروندان شوروی سایه انداخته بود ناپدید شد. با این حال گرفتن مصاحبه و به حرف آوردن کسانی که نسل اندر نسل یاد گرفته بودند خاموش باشند، کار بسیار دشواری بود. سوتلانا آلکسیویچ با گفت وگوهایی که انجام داده به خوبی توانسته تصویری واقعی و کامل از روسیه کنونی به نمایش بگذارد که همچنان خاطرات ظلم، وحشت، قحطی و قتل عام ها را با خود حمل می کنند؛ با این حال برای آینده ای درخشان تر می کوشند و امیدوارند. کتاب پیش رو ترکیبی از غم ها و پیروزی های انسان هایی است که یک ملت واحد را تشکیل می دهند و نویسنده با به چالش کشیدن مسائلی مانند انسان و انتخاب های خوب و بد افراد، شما را با خود همراه می کند.

جوایز و افتخارات کتاب زمان دست دوم:

• برنده ی جایزه ی مدیسی سال 2013
• برنده ی جایزه ی Ryszard Kapuściński سال 2014
• برنده ی جایزه ی Los Angeles Times Book Prize سال 2016
• برنده ی جایزه ی Bela Shayevich سال 2018
• یکی از ده کتاب برتر سال 2017 به انتخاب هفته نامه پست و واشنگتن پست، بوستون گلوب و وال استریت ژورنال
• و همچنین نامزد دریافت 3 جایزه ی ادبی دیگر

نکوداشت های کتاب زمان دست دوم

• شاهکار آلکسیویچ هم در مورد سقوط اتحاد جماهیر شوروی می گوید و هم مانند سایر کتاب هایش صداهای مختلف از مردم عادی را گرد هم آورده که هر کدام داستان های خارق العاده از عشق و استقامت را بیان می کنند. (نیوزویک)
• تحقیقی عظیم در مورد نسلی که باعث سقوط کمونیسم شد. کتاب زمان دست دوم تصویری کاملاً مبهوت کننده و عمیق از مردمی را نشان می دهد که گویی جایگاه خود را در تاریخ از دست داده اند. (سان فرانسیسکو کرونیکل)
• کتاب های بسیار ارزشمندی در مورد دوره پس از شوروی و قدرت گرفتن پوتین وجود دارد اما نوشته ای غیرداستانی که بتواند به درک عاطفی مردم روسیه پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی کمک کند، تاریخ شفاهی سوتلانا آلکسیویچ است. (نیویورکر)
• کتاب زمان دست دوم مانند بزرگ ترین آثار داستانی یک کاوش جامع و بی عیب و نقص از وضعیت انسان ارائه می دهد. سبک نگارشی آلکسیویچ با یک رمان نویس تفاوت دارد اما از جنبه هایی می توان این کتاب را با رمان جنگ و صلح تولستوی مقایسه کرد. (وال استریت ژورنال)
• زمان دست دوم به عنوان یک اثر شاهکار در سراسر اروپا شناخته می شود و تصویری جامع و صمیمی از مردمی ارائه می دهد که پس از رهایی از کمونیسم به سمت سرمایه داری رفته اند و هر کدام از آن ها در یک بحران گیر افتاده اند. این کتاب مجموعه ای از مونولوگ های مردم شوروی سابق است و هر کدام از مصاحبه ها نشان می دهد که تاریخ نه تنها توسط افراد بزرگ و قدرتمند تعیین می شود بلکه مردم عادی که در آشپزخانه هایشان مشغول صحبت هستند نیز در این تاریخ سازی نقش دارند. (نیویورک تایمز)

در بخشی از کتاب زمان دست دوم می خوانیم

«نود درصد وجودم از شوروی ساخته شده بود... درک نمی کردم داره چه اتفاقی می افته. سخنرانی گایدار رو که از تلویزیون پخش شد یادمه: تجارت کردن رو یاد بگیرید... بازار نجات مون می ده... اگه تو یه خیابون یه بطری آب معدنی بخری و توی خیابون بعدی بفروشی، یعنی بیزینس. ملت گوش می دادند، ولی چیزی حالی شون نمی شد. برگشتم خونه. در رو بستم و زدم زیر گریه. مادرم این قدر ترسیده بود که سکته کرد... شاید اون ها می خواستند قدری اوضاع رو بهتر کنند و یه کار خوب کرده باشند، ولی حس هم دردی با ملتِ خودشون در وجودشون کفایت نمی کرد. هیچ وقت سال خورده هایی رو که توی خیابون گدایی می کردند فراموش نمی کنم، در طول خیابون پشت سرهم ایستاده بودند. کلاه های رنگ ورورفته، کت های پُروصله وپینه... می دوم می رم سر کار و سریع برمی گردم خونه، می ترسم سرم رو بالا بگیرم و چشم هام توی چشم هاشون بیفته... تو یه کارخونه ی عطر و ادوکلن سازی کار می کردم. جای حقوق به مون عطر می دادند... لوازم آرایشی... » «سر کلاسِ ما یه دختر فقیر درس می خوند. پدر و مادرش توی تصادف کشته شده بودند. با مادربزرگش زندگی می کرد. تمام سال رو با یه پیراهن سر کرد. می خواستم بگم که هیچکی دلش به حال اون بدبخت نمی سوخت. فقر خیلی زود باعث خجالت شد، قبلاً این طور نبود... »

فهرست مطالب کتاب

• مقدمه ی مترجم
• مقدمه: یادداشت های یک انسان سرخ
• بخش یک: تسکین با مکاشفه
• از هیاهوی خیابان تا گپ وگفت در آشپزخانه (2001 1991)
• درباره ی ایوانوشکای ساده لوح و ماهی طلایی
• درباره ی این که ما چه طور اول عاشق گوربی شدیم، اما بعد ازش متنفر
• درباره ی «عاشق شدنم» درحالی که خیابان ها پُر از تانک بود
• درباره ی این که چگونه اشیا با آرمان ها و کلمات هم سنگ شدند
• درباره ی این که ما میان جلادان و قربانیان بزرگ شدیم
• درباره ی این که باید یکی از این دو را انتخاب می کردیم:
• تاریخ باشکوه یا زندگی معمولی
• درباره ی همه چیز...
• ماجرای سرنوشت ده انسان در ساختمانی با تزئینات داخلی سرخ
• درباره ی زیبایی دیکتاتوری و راز پروانه ی سیمانی
• درباره ی برادران و خواهران، جلادان و قربانیان و رأی دهندگان...
• درباره ی حرف های درگوشی و فریادها... و هیجان
• درباره ی مارشال تنهای سرخ و سه روز انقلابِ فراموش شده
• از خاطرات آقای اِن
• درباره ی الطاف خاطرات و هوس افکار
• از خاطرات مادرم
• گوشه هایی از صحبت با دوستان
• درباره ی کتابِ مقدسی دیگر و دین دارانی متفاوت
• درباره ی بی رحمی شعله ها و نجات یافتن به واسطه ی آسمان
• درباره ی حلاوت رنج ها و شعبده ی روح روسی
• قصه ی یک عشق
• قصه ای از دوران کودکی
• درباره ی دوره ای که در آن هر کسی آدم می کشد و فکر می کند در راه خدا قدم برمی دارد
• درباره ی پرچم سرخ کوچک و لبخندِ تبر
• بخش دو: افسونِ پوچی
• بریده هایی از صحبت های خیابانی و گفت وگوهای آشپزخانه ای (2012 2002)
• درباره ی گذشته
• درباره ی حال
• در باره ی آینده
• ده قصه از «خانه زندگی» هایی بدون تزئینات و دکور داخلی
• درباره ی رومئو و ژولیت...
• با قهرمان هایی به نام مارگاریتا و ابوالفضل
• درباره ی مردمانی که بعد کمونیسم یک شبه سرتاپا عوض شدند
• پیرامون زمانی که همه ی ما مثل هم زندگی می کردیم
• درباره ی زمانی که کلاش ها و دزدها در خیابان راه می رفتند و حتی کلت های شان را پنهان نمی کردند
• درباره ی زمانی که طنین کلمه ی انسان موجب غرور نمی شد
• درباره ی تنهایی ای که شباهت زیادی به خوشبختی دارد
• درباره ی میل به کشتنِ همه ی آن ها، و سپس درباره ی وحشت از این که این میل در درونت وجود داشته
• درباره ی بلا و بدبختی دیگران که خداوند آن را سر راه و مقابل خانه ی شما گذاشته
• درباره ی زندگیِ... و صد گرم خاکستر سبک توی گلدانِ سفید
• درباره ی عدم حساسیت مُردگان و سکوتِ غبار
• درباره ی تاریکی مرموز و «زندگیِ دیگری که می توان از مایه ی این زندگی برای خود ساخت»
• درباره ی عشق
• درباره ی تفکر و تعمق در بابِ درون نگری
• درباره ی خدا
• درباره ی شهامت و مردانگی و پس از آن
• ملاحظات یک شهروند ساده
• سوتلانا اَلکسیویچ: «سوسیالیسم تمام شد. ولی ما هستیم»
• مصاحبه ی ناتالیا ایگرونووا با سوتلانا اَلکسیویچ
• توضیحات

شناسنامه کتاب زمان دست دوم

• نویسنده: سوتلانا آلکسیویچ
• مترجم: عبدالمجید احمدی
• زبان: فارسی
• ناشر چاپی: نشر نگاه
• تعداد صفحات: 651
• موضوع کتاب: کتاب تاریخ جهان، کتاب زندگینامه
• نسخه الکترونیکی: دارد
• نسخه صوتی ندارد

امیدوارم از محتوای معرفی کتاب نهایت لذت را برده باشید و برای کسانی که کتاب دوست هستند، میتوانید ارسال نمایید و برای مشاهده ی مطالب پر محتوای دیگر میتوانید به بخش فرهنگ و هنر ساعدنیوز مراجعه نمایید. همچنین شما نیز بهترین کتابی که تا حال مطالعه کرده اید، برای ما معرفی نمایید. از همراهی شما بسیار سپاسگزارم. بنابراین اگر به تاریخ شفاهی کشورهای خارجی و فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی علاقه دارید و می خواهید مهم ترین و جذاب ترین وقایع تاریخی و سیاسی را از زبان مردم عادی بشنوید، این کتاب برای شماست.

معرفی کتاب زمانی برای دگرگونی؛ چگونه خواسته های روح تان را بیدار سازید و به توانمندی برسید اثر دایانا کوپر