درباره کتاب اتاقی از آن خود
اتاقی از آن خود (A room of one's own) از مشهورترین کتاب های ویرجینیا وولف، نویسنده ي انگلیسی است که در سال ۱۹۲۹ و در سن ۴۷ سالگی منتشر كرد. علاوه بر اهمیت شیوه ي نگارشی، این کتاب ویژگی های منحصربه فردي در نثر مقاله نویسی وارد کرد و خيلي ها اين كتاب را شکل دهنده ي جریان نظری فمینیستی و به طور خاص نقد ادبی فمینیستی می دانند. موضوع محرومیت های زنان قبل از ویرجینیا وولف هم وجود داشت. اما می توان گفت وولف اولين کسی است که این مسئله را بررسی و تحليل كرده است. «جنس دوم» نوشته ي «سیمون دوبوار» هم با رويكردي نزدیک به اين كتاب در مدت كوتاهي بعد از چاپ اتاقي از آن خود منتشر شد.
وولف این کتاب را بعد از سخنرانی های «زن و داستان» در «کالج نیوهام» و «کالج گرتن» در زمستان اواخر دهه ي بيست ميلادي و بعد از نوشتن مقاله ای با همین نام در در مجله ادبی «فوروم» در نیویورك نوشت. اتاقي از آن خود یک سال بعد از اين سخنرانی ها منتشر شد. در آن دوران وولف بیمار بود و در بستر بیماری به فکر نوشتن این کتاب افتاد. دفتر خاطرات ويرجينيا نشان می دهد که قصد داشت نوشتن كتاب «امواج» را آغاز کند، اما ايده ي نوشتن كتاب اتاقی از آن خود رهایش نمی کند و تصميم مي گيرد که كتاب را به سبک «نیمی محاوره و نیمی گفت وگوی درونی» بنويسد.
وولف در دفتر خاطراتش درباره ي نوشتن اين كتاب مي نويسد: «با چنان سرعتی می نوشتم که وقتی قلم به دست می گرفتم، مثل بطری آبی بودم که سر و ته شده باشد. با نهایت سرعتی که می توانستم می نوشتم؛ بیش از حد سریع. حالا برای تصحیح آن نوشته ها باید زحمت بکشم، اما این روش به آدم آزادی عمل می دهد و اجازه می دهد از فکری به فکر دیگر بپرد.»
خلاصه داستان کتاب تام سایر
ویرجینیا وولف سخنرانی های خود را تحت عنوان «زن و داستان» به صورت جامع تری در «اتاقی از آن خود» نوشته و از مهمترین امتیازات این کتاب سبک جدید نگارش است که در مقاله نویسی پدید آورده. او در اتاقی از آن خود، به جایگاه زنان در جامعه و نقش و توانایی آنها برای اعتلای جایگاه خود پرداخته است، همچنین به ادبیات که تحت سلطه مردان بوده و به دلایل عقب نگه داشته شدن زنان و نیز به روش هایی که زنان می توانند در نوشتن و زندگی اتخاذ کنند. البته بیشترین تاکیدش برای داشتن فضایی است که زنان بتوانند در آن بنویسند و درآمدی که به واسطه آن وابستگی به مردان از بین برود و تحت تاثیر خواسته های آنان نباشند. نکته ی جالب و قابل توجه در این کتاب، تاکید چندین باره وولف بر این است که زنان کینه و کینه ورزی نسبت به مردان را در زندگی و در نوشته هایشان از بین ببرند و سعی کنند بی طرفانه انسان را ببینند و درباره اش بنویسند.
برخی به اشتباه بیان می کنند اتاقی از آن خود، با توجه به اینکه نوشتاری فمنیستی محسوب می شود و زنان را به احقاق حقوق شان ترغیب می کند، تاثیر زیادی در اعطای حق رأی به زنان داشته است. در حالی که حق رأی چند سال پیش از انتشار این کتاب به زنان داده شده بود.
درباره نویسنده کتاب تام سایر
آدلاین ویرجینیا وولف (Adeline Virginia Woolf) بانوی رمان نویس، مقاله نویس، ناشر، منتقد و فمینیست انگلیسی بود که آثار برجسته ای چون خانم دالووی (۱۹۲۵)، به سوی فانوس دریایی (۱۹۲۷) و اتاقی از آن خود (۱۹۲۹) را به رشته تحریر درآورده است. ویرجینیا وولف عمیقاً بر اکثریت نویسندگانی که پس از او به رمان پرداختند، تأثیر گذاشته است. او به عنوان مقاله نویس و منتقد دربارهٔ سرنوشت زنان هنرمند و آنهایی که از تنگناها و محدودیت زمان خود رنج برده اند، مقالات و انتقادات تاثیرگذار نوشته است.
ویرجینیا وولف در لندن متولد شد او سومین فرزند، در میان 2 پسر و 2 دختر پدر و مادرش بود. پدرش لسلی استفن منتقد، زندگی نامه نویس و پژوهشگر نامدار عصر ویکتوریا بود و مادرش جولیا استفن از زیبارویان مشهور زمان خود بود که در خانه اش محافل مشخص ادبی ترتیب می داد. کتابخانهٔ معظم و ذوق آفرین لسی استفن در خانه محل پرورش ذوق ادب ویرجینیا بود.
ویرجینیا مادرش را در کودکی از دست داد، از دست دادن ناگهانی مادرش در سیزده سالگی و به دنبال آن درگذشت خواهر ناتنی اش دو سال بعد منجر به اولین حمله از رشته حمله های عصبی ویرجینیا وولف شد. با وجود این بین سالهای ۱۸۹۷ تا ۱۹۰۱، موفق شد در دانشکده زنان کالج سلطنتی لندن درس هایی (گاه تا حد مدرک) در زبان یونانی، لاتین، آلمانی و تاریخ بگذراند که مقدمات آشنایی او را با بعضی از پیشگامان مدافع آموزش زنان مانند کلارا پیتر، جرج وار و لیلیان فیتفول فراهم کرد.
ویرجینیا پس از مرگ پدرش در ۲۲ سالگی اش (سال ۱۹۰۴)، بعد از آنکه توانست از زیر سلطه برادر ناتنی اش جورج داک ورت آزاد شود، استقلال تازه ای را تجربه کرد. برپایی جلسات بحث دوستانه همراه خواهرش ونسا، و برادرش توبی و دوستان آنها تجربه نو و روشنفکرانه ای برای آن ها بود. در این جلسه ها سر و وضع و جنسیت افراد مهم نبود بلکه قدرت تفکر و استدلال آن ها بود که اهمیت داشت. علاوه بر این، ویرجینیا همراه خواهر و برادرش به سفر و کسب تجربه نیز می پرداخت. استقلال مالی ویرجینیا در جوانی و پیش از مشهور شدن، از طریق ارثیه مختصر پدرش، ارثیه برادرش، توبی که در سال ۱۹۰۶ بر اثر حصبه درگذشت و ارثیه عمه اش، کارولاین امیلیا استیون (که در کتاب اتاقی از آن خود بدان اشاره کرده است) به دست آمد.
ویرجینیا در سال ۱۹۱۲ با لئونارد وولف کارمند پیشین اداره دولتی سیلان و دوست قدیمی برادرش ازدواج کرد و همراه با همسرش انتشارات هوکارث را در سال ۱۹۱۷ برپا کردند؛ انتشاراتی که آثار نویسندگان جوان و گمنام آن هنگام (از جمله کاترین منسفیلد و تی. اس. الیوت) را منتشر کرد.
ویرجینیا وولف نویسنده رمان های تجربی است که سعی در تشریح واقعیت های درونی انسان دارد. نظرات فمینیستی وی که از روح حساس و انتقادی او سرچشمه گرفته، در دهه ششم قرن بیستم تحولی در نظریات جنبش زنان پدید آورد. ویرجینیا وولف در نگارش از سبک سیال ذهن بهره گرفته است.
قسمتی از کتاب تام سایر
زنی که می خواهد داستان بنویسد باید پول و اتاقی از آن خود داشته باشد؛ و این کار، همان طور که خواهید دید، معضل بزرگ ماهیت واقعی زن و ماهیت واقعی داستان را حل نشده باقی خواهد گذاشت. (کتاب اتاقی از آن خود – صفحه ۲۴)
چرا مردان شراب می نوشیدند و زنان آب؟ چرا یک جنسیت آن قدر غنی بود و دیگری آن قدر فقیر؟ فقر چه اثری بر داستان دارد؟ چه شرایطی برای خلق آثار هنری لازم است؟ هزار سوال با هم به ذهنم هجوم می آورد. (کتاب اتاقی از آن خود – صفحه ۵۱)
در بیهودگی ما و در رویاهای ماست که حقیقتِ پنهان گاهی اوقات آشکار می شود. (کتاب اتاقی از آن خود – صفحه ۵۹)
تصورش هم محال است که زنی در زمان شکسپیر نبوغ شکسپیر را داشته باشد. زیرا نبوغی نظیر نبوغ شکسپیر در میان کارگران و بی سوادان و خدمتکاران به وجود نمی آید. این نبوغ در انگلستان در میان ساکسون ها و بریتون ها به وجود نمی آید. امروز این نبوغ در میان طبقات کارگر به وجود نمی آید. پس چگونه ممکن بود در میان زنانی پدیدار شود که به گفته ی پروفسور ترولیان کارشان قبل از پایان نوجوانی شروع می شد و اجبار والدین و قدرت قانون و سنت اجتماعی آنان را وامی داشت تا به آن تن دهند؟ (کتاب اتاقی از آن خود – صفحه ۸۰)
ادبیات مملو از لاشه های خردشده مردانی است که بیش از حد به عقیده دیگران اهمیت می دادند. (کتاب اتاقی از آن خود – صفحه ۸۹)
شاهکارها منفرد و تنها به دنیا نمی آیند؛ نتیجه سالها تفکر همگانی، تفکر گروهیِ مردم هستند؛ بنابراین تجربه توده مردم پشتوانه صدایی واحد است. (کتاب اتاقی از آن خود – صفحه ۱۰۱)
شناسنامه کتاب تام سایر
نویسنده: ویرجینیا وولف
مترجم: صفورا نوربخش
ناشر: نیلوفر
تعداد صفحات: 160
معرفی رمان تام سایر اثر مارک توین
