معرفی رمان بابا گوریو اثر اونوره دو بالزاک

چهارشنبه، 20 مرداد 1400 زمان مطالعه 9 دقیقه

نویسنده کتاب، انوره دو بالزاک، در بابا گوریو که یکی از مهم ترین و زیباترین آثار اوست، عمیقا به مفهوم مهر پدری و حماسه پدر بودن می پردازد. «پدری» و روابط بین پدر و فرزند همیشه یکی از مضمون های آثار بالزاک بوده است، اما بابا گوریو یک مورد استثنایی است.

درباره کتاب بابا گوریو

بابا گوریو رمانی اثر انوره دو بالزاک نویسنده رئالیست فرانسوی است که در سال ۱۸۳۴ در مدت چهل روز نوشته شد و نخستین بار در مجله پاریس منتشر گردید و در سال ۱۸۳۵ به صورت کتاب منتشر شد.بالزاک در این کتاب روایت ماجرایی را پیش می برد که حول زندگی جوان شهرستانی ساده دلی (اوژن دو راستینیاک) است که به پاریس آمده و در پانسیونی (پانسیون ووکه) که محل اقامت افراد گوناگون و غریبی است اقامت می کند. داستان در پاریس بورژوایی قرن نوزدهم رخ می دهد. روایت بالزاک در تشریح فضای ویژه این پانسیون و شخصیت پردازی افراد مؤثر داستان خواننده را به میان ماجراها می برد.این کتاب توسط م. ا. به آذین و ادوارد ژوزف و مهدی سحابی به فارسی برگردانده شده است.

خلاصه کتاب بابا گوریو

در پانسیون خانم ” ووکر ” در “نو سنت ژنویه” افراد گوناگونی زندگی می کنند. مرموزترین مهمان پانسیون، مردی به نام گوریو است؛ پیرمردی تنها که مورد بی مهری دو دخترش “آنستازی ” و ” دلفین “ قرار گرفته. گوریو مردی ثروتمند بود که در دوران میان سالی در کار تجارت آرد به سرمایه ای هنگفت رسید. روزگار سیاهش از زمانی آغاز شد که دو دخترش عروسی کردند. پیرمرد که شیفته ی دخترانش بود همه ی دارایی اش را پدرانه به پای آن ها ریخت. در گزینش همسر ایشان دخالت نکرد اما جهیزیه ای رؤیایی و سنگین برای آن ها در نظر گرفت. این گونه بود که به خاک سیاه فقر نشست و به ناچار به پانسیون خانم ووکر پناه بُرد .دوست صمیمی گوریو در پانسیون، جوانی به نام ” اوژن راستینیاک ” بود که برای تحصیل ،خانواده و روستا را ترک کرده و به آن جا آمده بود. یکی دیگر از ساکنان پانسیون، مردی ریاکار، کلّاش و ظاهر فریب به نام “واترن ” بود. او دوست نزدیک اوژن به شمار می رفت که با گذشت زمان، اوژن به شخصیّت وی پی برد و از او کناره گرفت .امّا دو داماد گوریو؛ آن ها پول پرست و جاه طلب بودند و ول خرجی های زنانِ آن ها در آرایش خود و زینت لباس و به رخ کشیدن ثروتشان مشهود بود. بالزاک نیز دوست داشت چنین همسرانی داشته باشد. شاید دختران بابا گوریو تصویری از این فکر باشند .روابط اوژن و گوریو کم کم عمیق تر شد. اوژن که کورکورانه در صدد راهی برای ثروتمند شدن بود به قماربازی روی آورد و تحصیل را رها کرد. چون به مجالس اشراف می رفت مجبور بود که ظاهرش را به سطح زندگی آن ها برساند؛ از این رو کم کم با مشکلات مالی رو به رو شد تا جایی که در نامه ای از مادر و خواهرش تقاضای کمک کرد. اوژن بین دو اندیشه در رفت و آمد بود: راه صداقت و پرهیزگاری یا دزدی و آلودگی. با این حال می کوشید دختران گوریو را به پدرشان نزدیک و نزدیک تر کند؛ ولی آن ها در مرداب زندگی اشرافی غوطه می خوردند و مهر و محبت فرزندی را از یاد برده بودند. فقط هنگام نیازمندی سراغ پدر می آمدند و احساسات او را جریحه دار می کردند و از وی پول طلب می کردند. گوریو هم چنان با عشق به آنان حتی لوازم اصلی زندگی خود را می فروخت تا پولش را به آن ها بدهد . گوریوی مهربان و فداکار، راحتی فرزندانش را بر سختی خود ترجیح می داد. او حتی برای دیدن دخترانش بر آن شد که خانه ای در نزدیکی محل سکونت آن ها اجاره کند تا هر روز آن ها را هنگام عبور از آن جا ببیند، ولی روز اثاث کشی حالش بدتر شد و در همان پانسیون به بستر افتاد. پرستار صادق او اوژن جوان بود. خانم ووکر اجاره ی اتاقش را خواست. گوریو پولی نداشت. اوژن پرداخت کرد. او صمیمانه برای گوریو دکتر آورد و دارو خرید .گوریو اکنون در غربتی جان سوز با مرگ دست و پنجه نرم می کرد در حالی که دخترانش به عیش و نوش و خوش گذرانی سرگرم بودند. آن ها حتی برای حاضر شدن بر بالین پدر، بهانه تراشیدند و هنگامی که گوریو به این موضوع پی بُرد ناباورانه در هم شکست. این کاری ترین ضربه ی نامهربانانه ی فرزندان به پدر بود .سرانجام پیرمرد در گذشت. دخترانش برای خاک سپاری او قدمی بر نداشتند و دامادها نیز از این کار انسانی و اخلاقی شانه خالی کردند و گفتند که مرگ پیرمرد به آن ها مربوط نیست.اوژن، بابا گوریو را به خاک سپرد. اوژنِ در هم شکسته، به گور پیرمرد بی چاره نگریست و از نامرادی و بی وفایی انکار ناپذیر زمانه اشک غم بر خاک گوریو چکاند.

درباره نویسنده کتاب بابا گوریو

اونوره دو بالزاک، زاده ی 20 می 1799 و درگذشته ی 18 آگوست 1850، رمان نویس و نمایشنامه نویس فرانسوی بود.بالزاک در خانواده ای میانه حال در شهر تور فرانسه به دنیا آمد. در هشت سالگی به مدرسه ای شبانه روزی فرستاده شد، اما در سال 1813 مدرسه را ترک کرد و سال بعد همراه با خانواده راهی پاریس شد. در سال 1819 در رشته ی حقوق، فارغ التحصیل شد، اما به رغم خواست خانواده تصمیم گرفت تا به ادبیات بپردازد.بالزاک در ابتدای راه تحت تأثیر والتر اسکات شروع به نوشتن رمان های تاریخی نمود؛ رمان هایی که خود بعدها از آن ها به عنوان «مزخرفات ادبی» یاد کرد.اولین اثر قابل توجه بالزاک، روان شناسی ازدواج، در سال 1829 انتشار یافت. پس از نوشتن چند رمان عامه پسند و فکاهی و تلاش برای کسب درآمد از عرصه ی چاپ و نشر که به بدهی سنگینی برای او انجامید، انتشار رمان چرم ساغری در سال 1831 شهرت بیشتری برایش به ارمغان آورد.بالزاک پس از آن بیشتر شبانه روز را به نوشتن می پرداخت و با توجه به اقبالی که آثارش یافته بود و خوش پوشی و خوش گفتاری اش، مهمان سالن های مختلف پاریسی بود.بالزاک یکی از پرکارترین نویسندگان دنیاست. وی در طول عمر نسبتا کوتاهش بیش از صد مقاله، رمان و نمایشنامه را به رشته ی تحریر درآورد.آثار بالزاک آینه ای از جامعه فرانسه روزگار اوست. او افراد هر طبقه اجتماعی، از اشراف فرهیخته گرفته تا دهقانان عامی را در کمدی انسانی خود جای می دهد و جنبه های گوناگون شخصیتی آنان را در معرض نمایش می گذارد. بهره گیری او از شگرد ایجاد پیوند میان شخصیت ها و تکرار حضور آنها در داستان های مختلف موجب می شود تا در گسترش روان شناسی شخصیت های منفرد توفیق یابد.واقع گرایی (ادبیات) عریان و بدبینی بالزاک به سرشت انسانی که در آثارش هویداست، او را زمینه ساز ایجاد جنبش طبیعت گرایی (ادبیات) در ادبیات فرانسه کرده است. تأثیر او بر بسیاری از نویسندگان ناتورالیست از جمله امیل زولا کاملاً آشکار است. عوامل بسیاری در این بدبینی سهیم بودند، مثل دوران کودکی و اوضاع اجتماعی زمان او.«کمدی انسانی» نامی است که بالزاک برای مجموعه آثار خود که حدود ۹۰ رمان و داستان کوتاه را دربرمی گیرد برگزیده است. توصیفات دقیق و گیرا از فضای حوادث و تحلیل نازک بینانه روحیات شخصیت های داستان بالزاک را به یکی از شناخته شده ترین و تأثیرگذارترین رمان نویسان دو قرن اخیر تبدیل کرده است.

اونوره دو بالزاک

درباره مترجم کتاب بابا گوریو

مهدی سحابی (۱۳۲۳ در قزوین - ۱۸ آبان ۱۳۸۸ در پاریس) نقاش، مجسمه ساز، نویسنده، عکاس و مترجم ایرانی بود. او بیشتر به خاطر ترجمه مجموعه ی «در جستجوی زمان از دست» رفته نوشته مارسل پروست شناخته شده است.مهدی سحابی پس از طی دوره ی دبیرستان در شهر تهران و ورود به دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران در رشته ی نقاشی، با گذشت مدتی، تحصیل را نیمه کاره رها می کند و برای تحصیل در رشته ی کارگردانی سینما به ایتالیا عزیمت می کند. و در فرهنگستان هنرهای زیبای رم مشغول تحصیل می شود، اما پس از مدتی آن را نیز رها کرد. وی مدتی به سراغ روزنامه نگاری، بازیگری، عکاسی و کارهای مشابه پرداخت و در آخر به سراغ ادبیات، نقاشی و ترجمه ادبی رفت. تسلط او به زبان های ایتالیایی، فرانسه و انگلیسی سبب شده که نویسندگان متفاوتی را به ایرانی ها معرفی کند. وی آثاری را از زبان های انگلیسی، فرانسوی و ایتالیایی به فارسی برگردانده است و رمان عظیم مارسل پروست بی گمان مهم ترین ترجمه اوست.

قسمتی از کتاب بابا گوریو

بابا گوریو پیرمرد کمابیش شصت و نه ساله، در سال ۱۸۱۳ پس از ترک کار و فعالیت در خانه خانم ووکر گوشه گرفته بود.

چه کسی می تواند بگوید دیدن کدام یک از این دو دهشتناک تر است، دل های خشکیده یا جمجمه های تهی شده؟

افرادی هم هستند که مزدور صفت به دنیا آمده اند و هیچ خوبی ای در حق دوستان و نزدیکان شان نمی کنند، چون این وظیفه شان است؛ در حالی که با خدمت به غریبه ها خودستایی شان ارضا می شود: هر چقدر کانون عواطف شان به ایشان نزدیک تر باشد کم تر محبت می کنند؛ هر چقدر دورتر باشد علاقه و توجه بیشتری نشان می دهند.

ما زن ها هیچ وقت چیزی را که هیچ کس نخواهدش نمی خواهیم.

ثروتِ سریع مساله ای است که امروزه پنجاه هزار جوان قصد دارند حلش کنند، جوان هایی که همه در وضعیت شما هستند. شما یک واحدِ این رقم اید. خودتان حساب کنید چه تقلایی باید بکنید و مبارزه چقدر وحشیانه است. باید مثل عنکبوت های زندانی همدیگر را بخورید چون بدیهی است که پنجاه هزار سِمَتِ خوب موجود نیست. می دانید در این مملکت چطور باید ترقی کرد؟ یا با درخششِ نبوغ یا با شگرد فساد. یا باید مثل یک گلوله توپ میان این توده آدم راه باز کنید، یا این که مثل طاعون به جان شان بیفتید. شرافت به هیچ دردی نمی خورد. همه در مقابل قدرت نابغه کمر خم می کنند. البته ازش متنفرند، سعی می کنند بدنامش کنند، چون همه را برای خودش برمی دارد و به کسی چیزی نمی دهد، اما اگر پایداری کند بالااخره جلوش زانو می زنند؛ در یک کلمه، اگر نتوانید زیر لجن دفنش کنند زانو می زنند و می پرستندش.

چیزی به اسم اصول اخلاقی وجود ندارد، هرچه هست رویداد است؛ قانون وجود ندارد، هرچه هست شرایط است: انسان برتر با رویدادها و شرایط کنار می آید و آن ها را هدایت می کند.

همه ملت ها آزادی را مثل بت می پرستند؛ اما در همه دنیا کو یک ملت آزاد؟

چه چیزی زیباتر از این که نظر به زندگی ات بیندازی و ببینی کوچک ترین لکه ای به دامنش ننشسته.

شاید عشق چیزی نباشد جز قدردانی از خوشی.

خدایی هست و حتما دنیای بهتری برای ما خلق کرده، وگرنه این دنیای خاکی معنایی ندارد.