درباره کتاب سال های سگی
کتاب «سال های سگی» Dog Years اثر «ماریو بارگاس یوسا» سال 1963 منتشر شده است. این اثر یکی از شاهکارهای ادبی آمریکای لاتین است که به زبان های مختلف ترجمه شده است. نویسنده به تأثیر از دوران نوجوانیش که در آکادمی نظامی لئونکیو پرادو بود، داستان این کتاب را در فضای یک مدرسه نظامی روایت می کند. این مدرسه و رویدادهای آن بازتابی از فضای اجتماعی و سیاسی حاکم بر آن زمان پرو است، نوجوان های این داستان که در تلاطم های بلوغ روانی هستند در محیط خشونت بار و خصومت آمیز آموزش می بینند. «جاگوار» از شخصیت های اصلی این داستان است که نوع رفتارش بازتابی از برخوردهای نابهنجار انسانی در آن دوره است. این سبک از رفتارها نشان از عدم وجود ارتباط انسانی و گفت وگو نجات دهنده به دلیل جو سمی جوامع بی عدالت است.
«ماریو بارگاس یوسا» در این اثر اوج پختگی قلمش را به نمایش گذاشته است، او در میان فضای این داستان مفاهیم اخلاقی، عدالت اجتماعی و وفاداری را به تصویر و در طی آن جامعه و حاکمان نظامی را به نقد می کشد. این نویسنده ی متبحر با نثر سخت و دشوارش داستانی مملو از تعلیق آفریده است که جامعه ی آمریکاى لاتین را در قالب داستان رئال نشان می دهد. «یوسا» داستان را فضاسازی های درست جلو می برد ساختاری پیچیده را شکل می دهد که در ابتدا برای خواننده مبهم است. این داستان را شخصیت های مختلف بیان می کنند و روایت غیرخطی دارد. این کتاب پس از انتشار بسیار توجه همه را به خود جلب کرد و نیویورک تایمز درباره ی آن این چنین تیتر زد: «بارگاس، چیزی بیش از یک لایه از معنی را به مخاطب ارائه می کند.»
خلاصه داستان سال های سگی
در رمان سال های سگی که ماجراى آن در مدرسه نظامى لئونسیو پرادو، همان مدرسه اى که نویسنده مدتى دانشجوى آن بوده مى گذرد، بارگاس یوسا تصویرى تحقیرآمیز از نظامیان و نظامی گرى در پرو به دست مى دهد. موفقیت یوسا در این کتاب چنان است که برخى معتقدند هیچ نویسنده اى تا آن زمان نتوانسته در اثرى رئالیستى جامعه آمریکاى لاتین را در قالب داستان به تصویر بکشد.
رمان سال های سگی که از آثار مهم ادبیات آمریکای جنوبی (اسپانیایی - پرویی) است، دو جایزه منتقدان اسپانیایى و نوبل ادبی 2010 را به خود اختصاص داده است.
رمان سال های سگی به صورت مبهمی شروع به توصیف کردن زندگی تعدادی پسر در فضای خشک و جدی آسایشگاه یک مدرسه نظامی در پرو می کند. وی زندگی پسران را به تصویر می کشد و در لابه لای آن زندگی گذشته تعدادی از بچه های آسایشگاه را نیز نشان می دهد. در همه مواردی که ماریو بارگاس یوسا (Mario Vargas Liosa) از گذشته فردی می گوید، ذهن خواننده بر مبنای اطلاعات یا اسامی که داده می شود، به سادگی به سمت شخصیتی که در نظر نویسنده بوده است می رود؛ مگر در یک مورد که نویسنده راجع به زندگی گذشته فردی می گوید که تا آخرین صفحات کتاب نمی توان فهمید که او چه کسی است، کودک آن قدر در برگه های کتاب توصیف می شود تا آخرین صفحات کتاب به دبیرستان نظام می آید؛ و در اینجا تازه متوجه می شویم که او کدام یک از شخصیت های داستان است و کم کم زندگی چند نفر از بچه ها به یکدیگر مرتبط می شود...
درباره نویسنده کتاب سال های سگی
خورخه ماریو پدرو بارگاس یوسا (زادهٔ ۲۸ مارس ۱۹۳۶) داستان نویس، مقاله نویس، سیاست مدار و روزنامه نگار پرو-اسپانیایی است. یوسا یکی از مهمترین رمان نویسان و مقاله نویسان معاصر آمریکای جنوبی و از معتبرترین نویسندگان نسل خود است. بارگاس یوسا در رشته هنرهای آزاد دانشگاه لیما فارغ التحصیل شد و سپس از دانشگاه مادرید در رشته ادبیات درجه دکترا گرفت. یوسا در سال ۱۹۵۹ به پاریس مهاجرت کرد و به عنوان معلم و روزنامه نگار خبرگزاری فرانسه و همچنین تلویزیون ملی فرانسه مشغول به کار شد. وی سال ها در اروپا، به ویژه در پاریس و لندن و مادرید زیست و به کارهای گوناگون پرداخت. مترجمی، روزنامه نگاری و استادی زبان از آن جمله اند. یوسا هفتم اکتبر سال ۲۰۱۰ برنده جایزه نوبل ادبیات شد. حدود ۲۰ سال نام او به عنوان یکی از کاندیداهای این جایزه پرافتخار بود. این نخستین بار از سال ۱۹۸۲ است که یک نویسنده از آمریکای لاتین توانسته است برنده جایزه نوبل ادبی شود.
شهرت یوسا با نخستین رمانش، زندگی سگی آغاز شد. رمانی که در آن به تجربه های سختش در خدمت نظامی می پردازد. بدین ترتیب جهان خیلی زود با دورهٔ طلایی ادبیات امریکای لاتین، که Boom نام دارد آشنا شد.
مضمون عمده رمان های یوسا جدال بر سر قدرت و اعمال این قدرت در آمریکای لاتین است. قهر و خشونت مردانی که سودای سالاری را در سر دارند (خواه در ارتش، در گروه های چریکی و یا در احزاب سیاسی) در بسیاری از کتاب های او مضمون عمده است، خاصه در شاهکار به یادماندنی اش جنگ آخر زمان(۱۹۸۱). بارگاس یوسا به نسلی از از نویسندگان جدید تعلق دارد که بیش تر بر واقعیت های بیرونی توجه نشان می دهند.
قسمتی از کتاب سال های سگی
کردی که پیشاپیش خودشو آماده کرده باشه ارزش دو مردو داره، شما نگهبان ها برین تو زمین سان و گوش به زنگ باشین. همین که دیدین دارن می آن داد بکشین تا ما بریزیم بیرون. چیزهایی برای پرتاب کردن همراه داشته باشین، کاغذ توالتو مچاله کنین و تو مشت هاتون خوب فشار بدین اون وقت مشت هاتون حال زور قاطرو پیدا می کنه. به نوک پوتین هاتون تیغ خودتراش ببندین تا، مثل جنگ خورس، حال سیخکِ پای خروسو داشته باشه. جیب هاتونو از سنگ پر کنین، بیضه بندو فراموش نکنین، مرد از بیضه هاش بیش از روحش باید مواظبت کنه. (کتاب سال های سگی – صفحه ۹۷)
به اتاق نشیمن برگشتند و آلبرتو اجازه گرفت سیگار بکشد. زن سر تکان داد اما وقتی دید که آلبرتو سیگارش را روشن کرد، های هایِ گریه اش را سر داد و گفت که زمان چطور سپری می شود. بچه ها چطور در یک چشم به هم زدن قد می کشند و زندگی چه زود می گذرد! (کتاب سال های سگی – صفحه ۱۵۰)
آلبرتو گفت: «زندگی خیلی بی رحمه. از عدالت خبری نیست.» (کتاب سال های سگی – صفحه ۱۸۲)
سروان گفت: «یه چیزی رو به ت بگم، امروز تنها برقدرت هان که نقش تعیین کننده دارن. من سالِ ۴۱ تو لشکرکشی به اِکوادر شرکت داشتم. ما می تونستیم پیشروی کنیم، اما ابرقدرت ها دخالت کردن و قضیه رو کشوندن به راه حل سیاسی. کثافت ها! کارها همه به دست غیرنظامی ها حل می شه. دیگه گذشت اون دورانی که نظامی ها تو پرو قدرت داشتن.» (کتاب سال های سگی – صفحه ۲۶۰)
یه بار آروسپیدو توی شهر دیدم، تو یه ماشین قرمز بزرگ بود، یه پیرهن زرد مکش مرگ ما پوشیده بود، وقتی با اون سر و وضع دیدمش از تعجب نزدیک بود شاخ در بیارم، به خودم گفتم، یا مسیح، اون یه سفیدسار پولداره، حتماً تو محله میرافلورس زندگی می کنه. اگه من پول و یه ماشین گنده قرمز اون جوری داشتم به زور اسلحه هم وارد مدرسه نظام نمی شدم. وقتی قرار بشه، مثل بقیه، بابای آدمو پیش چشمش بیارن پول به چه دردی می خوره؟ (کتاب سال های سگی – صفحه ۳۶۲)
همیشه بدترین بدبختی ها برای بهترین خانواده ها پیش می آید و هیچ کس علتش را نمی داند. (کتاب سال های سگی – صفحه ۳۷۳)
می خوای یه چیزی به ت بگم؟ این جا از عدالت خبری نیست. اگه ستوان این جا توی آسایشگاه یه ذره آشغال پیدا کنه سه روز بازداشتم می کنه، اما اگه تو سرِ یه سرباز بزنم سه روز منو زندونی می کنن. راست شو می خوای بدونی، دانش آموز؟ افسرها تا بخوای سربازها رو می چزونن اما اون ها هم پشت همدیگه رو دارن. ما، سرجوخه ها، چوب دو سر طلاییم، از یه طرف افسرها مثل آشغال بامون رفتار می کنن و از اون طرف سربازها چشم دیدن مونو ندارن. هرکاری از دست شون برمی آد می کنن تا روزگار ما سیاه بشه. (کتاب سال های سگی – صفحه ۴۰۳)
ببین، وقتی دشمن اسلحه شو زمین می ذاره و تسلیم می شه، سربازِ مسئولیت شناس به طرفش شلیک نمی کنه. نه فقط به دلایل اخلاقی بلکه به دلایل نظامی، به خاطر صرفه جویی. حتی در جنگ نباید مرگ و میرهای بیهوده در میون باشه. می فهمی چی میگم؟ (کتاب سال های سگی – صفحه ۵۳۰)
شناسنامه کتاب سال های سگی
نویسنده: ماریو بارگاس یوسا
مترجم: احمد گلشیری
ناشر: نگاه
تعداد صفحات: 560
معرفی رمان پیرمرد و دریا اثر ارنست همینگ وی
