معرفی ترومبون
ترومبون سازی است مانند ترومپت متشکل از لوله ای خمیده که قسمت بیشتر آن استوانه ای است و در انتها به ناقوسی نه خیلی گشاد ختم می شود و «دهانی»ای که فنجانی شکل است.
اختلاف آن با ترومپت در مکانیسم به کار گرفته شدن «لوله اضافی» است که این نتیجه معمولاً نه به وسیله دگمه و دریچه، بلکه به وسیله لغزاندن یک قسمت از لوله در داخل قسمت دیگر آن تأمین می شود.
هرچه لوله در مجموع درازتر شود، اصوات حاصل به وضعیت اول (کوتاهترین وضعیت) نتهای زیر متناسب با فشار لب نوازنده به صدا در می آیند.
تاریخچه ساز ترمبون
نام ترومبون از ایتالیائی می آید و به معنی «ترومپت بزرگ» است. ترومبون از دورهٔ رنسانس در موسیقی مذهبی کلیساها به کار می رفت، ولی در آثار ارکستری چندان رایج نبود. لودویگ فان بتهوون با استفاده از این ساز در موومان آخر سمفونی پنجم خود آن را رایج کرد و بسیاری از آهنگسازان بعد از او به ترومبون نقشی در آثار خود دادند.
در قرن هجدهم استفاده از این ساز به استفاده عمومی تبدیل شد در انگلستان، موسیقی ایتالیایی بسیار تاثیر گذار بود و ترومبون شناخته شده بود، اگر چه در برخی از کشورها یک نام در طول تاریخ خود اعمال شده است.
ترومبون ایتالیایی: این ساز در قرن هفدهم در ابعاد کوچکتر از ترومبونهای مدرن ساخته شده بود و دارای زنگ هایی بود که بیشتر مخروطی بود و کمتر در آن گشود.
در دوره موسیقی باروک، یوهان سباستین باخ و جورج فردریش هندل چندین بار از این ساز استفاده کردند. باخ از آن در برخی از کانتات هایش ” cantatas ” استفاده کرد.
هندل آن را در مارش مرگ از ساول ” Death March from Saul “، سامسون ” Samson ” استفاده کرد ، و اسرائیل در مصر” Israel in Egypt “، که در اوایل قرن ۱۸ محبوب بود استفاده کرد.
هندل مجبور به وارد کردن ترومبونها به انگلستان از دادگاه سلطنتی در هانوفر آلمان شد تا یکی از ترکیبهای بزرگش را اجرا کند. بنابراین، قطعات ترومبون به ندرت به نقشهای انفرادی تبدیل شد که ابزار دیگری جایگزینش نمی شد.
ساختار ساز ترومبون
ترومبون اساساً يك لوله استوانه است كه به صورت يك s كشيده خميده شده است. به جاي اينكه كاملاً از يك انتها تا انتهاي ديگر كاملاً به شکل استوانه اي باشد، لوله يك سري پيچيده اي از taper ها است كه كوچک ترين آنها در رسيور دهانه و بزرگ ترين آنها قبل از bell flare است. طراحي اين taperها روي زير و بمي ساز تاثير دارد. همانند ساير سازهاي برنجي، صدا با دميدن هوا از لب هاي جمع شده باعث توليد ارتعاش هوا شده و يك موج ايستا در ساز ايجاد مي كند.
دهانه فنجاني شكل قابل جدا شدن مشابه هورن باريتون و به ترومپت نيز نزديك است. اين قسمت داراي يك ونتوري است كه يك انقباض كوچك ستون هوا است كه به مقاومت هوا مي افزايد كه اين امر تا حد زيادي روي صداي ساز تاثير مي گذارد و در داخل رسيور دهانه در قسمت اسلايد وارد مي شود. قسمت اسلايد مشتمل بر يك leadpipe، لوله هاي اسلايدي داخلي و خارجي و bracing يا stays هستند. Stayهاي مدرن به Trombone لحيم مي شوند در حالي كه در انواع اوليه Trombone از stay هاي نه چندان محکم و لحيم نشده استفاده مي شود. اسلايد كه يكي از قسمت هاي ويژه ترومبون (valve trombone) است، به نوازنده امكان افزايش طول ستون هوا را مي دهد كه اين امر باعث پائين آوردن pitch مي شود. براي جلوگيري تاثير اصطكاك روي كند كردن حركت اسلايد، تغییر می کند.
تنظيم زير و بمي غالباً با استفاده از اسلايد تنظيم (tuning slide) كه يك اسلايد كوچك مابين neckpipe و bell در خميدگي U است. اين وسيله در اوايل قرن 19ام توسط سازنده فرانسوي François Riedlocker ساخته شد و در طراحي هاي فرانسوي و انگليسي بكار گرفته شده اند و بعدها براي مدل هاي امريكايي و آلماني استفاده شده است، اگرچه Trombone های آلماني بدون tuning slide ساخته شدند . با اين وجود، تروبونيست ها برخلاف ساير نوازندگان با مسائل مربوط به زير و بمي ناشي از سازهاي valved يا كليددار درگير نيستند چرا كه زير و بمي با تغيير مكان كم slide صورت بگيرد.
انواع ساز ترومبون:
در این خانواده سه نوع ترومبون : آلتو ، تنور و باس داریم که هر کدام دارای هفت پوزیسیون هستند. حضور ترومبون آلتو ، به دلیل داشتن صدای زیر و نا هماهنگی با ترومبون تنور و باس ، در ارکستر سمفونیک کمرنگ شده است . تمام امکانات ترومبون آلتو مانند باس ترومبون است ، با این تفاوت که ترومبون آلتو یک اکتاو بالا تر است.
در این خانواده با دو نوع ترومبون مواجه هستیم که از لحاظ شکل ظاهری کاملا متفاوت اند :
- ترومبون مجهز به کلید ، پیستون (والو) : با اندازه و صدا دهی مختلف ( پیکولو ، سوپرانو، آلتو ، تنور و باس ) هستند و در حال حاضر در ارکستر سمفونیک مورد استفاده قرار نمی گیرد.این ساز به طور قابل ملاحظه ایی در ایتالیا و در موسیقی جز استفاده شده است.
- ترومبون دارای کولیس( کشویی): در حال حاضر بیشترین استفاده در ارکستر سمفونیک دارند و مدرن تر از نوع قبلی خود است و بعلت داشتن کولیس نوازندگی را راحت تر از قبل کرده است مخصوصا در اجرای گلیساندو
کاربردهای ساز ترومبون
این آلت موسیقی در زمان های گذشته در موسیقی های مذهبی کلیساها اجرا می شد که پس از استفاده ی لودویگ فان بتهوون از آن، رایج گشت. یکی دیگر از کاربردها و موارد استفاده از Trombone را می توان در موسیقی جاز دانست.
ترومبون صدای خاصی به موسیقی کلاسیک می دهد. هر آمریکایی سرخ خون در یک سن خاص می داند که یک ترومبون چیست ، ترومبون ابزار رژه پنج گانه است.
هیچ گروه راهپیمایی بدون آن کامل نخواهد بود. اما این ویژگی فقط یکی از ویژگی های ترومبون است. همچنین می تواند صدای نجیب و زیبا را بازی کند.