در زمان خرید خودروی دست دوم میزان کارکرد خودرو یکی از فاکتورهای مهم و تاثیرگذار در قیمت خودرو است؛ به همین دلیل در زمان فروش خودروی دست دوم، افراد زیادی اقدام به کاهش کارکرد خودرو می کنند. متاسفانه این کاهش کارکرد، ضمن آن که باعث می شود مشتری خودرو را گران تر از ارزش واقعی خریداری کند، هزینه های نگهداری بیشتری را هم به گردن خریدار خواهد انداخت.این مسئله حتی در شرایطی می تواند خطرناک باشد. به عنوان مثال فردی یک خودروی دست دوم خریداری کرده كه كاركرد واقعی آن 50 هزار كيلومتر است. قاعدتا خریدار باید پس از طی مسافتی در حدود ده هزار كيلومتر، تسمه تایم خودرو را تعویض کند. درصورتی که فروشنده کارکرد خودرو را از 50 هزار به 20 هزار کیلومتر کاهش داده باشد، خریدار با تصور این که زمان کافی برای تعویض تسمه تایم دارد، اقدامی در این خصوص انجام نمی دهد. این مسئله می تواند ضررهای مالی و بعضا جانی را برای خریدار به همراه داشته باشد.
کارکرد خودرو در سال به طور متوسط چقدر است؟
وقتی حرف از میزان پیمایش وسط کشیده می شود، پیش از آن باید نحوه و کیفیت کارکرد خودرو را در نظر گرفت. اگرچه کارشناسان می گویند به طور متوسط هر خودرو در سال چیزی بین 15 تا 20 هزار کیلومتر پیمایش می کند. ولی آیا این عدد برای تاکسی ها نیز صدق می کند. در مقابل آیا این عدد برای فردی که در اغلب اوقات سال از وسایل نقلیه عمومی استفاده می کند و تنها در زمان مسافرت سراغ خودرویش می رود، معنایی دارد؟ این حساسیت گاهی تا جایی پیش می رود که اقدامات نامتعارف و غیرقانونی نیز شکل می گیرد. مانند تغییر در عدد کیلومتر به منظور فریب خریدار.
فاکتورهای اثرگذار بر عمر خودرو
تقریبا غیر ممکن است که بتوان عمر دقیقی برای یک موتور مشخص کرد ولی اگر عوامل موثر در عمر موتور را بدانیم بهتر می توانیم طول عمر بالقوه آن را پیش بینی کنیم. با این وجود موتور خودروها با هم فرق دارند، همچنین قطعات یک خودرو نیز متفاوت هستند و ممکن است عمر یکسانی نداشته باشند. اما فاکتورهایی وجود دارد که بر عمر آن اثرگذار هستند. در این مقاله به این فاکتور ها و همچنین راه های تشخیص کارکرد خودرو خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
۱- نحوه ساخته شدن موتور
اولین عامل در میزان عمر یک موتور نحوه ساخته شدن آن است. موتور خودروها از چندین فلز مختلف ساخته می شوند که در میان آنها آلومینیوم و آهن رایج ترین هستند. در واقع بعضی موتورها با بیش از یک مدل آهن ساخته می شوند. بسیاری از خودروها با بلوک سیلندر چدنی و سرسیلندر آلومینیومی ساخته می شوند. در حالت کلی موتورهایی با سرسیلندر چدنی با دوام تر از بقیه موتورها هستند زیرا در طول سالها چدن قابلیت تحمل گرمای زیادی که موتور تولید می کند را دارد.
۲- نحوه رانندگی با خودرو
نحوه رانندگی با خودرو نیز در عمر موتور آن تاثیر دارد. هر چه موتور تحت فشار بیشتری باشد عمر آن کمتر خواهد شد. کارهایی مانند یدک کشیدن بارهای سنگین، شتابگیری و ترمزگیری های شدید و مکرر، بالا بردن دور موتور بیش از ردلاین یا رانندگی با حداکثر سرعت به مدت طولانی تماما در کاهش عمر موتور نقش دارند
۳- نحوه رسیدگی به خودرو
ولی با این وجود فارغ از کیفیت قطعات موتور و نحوه رانندگی با خودرو، مهم ترین عامل افزایش دهنده عمر موتور نحوه رسیدگی به آن است. نگهداری پیشگیرانه در طول عمر قطعات خودرو بسیار موثر است. مطمئنا قطعات خودرو جوری ساخته نمی شوند که تا ابد کار کنند ولی با داشتن اطلاعات لازم در مورد قطعه مورد نظر (به خصوص قطعات موتور) می توانید از عمر بالای قطعات اطمینان حاصل کنید. یکی از مهم ترین جنبه های نگهداری این است که مایعات مورد نیاز موتور را تمیز و تازه نگه دارید. موتور قلب خودرو است و مایعات حکم خون آن را دارند. در بدن انسان کلیه و جگر برای تصفیه و تمیز نگهداشتن خون کار می کنند ولی موتور خودرو نمی تواند مایعات خود را تمیز کند.
برای همین عوض کردن به موقع روغن قبل از کثیف شدن آن اهمیت زیادی دارد. روغن کثیف در موتور خودرو مانند خون کثیف در بدن شماست. ممکن است با روغن کثیف تا مدتی اتفاقی نیفتد ولی سرانجام فاجعه ای رخ می دهد. حتی جمع شدن لجن و رسوب های کوچک در طول زمان می تواند عمر موتور را کاهش دهد. اگر کارکرد خودروی شما از ۱۶۰ هزار کیلومتر بالاتر رفت از روغن های سینتتیک، نیمه سینتتیک یا روغنهای مخصوص خودروهای کارکرد بالا یا High Mileage Oil استفاده کنید زیرا موتور سن بالاتر را بهتر روغنکاری می کنند. تعویض مایع خنک کننده و همچنین روغن گیربکس در زمان اعلام شده حائز اهمیت است. عوض نکردن به موقع روغن ترمز باعث اسیدی شدن آن و خورده شدن قطعات سیستم ترمز و کاهش قدرت توقف خودرو می شود.
۴- تنفس موتور
تنفس موتور از دیگر عوامل تاثیرگذار در عمر آن است زیرا اگر موتوری نتواند به خوبی نفس بکشد باید تحت فشار بیشتری کار کند. برای اطمینان حاصل کردن از تنفس خوب موتور خودرو باید از تمیز بودن فیلتر هوای آن مطمئن باشید. داغ شدن موتور نیز از دیگر مواردی است که باید از آن اجتناب کنید زیرا حرارت قطعات اصلی موتور را فرسوده می کند و راه جلوگیری از آن سلامت سیستم خنک کننده است.
میانگین کارکرد سالیانه خودرو
متخصصان خودرو بر این باور هستند که هر خودرو به طور میانگین سالانه بین ۱۵ تا ۲۰ هزار کیلومتر کار می کند. بنابراین اگر میزان کارکرد خودروی مورد نظر شما بیش از این مقدار است، باید دقت داشته باشید که این خودرو بیش از حد مورد استفاده قرار گرفته است.در زمان خرید خودروی دست دوم میزان کارکرد خودرو یکی از فاکتورهای مهم و تاثیرگذار در قیمت خودرو است به همین دلیل در زمان فروش خودروی دست دوم، افراد زیادی اقدام به کاهش کارکرد خودرو می کنند. متاسفانه این کاهش کارکرد، ضمن آنکه باعث می شود مشتری خودرو را گران تر از ارزش واقعی خود بخرد، هزینه های نگهداری بیشتری را هم به گردن خریدار خواهد انداخت.
این مسئله در شرایطی حتی می تواند خطرناک باشد. به عنوان مثال فردی یک خودروی دست دوم خریداری می کند که کارکرد واقعی آن ۵٠ هزار کیلومتر است. قاعدتا خریدار باید پس از طی ده هزار کیلومتر، تسمه تایم خودرو را تعویض نماید. این در حالی است که فروشنده کارکرد خودرو را از ۵۰ هزار به ۲۰ هزار کیلومتر کاهش داده است. خریدار هم با تصور داشتن زمان کافی برای تعویض تسمه تایم، اقدامی دراین خصوص انجام نمی دهد. این مسئله می تواند ضررهای مالی و بعضا جانی را برای خریدار به همراه داشته باشد.
راه های تشخیص تغییر کارکرد خودرو
خودروهای مدرن امروزی مجهز به سامانه کیلومترشمار دیجیتال هستند. بسیاری از خودروها کیلومتر پیموده شده را نه تنها در سامانه کیلومترشمار بلکه در سیستم کامپیوتر کانونی خودرو نیز ثبت می کنند؛ به این معنی که پاک کردن یا کم کردن اطلاعات کیلومترشمارهایی که در کامپیوتر ماشین ثبت شده اند، به راحتی امکان پذیر نیست و تنها تعمیرگاه ها و نمایندگی های مجاز می توانند با اتصال کامپیوترهای ویژه خود به سامانه کامپیوتری ثبت کیلومترشمار هر خودرو، کیلومتر واقعی رانده شده را به دست آورند.متاسفانه شیوه های دست کاری کیلومتر ماشین به قدری پیشرفت کرده که در بسیاری از موارد تنها به صورت تجربی می توان به دست کاری کیلومتر خودرو پی برد و تعیین میزان دقیق کارکرد ماشین در سال عملا امکان پذیر نیست.
۱- تست دیاگ
متاسفانه حتی در بسیاری از خودروهایی که میزان کارکرد آن با استفاده از دستگاه دیاگ قابل تشخیص است نیز با روش های موجود کارکرد خودرو را تغییر می دهند و دستگاه دیاگ هم عملا در این زمینه ناکارآمد می شود.در حقیقت روش های تغییر کارکرد خودرو از حالت سخت افزاری به حالت نرم افزاری درآمده اند؛ بنابراین تنها در ۱۰ درصد خودروها می توان به تست دیاگ اعتماد کرد.
۲- ظاهر خودرو
ظاهر خودرو یکی از مهم ترین راه های تشخیص میزان کارکرد خودرو است. توجه به خوردگی و فرسودگی پدال ها (ترمز و کلاچ و به ویژه پدال گاز که خیلی دیرتر دچار فرسودگی می شود)، کهنگی چرم صندلی، روکش فرمان، کمربندها، دسته دنده و از بین رفتن عاج لاستیک ها می تواند تا حدی میزان کارکرد واقعی خودرو یا حداقل تفاوت آن با چیزی که نمایش داده می شود را نمایان سازد.
۳- شرایط فنی خودرو
شرایط فنی خودرو هم تا حد زیادی گویای شرایط کارکرد خودرو است. بررسی مواردی مثل خوردگی دیسک چرخ ها، باز و بسته شدن پیچ های برخی از قطعات موتور، میزان جرم موتور، وضعیت رادیاتور، وضعیت دیسک ترمز، تسمه تایم و وضعیت کاتالیزور می تواند شرایط خودرو را برای فرد متخصص روشن کند.
۴- سوابق نمایندگی و گارانتی
این راهکار بیشتر برای خودروهای خارجی به نتیجه می رسد. معمولاً زمانی که خودروها برای سرویس های دوره ای به نمایندگی ها مراجعه می کنند، کیلومتر کارکرد خودرو به همراه تاریخ مراجعه در فاکتورهای نمایندگی ذکر می شود. به عنوان مثال وقتی می خواهید خودرویی ۴ ساله با ۸۰ هزار کلیومتر کارکرد را خریداری کنید، به نمایندگی مراجعه کرده و متوجه می شوید که این خودرو دو سال قبل و در کیلومتر ۶۰ هزار تعویض تسمه تایم داشته است. چطور خودرویی که در عرض ۲ سال ۶۰ هزار کلیومتر کارکرده در دو سال بعدی تنها ۲۰ هزار کیلومتر کار می کند؟