میزان، تاثیرات و مکانیزم اثر فنی توئین
مکانیسم اثر فنی توئین
فوس فنی توئین یک پرودراگ است و بر این اساس اثرات ضد صرع آن قابل نسبت دادن به فنی توئین است. فنی توئین روی کانالهای سدیمی در غشای سلولی نورون اثر میکند و گسترش فعالیت تشنجی را محدود کرده و انتشار صرع را کاهش میدهد. با انتشار خروجی سدیم از نورونها، فنی توئین تمایل پیدا میکند تا آستانه ی تشنج را بر علیه هیجانات که توسط تحریک بیش از حد یا تغییرات محیطی قادر به کاهش گرادیان سدیم غشایی، ایجاد میشود، پایدار کند.
فارماکودینامیک فنی توئین
فوس فنی توئین پرودراگ محلول در آب فنی توئین است که فقط در بیمارستانها برای درمان صرع اپی لپتیک استفاده میشود. به دنبال تجویز تزریقی فس فنی توئین ، فس فنی توئین توسط فسفاتاز اندوژن به ضد صرع فنی توئین تبدیل میشود. برای هر میلی مول از فس فونی توئین تجویزی ، 1 میلی مول فنی توئین ایجاد می شود. اثرات فارماکولوژیکی و توکسیکولوژیکی فس فنی توئین همانند فنی توئین است.
فارماکوکینتیک فنی توئین
نیمه عمر: 15 دقیقه ( فنی توئین)
زمان پیک پلاسما: 15 دقیقه (عضلانی) و 3 ساعت( فنی توئین)
سطح درمانی فنی توئین: 10-20mcg/mL
فراهمی زیستی: تقریبا 100% IV/IM
=روتئین بایندینگ: 95-99%، 70-88% (فنی توئین)
حجم توزیع: 4.3-10.8L
متابولیسم: کبدی
متابولیت: دفع فنی توئین: ادرار (متابولیتها)
دفع : ادراری
قبل از مصرف فنی توئین
برای اینکه مصرف این دارو برای شما بی خطر باشد، موارد زیر را به پزشک خود اطلاع دهید:
- مشکلات قلبی
- بیماری کبدی
- دیابت
- افسردگی
- اعمال یا افکار خودکشی
- پورفیریا (بیماری نقص آنزیمی ژنتیکی که علائم آن بر پوست و سیستم عصبی اثر می گذارد)
- کمبود ویتامین D یا هر شرایط دیگر که باعث کم شدن توده استخوان شود
- نژاد آسیایی
مصرف این دارو در شما ممکن است باعث ایجاد افکار خودکشی شود. پزشک شما باید روند درمانی شما را به طور منظم چک کند. خانواده و کادر درمانی شما باید هوشیار باشند تا اگر تغییر مود و علائم داشتید، متوجه آن شوند.
موارد مصرف فنی توئین
- فرم کپسول: در کنترل صرع، به ویژه از نوع تونیک کلونیک و تشنج های سایکوموتور به کار می رود. این دارو از دفعات تشنج در درصد قابل توجهی از موارد جلوگیری می کند یا شدت آن را کاهش می دهد.
- فرم سوسپانسیون: برای کنترل تشنج تونیک کلونیک و تشنج های سایکوموتور به کار می رود.
- برای تعیین دوز دارو بهتر است سطح سرمی دارو تعیین شود.
- فرم تزریقی: برای کنترل صرع کلونیک تونیک و پیشگیری و درمان تشنج هایی که در طی یا بعد از جراحی مغز و اعصاب اتفاق می افتد به کار می رود.
نحوه مصرف فنی توئین
- از قرص آهسته رهش دارو طبق تجویز پزشک خود استفاده کنید. دستورالعمل های روی برچسب دارو را مطالعه کنید.
- فرم خوراکی را می توانید با یا بدون غذا مصرف کنید. در صورتی که باعث ناراحتی معده می شود آن را با غذا مصرف کنید.
- کپسول این دارو را له نکنید، نجوید، نشکید و آن را به طور کامل قورت دهید.
- از کپسول هایی که تغییر رنگ داده اند استفاده نکنید.
- اگر شما یک محصول حاوی کلسیم (مانند آنتی اسیدهای خاص)، کولسیلولام یا مولیندون مصرف می کنید، از پزشک یا داروساز خود روش مصرف آن با کپسول فنی توئین کامپاند را بپرسید.
- مصرف این دارو را به طور ناگهانی قطع نکنید زیرا باعث افزایش تشنج می شود. برای قطع آن با پزشک خود مشورت کنید.
- دارو را هر روز در ساعت ثابتی مصرف کنید.
توجهات پزشکی - پرستاری فني توئين
- سطح خونی فنی توئین را در سطوح درمانی 7،5 تا 20 میکروگرم بر میلی لیتر حفظ کنید. سطح سمی فنی توئین 30 تا 50 میکروگرم بر میلی لیتر می باشد.
- برای سطح سرمی فنی توئین باید حداقل یک هفته از شروع تجویز فنی توئین گذشته باشد.
- در طول درمان با فنی توئین نوع تشنج را مورد بررسی قرار دهید.
- وقوع راش های ناشی از نکروز اپیدرمال و سندرم استیون جانسون هشداری برای قطع مصرف فنی توئین می باشد.
- نشانه های تب، لنفوآدنوپاتی و راش جلدی ممکن است در اثر حساسیت به فنی توئین ایجاد شود. که سه تا دوزاده هفته پس از شروع درمان حاصل می گردد.
- در طول درمان با فنی توئین بیمار را از نظر وضعیت ذهنی مورد بررسی قرار دهید.
- در طول درمان با فنی توئین وضعیت تنفسی بیمار را از نظر تعداد، عمق، ریتم و الگوی تنفسی بررسی کنید.
- در طول درمان با فنی توئین به نشانه های دیسکرازی خون (تب، گلودرد، پتشی، راش، زردی) توجه کنید.
- در طول درمان با فنی توئین این موارد را چک کنید: سی بی سی (نوتروفیل، سلول های سفید خون)، آلبومین، تست های عملکرد تنفسی.
- قبل از مصرف سوسپانسیون فنی توئین بطری آن را به خوبی تکان دهید.
- برای رقیق کردن فرم وریدی فنی توئین از آب مقطر استفاده کنید. قبل از تزریق، خط وریدی را با NS شستشو دهید.
توجهات بیمار - خانواده فني توئين
- فنی توئین باید مطابق با دستور پزشک با دوز تعیین شده مصرف شود. از قطع ناگهانی فنی توئین اجتناب کنید.
- برای کاهش عوارض گوارشی فنی توئین آن را با غذا مصرف کنید.
- بهداشت دهان و دندان را رعایت کنید. به هایپرپلازی لثه توجه کرده و تحت نظر دندان پزشک باشید.
- قبل از مصرف سوسپانسیون فنی توئین باید بطری را به خوبی تکان دهید.
- رنگ ادرار در طول درمان با فنی توئین ممکن است صورتی شود.
- در طول درمان با فنی توئین از انجام فعالیت هایی که به هوشیاری نیاز دارد اجتناب کنید.
- مصرف الکل، داروهای تضعیف کننده سیستم عصبی مرکزی و سایر داروهای غیر نسخه ای همزمان با فنی توئین خودداری کنید. الکل می تواند مقدار فنی توئین در خون را افزایش دهد و ریسک بروز تشنج را به دنبال داشته باشد.
- در طول درمان با فنی توئین نشانه های آلرژی، آنافیلاکسی را فورا گزارش کنید.
- فنی توئین اثر برخی داروهای ضدبارداری را کاهش می دهد. بنابراین بهتر است از روش های کنترل بارداری غیرهورمونی نیز برای پیشگیری از بارداری بهره گیرید.
شرایط نگهداری داروی فني توئين
- فنی توئین باید در دمای 15 تا 30 درجه سانتی گراد دور از نور نگاهداری کرد.
دارو های هم گروه فنی توئین
- فوسفنی توئین
- فنی توئین کامپاند