مجازات نشر اکاذیب در ایران چیست؟

نشر اکاذیب:

به معنای انتشار و اشاعه اخبار دروغ و وقایع خلاف واقع به قصد اضرار به غیر یا تشویش اذهان عمومی یا مقامات رسمی است. هر کس به قصد ضرر زدن به دیگران یا تشویش اذهان عمومی اقدام به بیان اکاذیب کند، مجرم محسوب می شود. جرم نشر اکاذیب از جرایم مطلق است و تحقق آن موکول به وقوع نتیجه ضرر یا تشویش نیست. در اظهار جرم نشر اکاذیب اعمال معینی به شخص یا اشخاص نسبت داده نمی شود بلکه اخبار یا مطالب بی اساس به طور کلی اظهار می شود. عناوین نشر اکاذیب یا اشاعه اکاذیب برگرفته از متن ماده ۶۹۸ بخش تعزیرات قانون مجازات اسلامی و شامل هر دو مصداق اعمال مجرمانه جرم یعنی اظهار جرم نشر اکاذیب و جرم انتساب اعمال خلاف حقیقت به دیگران است.

شرایط اعمال مجازات:

جرم نشر اکاذیب از دسته جرایمی است که با شکایت شاکی یا متضرر از جرم ، رسیدگی به آن آغاز می شود یعنی شکایت شاکی شرط ابتدایی برای رسیدگی و تعقیب دعوی است. جرم نشر اکاذیب از جرائم قابل گذشت است که با گذشت شاکی رسیدگی متوقف می شود و در صورتی که عمل انتسابی نسبت به شخص کذب باشد جرم می باشد و دارای مجازات است . برعکس جرم افترا نیازی نیست که عمل انتسابی حتما در قانون جرم باشد ، هر عمل کذبی که به شخص نسبت داده شود ، جرم بوده و قابل مجازات است. عمل انتسابی به شخص اعم از شخص حقیقی و حقوقی می باشد و زمانی شرایط اعمال مجازات وجود دارد که نسبت دهنده دارای عمد و سونیت باشد .

مجازات تعیین شده در قانون برای نشر اکاذیب:

هر کس به قصد اضرار به غیر یا تشویش اذهان عمومی یا مقامات رسمی به وسیله نامه یا شکوائیه یا هر اسلات یا عرایض یا گزارش یا توزیع هر گونه اوراق جاپی یا خطی با امضا یا بدون امضا اکاذیبی را اظهار کند یا با همان مقاصد اعمالی را برخلاف حقیقت به عنوان نقل قول به شخص حقیقی یا حقوقی یا مقامات رسمی تصریحاً یا تلویحاً نسبت دهد اعم از اینکه از طريق مزبور به نحوی از انحاء ضرر مادی يا معنوی به غير وارد شود يا نه علاوه بر اعاده حيثيت در صورت امكان، بايد به حبس از دو ماه تا دو سال و يا شلاق تا (74) ضربه محكوم شود.
ماده 698 قانون مجازات اسلامی عنصر قانونی جرم نشر اكاذيب است؛ اين جرم در قوانين گذشته ايران نيز لحاظ شده است چنانچه در بند ب ماده 296 قانون مجازات عمومی مصوب 1313 آمده: هر كس به قصد اضرار به غير يا تشويش اذهان عمومی يا مقامات رسمی به وسيله مراسلات يا عرايض يا يا راپورت ها يا نشر يا توزيع هر گونه اوراق چاپی يا خطی با امضاو بدون امضا اكاذيبی را اظهار کند يا اعمالی را بر خلاف حقيقت رأسا يا به عنوان نقل و قول به شخص يا اشخاص يا مقامات رسمی تصريحاً يا تلويحاً نسبت دهد اعم از اينكه از طريق مزبور به نحوی از انحاء ضرر مادی يا معنوی به غير وارد شود يا نه ، به حبس تأديبی از يك ماه تا دو سال محكوم خواهد شد و اگر راپورت از شخص رسمی در حدود صلاحيت او مبنی بر يكی از جهات مذكوره در بند الف باشد مجازات او دو برابر مجرمين خواهد بود.

مجازات پخش عکس و فیلم خصوصی در اینترنت چه می باشد؟