تعداد زیادی از پرونده های مطرح در محاکم قضایی مربوط به سوءاستفاده از فیلم و عکس های خصوصی و خانوادگی افراد است .گاهی اتفاق می افتد که سارقان تلفن همراه بعد از سرقت آن، از تصاویر و فیلم های موجود در آن سوء استفاده می کنند و پس از دستیابی به اطلاعات موجود در تلفن همراه یا رایانه شخص،با تهدید به انتشار تصاویر و اطلاعات شخصی ،اقدام به اخاذی می کنند .در این موارد افراد ناآگاه نسبت به حمایت های قانونی به دلیل حفظ آبرو و حیثیت خانوادگی به ناچار مجبور به هر نوع باج دادن و قربانی جرایم دیگری مانند تن دادن به ارتباط نامشروع با فرد شیاد می شوند.
این جرم به دو صورت در قانون در نظر گرفته شده است :
- موردی است که کسی اقدام به تغییر یا تحریف و انتشار عکس و فیلم دیگران کند ،
- موردی است که کسی فیلم ، عکس یا صدای دیگری را بدون رضایت او منتشر کند .
مجازات پخش تصاویر و فیلم افراد در فضای مجازی:
گاهی اتفاق می افتد که سارقان تلفن همراه بعد از سرقت آن، از تصاویر و فیلم های موجود در آن سوء استفاده می کنند. در این باره باید بدانید که قانون گذار ساکت نمانده است و اگر فردی از اطلاعات خصوصی افراد سوء استفاده کند و آن را از طریق خدمات رایانه ای منتشر کند، طبق قانون جرایم رایانه ای مصوب سال 1388، به مجازات خواهد رسید.
طبق ماده 16 قانون جرایم رایانه ای مصوب سال 1388: هرکس به وسیله سیستم های رایانه ای یا مخابراتی، فیلم یا صوت یا تصویر دیگران را تغییر دهد یا تحریف کند و آن را منتشر یا با علم به تغییر یا تحریف منتشر کند، به نحوی که عرفاً موجب هتک حیثیت او شود، به حبس از 91 روز تا 2 سال، یا جزای نقدی از 5 تا 40 میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
طبق ماده 17 قانون جرایم رایانه ای مصوب سال 1388: هرکس به وسیله سیستم های رایانه ای یا مخابراتی صوت یا تصویر یا فیلم خصوصی یا خانوادگی یا اسرار دیگری را بدون رضایت او منتشر کند یا در دسترس دیگران قرار دهد، به نحوی که منجر به ضرر یا عرفاً موجب هتک حیثیت او شود، به حبس از 91 روز تا 2 سال یا جزای نقدی از 5 تا 40 میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.» بنابراین اگر فردی دچار چنین مشکلی شد باید به دادسرا مراجعه و از فرد مورد نظر شکایت کند.
نحوه طرح شکایت:
- باید توجه داشت که انتشار عمومی تصاویر معمولی دیگران با رضایت خود آن ها اصلاً جرم نیست و مجازاتی ندارد.
- در مواردی که انتشار تصاویر جرم است، جرایم یادشده، اصولاً جنبه خصوصی دارد. یعنی فقط در صورت شکایت شاکی خصوصی قابل تعقیب است و اگر صاحب تصاویر شکایتی نکند، پرونده ای تشکیل نمی شود و موضوع مسکوت می ماند.
- در صورتی که بزه دیده قصد شکایت داشته باشد، باید به دادسرای شهرستان خود (در تهران، دادسرای ویژه رسیدگی به جرایم رایانه ای) مراجعه و شکایت خود را به همراه مدارک و مستندات موجود تقدیم کند. هم چنین شاکی می تواند ابتدا در درگاه خدمات الکترونیک قضایی قوه قضاییه ثبت کند و سپس حضوراً به دادسرا مراجعه نماید.
- اگر تصاویر یا فیلم ها یا اصوات منتشرشده در فضای مجازی از نوع مبتذل یا مستهجن باشد، عمل انتشاردهنده حتی در فرض رضایت صاحب تصاویر و… جرم است و تعقیب آن نیازی به شکایت شاکی خصوصی ندارد و کافی است که مرجع قضایی از هر طریق مثلاً از طریق گزارش های مردمی یا گزارش پلیس فتا از وقوع جرم مطلع شود و در این صورت، مرتکب جرم را شناسایی و تعقیب می کند. مجازات منتشرکننده در این مورد، طبق ماده ۱۴ قانون جرایم رایانه ای مصوب سال 1388، حبس از نود و یک روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج میلیون ریال تا چهل میلیون ریال یا هر دو مجازات خواهد بود و اگر مرتکب اعمال مذکور در این ماده را حرفه خود قرار داده باشد یا به طور سازمان یافته مرتکب شود چنانچه مفسد فی الارض شناخته نشود، به حداکثر هر دو مجازات مقرر در این ماده محکوم خواهد شد.
منظور از محتویات و آثار مبتذل، آثاری است که دارای صحنه و صور قبیحه باشد. محتویات مستهجن نیز تصویر، صوت یا متنی است که بیان گر برهنگی کامل زن یا مرد یا اندام تناسلی یا آمیزش یا عمل جنسی انسان باشد.
وکیل سایبری کیست؟
وکیل سایبری وکیلی است که مسلط به قوانین رایانه ای، و رویه قضایی در این مورد و نیز آشنایی نسبتاً کاملی با مباحث رایانه ای دارد. شکایات رایانه ای یا مرتبط به فضای مجازی با توجه به تخصصی بودن ماهیت این دعاوی توسط هر وکیلی قابل طرح و دفاع نیست، بنابراین شما به یک وکیل متخصص نیاز خواهید داشت. طرح این دعاوی در تهران و شهرهایی که دادسرای ویژه رسیدگی به جرائم رایانه ای دارند، در این دادسرا به عمل خواهد آمد.
آیا اسکرین شات گرفتن جرم حسوب می شود؟
