خودروهای برقی را نمادی از آینده صنعت خودروسازی جهان می دانند؛ اما شور و اشتیاقی که در سال های اخیر و به خصوص با ظهور شرکت های نوپا درزمینهٔ ساخت خودروهای الکتریکی، در جهان ایجادشده هیچ گاه به معنای برتری کامل این نوع از خودروها نسبت به خودروهای سوخت فسیلی نخواهد بود.در واقع با وجود اینکه شرکت های دنیا، به سمت و سوی این نوع از خودروها پیش می روند اما هیچ گاه نمی توان، تاریخ بیش از 100 ساله ای را که در پشت خودروهای غیر برقی قرار دارد، حتی در مورد برندهای بزرگ دنیا را انکار کرد. اگرچه خودروهای برقی، مزیت های زیادی نسبت به این نوع از خودروها دارند اما هنوز، راه بسیار زیادی را باید پیش بروند تا به مردم ثابت کنند که بهتر از خودروهای بنزینی و دیزل هستند.
در حال حاضر خودروهای برقی متنوعی در بازار کشورهای خارجی فروخته می شوند و طرفداران این نوع ماشین ها عقیده دارند که هزینه نگهداری و شارژ خودروهای برقی کمتر از ماشین های بنزینی است. اما قیمت بالای اتومبیل های برقی باعث ایجاد شک و تردیدهایی می شود و برای اینکه بفهمیم کدام یک از این خودروها خرج کمتری روی دست صاحبانشان می گذارد، بهتر است که دو خودرو برقی و بنزینی را که شباهت زیادی به هم دارند، مقایسه کنیم.
برای اینکه بدانیم برقی ها هزینه بیشتری دارند یا بنزینی ها خرج بیشتری روی دست صاحبانشان می گذارند، هزینه خودروهای برقی و بنزینی مینی کوپر و هیوندای کونا را در بازه زمانی ۳ ساله با هم مقایسه می کنیم.
نکته: به دلیل موجود نبودن خودروهای تمام برقی در ایران، برای مقایسه هزینه خودروهای برقی و بنزینی از داده ها و اعداد و ارقام انجمن اتومبیل آمریکا استفاده شده است.
قیمت خودروهای برقی و بنزینی
خودروهای برقی هنوز راه زیادی دارند تا بتوانند کل و یا سهم بیشتری از بازار را در اختیار بگیرند. هم اکنون ماشین های بنزینی، بیشترین میزان فروش خودروسازان را شکل می دهد و حدود ۱۰ درصد از سود شرکت ها شامل اتومبیل های برقی می شود.علاوه بر کم بودن میزان تولید، دلیل دیگری که می توان برای این مورد در نظر گرفت، قیمت خودروهای برقی است. این نوع خودروها فناوری مدرن تر و گران تری از ماشین های بنزینی دارند.
- مینی کوپر: ۲۴،۲۵۰ دلار
- مینی الکتریک: ۳۰،۷۵۰ دلار
- هیوندای کونا: ۲۱،۴۴۰ دلار
- هیوندای کونا الکتریک: ۳۸،۳۳۰ دلار
کارکرد خودرو
برای محاسبه هزینه نگهداری، سوخت و شارژ خودروهای بنزینی و برقی، ۲۴ هزار کیلومتر را معیار کارکرد سالانه خودرو تعیین می کنیم که مجموع کارکرد ۳ سال ۷۲ هزار کیلومتر می شود.
هزینه نگهداری خودروهای برقی و بنزینی
بعد از قیمت خودرو، دومین معیار و شاخص برای مقایسه خودروهای برقی و بنزینی، هزینه نگهداری آنها است که شامل لاستیک، ترمز، تعویض روغن و تعمیرات می شود. برای محاسبه هزینه نگهداری خودرو از داده های انجمن اتومبیل آمریکا (AAA) استفاده شده است.همان طور که انتظار داشتیم، بدون در نظر گرفتن هزینه تعویض روغن و هزینه های جانبی موتور، خودروهای برقی خرج کمتری روی دست صاحبانشان می گذارند.هزینه نگهداری خودروهای برقی و بنزینی در هر کیلومتر و همین طور برای ۷۲ هزار کیلومتر به شرح زیر است:
- مینی کوپر: ۰.۱۳ دلار در هر کیلومتر / ۳،۸۳۹ دلار
- مینی الکتریک: ۰.۱ دلار در هر کیلومتر / ۲،۹۷۰ دلار
- هیوندای کونا: ۰.۱۴ دلار در هر کیلومتر / ۴،۰۹۱ دلار
- هیوندای کونا الکتریک: ۰.۱ دلار در هر کیلومتر / ۲،۹۷۰ دلار
مصرف انرژی (برق / بنزین)
برای محاسبه مصرف انرژی از «لیتر» و «کیلووات ساعت» در صد کیلومتر استفاده کرده ایم.
- مینی کوپر: ۷.۵ لیتر در صد کیلومتر
- مینی الکتریک: ۱۹ کیلووات ساعت در صد کیلومتر
- هیوندای کونا: ۷.۸ لیتر در صد کیلومتر
- هیوندای کونا الکتریک: ۱۷ کیلووات ساعت در صد کیلومتر
هزینه بنزین در خودروهای برقی و بنزینی
هزینه یک لیتر بنزین معمولی در ایالات متحده آمریکا ۲.۴۴ دلار است و یک لیتر بنزین سوپر (برای مینی کوپر) ۳.۱۱ دلار قیمت دارد. هزینه بنزین برای مینی کوپر و هیوندای کونا برای ۷۲ هزار کیلومتر از قرار زیر است.
- مینی کوپر: ۴،۴۷۸ دلار
- هیوندای کونا: ۳،۶۲۳ دلار
محاسبه هزینه شارژ خودروهای برقی
محاسبه هزینه شارژ خودروهای برقی وقت زیادی می برد. به دلیل اینکه بیشتر ایستگاه های شارژ، هزینه را به جای هر کیلووات، بر اساس هر دقیقه حساب می کنند. این روش دردسر زیادی برای رانندگان خودروهای برقی دارد. خوشبختانه، قرار است از سال ۲۰۲۳، هزینه شارژ مثل هزینه سوخت خودروهای بنزینی که برای هر لیتر است، به ازای هر کیلووات محاسبه شود.در حال حاضر هزینه شارژ خودروهای برقی در ایستگاه های شارژ ۷۵ کیلوواتی، ۰.۲۲ دلار به ازای هر دقیقه است. شارژ خانگی هم به طور متوسط ۰.۱۲ دلار برای صاحبان ماشین های برقی هزینه دارد. البته به علت تفاوت قیمت برق در هر یک از ایالت های آمریکا، هزینه شارژ خانگی هم ممکن است تفاوت داشته باشد.
شارژ خودروهای برقی در خانه و یا در ایستگاه های شارژ نیز می تواند روی هزینه خودروهای برقی تاثیر بگذارد.در نهایت بعد از انجام محاسبات و جمع و تفریق ها هزینه شارژ خودروهای برقی برای ۷۲ هزار کیلومتر به این شکل است.
- مینی الکتریک: ۱۹۳۹ دلار
- هیوندای کونا الکتریک: ۱۷۲۳ دلار
کاهش قیمت خودروهای برقی و بنزینی
آخرین شاخصی که روی هزینه های خودروهای برقی و بنزینی تاثیر می گذارد، استهلاک و افت قیمت است و به عواملی همچون سابقه خودرو، تقاضای مشتری، موجود بودن خودرو در بازار، اعتبار و شهرت خودروساز و دوره های زمانی بستگی دارد.با نگاهی به اعداد و ارقام و اطلاعات می بینیم که خودروهای برقی زودتر از همتایان بنزینی دچار افت قیمت می شوند. اعداد زیر نشان دهنده افت قیمت خودروها در ۳ سال است.
- مینی کوپر: ۸،۸۸۷ دلار
- مینی الکتریک: ۱۳،۶۵۳ دلار
- هیوندای کونا: ۱۰،۶۶۳ دلار
- هیوندای کونا الکتریک: ۱۲،۲۸۸ دلار
مقایسه هزینه ۳ ساله خودروهای برقی و بنزینی
بعد از محاسبه ۳ ساله هزینه ها به پاسخ این سوال که «آیا خودروهای برقی خرج کمتری روی دست صاحبانشان می گذارد؟» می رسیم.
- مینی کوپر: ۴۱،۴۵۴ دلار
- مینی الکتریک: ۴۹،۳۱۲ دلار
- هیوندای کونا: ۳۹،۸۱۷ دلار
- هیوندای کونا الکتریک: ۵۵،۳۱۱ دلار
تخفیف مالیاتی خودروهای برقی
دولت ها برای گسترش استفاده از خودروهای برقی، مزایایی را برای صاحبان این نوع خودروها در نظر گرفته اند که شامل تخفیف مالیاتی می شود. به عنوان مثال، دولت ایالات متحده آمریکا به صاحبان بعضی از ماشین های برقی مثل مینی الکتریک و هیوندای کونال الکتریک ۷۵۰۰ دلار تخفیف مالیاتی می دهد. این کار باعث می شود تا هزینه این خودروها کاهش پیدا کند.
- مینی الکتریک: ۴۱،۸۱۲ دلار
- هیوندای کونا الکتریک: ۴۷،۸۱۱ دلار
خودروهای برقی ارزان تر است یا بنزینی؟
انجام این محاسبات نشان داد که هزینه خودروهای برقی بیشتر از خودروهای بنزینی است. تفاوت مینی برقی و بنزینی ۳۵۸ دلار است و اختلاف هیوندای کونا بنزینی و برقی به ۷،۹۹۴ دلار می رسد.هر چند در حال حاضر خرید خودرو بنزینی به صرفه تر است اما با گذشت زمان، هزینه نگهداری و شارژ خودروهای برقی کمتر می شود.
خودروهای برقی در ایران
با وجود اینکه خودروهای برقی در حال تبدیل شدن به یکی از گزینه های اصلی بازارهای جهانی هستند اما به دلیل تحریم های آمریکا و ممنوعیت واردات خودرو و همین طور عقب ماندگی صنعت خودرو ایران، نباید انتظار داشت تا این چند سال شاهد حضور خودروهای برقی در خیابان ها و جاده های کشور باشیم.یکی دیگر از اشکالاتی که سر راه خودروهای برقی در ایران وجود دارد، صنعت برق کشور است. همان طور که در تابستان ۱۴۰۰ شاهد بودیم، نیروگاه های کشور توانایی تامین برق مورد نیاز مصارف خانگی و صنعتی را نداشتند و روزی ۲-۳ بار برق قطع می شد. حالا فکر کنید که خودروهای برقی در زمان بی برقی چه شرایطی خواهند داشت.
تفاوت سرعت و شتاب گیری خودروهای برقی و بنزینی
ازآنجایی که در خودروهای برقی، دیگر خبری از دنده و سیستم انتقال قدرت معمولی نیست، گشتاور تولیدی که اتفاقاً بیشتر از خودروهای سوخت فسیلی است مستقیماً به چرخ ها منتقل شده و می تواند شتاب اولیه ی بالایی را به خودرو ببخشد؛ اما ازآنجاکه جعبه دنده ای در این خودروهای برقی وجود ندارد، در ادامه مسیر و برای انتقال قدرت به چرخ ها دچار مشکل می شوند.اینجاست که خودروهای سوخت فسیلی، مزیت داشته و در صورت عقب افتادن یک سوپر اسپرت بنزینی در اول یک مسابقه نسبت به همتای برقی خود، می تواند در ادامه مسیر، به راحتی خودروی برقی را بگیرد.
صدا در خودروهای برقی و بنزینی
باید قبول کرد که صدای غرش خودروهایی مانند فراری و یا شورلت، بسیار زیبا و درعین حال لذت بخش است. حالا تصور کنید که در یک سوپر اسپرت برقی نشسته اید و می خواهید نهایت قدرت خودرو را با فشار دادن بیشتر پدال گاز حس کنید. هیچ تفاوت صدایی مشاهده نشده و حس افزایش بی نظیر قدرت و سرعت به شما منتقل نخواهد شد.اما اگر همین داخل یک خودروی بنزینی 12 سیلندر یا مانند بوگاتی 16 سیلندر باشد، بدون شک زمین تا آسمان حس متفاوتی از رانندگی را به راننده خود منتقل می کند. البته به تازگی، شرکت ها به دنبال ایجاد صدایی مصنوعی برای خودروهای برقی به منظور ایجاد این حس بین خودرو و راننده هستند تا جذابیت بیشتری به این خودروها ببخشند.
فناوری خودروهای برقی و بنزینی
چند سالی بیشتر نمی گذرد که شرکت های پیشتاز خودروساز جهان، تمرکز خود را به سمت خودروهای برقی و فناوری های پیشرفته مربوط به آن ها گذاشته و حتی شرکت های استارتاپی نوپا در این زمینه مشغول به فعالیت می شوند. درواقع می توان گفت که هنوز، دوران سلطنت خودروهای سوخت فسیلی تمام نشده و این خودروها به این زودی ها قرار نیست حذف شوند.
زیرساخت های خودروهای برقی و بنزینی
زیرساخت هایی که امروزه برای خودروهای برقی وجود دارند حتی در کشورهای اروپایی و خود آمریکا نیز که برند تسلا را دارد، بسیار کمتر از خودروهای بنزینی هستند. این ها همگی کشورهای پیشرفته و پیشگامی هستند که در این حوزه بسیار جلوتر از کشورهای دیگر مثل ایران، قدم برمی دارند. این بدان معنی است که جذابیت خودروهای برقی می تواند برای خریداران تا حد قابل توجه ای کاهش یابد.درواقع در این کشورها، مردم برای رفتن به یک مسافرت حدود 650 کیلومتری با خودروی برقی، بسیار بیشتر از رانندگی با یک خودروی بنزینی، به مشکل خواهند خورد. پس می توان گفت که هنوز، حتی در کشورهای توسعه یافته نیز، زیرساخت های مربوط به خودروهای برقی، بسیار کمتر از خودروهای سوخت فسیلی است.
مسافت حرکتی خودروهای برقی و بنزینی
اگرچه خودروسازان پیشتاز جهانی، اقدامات بسیار بزرگ و متنوعی را برای هرچه بیشتر کردن مسافت خودروهای برقی شان انجام داده اند اما می توان با اطمینان گفت که بیشتر خودروهای برقی، توان رقابت با خودروهای سوخت فسیلی را ازنظر مسافت پیمایشی ندارند. درواقع، بیشتر خودروهای برقی امروزی، مسافتی بین 190 تا 240 کیلومتر را با یک شارژ کامل، خواهند رفت.البته خودرویی مانند تسلا مدل S نیز می تواند با یک شارژ کامل، چیزی حدود 595 کیلومتر مسافت بدون توقف را در اختیار سرنشینان خود قرار دهد.عدد میانگین مسافتی برای خودروهای بنزینی و دیزل، از 400 کیلومتر شروع شده و در خودروهای مدرن تر با فناوری های پیشرفته، این عدد به 805 کیلومتر نیز می رسد.
نحوه شارژ کردن خودروهای هیبریدی
